Categorie archieven: uncategorised

Presentatie Turnhout

Geplaatst op door


Download presentation

Presentatie_Turnhout_9.10.2017

Armoede en ongelijkheid: een Europees lokaal perspectief Frank Vandenbroucke Turnhout Wetenschapscafé 9 oktober 2017 60 50 40 30 20 10 0 65+ 2007 (grens 2007) 2014 2014) DK FI SI SE CY NL DE AUT FR CZ BE SK EE HU IE LV MT LU PT LT UK GR PL IT SP BG RO <18 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% EU27 2004-06 2011-14 0% ZHWI HWI MWI LWI ZLWI Uitkeringen / gemiddelde inkomens Werk aan de onderkant Migratie… Gezinstypes drukt op arbeidsmarkt… - interne vs externe migratie samen met doorgeschoten flexibilisering detachering vermindert bereidheid tot herverdelen? 7 004-06 011-14 Aandeel mensen (beneden 60) in zeer werk-arm huishouden 16% Huishoudens lage werkintensiteit 14% 12% EU 8% 6% 4% 2% Bron: SILC 2015 35% 25% 15% 5% BE-L DE-L FR-L NL-L BE-M DE-M FR-M NL-M BE-H DE-H FR-H NL-H Laaggeschoold Middelgeschoold Hooggeschoold • Wie zijn deze wat hun kansen? Drie historische beleidslijnen sinds 2003-2004 – Activering Structurele lastenvermindering doelgroepkortingen Dienstencheques Kansen werk voor weinig scholing: nieuwe beleidsimpuls is nodig Doelgroepenbeleid 25-54 Personen arbeidshandicap Langdurig werklozen Toekomst van sociale economie buurtdiensten…? Tijdelijke Werkervaring? PWA Wijk-werken? Groeipad economie? Zorg aanvullende thuiszorg + onderwijs: aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt scholen-VDAB functies ontbinden (job carving) bescherming het gezinsbudget Kinderopvang Onderwijs Een Europese Sociale Unie: ondersteunt nationale welvaartsstaten sommige sleutelfuncties (op systeemniveau bv stabilisatie handhaving minimumlonen belastingconcurrentie…) oriënteert ontwikkeling algemene standaarden doelstellingen waarbij keuze ‘ways and means’ bij lidstaten ligt; basis operationele definitie model Solidariteit binnen tussen ongelijkheid beleid: Belgische Case Christen-democratische reflecties jg 4 nr 1 maart 2016 Publicaties: www frankvandenbroucke uva nl

