Abstract: Partijen moeten helder zijn over hun prioriteiten. Wie het meent met het klimaat en de armoede, focust niet op de koopkracht van de middenklasse. Voor een sterk sociaal en ecologisch beleid is een rechtvaardige verdeling van de inspanningen noodzakelijk
Auteur archieven: Frank Vandenbroucke
Armoede in een rijke welvaartsstaat
Download presentation
Presentatie_Vandenbroucke_CERA
Armoede in een rijke welvaartsstaat ‘Overbruggen’ CERA Leuven 2 april 2019 Frank Vandenbroucke Universiteitshoogleraar UvA Negatief op minstens 3 van… 1. tijdig betalingen kunnen verrichten 2. één week vakantie per jaar nemen 3. om de twee dagen vlees of vis eten 4. onverwachte uitgaven doen 5. telefoon aanschaffen 6. kleurentelevisie 7. wasmachine 8. wagen 9. woning degelijk verwarmen Gemiddelde percentages opgemeten SILC (observaties 2005-2016) <18 18-64 65+ Totaal België 15 9 12 7 Nederland 6 4 Geen deprivatie (< items) Ernstige (5+ Risicogroep VL WA/BR Gezin (nagenoeg) zonder werk 4% 10% 57% 64% Hoogstens lager secundair onderwijs 5% 32% 50% Hoger 30% 36% 47% 37% Slechte gezondheid 8% 40% 31% Zware schuldenlast 23% 33% last van huisvestingskosten 15% 53% 76% 84% Zekere 20% 14% Huurder 16% 26% 83% Alleenstaande ouder 9% 51% Migrant 38% Van kinderen die niet gedepriveerd zijn leeft Vlaanderen gezinnen waar wordt gewerkt Dat percentage loopt tot bij 5 items missen Aandeel bevolking (%) met besteedbaar huishoudinkomen (gestandaardiseerd) < 60% mediaan <60 60+ Totale (Obs ) 2004 2016 13 16 1 20 14 8 11 10 EU27 BelgiË 0% Zeer hoog Hoog Middelmatig Laag laag Werkzaamheid volwassenen het huishouden (obs 2015) 70% BE 2004-06 2011-14 NL • We beter: zie Een batterij maatregelen is nodig inwerken alle risicofactoren Federaal Gewestelijk en lokaal niveau Armoedebestrijding kost geld: moet dus prioriteit Data m b t armoede werk: EU SILC; gezinstypes: MIPI/CSB A-C Guio F Belgische vergelijking drie gewesten buurlanden Koning Boudewijnstichting December 2018 Korte samenvatting: ZOOM! https://www kbs-frb be/nl/Activities/Publications/2018/20181213AJ Nederland: kleine welvaartsstaten Europa Vierendertigste Pacificatielezing Breda november 2017 opinie De Standaard Alle publicaties: www frankvandenbroucke uva nl
Er is draagvlak voor Europese solidariteit
Abstract: “Europese burgers zijn veel meer geneigd tot onderlinge solidariteit dan politici denken. Nieuw onderzoek naar de bereidheid elkaar over de grenzen te steunen in geval van grote werkloosheid, toont dit aan. Wel hebben burgers een sterke mening over de manier waarop die solidariteit vormgegeven wordt.” Trefwoorden: werkloosheidsverzekering, Europese Unie, solidariteit, sociaal Europa, Europese solidariteit
Presentation Vandenbroucke Nicoli_Bertelsmann
Download presentation
2019-02-26_Presentation_Vandenbroucke_Nicoli_Bertelsmann
Risk Sharing When Unemployment Hits: How Policy Design Influences Citizen Support For European (EURS) Bertelsmann Stiftung Berlin, 26.2.2019 Frank Vandenbroucke & Francesco Nicoli Universiteit van Amsterdam Introduction • Vandenbroucke, Brian Burgoon, Theresa Kuhn, Nicoli, Stefano Sacchi, David der Duin, Sven Hegewald, (EURS). 2018. AISSR Report 1 (December). Zusammenfassung: Grenzüberschreitende Solidarität Bei Beschäftigungskrisen: Wie Politikgestaltung Die Öffentliche Zustimmung Hinsichtlich Der Risikoteilung Erhöhter Arbeitslosigkeit Unter Den Bürgern Europas Beeinflusst Why conduct a survey on public support for cross-border risk sharing? Our methodology: experiment with ‘conjoint analysis’ A experiment: making people think… Fixed points of all the policy packages: – disbursement EU MS is triggered by significant increases in unemployment that MS; used to subsidize national systems; common (minimum) floor generosity benefit levels participating countries. Moving parts: (3); conditions w.r.t. training and education (2); between-country redistribution (3) => 324 packages Taxation or administration job search effort dimension (3). IPSOS Screen shot: Strongly favour Somewhat Neither nor against Mean Package (O=strongly so1newhat ijl,ool. against, neutral; 1= son1ewhat strongly faveur) C’D 0 .2 .4 .6
Presentatie Actueel Denken en Leven
