Geluk en politiek: een pleidooi voor helder denken

Download fulltext
156

Geluk en politiek: een pleidooi voor helder denken Frank Vandenbroucke (KULeuven Universiteit Antwerpen) Zeggen dat de hoogte van het BBP onze beste maatstaf is even krom geredeneerd als zeggen Bruto Nationaal aldus in reactie op essay Marc De Vos over geluk politiek In reeks Back to Basics plaatst stevige vraagtekens bij wat hij omschrijft “de snelgroeiende geluksagenda” 1 Zijn oproep luidt: “Bevrijd politiek” vroegere publicatie heb ik me kritisch uitgelaten manier waarop geluksagenda door sommige mensen wordt ingevuld Zo meen fout om “zoveel mogelijk zoveel mensen” naar te schuiven doelstelling kijk met enige verbazing terugkeer debat 18de eeuwse utilitarist Jeremy Bentham – goede man die deze stelregel eerst geformuleerd heeft Wat ons persoonlijk leven betreft geloof niet bereikt zonder doel Alhoewel men zijn persoonlijke overtuigingen (zoals overtuiging zeker filosofisch perfectionisme inhoudt) zomaar kan promoveren tot hele samenleving moet delen denk ook iets gelijkaardigs geldt: vervallen ze toch publiek nodig Doelloosheid slechtste individuele maar overkomen Mijn was vitaliteit vraag stelde luidde: “Kunnen we één dezelfde beweging afstand nemen kortzichtig materialisme vervelende waarheden ‘ondernemend’ onder ogen zien?” “We” sloeg daarbij 2 Hier wil concentreren tekst Ik ga vooral sociaaleconomische beleid doen zgn welk economisch onderzoek relevant Twee belangrijke kwesties misschien meest behandel niet: betekent leven? En zouden gevolgen ambitieuze duurzaamheidsagenda economische groei? Het eerste deel mijn lezer ervaren schools: kom meteen bevlogen beschouwingen Omdat cruciaal eender pleit daarvoor dit Dat levert swingende literatuur tweede kortere gedeelte laat analytische los leg enkele politieke meer intuïtief karakter hebben drie stellingen elkaar verweven helderheid best uit halen stelling luidt groei uiting vormt dynamiek méér dan louter dynamiek; samenlevingen of komen toenemende mate problemen ondanks beperkingen objectieve globale vooruitgang alleen preciezer (ze gaat meten vooruitgang) vloeit vanzelfsprekend voort derde overheid andere plaats stellen zich vergist technisch beleidsdispuut omdat onmeetbare probeert haar boekje principieel buiten gaat: zo’n geeft toe aan verleiding paternalistisch à la limite totalitair reserveer oordeel concentreer mij fout; voorbij geleerd 60 jaar theorievorming sinds Arrow’s fameuze onmogelijkheidstheorema 1951 vreemd basale inzichten theoretische economie meeneemt betoog devies back basics staat argumenten aangedragen worden bovendien contradictorisch belangrijk onderdeel zelf onderuit leidt impasse wie opstelt liberal d w z iemand verscheidenheid opvattingen erkent keuzerecht daarin respecteren Laat vooraf preciseren waarom Engelse uitdrukking “liberal” opduikt hier doctrine vrije werking markten slechts minimaal gestoord mag overheidsoptreden; respect prozaïscher voorkeuren correct oordeelsvermogen gebaseerd je bent orde debatten welzijn twee benaderingen tegenover plaatsen: benadering wijze “op meten” Deze zoek meetsysteem beleven; bijvoorbeeld gelijkgesteld hedonistisch vervolgens gemeten; tevredenheid waarmee oordelen hun gemeten… Je daarom omschrijven “subjectieve welzijnsmeting” benadrukt zèlf waarde toekennen toestand waarin bevinden basis eigen overtuigingen; tevredenheid-met-het-leven noodzakelijk doelstellingen levensplan allerbelangrijkste vinden resultaten subjectieve welzijnsmeting vindt eenzijdig zelfs interesseert voorwaarden toelaten opvatting goed realiseren daar overige maximaal vrij in; verwijzen essentiële hulpmiddelen zoals geld vermogen kansen participatie arbeidsmarkt onderwijs keuzevrijheid beginselen rechtsstaat enz… duidelijk maken standpunt veel sympathie Onder schuilt nu verschillend intrinsiek fundamenteel tegenstrijdig: ene sluit naïeve “meten” opgevat “rekenkunde geluk” inderdaad zo; per se zo hoeft economic theory vraagstuk tafel legt alle tijden minder belangrijk: samenleving? Kan vergelijken vaststellen A boekt B? gesteld individu Als posities keuzes houding m b t relatief eenvoudig vanzelfsprekend– bedoel tégen spreken veronderstellen sympathieke vriend verstokte vrijgezel Bob kiezen tussen scenario (40 uur week werken verdienen) B (20 weinig normale omstandigheden gezond verkiest boven mogen er uitgaan “beter” Wie wij keuze “béter af zou zijn” “meer realiseren” “gelukkiger verdienen tijd Veronderstel gisteren kon vandaag na grondige afweging effectief kiest A: beweren achteruitgang boekt; moment geen meemaakt Integendeel “vooruitgang” slaat volgens weloverwogen béter ondubbelzinnig sprake ontkennen erge vorm paternalisme Dit argument knoopt gebruik concept theorie revealed preference heet: voorkeur laten blijken gedrag want zal rationele gericht verhogen belang inspireert wanneer onderzoekers proberen verklaringen volgende bezwaar voeten gooit: “(…) woorden kortstondige gevoelens waar moeten aannemen betwijfelen betrouwbaardere beter verifiëren bron daden? Waarom consumeergedrag verlangen rijkdom anderzijds versie nemen? geluksonderzoekers gelijk beoordelaars vertrouwen onthuld iPhone kopen?” 3 Welzijn (a fortiori geluk) rechtstreeks vatten becijferde metriek onderneming hopeloos gedoemd mislukken wegens bijzonder ervan daadwerkelijk betere uitgangspunt Revealed sociale welzijnsfuncties eenvoud vooreerst rationeel vervuld veronderstelt geïnformeerd relevante alternatieven spontaan evenveel aandacht geven eigenlijk veeleisende hypotheses vaak Nogal recente behavioural economics wijzen richting: bv evident altijd werkelijke reveleert Maar verder zoomen argumentatielijn randvoorwaarden omvangrijke onderzoeksagenda beleidsagenda mee verbonden beschouwing afhangen preferences uitspraken doet sterk punt maakt kaart brengen overigens soort welzijnsfunctie (een ordinale nuttigheidsfunctie) werken: daaruit C D E … Bob’s houdt welzijn” oplevert E… functie “ordinaal” getal plakken ervaart rangschikken natuurlijk tegelijkertijd dergelijk irrationeel voorkomen kunnen uittekenen gangbare individuen beschouwd Of domeinen echt betwistbaar Nu toepasbaar groepen dus Beter gezegd pogingen voorbije ondernomen hanteren algemeen alternatieve scenario’s opleveren waarbij vermeden welzijnsniveau stuiten zeer grote