Download presentation
2018-01-10_Eutopia_ESU_Vandenbroucke_10.1.2018
De noodzaak van een Europese Sociale Unie Frank Vandenbroucke Universiteit Amsterdam EUTOPIA Debat Brugge 10 januari 2018 • founding fathers geloofden in opwaartse convergentie – Economisch beleid: Europees Sociaal nationaal Coördinatie sociale zekerheidsrechten: non-discriminatie Deze optimistische hypothese klopt niet meer sinds het midden de jaren 2000: groeiende ongelijkheid binnen en tussen lidstaten Oorzaken? Een tragisch dilemma? US 1 4 EU27 3 2 0 9 8 7 6 5 Mediaan inkomen staten (t o v gemiddelde) EU Roemenië Denemarken Top quintiel 32% 133% 30% 140% 28% 145% 23% 152% Wat overheden kunnen: netto-koopkracht minimumloner met partner twee kinderen 45000 40000 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 LU IE AT FI UK DE FR NL DK BE IT SI EL CZ ES SK EE PL HU LT PT LV RO BG Net disposable income with children Gross wage Bron: CSB/MIPI EU28: openheid nationale samenhang? Leidt tot bijstandstoerisme? Druk op onderkant arbeidsmarkt? Migratie & migratie buiten Samenhang (doorgeschoten) flexibilisering regelgeving (detachering) Evenwicht is mogelijk: fair mobility detacheringsrichtlijn Minimumlonen: volledige dekking helderheid integratie sterke welvaartsstaten: Verlies aan beleidsvermogen: muntunie zonder schokdempers Muntunies centraliseren risico’s oog stabiliteit: Spreiding (pooling) Externe effecten (vaccinatie) EMU als ‘verzekeringsunie’: Goede werkloosheidsverzekering ieders belang Herverzekering werkloosheidsverzekering? Paradox: VSA consolideren zwakke solidariteitsmechanismen federale niveau; lukt er om te ondersteunen solidariteit niveau Politieke puzzel van: Bindende afspraken soevereiniteit Wantrouwen Obsessie moral hazard (misbruik) die ons verhindert ze pakken basisconsensus over model noodzakelijk Pijler Rechten (Göteborg 17 11 2017) Kwaliteit Minimumlonen Belang gecoördineerd collectief sociaal overleg … Unie: ondersteunt welvaartsstaten sommige hun sleutelfuncties (op systeemniveau bv stabilisatie belastingconcurrentie) oriënteert ontwikkeling algemene standaarden doelstellingen waarbij keuze ‘ways and means’ bij ligt; basis operationele definitie Solidariteit Om zo beleidsvermogen heroveren www frankvandenbroucke uva nl 1) beleid muntunie: puzzels paradoxen perspectieven Oratie juni 2016 2) Risk Reduction Sharing Moral Hazard: A Vaccination Metaphor Intereconomics Vol 52 May/June 2017 Number pp 154-159 3) From the Gothenburg Social Summit to a European Union Europe 27 November https://www socialeurope eu/gothenburg-social-summit-european-social-union 4) Barnard Baere (eds ) after Crisis Cambridge: Cambridge University Press September (introductory chapter Open Access on item 263) 5) Structural convergence versus systems competition: limits diversity of labour market policies Economic Monetary ECFIN discussion paper 065 Commission Directorate-General for Financial Affairs Brussels 20 July http://ssrn com/abstract=3008621 6) België Nederland: kleine Europa Vierendertigste Pacificatielezing Breda november 7) Rinaldi inequalities The challenge cohesion In: Vision Consortium ): Redesigning welfare states Ways forward Gütersloh Oorzaken armoede Stabilisering 70% 60% 50% 40% 20% 10% 2004-06 2011-14 0% ZHWI HWI MWI LWI ZLWI Werkintensiteit huishouden (van zeer hoog naar laag) Uitkeringen / gemiddelde inkomens Werk Migratie… Gezinstypes drukt arbeidsmarkt… – interne vs externe samen doorgeschoten detachering vermindert bereidheid herverdelen? 004-06 011-14 In welke mate worden bestedingen gestabiliseerd economische schokken (‘uitgevlakt’)? 80% VS: Federale inkomensbelastingen Statelijke omkadering ondersteuning uitbreiding Saving taxes transfers Factor capital depreciation Total smoothed -10% 1979-1998 1999-2010 Furceri Zdzienicka Euro Area Crisis… IMF Working Paper 13/198