Download fulltext
Presentatie_Vandenbroucke_Antwerpen_BE_NL_25.3.2019-1
Sociaal beleid in België en Nederland: wat kunnen we van elkaar leren? Actueel Denken Leven Antwerpen 25 maart 2019 Frank Vandenbroucke Universiteitshoogleraar UvA Zijn de speelbal wereldwijde krachten? • Globalisering Europa… Nederland – Geen spectaculaire toename ongelijkheid Blijvende verschillen Het poldermodel als voorbeeld het aanpassingsvermogen kleine staten Zowel gemeenschappelijke tendensen zijn interessant: ‘constructieve jaloezie’… … Europees perspectief Let op met momentopnames: Nederlandse economie kent sterkere cyclische schommelingen 90 100 110 120 130 140 150 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 BBP/capita volume = Armoede ‘materiële deprivatie’ Negatief minstens 3 van… 1 tijdig betalingen verrichten 2 één week vakantie per jaar nemen om twee dagen vlees of vis eten 4 onverwachte uitgaven doen 5 een telefoon aanschaffen 6 kleurentelevisie 7 wasmachine 8 wagen 9 woning degelijk verwarmen Gemiddelde percentages opgemeten SILC (observaties 2005-2016) <18 18-64 65+ Totaal 15 12 relatieve inkomensongelijkheid ‘onderaan’ <60 60+ Totale bevolking (Obs ) 13 20 14 11 10 Aandeel besteedbaar huishoudinkomen (gestandaardiseerd) < 60% mediaan NL-BE: betere pensioenen maar evenveel debat NL: combinatie basispensioen (omslagstelsel) uitgebreide tweede pijler (fondsen) BE: klemtoon 1ste stelsels (omslagstelsels) Aanvullende zeer gevoelig aan rente (kortingen) Basispensioen: pensioenleeftijd stijgt snel zonder uitzondering basis lengte loopbaan (2030: 68 jaar; 2070: 72 jaar) => hooggeschoolden sneller stoppen dan laaggeschoolden NL & nood billijke verdeling loopbaan/pensioentijd flexibiliteit andere spreiding werk over gezinnen kinderen 0% 10% 20% 30% 40% 50% Zeer hoog Hoog Middelmatig Laag laag Werkzaamheid volwassenen huishouden (obs 2015) EU27 BelgiË Woonplaats Scholing Afkomst Leeftijd armoede 70% Armoederisico BE 2004-06 2011-14 Bijstand (1) 0 40 60 80 160 Grafiek 6: Alleenstaande 2001-2015 Netto bij bijstand % armoedegrens minimumloon Armoedegrens 7: Koppel (2) 8: 2001- 9: koppel werk: tendens succes poldermodel… Werkgelegenheidscreatie door Loonmatiging Omvangrijk segment lage lonen Flexibiliteit Pooling risico’s Logica dit model limieten Keune et al : is ernstige vernieuwing toe In welke leeftijdsgroepen zit job-succes? De rol ‘tijdelijk’ laaggeschoolden… Werkenden even groot zou (Indien 15-74 omvangrijk NL) SCHOLING LAAG MIDDEL HOOG 15-19 23 402 27 124 20-24 52 234 457 118 142 25-29 96 833 886 398 422 30-34 102 98 322 323 454 418 35-39 111 112 350 461 395 40-44 144 363 374 440 371 45-49 161 185 404 476 397 386 50-54 206 224 375 442 373 337 55-59 208 277 345 279 289 60-64 69 78 212 117 176 65-69 36 48 70-74 18 SOM WERKENDEN 1144 1797 3277 4024 3066 3004 BEVOLKING 12768 Lessen voor Hoogte uitkeringen Decentralisering sociaal Minimumlonen flexibiliteit: houdbare middenweg mogelijk? Studentenarbeid? trade-off? samenleving vergelijking meer ‘macro- onzekerheid’ (economische cyclus sterker) individuele onzekerheid arbeidsmarkt gekoppeld jobs/huishoudens Zou er trade-off tussen: financiële bescherming zwakste groep (NL > BE) zekerheid (BE ? Of deze overwinnen? Een nieuwe wending Europese beleidsdebat Loonbeheersing behoud loonaandeel stabiliteit Belang werkloosheidsuitkeringen schokdempers schokdemper Eurozone? Rapport Adviesraad Internationale Vraagstukken juli bruggenbouwers verdedigers? Dank u F welvaartsstaten Europa Vierendertigste Pacificatielezing Breda november DOI: 13140/RG 14550 34888 (http://pacificatielezingen org/lezing-2017/) G Tegenbos The Welfare State the Netherlands and Belgium A story Identical Challenges Different Structures Instruments… Jealousy Yearbook Low Countries Belgische blik AOW-debat S&D jg 75 nr 2018 pp 34-44 A-C Guio ZOOM! deprivatie Koning Boudewijnstichting https://www kbs-frb be/nl/Activities/Publications/2018/20181213AJ ‘2017: a turning point development EU’s social dimension?’ In: Margriet Drent Martin Holderied Adriaan Schout Hussein Kassim Rem Korteweg Yuri Loon Michiel Luining Jasper Lukkezen Fransje Molenaar Christian Schwieter Wouter Zweers Clingendael Union 2018: towards better European integration Institute International Relations Hague January 85-90 Alle publicaties: www frankvandenbroucke uva nl