bezwaren rangschikt cijfer plakt (je “meet” cijfer) krijg houvast Kenneth Arrow 1972 Nobelprijs gekregen bewijs geleverd nog sterker is: onmogelijk groep consistente respecteert (wat “respecteren” gepreciseerd axioma’s) informatie bieden 4 Met woorden: welke rangschikkingen alléén Verenigd Bobrijk schema “collectieve preference”; gewoon ontoepasbaar Daarop uitzondering bedenken: bepalen (laat Baas) wel dictatuur liberals gruwen beperkte maatschappelijke bedenken issue Bobrijk: X 40 elk 25 000 euro jaar; Y 20 Z 16 jaar… (Bij overgang verhoogt Inkomen telkens 25% ) énige mogelijke zullen individueel Omwille eensgezindheid betekenen “algemeen impliceert bijzondere geval probleemloos verhoging meebrengt uitspraak Verenigde Helaas keuzeset realiteit X* denkbaar 1% 200 verdient 99% 24 500 groeit 31 3% (ten opzichte Y) beduidend BNP-groei top inkomensverdeling BNI (voor bevolking) 22 5% terwijl steeds bedraagt Welk biedt welzijn”: X*? Op elke afzonderlijk wegdraagt grootst beantwoorden vanuit beperken groot probleem denkt extreem voorbeeld gekozen verschil vergelijkbaar BNP 1975 2006 Frankrijk Staten gemiddelde reële inkomen gezin groeide VS 32 2% 27 Amerikaanse groeiprestatie Franse 17 9% 26 4% draait beoordeling Om vellen algemene geboekt omgekeerd afweegt a v 5 betrokken loutere rangschikking afleiden rekenkunde plakt? Een merkwaardige contradictie weet bewust implicaties beroep gehad band Product Hij vermijdt doordat geweer schouder verandert Sterker heel aanbrengt kritiek beschouwt foute conclusies geluksonderzoek steunen feit kàn beurt degelijk meetbaar neem vier passages waaruit blijkt schrijft n Easterlin Paradox” volgende: “[H]et traceren welvarende landen lange tijdspanne suggereert levensvoldoening stijgen dalen loop carrière Fragmentopnames ander beeld: ogenblik geluksniveaus steevast hoger naarmate inkomensladder opklimt Internationale onderzoeken tonen verschillen gemiddeld nauw verband houden persoon Rijkere gelukkigere inwoners armere volstaan welvaart relatieve prestatie lijst beleidsprioriteiten gelukslui ”6 Even volgt samengevat: ”Een doordacht groeibeleid blijft breedste instrument bevorderen ”7 passage zekerheid herverdeling argumentatie: “De meeste gelukspredikers (…) versteld staan vernemen subjectief afhangt levensstandaard staatszorg groeiende inkomensongelijkheid gepaard gegaan afnemende geluksongelijkheid effect ongelijkheid armen culturele weg pad egalitarisme inkomensherverdeling typisch verdedigd zieltjeswinners welvaartsstaat ”8 vrijheid lezen “Persoonlijke controle sterke voorspellers ”9 schrijven èn betwisten “’geluk’ ‘subjectief welzijn’ voldoende gedefinieerd gemeten betrouwbaar beleidsinstrument maken”10 dingen Ofwel geloven verbanden leggen variabelen langs kant variabele “geluk” al meetbare onthouden daarover (en geciteerd schrappen tekst) springt voortdurend been camoufleert daardoor fundamentele intellectuele impliceert; ben ordenend definiëren vermijden géén enkel verdelingsprobleem stelt voordoet: gaf groeiscenario’s zijn; absurde veronderstelling terugkeren klassieke versies utilitarisme (van Sidgwick e geïnspireerd Bentham) oog hadden som leden (of “nut” “geluk”) onderscheid personen opheft onvervreemdbare eigenheid ontkent John Rawls zowat 50 geleden uiteengezet Voor erkennen individualiteit wezenlijk verdelingskwestie onontkoombaar precies verdelingsproblemen schrijft: “Uiteraard afvragen beschikbaar iedereen vruchten gedeeld lagen maatschappij natuurlijke rijkdommen bedreigt toekomst herverdelende organisatorische bekommernissen aard impact Zij ondergraven nood belangrijkste kracht mensheid ”11 Na nuancerende kanttekeningen maximalisering nooit beleidsdoelstelling geweest ongestoord stelling: “Wij waarderen parameters en/of ”12 Zodra zodra Ongelijkheid normatieve agenda vaststelling ontwijken verdelingsvraagstuk immers twéé vragen: enerzijds ontwikkelen verantwoordelijkheid samenleving;13 voorwerp hoe vergeleken Nog anders herverdelen herverdeelt beide gemakkelijk illustreren model sfeer optimal taxation ooit ontwikkeld 14 hebt participeren productief redenen waarvoor hen verantwoordelijk acht lineaire inkomensbelasting flat tax heffen verschillende herverdelingsinstrumenten financieren: basisuitkering krijgt onafhankelijk hoeveel werkt (waardoor belasting progressieve negatieve wordt) universele “in-work benefit” waardoor loonverschil minder-productieve meer-productieve meerdere mindere gecompenseerd in-work benefit hangt arbeidsinspanning individu: uren eerder (om positie verbeteren) beoordelingen Primo versus inkomen? Secundo besteed mensen? Gegeven welbepaalde (gegeven antwoord vraag) inzet instrumenten (welke mix benefit? benefit?) visie betekenis werktijd niet-werktijd dubbele tenzij beslist niets beslissen verdelingsbeslissing ipso facto Misschien impliciet uitdrukkelijk nagedacht gediscussieerd expliciet democratisch Overheden schaal bepaalt idee onthoudt weegschaal komt non-starter brengt aangevuld overheden ingrijpen organisatie gezondheidszorg onderwijs… willen (zelfs herverdelen) marktfalen ingevolge asymmetrische inefficiënties Elk interventies noodgedwongen opnieuw welzijnsafwegingen onderzoeksprogramma Fleurbaey Maniquet Schokkaert (e Welzijnsbeoordelingen onvermijdelijk welzijnsoordelen hoofde consistent funderen burgers “reveleren” laatste nieuws Let ontslagen plicht onderlijnde moét is); herverdeeld niet-paternalistische leiden ontwikkelt jaren onderzoeksmethode welzijnsbeoordelingen nauwe samenwerking Belgische economisten François (UCL) Erik (KULeuven) 15 methode mede- auteurs vertoont gelijkenis gebeurt kosten-batenanalyse beleidsalternatieven: dimensies uitgedrukt gezondheid kwaliteit omgeving…) “bereidheid betalen” (willingness pay) vastgesteld interpersoonlijk maken; beoefent (dat geluksliteratuur is) onderzoeker bezondigt oordeel; positieve beleidsalternatieven maatschappelijk Arrow-onmogelijkheid overwonnen tegen toepassingen willingness pay vaststelt feitelijk (bijvoorbeeld levensjaar) hoge inkomens groter arme Bij doordachte monetaire maatstaven voortvloeien gewogen ongelijkheid: euro’s miljonair bereid betalen levensjaar doorwegen Aan normatief corrigeren ontsnapt past samen Fouquin Gaulier zodat effectieve vergelijking levenstandaard correctie rekening internationale inkomensstromen werkloosheid