Download presentation
2019-06-17_Den_Haag_Europese_burger
Wat beweegt de Europese burger? Een onderzoek naar het draagvlak voor sociaaleconomische solidariteit Collegereeks Europa ProDemos Frank Vandenbroucke Universiteit van Amsterdam Den Haag, 17 juni 2019 • De founding fathers geloofden in opwaartse convergentie – Economisch beleid: Europees Sociaal nationaal Coördinatie sociale zekerheidsrechten: non-discriminatie Deze optimistische hypothese klopt niet meer sinds midden jaren 2000: groeiende ongelijkheid binnen en tussen lidstaten Oorzaken? tragisch dilemma? Verlies aan beleidsvermogen: een muntunie zonder schokdempers EMU: stabiliteit, soevereiniteit Muntunies organiseren risicospreiding, met oog op stabiliteit: EMU als ‘verzekeringsunie’: ‘schokfonds’ om landen moeilijkheden tijdelijk te helpen? Herverzekering nationale werkloosheidsverzekering? Paradox: VSA consolideren zwakke solidariteitsmechanismen staten federale niveau; EU lukt er sterke ondersteunen niveau. Vertrouwen instellingen Wantrouwen t.a.v. huidige politieke leiders Is lidmaatschap goede zaak Peiling bij 19.500 Europeanen 13 landen; uitgangspunten: 1) lidstaat ontvangt steun wanneer ze geconfronteerd wordt aanzienlijke stijging werkloosheid. 2) gebruikt werkloosheidsuitkeringen subsidiëren. 3) gemeenschappelijk minimumniveau (een bodem) alle lidstaten. Varianten: Generositeit (3 varianten) Vorming opleiding werklozen (2 Herverdeling 4) Belastingen 5) Uitvoering 6) Inspanningen werk zoeken 324 formules 60% Gemiddelde die mensen zien krijgen 50% 40% 30% 20% 10% 0% 90% 80% 70% Formule 1 2 3 4 Voorstanders verhouding tot voor- tegenstanders (‘neutralen’ meegeteld) hele groep Laag minimum (40% laatste loon), geen bijkomende belastingen Hoog (70% omhoog 0,5% inkomen iedereen minimum, herverdeling land (alleen rijkere inwoners betalen extra belasting) (belasting alleen rijken) Alle ontwerpen: moeten onderwijs aanbieden, uitvoering door zelf, passende baan aanvaarden of verliezen uitkering Fundamentele oppositie tegen risicodeling is beperkt klein segment bevolking. concrete modaliteiten zijn belangrijk: onze respondenten geven over algemeen voorkeur genereus zijn, vereisen dat deelnemende onderwijs- opleidingskansen aanbieden werklozen, leiden belastingverhoging, voorwaarden koppelen werkloosheidsuitkering. Genereuze kunnen vinden meerderheid we onderzochten, zelfs indien voorstel zou verhoging belastingen. In sommige moet eventuele belasting (indien zijn) gepaard gaan rijke armere opdat voldoende verwerven. meeste groter gedecentraliseerd wordt: men opteert best herverzekering uitkeringsstelsels ondersteunt budgettaire transfers. Discussie beleidsmakers bezig houdt, nl. vraag hoeveel ruimte mag structurele middelen landen, lijkt minder belangrijk. Andere kwesties zoals hoe opleiding, activering uitkeringen gekoppeld worden leggen gewicht schaal grote publiek. Vandenbroucke, Burgoon, Kuhn, Nicoli, Sacchi, der Duin & Hegewald, Grensoverschrijdende werkloosheid stijgt: invloed alternatieve beleidsontwerpen houding burgers ten aanzien europese inzake , AISSR Policy Report 1, 11.12.2018. http://aissr.uva.nl/content/news/2018/12/eurs.html?origin=%2ByxIdW4bRwCjN8rZP%2BdJdA Er solidariteit, S&D Jg. 76 Nr. Februari 2019, pp. 34-42. https://www.wbs.nl/publicaties/er-draagvlak-voor-europese-solidariteit beleid muntunie: puzzels, paradoxen perspectieven, Belgisch Tijdschrift Sociale Zekerheid, 58 (1/2016), 5-35. https://www.frankvandenbroucke.be/sociaal-beleid-in-een-muntunie-puzzels-paradoxen-en- perspectieven-3/ Coene, Armoedebestrijding Unie, in: Raeymaeckers, Hubeau, Goedemé, Remmen Van Haarlem (red.) Armoede uitsluiting, Jaarboek 2018, Leuven/Den Haag: Acco, 75-104. https://www.uantwerpen.be/images/uantwerpen/container34686/files/Jaarboek%20Armoede %20en%20Sociale%20Uitsluiting%202018_binnenwerk_WEB_16-11-2018.pdf www.frankvandenbroucke.uva.nl