Lezing Vlaamse Club
Download fulltext
2019-03-18_Brussel_VlCl_ESU_EURS_Vandenbroucke
Grensoverschrijdende solidariteit in Europa: is ze nodig? haalbaar? Frank Vandenbroucke Universiteit van Amsterdam Brussel Vlaamse Club 18 maart 2019 Europese integratie en sterke nationale welvaartsstaten: een tragisch dilemma? • De founding fathers geloofden opwaartse convergentie – Economisch beleid: Europees Sociaal nationaal Coördinatie sociale zekerheidsrechten: non-discriminatie Deze optimistische hypothese klopt niet meer sinds het midden de jaren 2000: groeiende ongelijkheid binnen tussen lidstaten Oorzaken? Een Verlies aan beleidsvermogen: constructiefouten muntunie Ohlin-rapport 1956 Minimumlonen netto-koopkracht minimumloner met partner twee kinderen 0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000 40000 45000 LU IE AT FI UK DE FR NL DK BE IT SI EL CZ ES SK EE PL HU LT PT LV RO BG Net disposable income with 2 children Gross wage Bron: CSB/MIPI Groeiende armoede rijke reeds voor crisis: – minder herverdeling precaire jobs wijziging gezinssamenstelling migratie EU28: openheid samenhang? Leidt tot bijstandstoerisme? Druk op onderkant arbeidsmarkt? Migratie EU & buiten Samenhang (doorgeschoten) flexibilisering regelgeving (detachering) Evenwicht mogelijk: fair mobility detacheringsrichtlijn Minimumlonen: volledige dekking helderheid zonder schokdempers EMU: stabiliteit soevereiniteit Muntunies centraliseren risico’s oog stabiliteit: Spreiding (pooling) Gunstige externe effecten (vaccinatie) EMU als ‘verzekeringsunie’: Goede werkloosheidsverzekering ieders belang Herverzekering werkloosheidsverzekering? Paradox: VSA consolideren zwakke solidariteitsmechanismen staten federale niveau; lukt er om te ondersteunen niveau Externe Politieke puzzel van: Bindende afspraken Wantrouwen Obsessie moral hazard (misbruik) die ons verhindert pakken Is draagvlak grensoverschrijdende EU? Peiling bij 19 500 Europeanen 13 landen; uitgangspunten: 1) lidstaat ontvangt steun wanneer geconfronteerd wordt aanzienlijke stijging werkloosheid 2) gebruikt werkloosheidsuitkeringen subsidiëren 3) gemeenschappelijk minimumniveau (een bodem) alle Varianten: 1)Generositeit (3 varianten) 2)Vorming opleiding werklozen (2 3)Herverdeling landen 4)Belastingen 5)Uitvoering 6)Inspanningen werk zoeken 9 324 formules 10 gemiddelde reeks denkeeldige ‘stemmingen’ door onze respondenten m b t zien krijgen: = sterk tegen beetje noch 1 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Gemiddelde mensen krijgen 11 70% 80% 90% Formule 3 4 Voorspeld percentage voorstanders Steun haalbare (13 landen) Voorstanders verhouding voor- tegenstanders (‘neutralen’ meegeteld) hele groep Laag minimum (40% laatste loon) geen bijkomende belastingen Hoog (70% omhoog 5% inkomen iedereen land (alleen rijkere inwoners betalen extra belasting) (belasting alleen rijken) Alle ontwerpen: moeten onderwijs aanbieden uitvoering zelf passende baan aanvaarden of verliezen uitkering 12 Belgische Nederlandse Conclusies uit opinieonderzoek Fundamentele oppositie risicodeling beperkt klein segment bevolking concrete modaliteiten zijn belangrijk: geven over algemeen voorkeur genereus vereisen dat deelnemende onderwijs- opleidingskansen leiden belastingverhoging voorwaarden koppelen werkloosheidsuitkering Genereuze kunnen vinden meerderheid we onderzochten zelfs indien voorstel zou verhoging In sommige moet eventuele belasting (indien zijn) gepaard gaan naar armere opdat voldoende verwerven meeste groter gedecentraliseerd wordt: men opteert best herverzekering uitkeringsstelsels ondersteunt budgettaire transfers Discussie beleidsmakers bezig houdt nl vraag hoeveel ruimte mag structurele middelen lijkt belangrijk Andere kwesties zoals hoe activering uitkeringen gekoppeld worden leggen gewicht schaal grote publiek 14 Markeerde 2017 keerpunt beleid? basisconsensus model noodzakelijk Pijler Sociale Rechten (Göteborg 17 2017) Kwaliteit Belang gecoördineerd collectief sociaal overleg … Referenties beleid muntunie: puzzels paradoxen