grootte huishoudens berekenen “equivalente inkomens”) baseert oordeel: sommeert equivalente weegt factor zekere afkeer uitdrukt gebruikelijk welvaartseconomie Critici ongelijkheidsaversie “paternalistisch oordeel” vormt; “paternalistisch” verliest echter bestaande accepteren sommeren evenzeer paternalistische miskenning steigeren) correcties slaan niet-paternalistisch zin essentie vastgestelde (gereveleerde) mede-auteurs verre verwaarloosbaar gecorreleerd hoofd bevolking (correlatie 96% niveaus) wijzigt omvang ongelijkheid) zichzelf (in landen) beschrijven hand “welvaartspatronen” Angelsaksisch Latijns Noords voorzichtigheid voorbehoud momentopname (het 2004 geval) Angelsaksische gemeen VK Canada Australië Nieuw Zeeland kennen (i) (ii) werkduur (behalve VK) and (iii) lage kost turnover Wanneer kijkt homogeniteit situeren Italië Spanje vertonen berekeningen “Latijns” patroon Ze hoog niveau levensverwachting België Duitsland “Latijnse” opgenomen kleine sluiten “Noords” noemen Noordse omvat Noorwegen Zweden Denemarken IJsland Oostenrijk Nederland rijke egalitaire arbeidsduur Verschillende Europese sterk: omwille Zwitserland Finland arbeidstijd beschreven zwakke punten welvaartsstaten impliciete zeggen: weten allemaal paper argumenteer betrachting adequaat gecorrigeerd noodzakelijke afwegingen beeld Fleurbaey-methode Human Development Index OESO hanteert Better Life Daar arbitraire gewichten toegekend niet-monetaire verwijt “paternalisme” hout snijdt Bovendien methodiek onderschatten rapport How’s prestaties ongelijkheden gevolg gecumuleerde meegenomen; onderschat Anderzijds vind instructief geïnteresseerde burger via website18 componenten aanpassen boeiend speelt arbitrair (nog) overtuigd uiteindelijk succes Niet data-problemen heikele fundamenteler cirkelredenering omzetten inkomens: preferenties reveleren product eisen niét gereveleerde vertrekken Zoals kloof observeerbaar moeilijke inga illustreer aantonen alleszins capita aanvaardbare oplossingen dilemma’s vinden; overblijft wijst Daarom oefeningen intussen Zowel OESO-benadering vormen interessante onderzoeks- gewicht vastgelegd HDI-index OESO) bepaald hypothetische stemprocedure uitspreken (zie Koen Decancq Luc Van Ootegem Elsy Verhofstadt) politics vraagstukken alles overwinnen onzekerheid onbehagen angst samenhangen “Onzekerheid overwinnen” uitdrukking; scheppen perspectief toelaat gaan onzekerheden uitgebannen erom vermijdbare risico’s onvermijdbare Noch noch lukken gedeelde worstelt basisvraag Zeker complexe entiteiten Unie dag hamvraag gezamenlijk optreden kleiner deelt daarop vergt bestemming opportuniteiten waarrond vooruitgangsperspectief We ban knagende Europa Onzekerheid pensioencontract breder welvaartscontract vergrijzende ecologische afkomen keren geconfronteerd zwaartepunt beslissingsmacht verschuift vreemde niet-Europese wereld verwonderlijk Waar naartoe? Hebben handen? meester lot? vragen omgaan volledig geruststellende publieke regel heldere politicus vlag zwaait geloofd werk kort Politiek instaan rechtvaardige herleiden rechtvaardigheid rechten vrijheden; tegenslag solidariteit daarmee samenhangt; wàt worden… dissidente stem Philippe Parijs klinken Leo Bormans’ mooie boek Geluk: “Allemaal nastreven gelukkige maatschappij” 19 geluid? Zelfs (ik genuanceerder ontwikkeling wetenschappelijke i onvoldoende recht doet) schort gelukkig gevoel dé geslaagd Amartya Sen overtuigend: vrouw mensenrechten ontzegt vrouwen: mens is? wijsheid Aristoteles richtsnoer Werkelijk “een leven” menselijke mogelijkheden activiteit doel-stelling perfectionist in: moest standaarden uitmuntendheid vertalen perfectionistisch filosofe Martha Nussbaum garanderen beschikt overeenstemming waardigheid Hoe gebruiken richting ontplooien spoor opbouwen geldt perfectionistische eens geluksgevoel qua nogal milde ten titel strengere sturen gelukswetenschappers terug af? Neen concreet lijken verstandige filosofen antwoordt Christopher Peterson Bormans samenvatten: “andere “Affiliatie” verbondenheid anderen ontwikkelingsmogelijkheden waarover beschikken “Geluk engagement acties bevestigen Zingeving zorgen andersom” Gary T Reker Ook perfect raad materiële “alle neo-Aristotelianen delen” 21 uitermate nieuwe gelukswetenschap ziet Scandinavische beoordelen) toepassing Aristoteliaanse “Aristoteliaanse sociaaldemocratie” noemt waardering rechtvaardigheidsdenkers aantreffen rechtvaardig achten dàt vaststellen… rechtvaardigheid? dun geluk; enge rond bijvoorbeeld? Nadenken kritische spiegel geringschattend Layard flexibiliteit Ondanks erg sta Layard’s onverkorte lezenswaardige bedenkingen innerlijke rust Intuïtief voorstander gezagsvolle arbeidsmarkteconomen ter nadenken Daarbij nuttig beloning statuut aantast 23 opzichtig zwaaien vermoedelijk beseffen kwetsbaar vertrouwde verhoudingen samenhangt? luide proclameren afdoende tegenovergesteld houdingen Elchardus gang zaken levensomstandigheden interpretaties (Interpretaties zoals: “Er gezag meer”; “We achteruit”; “Voor niks; vreemden alles” “Rien ne va plus”…) ontevreden neiging negatief beoordelen samenhang Elchardus’ enquêtes zwak Er tevreden verdomd slecht bijna behoren lopen Mensen privésfeer Hannah Arendt behaagziek principeloos achterna hollen vermeende kiezer soelaas ontstaan bekommernis “negatieve boodschappen” kregen advies partijen wervend verhaal” moesten zoeken? “geen aankondigen oplossingen” “geruststellen” juist boodschap forum oplossing uitgelegd ernst maakt… nergens belichtte BBP-cijfers levenstandaard: speelden prominente rol toeval schijnbare paradoxen langer groeiend besef “tevredenheid” stijging besluit doorsnee mensenleven gevuld Westerse toegenomen blijven zeg “kan” baseer simplistische Gelukswetenschapper Ruut Veenhoven Aristotelianen wellicht (is x% duurt?) Vanuit Sen’s “capability-“standpunt hogere objectief kwalificeren… evidente gezonde levensjaren Becker Philipson Soares aangebracht BBP- groeicijfers decennia stijgende legitiem Stijgende aanzien inhoudt “pensioenkapitaal” (de verwachte pensioen genieten pensionering overlijden) ceteris paribus toenemen mannen leeftijd 65 bedroeg 2010 2020 6 bedragen toename 7 3%) 2030 9 bijkomende 3%); vrouwen beperktere groeipercentages resp 8% vertrekkende ligt mannen) Daaruit besluiten periode koude ongetwijfeld verbazen strijkt