Download presentation
2018-07-03_Presentatie_Lezing_van_der_Wee_BE_NL__final_bis
België en Nederland twee kleine welvaartsstaten in Europa Lezing n a v de 90ste verjaardag van Prof Dr Herman Van der Wee Sint-Niklaas 3 juli 2018 Frank Vandenbroucke Universiteitshoogleraar UvA www frankvandenbroucke uva nl Internationale samenwerking welvaart • De gebroken welvaartscirkel: wereldeconomie 1945-1980: economische integratie ondersteunt nationaal beleid mits internationale instellingen Nu: vergaande belemmert welvaart? Zijn we nu speelbal wereldwijde krachten? Globalisering Europa… – Geen spectaculaire toename ongelijkheid Blijvende verschillen Het poldermodel als voorbeeld het aanpassingsvermogen staten Zowel gemeenschappelijke tendensen zijn interessant: ‘constructieve jaloezie’… … Europees perspectief Let op met momentopnames: Nederlandse economie kent sterkere cyclische schommelingen 90 100 110 120 130 140 150 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 BBP/capita volume = Armoede ‘materiële deprivatie’ (bron: EU-SILC) Negatief minstens van… 1 tijdig betalingen kunnen verrichten 2 één week vakantie per jaar nemen om dagen vlees of vis eten 4 onverwachte uitgaven doen 5 een telefoon aanschaffen 6 kleurentelevisie 7 wasmachine 8 wagen 9 woning degelijk verwarmen Gemiddelde percentages opgemeten SILC (observaties 2005-2016) <18 18-64 65+ Totaal 15 12 relatieve inkomensongelijkheid ‘onderaan’ <60 60+ Totale bevolking (Obs ) 13 20 14 11 10 Aandeel besteedbaar huishoudinkomen (gestandaardiseerd) < 60% mediaan Spreiding werk over gezinnen kinderen 0% 10% 20% 30% 40% 50% Zeer hoog Hoog Middelmatig Laag laag Werkzaamheid volwassenen huishouden (obs 2015) EU27 BelgiË Woonplaats Scholing Afkomst Leeftijd 70% Armoederisico BE 2004-06 2011-14 NL Bijstandsuitkeringen hoger dan werk: tendens succes poldermodel… Werkgelegenheidscreatie door Loonmatiging Omvangrijk segment lage lonen Flexibiliteit Pooling risico’s Logica dit model limieten Keune et al : is aan ernstige vernieuwing toe In welke leeftijdsgroepen zit job-succes? rol ‘tijdelijk’ laaggeschoolden… Werkenden even groot zou (Indien 15-74 omvangrijk NL) SCHOLING LAAG MIDDEL HOOG 15-19 23 402 27 124 0 20-24 52 234 457 118 142 25-29 96 833 886 398 422 30-34 102 98 322 323 454 418 35-39 111 112 350 461 395 40-44 144 363 374 440 371 45-49 161 185 404 476 397 386 50-54 206 224 375 442 373 337 55-59 208 277 345 279 289 60-64 69 78 212 117 176 65-69 36 48 70-74 18 SOM WERKENDEN 1144 1797 3277 4024 3066 3004 BEVOLKING 12768 Lessen voor Hoogte uitkeringen Decentralisering sociaal Minimumlonen flexibiliteit: houdbare middenweg mogelijk? Studentenarbeid? Nederland: trade-off? samenleving vergelijking meer ‘macro-onzekerheid’ (economische cyclus sterker) individuele onzekerheid arbeidsmarkt gekoppeld andere verdeling jobs/huishoudens Zou er trade-off tussen: financiële bescherming zwakste groep (NL > BE) •individuele zekerheid & (BE ? Of deze overwinnen? Een debat nieuwe wending Europese beleidsdebat stabiliteit Belang ‘schokdempers’ o m werkloosheidsuitkeringen Commissie Macron-Merkel: schokdemper Eurozone? Loonbeheersing maar behoud loonaandeel Rapport Adviesraad Vraagstukken bruggenbouwers verdedigers? Dank u 1945-1980 Nijhoff Leiden 1983 Vierendertigste Pacificatielezing Breda november DOI: 13140/RG 14550 34888 (http://pacificatielezingen org/lezing-2017/) Guy Tegenbos The Welfare State the Netherlands and Belgium A story Identical Challenges Different Structures Instruments… Jealousy Yearbook Low Countries ‘2017: turning point development EU’s social dimension?’ In: Margriet Drent Martin Holderied Adriaan Schout Hussein Kassim Rem Korteweg Yuri Loon Michiel Luining Jasper Lukkezen Fransje Molenaar Christian Schwieter Wouter Zweers Clingendael Union 2018: towards better European integration Institute International Relations Hague January pp 85-90 Alle publicaties: Bijstand (1) 40 60 80 160 Grafiek 6: Alleenstaande 2001-2015 Netto bij bijstand % armoedegrens minimumloon Armoedegrens 7: Koppel zonder