perspectieven Belgisch Tijdschrift Zekerheid 58 (1/2016) pp 5-35 http://www frankvandenbroucke uva nl/sociaal-beleid-in-een-muntunie-puzzels-paradoxen-en-perspectieven-3/ Coene Armoedebestrijding Unie in: Raeymaeckers Hubeau Goedemé Remmen Van Haarlem (red ) Armoede uitsluiting Jaarboek 2018 Leuven/Den Haag: Acco 75-104 https://www uantwerpen be/images/uantwerpen/container34686/files/Jaarboek%20Armoede%20en%20Sociale%20Uitsluiting%202018_binnenwerk_WEB_16-11-2018 pdf Burgoon Kuhn Nicoli Sacchi der Duin Hegewald stijgt: invloed alternatieve beleidsontwerpen houding burgers ten aanzien europese inzake AISSR Policy Report http://aissr nl/content/news/2018/12/eurs html?origin=%2ByxIdW4bRwCjN8rZP%2BdJdA Er S&D Jg 76 Nr Februari 34-42 wbs nl/publicaties/er-draagvlak-voor-europese-solidariteit www
European unemployment insurance: what citizens really think
The European Commission has argued repeatedly that the European Monetary Union has to be completed by automatic fiscal stabilisers. To achieve this, one of the options would be the re-insurance of national unemployment benefit schemes at the Eurozone level. Are EU citizens ready to share the risk of unemployment crises? To shed light on that question, we conducted a survey in 13 Member States. Our survey takes the large diversity of EU-level risk-sharing policies that have been proposed as much as possible into account and translates it to citizens of all straits of the population in an understandable way. The core idea in all the policy variants we tested is that a new European policy would support unemployment benefits in countries that are in need, due to a significant increase in unemployment. Our results show that the specific design of policies, aiming at particular modes of risk sharing, matters for public support among citizens. The most important conclusion is that fundamental opposition to such risk sharing at the EU level is confined to a relatively small segment of the population. Rather than insurmountable polarization, we observe room for constructive democratic deliberation
Une assurance chômage européenne : ce qu’en pensent vraiment les citoyens
La Commission européenne a affirmé de façon répétée que l’Union économique et monétaire (UEM) devait s’équiper d’un mécanisme de stabilisation. Pour ce faire, une des options est de réassurer les régimes d’assurance-chômage nationaux au niveau de la zone euro. Est-ce que les citoyens de l’UE sont disposés à partager les risques des crises de chômage ? Afin d’apporter des éléments de réponse à cette question, nous avons mené une enquête dans 13 États membres, y compris la France. Cette enquête tient autant que possible compte de la diversité de formules proposées; son but était de les traduire en des termes compréhensibles aux citoyens issus de toutes les couches de la population. Le principe commun à toutes les formules testées est que cette politique européenne viendrait en soutien des indemnités de chômage dans des pays qui sont dans le besoin en raison d’une forte hausse de leur taux de chômage. Nos résultats ont révélé que les modalités concrètes des formules proposées, visant à différents modes de partage des risques, avaient une influence significative sur l’adhésion des citoyens. La conclusion la plus importante est que l’opposition fondamentale au partage de risques est limitée à un segment assez réduit de la population. Nous observons une marge de discussion constructive et démocratique, plutôt qu’une polarisation insurmontable de la population.
Straffere wet loont niet
In Belgische vakbonden staakten op 13 februari 2019 tegen een wijziging in een wet van 1996 die de ontwikkeling van de Belgische lonen bewaakt, met het oog op de competitiviteit. Het wijzigen van deze wet was een vergissing. In een muntunie is het bewaken van de loonontwikkeling belangrijk. De vraag is of je deze bewaking baseert op ‘spelregels’ en of je wenst dat vakbonden en werkgevers zich daar mee de eigenaar van voelen
A European Social Union after the Crisis
PAPERBACK FLYER
The book ‘A European Social Union after the Crisis’ is now available in a (much cheaper) paperback edition. See flyer for more information.