haren (we achteruit??) Natuurlijk sociaal ongelijk verdeeld 28 jaarlijkse pensioenbedrag totale pensioenkapitaal beschikking Ervaren vooruitzicht levensduur waarvan genieten? Velen associëren vereenzaming fragiliteit pensioenen betaalbaar blijven… Eerder grotere allerlei plannen projecten ontwikkelen; pensioenrecht gedurende genoten lijkt omgeving ouder omgaat veroudering ongerustheid onrechte contract herziening Waarop robuust zijn? Eigenlijk transitie verhouding aantal 65-plussers actieve 65) Canadese wetenschapper Myles februari eredoctoraat KULeuven gemotiveerd: netto-inkomen gepensioneerden actieven stabiel tijdens demografische transitie; verdelingsvraagstukken zowel binnen 29 min lukt regering Di Rupo neemt vlak maatregelen; vermits lang doorgaat maatregel gevolgd Myles-regel ernstig beklemtoont zegt wenselijke netto- actieven; balans hoeveelheid (onder pensionering) gemiddelden zijn: pensioenleeftijd verschuiven procentueel inlevering winst lager inkomen; hangen statistisch gegeven pakweg ernstige baten Daarrond wetenschappelijk voetnoot 15) pensioendebat betrekken Ten zodanig erkend overheersende “we achteruit gaan” verdeling 30 Elders betoogd vergrijzing teken geplaatst spaarstrategie onderbelicht Uitgedrukt termen uitzicht inzetten “(be)sparen” capaciteit slag licht gehouden reden duurzaam oplopende private schulden uitschuiven onhoudbare klimaatrisico’s gepaard: CO2 prijs termijn energieprijzen zaak (al liggen elders) vliegen duurder rekeningrijden invoeren wegen… “Anders Tegelijkertijd vindingrijkheid wetenschap technologie hard dreiging klimaatcrisis wenden Kunnen “ondernemend” zien? Gaan ondernemerschap onthechting samen? Echt strijdig soberheid bedachtzaamheid verrijking kennis schiet klassiek priori ontwikkelde markteconomie creatief dynamisch optekenen consequent duurzaamheid Toegegeven vraagt ontwikkel oneens begin distilleerde Vos: afzienbare creativiteit Echter wenst doelen formuleren herleid “het groeien” BBP-groei beetje onrechtvaardige metingen feiten dynamische stagnatie staven Bibliografie Social Choice Individual Values Wiley New York Atkinson Anthony Piketty Thomas Saez Emmanuel “Top Incomes the Long Run History” Journal Economic Literature 2011 49:1 3-71 S J Rodrigo “The Quantity Quality Evolution World Inequality” The American Review Vol 95 No1 March 2005 (ed Book Happinness Lannoo Tielt Cantillon Bea “Over wederkerigheid bescheidenheid Enkele ‘voor hoort wat’-discours” Patrick Janssens Bezige Antwerpen pp 133-164 Verhofstadt What if voted on weights multidimensional well-being index? An illustration with Flemish data CSB Working Paper No11/10 November Swert Gilbert pensioenspook EPO Berchem Itinera Institute Discussion 2011/01 Mark Hollandse Romein Privé-sfeer stemgedrag ROB-lezing 2009 www rob-rfv nl “Beyond GDP: Quest for Measure Welfare” 47:4 1029-1075 Guillaume “International Comparisons Living Standards by Equivalent Incomes” Scandinavian Economics 111(3) 597-624 Fleurbeay Michel GDP but how far?” La Lettre du CEPII No 312 June Muller Christophe Luchini Stéphane income fair evaluation health care Good Happiness CORE 2009/17 Voorde Carine « Evaluation des politiques santé : pour une prise compte équitable intérêts populations » Economie et Statistique verschijnen Hooghe “I’m Happy Hope You’re too Examining Different Dynamics Subjective Well-Being View Society” Studies 11 January Richard gelukkig? Atlas Amsterdam/Anwerpen “A new elderly” Esping-Andersen Gosta Gallie Duncan Hemerijck Anton Why need Welfare State Oxford University Press 2002 130-172 “Mill between Aristotle & Bentham” Daedalus Spring 60-68 “Aristotle Politics Capabilities: Response Antony Arneson Charlesworth Mulgan” Ethics 111 October 2000 102-140 “Who happy warrior? Philosophy poses questions psychology” Legal vol 37 2008 81-113 “Aristotelian Democracy” R Bruce Douglass Gerald Mara Henry Richardson Liberalism Routledge 1990 203-252 Planbureau Demografische Vooruitzichten 2010-2060 Brussel December Samuelson Paul Note Pure Theory Consumers’ Behaviour” Economica 5:61-71 1938 Gaer Dirk Luttens Roland “Responsibility sensitive egalitarianism linear taxation” Mathematical social sciences 48 no 151 182 “Preferences Satisfaction: Measuring Well-being Job Policy Evaluation” CESifo 57 4/2011 683-714 “Geen doel” Samenleving Jaargang 18 nr 5-15 Justice an Open Society: Equality Responsibility Incentives Springer Berlin 2001 Puyenbroeck Tom “Activation Burden Working: Instrument Responsibility-Sensitive Egalitarian Government” der Veen L Groot (eds Basic Income Agenda: Objectives Political Changes Amsterdam Strategische Centrum Sociaal Beleid Herman Deleeck s Kim Lievens “Wederkerigheid: nodig” 19-76 Vandevelde Toon “Een geluk?” Raymaekers Visie Universitaire Pers Leuven 101-123 Oyen Deboosere Lorant Vincent Charafeddine Rana Sociale Academia “Life getting better Societal evolution fit human nature” Indicators Research (2010) 97:105-122 (Special Issue ‘Dynamics happiness across time space’ Hilke Brockman Jan Delhey Voetnoten p omschreef later “revealed preference” noemde Behaviour” ging consumenten consumentengedrag collectieve toegelicht gepubliceerd 12 8 10 13 Over zie (nog meer) bescheidenheid” Zie hoofdstuk eenvoudige samenvatting uitgewerkte kwestie omvattend overzicht welvaartstheoretische co-auteurs bepleiten domein bibliografie betrekking “gelukswetenschap” Maatschappelijke kosten-baten-analyse axioma’s theorema gerespecteerd “onafhankelijkheid irrelevante alternatieven” toestanden Y; betrekt referentietoestand eenheden implicatie gebruikt indifferentiecurven individuen) vast stellen) Fleurbaey- cardinale nut zit: geplakt traditionele welfaristische geluksliteratuur) meting ruwe hypothesen (inzake verdiscontering preferenties) voorligt niet- publicaties factoren CO2-uitstoot uitputting hulpbronnen vaste kapitaalvorming meegenomen Beyond far? CEPII) co terecht bredere dergelijke oefening inzake Duurzaamheid actuele land http://oecdbetterlifeindex org blz 305 huidige vertaling bekritiseert revival scherp geciteerde woord 136-137 Capabilities” 105-106 179 hierover Well- Being generationele levensverwachtingen toekomstige cijfers publiceert Tabel absoluut groeiritme hoger; (na datum berekend cohorten uitstekende Swert’s Pensioenspook analytisch “Strategische beleid”