Presentation EISS Conference

Geplaatst op door


Download presentation

2017-09-29_Vandenbroucke_Presentation_EISS_Amsterdam

Centralization decentralization and the division of responsibilities in social policy: a European perspective Frank Vandenbroucke University Amsterdam EISS Conference 29 9 2017 • A case for centralisation? Unemployment insurance monetary union problem ‘institutional moral hazard’ Freedom movement vulnerable citizens: which labour EU? Why are stabilization instruments centralized unions? – Risk sharing (pooling) Externalities (vaccination) Vaccination: compulsory (minimum requirements) subsidized (re-insurance) Minimum requirements an effective stabilisation capacity: sufficiently generous unemployment benefits notably short-term; sufficient coverage rates benefit schemes; no market segmentation that leaves part force poorly insured; proliferation employment relations not integrated into insurance; activation unemployed individuals; budgetary buffers good times so automatic stabilisers can do their work bad These principles become fortiori imperative if Eurozone would be equipped with re-insurance national systems: institutional hazard Re-insurance schemes The European/US paradox Obsession makes it impossible to reap Experiences multi-tiered welfare states: incentives (design) minimum Design features mitigate model Relative deviations short-term from historical record Large shocks Experience rating claw-back mechanisms requirements: cf Youth Guarantee Pillar Social Rights In 1990s reform was justified by advent EMU: supply-side flexibility ‘enabling’ policies Today we need broader approach : EMU requires consensus on institutions support ‘stability’ ‘symmetry’ Therefore ‘protective’ collective action order Enabling protective mutually reinforcing creating resilient systems Symmetry: member states deliver wage coordination; this excludes totally decentralised uncoordinated bargaining Institutions monitor competitiveness should embedded dialogue distributive concerns mainstreamed monitoring Four questions: 1) How justify free movement? 2) non-discriminatory access those who move? 3) difference between active non- citizens application (1) (2)? 4) Who is responsible non-active citizens? as matter fairness: Equality opportunities across EU ‘Posting’ workers both needed Single Market Non-discrimination: competition different one territory No denying tensions but ‘balancing act’ possible Viking & Laval Posted Workers Directive (Feenstra) Active / non-active: earned citizenship positive reading ‘earned citizenship’ there duty adequately protect Robust defense idea needs posting fairness Reform Improvements mobile Adequate regulation importance security all next slide Rights: important initiative made operational (legislative financial policy coordination instruments) Priority areas capacity successful integration migrant workers: – Access protection Quality Universality regimes income protection: Upward convergence supporting view eventual organization scheme (‘vaccination metaphor’) Union systemic level some key functions (e g fair corporate taxation ) guide substantive development via general standards objectives leaving ways means Member States basis definition ‘the model’ European countries cooperate explicit purpose pursuing pan-European cohesion (reconnecting founding fathers’ inspiration) Resources On concept ESU: Barnard De Baere after Crisis CUP Therein: see chapter Feenstra posted workers… Reduction Sharing Moral Hazard: Vaccination Metaphor Intereconomics Vol 52 May/June Number 3 pp 154-159 non-discrimination: speak non-mobile EUDO/GlOBALCIT forum ‘Should duty-free?’ http://eudo- eu/commentaries/citizenship-forum/citizenship-forum-cat/1852- should-eu-citizenship-be-duty-free?showall=&start=3 Basic Union: conundrum rather than solution ACCESS EUROPE Research Paper 2017/02 01 August (http://ssrn com/abstract=3008621) www frankvandenbroucke uva nl

A European Social Union after the Crisis

Geplaatst op door


Download presentation
2017-09-28_presentation-book-CUP_Leuven-final

A European Social Union after the Crisis Book launch 28 September 2017 book Presentation of edited by Frank Vandenbroucke Catherine Barnard and Geert De Baere Metaforum interdisciplinary think-tank for societal debate University Amsterdam KU Leuven 9 • There is a social corollary to monetary unification: it function well EMU requires basic consensus on some key features member states’ model Single Market: Market needs dimension However don’t overstretch functionalist arguments: what ‘needed’ because unification/the depends fundamental aspirations that drive project at large call conceptual clarity: ≠ Welfare State Shared Functional arguments Legal constellation Why are stabilization instruments centralized in unions? – Risk sharing (pooling) Externalities (vaccination) As with vaccination: compulsory (minimum requirements) subsidized (re- insurance) Minimum requirements an effective stabilisation capacity: sufficiently generous unemployment benefits notably short-term; sufficient coverage rates benefit schemes; no labour market segmentation leaves part force poorly insured; proliferation employment relations not integrated into insurance; activation unemployed individuals; budgetary buffers good times so automatic stabilisers can do their work bad These principles become fortiori imperative if Eurozone would be equipped reinsurance national insurance systems In 1990s reform was justified advent focus supply-side flexibility ‘enabling’ policies The flexibility-symmetry argument revisited: types shocks institutions support stability (and economic symmetry) Therefore ‘protective’ collective action order Enabling protective mutually reinforcing creating resilient Symmetry: states need deliver wage coordination; totally decentralised uncoordinated bargaining fit this purpose both ‘posting’ free movement workers non-discrimination) as matter fairness ‘balancing act’ between domestic cohesion possible (Viking Laval judgments) Reform Posted Workers Directive: compromise needed National minimum regimes should transparent predictable universal Migration creates less pressure adequately regulated markets: hence importance dialogue access security all ‘bal move Fair mobility Refor ed Nation welfare systemic level functions (e g fair corporate taxation) guide substantive development via general standards objectives leaving ways means policy Member States basis operational definition ‘the model’ European countries cooperate union explicit pursuing pan-European (reconnecting founding fathers’ inspiration) Reconnecting aspiration: upward convergence & performance Pillar Rights: important initiative but relation ends clarified Priority areas… – Access protection Quality Universality Collective investment How? dialogue: views actors Semester: EU’s agreements legal politics legislative Brexit ‘Not just about better widgets’ Advocate General Eleanor Sharpston Court Justice Round table Steven Van Hecke Valerio Stefano moderator: Martin Sandbu Financial Times Keynote Marianne Thyssen followed interview

