Download fulltext
307Dienstencheques_Opinie_DS_19.2.2018_as_published

Dienstencheques zonder taboes Gepubliceerd in De Standaard 19 februari 2018 pp 30-31 Frank Vandenbroucke hoogleraar Universiteit van Amsterdam en houder de leerstoel Herman Deleeck aan Antwerpen dienstencheques moeten hervormd worden; maar coalitie tussen gebruikers uit middenklasse minder geschoolde mensen voor wie poetsen een fatsoenlijke job is mag niet op het schop Ive Marx verkettert Ze zijn schoolvoorbeeld mattheuseffect: ‘goedbedoelde initiatieven zwakkeren vinden hun weg naar al rijkelijk gevulde zelfbedieningsbuffet middenklasse’ verwijst die ‘zijn leven lang gestreden heeft tegen mattheuseffecten omdat ze eerste belangrijkste reden welvaartsstaat ondergraven: zorg meest nodig hebben’ (De 13 februari) Mattheus met mate dacht dat altijd den boze In boek 1983 over mattheuseffect zag hij nut maatschappelijke uitruil Vervangingsinkomens ondersteunen actief vind je vaak onderaan ladder Mensen hoger staan maken dan weer meer gebruik publieke dienstverlening zoals onderwijs Voor draagvlak brede zo schreef Deleeck: ‘De hogere belastingdruk ten nadele lagen kan door dezen enkel duurzaam aanvaard worden zij ruil hiervoor stelsel sociale voorzieningen ontwikkeld zien hen voldoende aandeel profijt overheid laat opnemen’ Wat zorgen baarde was overdaad mattheuseffecten: wordt inefficiënt ergert zich feit subsidieert En zelfs strijken! Polemisch mooi gesteld kern kwestie smeden verbruikers laaggeschoolde willen Kortom principe mooie toepassing waarover had Maar evenwicht raakt zoek wanneer budgettaire kost hoog oploopt buitenland gezocht om werk te doen Hoe kunnen we herstellen? Welke principes vraag stellen welke niet? Tweedeklas statuut Er twee verschillen onze regelingen huishoudelijk andere landen (zoals Nederlandse ‘Regeling Dienstverlening huis’ ook Duitse minijobs) Een wij aanvaarden geen tweedeling zekerheid Twee klant poetshulp staat bedrijf risico’s neemt werkgever hoort Dit ik zou moet daarover kleur bekennen Willen werknemersstatuut poetshulpen of iedereen volwaardig ingeschakeld sommige tevreden tweedeklas statuut? Aan invoering ging 2003 stevig debat vooraf: slagen moesten enkele hardnekkige sneuvelen Vreemd genoeg werd systeem zelf heilige koe Toen 2010 opperde tijd prijs verhogen stuitte muur verontwaardiging Hoewel intussen verhoogd blijven verdere aanpassingen Daardoor moeilijk oorspronkelijke doelstelling – evenwichtige belangen verbruiker kansen laaggeschoolden bewaken Drie sporen Ik stel drie gelijktijdig bewandelen daarvoor nog eens Eerste spoor: fiscale aftrek geleidelijk afgebouwd bijvoorbeeld periode jaar koppeling fiscaal voordeel vooral politieke symboliek: enen wilden starten laag mogelijke anderen belastingvermindering compromis combinatie gelukkige Het logisch onvermijdelijk cheque verhoogt: poetsvrouwen hebben soms recht opslag loonkosten toenemen stelselmatig stijgen betaalt automatisch mee cheques verhoogt Zo zet rem gezond prijsmechanisme sector aanpasbaarheid Spoor twee: terwijl stapsgewijze verdwijnt dienstencheque bevroren goed subsidie per gewerkt uur dienstenchequebedrijven groeit meerprijs vragen betaalbaar Vrije prijsconcurrentie stoot één bezwaar: bedrijven inspanningen grote afstand tot arbeidsmarkt helpen investeren begeleiding werknemers kosten Zij markt geprijsd ‘goedkopere’ zo’n inspanning Daarom derde spoor nodig: investeert deel geld wint afschaffing forse toelage aanwerving enige Belgische werkloosheid bijstand zitten Dat veel forsere wat Vlaamse vandaag voorziet Werkgevers dienstenchequecircuit inzetten activering werklozen ons eigen land werkgevers concurreren