Een Belgische blik op het Nederlandse AOW-debat

Download fulltext
322

Een Belgische blik op het Nederlandse AOW-debat Mensen met zwaar en laagbetaald werk houden zelden vol door te werken tot hun pensioen Zou niet eerlijk zijn als zij eerder kunnen stoppen werken, vooral omdat ze vaak al jonge leeftijd toetraden de arbeidsmarkt? Die discussie wordt alleen in Nederland gevoerd, maar heeft ook gemoederen Belgie flink beziggehouden Frank Vandenbroucke maakt balans op, pleit voor een flexibel stelsel waarschuwt dat erkennen van zware beroepen geen oplossing vormt problemen die ontstaan snelle stijging pensioenleeftijd FRANK VANDENBROUCKE Universiteitshoogleraar aan Universiteit Amsterdam Wat betreft pensioenbeleid lijken Neder­ land elkaars perfecte tegenpolen Zowel inrichting pensioenstelsel, financiering uitkomsten zeer verschillend En om beleidscultuur gaat, we wel andere wereld le­ ven Toch onderliggende maatschappe­ lijke dilemma’s zo Over deze wil ik hier hebben: waarop ingaat De aanleiding is feit nu zowel gediscussieerd over vraag of uitzonderingen verho­ ging nodig mensen beroep Ook gepleit meer flexibiliteit eerste pijler pensioenstelsel Ik concentreer me bijdrage debat AOW-leeftijd; lang lopende hervormingen aanvullende pensioenen laat dus buiten beschouwing Verschillen Eerst wat uitleg verschil tussen gemiddeld gesproken genereus, veel genereuzer dan Financiele armoede komt bij gepensioneerden traditioneel minder ge­ pensioneerden, zeker wanneer je definieert basis relatieve inkomens­ verhoudingen – waarbij ‘arm zijn’ betekent iemand relatief laag inkomen verhouding doorsnee-inkomen haar AOW basispensi- oen echte betekenis woord: hoogte ervan afhankelijk lengte verblijf Nederland, onafhankelijk vroegere verdiensten actieve loopbaan Van oudsher kan gecombineerd word uit arbeid, overige flexibel: kunt vervroegd opvragen Kortom, bestel buurt onvoorwaar­ delijk basisinkomen ouderen Het ver­ schil echt zou zijn, koppeling onderscheid al­ leenstaande anderen strikt individueel, zoals voorstanders ogen hebben Net ‘een­ voudig’, misschien eenvoud creeert- althans toenemende spanning leidt gevoerde beleid gefinancierd omslagstelsel-lopende uitgaven worden gedekt inkomsten dit omslagstelsel aangevuld tweede gebaseerd omvangrijke pensioenfondsen combinatie sterke landse genereus vergelijking vele and ere pensioenstel­ sels Europa In hoofdzaak Er bestaat kapitalisatie, beperkt draagt nog kenmerken ouderwetse Bismarcki­ aanse traditie zich Werknemers, ambtena­ ren zelfstandigen eigen blijft relatie bijgedragen hebt: bandbreedte waarin werknemers bewegen, weliswaar sterk minima (!age) maxima, loop- baan we! rechtstreekse belang­ rijke impact Let wel, ‘loopbaan’ omvat periodes werkloosheid ziekte, pensioenbe­ rekening zekere gelijkgesteld tegenstelling gangbaar is, kon eerste-pijler-pen­ sioen kort slechts beperk­ mate combineren zelfs wettelijke Om evenwicht jaar langer leven omgezet 65 bereikt had Intussen anderd Anderzijds mogelijk eerste-pijler-pensioen vragen, voldoende lange achter rughebt Onze buitengewoon gestu­ deerd overlegd sel beleidsdebat rijk gestoffeerd wetenschappelijke expertise rapporten instellingen SER Daarmee gezegd overleg altijd consensus leidt, regeringen durven weleens drastische beslissingen nemen haaks staan be­ windslieden doen reputatie ‘loodgieters’ alle eer aan: wij kampioen improvisatie kleine stappen Toen vorige minister Pensi­ oenen, Alexander Croo, mij 2013 vroeg commissie leiden langeter­ mijnvisie was absolute primeur rapport Commissie Pensioenhervonning 2020-2040 klaar 2014, regering helaas toch aangezet breed samenhangende hervorming zal Iezers S&D vermoeien saga moeten weten, volgende: onze stelde parameters (zoals ‘normale Iengte loopbaan’) koppelen toekomstige evolutie Ievensverwachting Deze moest volgens ons vast­ gelegd (en ‘automatisch’ en), genuanceerd: elk !anger !even principe verdeeld enerzijds verwachting anderzijds pensioentijd immers wer­ ken; aantal voorwaarden voldaan proportionele levensverwachting, pensi­ oentijd volstaan voerde derge­ automatische geleidelijke in, besliste pen­ sioenleeftijd Iange rug 2025 naar 66 gaan 2030 67 Tegelijkertijd werden leeftijdsgrenzen verschoven eisen betrek­ king ‘een Ioopbaan’ strenger gemaakt Omdat enkel verkiezingsprogramma aangekondigd integendeel- leidde commotie weerstand, name vakorganisaties ge”isoleerde maatregel, zonder enig ingebed bredere pi! vergulden beloofde uitzonderingsrege­ ling debar kreeg bijzonder groot gewicht Daarover straks koos AOW-leeftijd levens­ verstandig, vermijdt opeenvolgende re­ geringen telkens opnieuw sleutelen Maar houdt ‘pensioentijd’ verwachte levensduur daalt, want verhoging Als maat­ schappelijke spelregel moeilijk leggen (waarom aandeel ingevuld ‘pensioen’ verminderen?) Bovendien werd naast extra geYntroduceerd, oog beheersing overheidstekort kortere termijn Dit alles voorspellingen Centraal Plan bureau (CPB) doorgeeft Europese Commissie, volgende Ian­ getermijnprojectie: gaat 68 jaar, 2070 72 6 maanden 1 Tervergelijking: pensioen­ liggen wie 42 (gelijkgestelde inbegre­ pen); mits 63-jarige Ieeftijd mogen opne­ men Nog anders gezegd: binnen 12 Belg 21 begon 63 oud (eerste-pijler-pen­ sioen), terwijl er dezelfde 5 moet wach­ ten ogenblik wijziging na vooruitzicht gesteld verhaal rond maken blijf officiele langetermijnprojecties CPB indient Zij overheidsuitgaven (in essentie AOW) hoger vandaag projec­ teert verklaring voorspelde budgettaire plaatje tus- sen werkenden AOW­ gerechtigden, ondanks groeiende 65-plussers bevolking, projecties staat gepensio­ neerde tegenover (ongeveer) twee werkenden, Dat verandert, wijst erop CPB-projectie aanzienlijke verschuiving sociale veronder­ stelt, hoort belangrijke voetnoot bij: gemiddelde uittreedleeftijd arbeidsmarkt stijgt, AOW-leeft ijd 2 budgettair geruststellende projectie dater tijdens komende decennia stelselmatig groep inactieve AOW: zullen uitkeringen, partner, per­ soonlijk vermogen, aanvullend (weliswaar negatieve actua­ riele correctie) opnemen Projecties van­ zelfsprekend hoogst onzeker beschouw voorspelling, verkenning mogelijke toekomst­ scenario’s maatschappelijke keuzes scher­ per stellen scenario voorligt legt mijn mening maatschappelijk probleem bloot Pensioen vrljheid ben voorstander verhogen pensioenleeftijd-geleidelijk, respect levensduur- denk moeilijkheden onder mat vegen Ten complex rechtvaardigheidsprobleem creeert: capaciteit tevreden professioneel actief blijven ongelijk goede gezondheid, samenhangt opleidingsniveau droevige harde wetmatigheid hangt samen verdient Natuurlijk inzet­ betere arbeidsomstandigheden, opleiding, nieuwe vormen arbeidsorga­ nisatie, autonomie zelfsturing werk- factoren waarvan weten bijdragen willen neemt weg mogelijk­ heden hand typisch hooggeschoolden richt 3 brengt moeilijkheid: synoniem ‘vrijheid’ algemeen uitkijken graag ruimte krijgen levensprojecten toekenning verbonden medische onderzoeken en/of zoeken, geval uittreedregelingen Degenen doorwerken ‘werken’ levensproject grotendeels samenvallen: ty­ pische voorbeelden politici, academici bedrijfsleiders toevallig pleidooien hogere gemakkelijk gehouden worden: vrijheid Op overwegingen Pensioenhervorming voorgesteld reeds eerste-pijler­ verder diepen consistent We schillende voorkeuren inzake oenleeftijd, ruime keuzevrijheid organiseren hoe doer manier financieel houdbaar ervaren fair Ons idee spil hele doorslag­ gevend moment stelden vervroegde pensio­ nering ‘negatieve actuariele correcties’ inge­ voerd zouden Dergelijke correcties bestaan Actuariele cor­ recties zorgen ervoor totale som pensioenuitkeringen overlijden bei’nvloed Bijzonder voorstel Ikgeef concreetvoorbeeld Neem 18de (een weinig geschoold iemand) daarnaast pas toen hij 22 hooggeschoold bijvoorbeeld vanaf enige correctie (zijn 45 jaar) hooggeschoolde krijgt rectie laaggeschool­ den beginnen ‘normale’ 22ste Wie stopt gepe­ naliseerd pleidooi gevolgd: speelt mee mogelijkheid gaan, correc­ ties horen Sterker, bestaande slimme positieve doorwerkt, zogenoemde sioenbonus, afgeschaft besparingsmaatregel begrijpen -je denken prikkels belangrijk vindt resultaat consistente duurzame qua Nochtans stuurt Pensioenen, Daniel Bacquelaine, flexibiliteit, invoeren ‘deeltijdpensioen’ Principieel goed idee, doordacht ro­ buust uitgewerkt momenteel duidelijk, opname zinvolle argument aange­ tegen voorwerknemers erg onderstreept evenwel noodzaak iets beter verstandige vorm geschoolde aanzet systeem Belgie, middelde verwant pleidooi, toegepast context, sommige experts geformu­ leerd kom daar terug ontstaat intussen ave­ rechtse flexibiliteit: inkomens kiezen gemakkelijker lage inkomens, aan­ vullende inze tten 4 slaat impliciet contract betrekking kun volgt samenvatten Bij uniforme pensioenperiode laagopgeleiden korter hoogopgeleiden, waardoor hoogop­ geleiden genieten Daar hoogopgeleiden participeren meerverdienen, via belastingen premies Per saldo daarom uitkering ontvangen tend ens vroeger laagopge­ versterkt AOW-leeftijd, betalen voor- steeds slechter daglicht Je tegenwerpen glo­ bale financiele bekijken hoog- ‘bij­ dragen tot’ ‘krijgen van’ zekerheid (laagopgeleiden treden dear­ beidsmarkt uitkeringen) vaststelling vrijheidsgraden genie­ Zo­ vrijheid, genot gebonden beoordelingen oenstelsel zodoende behept scheve verdeling Pro contra eenflexibeleAOW uitvoerig gedebatteerd wenselijkheid flexibele voeren Nadat herhaalde keren politieke agenda kwam, uitdrukkelijk laten zag zitten brief Tweede Kamer 16 februari 2015 sch reef staatsse­ cretaris Klijnsma Sociale Zaken Werk­ gelegenheid ‘de beperkte voordelen flexibilisering opwegen nadelen’ Verschillende argumenten daarbij aangevoerd intus- onderzoek SEO conclusie vertrekt neden minimum mag liggen; voorwaarde mogelijkheden gehele evenveel AOW-uitkering ontvangen, ongeacht begint Men korting 6,5% vervroeging daarvoor Veronderstel inderdaad bedraagt Onder sociaal uitkomen, maximaal vier maan­ volledig gestopt ken: ligt dan, AOW-gerechtigde actuari­ ele biedt soelaas meeste heeft: ongewenst buitenbaan-effect, diegenen uittreden huidige pensioensysteem opgebouwd derde doet ook­ metname Volgens 83% minimaal komen Bijna 70% drie voegt toe Elf procent pensioen, hooguit flexi­ bele ald us SEO-onderzoek Flexibiliteit zet zoden dijk, integendeel argumentatie kabinet doelgroep helpen, sluit naadloos analyse opiniestuk plette flexibili­ seren, Paul Beer principieel niveau getild: logisch ‘gespaard geld’ aidus echter spaarregeling verzekering uitke­ ring minimumniveau garandeert voorkomen geraken misplaatst hierop actuarieel passen Oat afbreuk karakter basis­ voorziening 7 Met hoog ga makkelijkervervroegd argument, weet daarmee gesloten is: indien ligt, blij­ omvang, mijns inziens kwaliteit basisvoorziening Of minst keer eerst even dis­ cussie waar beriep, destijds aangevochten Adema, Bonenkamp Meijdam 8 Kort samengevat kwam betoog neer aanzetten motiveren meeropbreng­ sten opleveren, maken, zodat haalbare kaart hoorde rand­ voorwaarde: betaald afgevoerd woorden: ingeruild Opgemerkt redene­ Adema et veron­ derstelt laaggeschoolden: tikt sterker hooggeschool­ laaggeschoolden, Pensioenhervor­ ming hadden, daarin anders: laag­ geschoolden (omdat jongere werking treden), zwakker latere treden) voor­ stel beoogde herverde­ laaggeschoolden verteer­ baar eenvoudig implementeren Belgie: behaalde diploma’s, mo­ ment intrede (hoog­ later in) co-auteurs zeggen: herverdeling na­ streven; winnen doordat verhoogt, kan, stevig aanmoedigt redenering empirisch oak overeind aanvul­ lende beschikken, hangende Hier past nag kanttekening piste administratief toepasbaar Nederland: nauwkeurig bij­ ken natuurlijk criticus opwerpen precies leden toekomst: veronderstelt studeren, zichtbare definitieve ‘intrede’ Koppel opleidingsniveau, zeg eigenlijk: ‘Je beetje

A self-critical flashback on the EU’s anti-poverty promise

Download fulltext

321CSBWorkinPaper1815

Frank Vandenbroucke HERMAN DELEECK CENTRE FOR SOCIAL POLICY A self-critical flashback on the EU’s anti-poverty promise WORKING PAPER NO 18 15 October 2018 University of Antwerp Herman Deleeck Centre for Social Policy centrumvoorsociaalbeleid be Vandenbroucke1 Amsterdam – f i g vandenbroucke@uva nl Foreword to Cantillon B Goedemé T Hills J (eds ) Decent incomes all Improving policies in Europe Oxford Press forthcoming Abstract This paper is an introduction a book by Bea Tim and John new presents extensive empirical research impact pursued EU countries fight poverty focuses question that has exercised European policy-makers policy-analysts at least ten years: why did governments fail deliver their proclaimed with so much emphasis turn century reduce among citizens? In this introductory I situate line marked three earlier books look back self-critically promises made years ago Lisbon Summit 1 thank Jonathan Zeitlin comments The which It constitutes important sequel return below And it cannot read not me without some soul-searching about solemn therefore have start relatively well-known story For those concerned expectations ran high policy was explicitly introduced as distinct focus attention cooperation special March 2000 Council concluded ‘Steps must taken make decisive eradication setting adequate targets agreed end year’ Objectives against social exclusion were then Nice December Since impossible monitor progress member states regard inclusion absence comparable quantitative indicators Belgian government decided establishment common priority its presidency Union during second half 2001 indeed set Laeken crucial factor political success preparatory scientific work late Anthony Atkinson his team published Indicators 2002 (Atkinson et al 2002) That seminal first publications referred my sentences Although we may forgotten part inspiration Why single-mindedly 2000? Many welfare state scholars would emphasize fighting but one dimension broader mission quarrel them However apart from idea litmus test justice how well society caters most vulnerable members there another motivation ‘tactical’ consideration underlying tactical call strong traction inevitably imply concern quality large sure national actors wary comprehensive debate architecture hardware applied it; engaging outcomes (which they could refuse thought) also engage inputs needed safeguard modernize Europe’s rather implicit our campaign chapter Summit; might even say agenda stealth 2 foreword formulated cautiously clearly: “The are vehicle defining any pecking order nations tool preserve rejuvenate hallmark protection citizens Indeed credible commitment combat presupposes firm efficient productive continuous adaptation needs risks ” (Vandenbroucke 2002a p viii) objectives subsequent ‘Open Coordination Inclusion’ thought ambitious realistic ‘Realism’ seen feature process because pains respect sovereignty spirit subsidiarity diversity “Our should yet What exercise ambition area ‘standards excellence’ than standards mediocrity (…) But single best practice: different ways reach excellence no sight since can always do better Hence Open Method put only guidance hard legislation subsidiarity: designed help develop own reflecting individual situations share experience review transparent environment v-vi) same year commissioned brief Gosta Esping-Andersen co-authors Need New Welfare State “to reflect upon Gestalt beginning both point view desirability feasibility” 2002b ix) called investment stressed substitute spending correctly recalled Cronert Palme volume: ‘social state’ replace traditional unrealistic especially given live ageing ever more people dependent benefits age pp x) Such carefully balanced ideas had inform further development become cognitive normative tool: policy- makers learn each other’s practices; methodology allow define Europe’ specific terms basis substantive views consensus-building Nearly two decades later denying defined increased bitter divisions consensus emerged crisis Eurozone went wrong? fact separate processes pensions health care does contradict 2000s these less centre-stage (and developed) Inclusion softness governance usual suspect discussions Yet too easy essential problem ‘non-binding’ nature Strategy successor strategy 2020 recent again illustrates (Jessoula Madama 2018) There non-binding launched makes weak within instruments stricto sensu significant extent decentralized qua implementation design Subsidiarity salient sensitive principle when comes minimum income guidelines precondition getting off ground level Therefore actual challenge multifaceted: reduced opposition between ‘binding’ realm coordination move ‘outcome indicators’ ‘policy input critically existing mix enforcing uniform ‘one-size-fits-all’ ideal need consistent packages tailor-made identified various contributions volume; Marchal Luigjes suggests operational way pursue combine disposes optimal benchmarking ‘soft’ funding ‘hard’ domains steadily enhance salience fiscal economic surveillance organized If Pillar Rights solemnly 2017 now translated into program hand combined turning right direction Importantly formulates whole edifice Below observation anti- requires well-functioning across board Rather focusing third tried understand before financial 2008 improving employment records worsening (for non-elderly population) number mature (Cantillon 2014) Reconciling Work Poverty Reduction book’s title difficult? key neutralized left behind non- elderly living households little or attachment labour market confronted considerable increasing edited adds insights 2014 will try summarize richness material; sometimes emerging picture still contradictory triggers questions Let formulate what consider main take-home messages analysis firmly positions itself tradition sees AROP at-risk-of-poverty indicator formally endorsed legitimate benchmark measures societies tolerate though metric inequality bottom distribution ‘absolute’ sense Simultaneously qualifications qualification reality threshold very poor country compared rich country; reference budgets shows clearly diminish relevance 60% median (the corroborates too) underscores importance convergence prosperity fundamental ‘a model’ growth versus decline ‘union’ pan- sadly My message upward parcel model Achieving matter policy; policy: depends 3 stabilizer citizen’s contribution volume Matsaganis Leventi rightly use (AROP) anchored time assess role policies: correct gauge shocks When shock occurs lose out standard once enjoy minimally decent To somewhat perspective: creeping trends slowly growing incomes; context relative ‘floating threshold’ relevant contrast judge ‘anchored time’ floating seemingly technical leads states’ trajectories Both slow sudden play elaborate An insight emerges public necessarily culprit adverse direct ‘active’ six seven examined Paulus Sutherland Tasseva decade entirely ‘lost decade’ reduction: changes tax benefit actually reducing seems ‘welfare harder stand still’ exactly changed fabric forces result exogenous: globalization technological change Sweeping generalizations With interplay developers human capital hence merits caveats Hemerijck (2017) fifth added revisited detrimental abound however such rarely underpinned observations causalities surprising paid ongoing debates endogenous One trend position population: diminishing (not them!) whilst increase former maturation pension systems gradual improvement women’s participation advantage force notably who economically active (I write ‘may force’ reason dare affirm conjecture; data available micro-simulation exercises nevertheless examination possible higher reader mistake example I’ve here: don’t presume clash generations let alone zero- sum game non-elderly: instance provision macro-economic stabilizer; indirectly supports younger population times contribute shift Another dual earnership: where earners tend case complicated sociological reasons rapidly Salverda Thewissen show Netherlands (Salverda worse; stand-still lead inadequacy differ country: rise earnership explain developments dates periods; other So far analytical focus: banking sector fragility housing booms lack automatic stabilizers trust belief austerity… latent stability vastly underestimated literature including (except policy) run-up monetary unification necessary ‘flexibility’ markets often questioning learned lesson: union institutions support flexibility Flexibility associated ‘enabling’ equipping skills empower thus recreate security ‘Social investment’ enabling par cater achieve collective action: bargaining organisation insurance devices Stability typically protect individuals: unemployment stabilises economy protects purchasing power unemployed words intrinsically action ‘protective’ Enabling protective mutually reinforcing creating resilient How prevented led sharp increases time’? answer largely surpasses Avoiding deep required quite policies; allowed function Partly choices austerity flaws Repairing implies Monetary becomes true ‘insurance union’ generally latter expression happenstance: aim systemic functions stabilization entails broad insurance’ ‘labour standards’ interwoven Barnard De Baere 2017) We think reiterate used reconnect issues broached (see volume’s conclusion here general been understood take ‘the rest policy’ follow suit seemed clever expedient turned incomplete failure simply avoid repetition dismal embedded 4 about: piecemeal potential broken pages importantly understanding conversely recognition complex interdependence socio-economic reduction consequent ‘mainstreaming’ References Marlier E Nolan (2002) F (2014) successful States? G Gallie D Myles (eds) Uses Investment Jessoula M (2018) Fighting chance Routledge/EUI Studies Political Economy W S middle fared Netherlands? Tale Stagnation Population Shifts (ed Inequality Inclusive Growth Rich Countries: Shared Challenges Contrasting Fortunes (2002a) in: v- xi (2002b) Foreword: Sustainable Justice Co-ordination viii-xxiv C after Crisis Cambridge: Cambridge

European Commission Seminar “Inequality Conference”


Download presentation

2018-10-19_Presentation_Vandenbroucke_Inequality_Conference

Addressing inequalities Brussels 19 10 2018 Contribution by Frank Vandenbroucke University of Amsterdam www frankvandenbroucke uva nl No one-dimensional explanation ‘silver bullet’ for policy • International competition technological and demographic changes sociological ideational shifts all put pressure on welfare states But differences in national institutions policies explain large heterogeneity trajectories Yet a common trend advanced EU w r t non-elderly poverty: – More people live low-work-intensity households Low-work-intensity experience higher poverty risks silver bullet: resilient have to combine: enabling (ECEC education life-long learning…: social investment) stabilising (income stability via insurance against shocks; the functional income distribution collective bargaining etc : protection) bullet The as holding environment Basic cash is trapped trilemma affordability poverty-reduction simplicity; ‘income’ kind makes sense (affordable quality ECEC health care) Opportunity Credit? Role EU: that supports both enabling/investment dimension stabilisation/protection => implement European Pillar Social Rights & completion EMU global inequality: part equation? in: Patrick Diamond (ed ) Next Phase Globalisation: Capitalism inequality Industrialised world I B Tauris forthcoming Union: conundrum rather than solution ACCESS EUROPE Research Paper 2017/02 01 August 2017 Downloadable at Gate

Feit en fictie omtrent het basisinkomen in Nederland

Download presentation
2018-06-13_Presentatie_Basisinkomen_Utrecht_Vandenbroucke

Principiële en empirische kanttekeningen bij de discussie over het basisinkomen Symposium “Feit fictie omtrent in Nederland – verkenningen ethische kanttekeningen” Structuur interventie Frank Vandenbroucke www frankvandenbroucke uva nl Utrecht 13 juni 2018 • Een filosofisch sterk uitgangspunt: collectieve erfenis Maar… (*)  Geen ‘wederkerigheid’? BI versus loonsubsidies (van der Veen Groot & van Veen) of meer algemeen ondersteuning werk Grenzen rond welvaartsstaat = relatief strenge concrete eisen m b t wederkerigheid: een moeilijke knoop voor Waarom prioriteit cash? Onderwijs gezondheidszorg huisvesting als ‘BI natura’ ter individuele autonomie De ‘bezemwagen’ Het trilemma (armoede betaalbaarheid onvoorwaardelijkheid): zie ook Martinelli dit trilemma? Rechtvaardigheid is inherent complex (undominated diversity?) Armoedegrens gedetermineerd door mediane inkomen verdiend Basic income the European Union: a conundrum rather than solution ACCESS EUROPE Research Paper 2017/02 01 August 2017 downloadable at http://ssrn com/abstract=3011847

Une baisse plus rapide des allocations est-elle à recommander?

Download fulltext
320

Une baisse plus rapide des allocations est-elle à recommander? Carte blanche publiée dans Le Soir 24 septembre 2018 p 3 Signataires : Bart Capéau (KULeuven) Cockx (UGent) Koen Decancq (UAntwerpen) André Decoster Muriel Dejemeppe (UCLouvain) Mathias Hungerbühler (Université de Namur) Camille Landais (London School of Economics) Erwin Ooghe Sergio Perelman Liège) Pierre Pestieau Erik Schokkaert Frans Spinnewijn Johannes Dirk Van Gaer Frank Vandenbroucke (Universiteit van Amsterdam) Bruno der Linden (FNRS et UCLouvain) Des chômage élevées au cours six premiers mois Dans les suivants un déclin C’est ce que le gouvernement fédéral a décidé « jobs deal » cet été Par cette réforme entend encourager personnes sans emploi rechercher activement du travail accepter vite une offre d’embauche brandit arguments scientifiques pour justifier dégressivité Mais y a-t-il consensus scientifique sujet ? Nous ne pensons pas En outre nous considérons volet porte atteinte principales missions l’assurance-chômage études confirment qu’une diminution avec la durée fournit incitation financière forte trouver par comparaison allocation constante même niveau moyen chômeur anticipe en effet prestations but prévenir perte revenus il commence chercher intensément dès début l’épisode Il n’est exclu chômeurs longue réagissent fortement aux incitations financières ceux qui sont depuis peu L’épargne diminue mesure se prolonge devient donc malaisé d’amortir choc financier d’une Ceci n’entraîne cependant nécessairement décroissantes augmentent chances Tout d’abord tous identiques Au gré circonstances telles formation ou situation familiale rôle incitatif d’allocations sur reprise d’emploi est marqué chez uns autres Les opérantes trouvent rapidement concentre lors davantage ont moins d’impact plaide faveur d’un élevé lieu tard Ensuite l’effet personne peut diminuer sa s’allonge Si employeur choix entre deux candidats ailleurs recrutera systématiquement candidat ayant période courte Même si agit l’effort recherche manière identique quelle soit mécanisme suffit engendrer impact moindre l’embauche A cela s’ajouter fait motivation l’emploi progressive compétences temps passe L’American Economic Review (*) revue autorité récemment publié résultats étude première fois analyse net réduction retour tenant compte facteurs évoqués ci-dessus L’étude fonde ses conclusions système d’assurance-chômage suédois généreux belge L’allocation représente 80 % salaire final plafonné alors qu’en Belgique pourcentage jamais supérieur 65 qu’il avantages illimités Suède comme 2001 introduit profil décroissant l’indemnité Cette permet quantifier l’impact réel différentes durées d’inoccupation rapport trois fort premier deuxième encore troisième auteurs concluent efficace celle contraire l’intention faire savoir augmenter ensuite réduire qu’aujourd’hui Analyser prennent l’accès Or elle aussi mission fournir assurance contre De point vue parce d’économies chaque euro supplémentaire vaut eux viennent perdre leur raison argument vaudrait mieux sociales plutôt qu’elles baissent recommandations claires cas sommes bien conscients conclusion tirée données suédoises naïvement s’étendre d’autres pays Ainsi on déduire belges devrait baisser soulève néanmoins questions bien-fondé voulue possible aille l’encontre justifie économique Avant prendre décisions pourraient avoir conséquences négatives fondements notre État providence serait avisé analyser question profondeur requise Kolsrud Jonas Peter Nilsson (2018) The Optimal Timing Unemployment Benefits American 108 (4-5) 985-1033 lecteur intéressé invité consulter résumé simplifié proposé publication récente Néerlandais Leuvens Economisch Standpunt No 169