Lezing Directieseminarie Emmaüs

Geplaatst op door


Download presentation
2017-09-27_Presentatie_Emmaüs_Antwerpen

Sociale uitsluiting en sociale onzekerheid: hoe ver reikt onze ambitie? Frank Vandenbroucke Lezing Directieseminarie Emmaüs Antwerpen 27 september 2017 Structuur • (arbeidsmarkt) onzekerheid (pensioendebat) Uitsluiting: opleiding armoederisico 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% BE-L DE-L FR-L NL-L BE-M DE-M FR-M NL-M BE-H DE-H FR-H NL-H Laaggeschoold Middelgeschoold Hooggeschoold Aandeel mensen (beneden 60) in een zeer werk-arm huishouden 2014 16% Huishoudens met lage werkintensiteit 14% 12% EU BE 8% DE 6% FR 4% NL 2% Bron: SILC 2015 Individuele werkloosheid huishoudwerkloosheid Polarisatie => ‘verwachte huishoudwerkloosheid’ – veronderstelling: jobs zijn random verdeeld over huishoudens verwachte hangt af van de grootte huishoudens: alle = alleenstaanden: individuele koppels: huishoud (individuele werkloosheid) * geobserveerde Niveaus polarisatie (Figuur 4 Corluy & Vandenbroucke) Verklaringen voor het verschil tussen België andere landen Alleenstaanden: Alleenstaanden hebben zwakker individueel profiel (geslacht leeftijd herkomst woonplaats) De werkloosheidskloof sterke zwakke profielen is groter dan Koppels: Meer homogamie BE? Laaggeschoolde Vlaanderen: werkzaamheid 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 25-64 25-49 50-64 Middelgeschoolde Hooggeschoolde Wie deze wat hun kansen? Drie historische beleidslijnen sinds 2003-2004 Activering Structurele lastenvermindering doelgroepkortingen Dienstencheques Bijdragepercentages functie kwartaalloon (actuele situatie) Bijdrage% Basisbijdrage % doelgroep (1000) Verhouding ‘lageloongrens’ brutominimumloon federale RSZ NAR Federaal akkoord ‘tax shift’: bijdragepercentages situatie 2019) 2019 Evolutie lastenverminderingen hoge lonen RSZ; 2014: gemiddelde eerste twee kwartalen Bijdrage dienstencheques werkgelegenheid (op basis scholingsniveau) Ca 1/5de laaggeschoolde vrouwen die werken CRB (25-64) zorgjobs (isco 513) schoonmaakjobs 913) 7% zorg (513) schoonmaak (913) 3% Nederland 1% Een nieuwe beleidsimpuls nodig maar… Doelgroepenbeleid 25-54 Personen arbeidshandicap Langdurig werklozen Toekomst economie buurtdiensten…? Tijdelijke Werkervaring? PWA Wijk-werken? Groeipad economie? Zorg aanvullende thuiszorg + onderwijs: aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt scholen-VDAB functies ontbinden (job carving) Onzekerheid: pensioendebat Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 (juni 2014) Consensus Geen alarmisme … wel grondige structurele hervorming zekerheid bieden Verandering pensioen-uitkeringsratio incl private pensioenen ( ) 70 60 50 40 30 20 10 Uitkeringsratio 2013 Het contract: intergenerationele risicodeling Pensioenen onzekerheden omzetten zekerheden Opties Defined benefit (vaste prestatie) contribution bijdrage) ambition (stabiele verhouding) Fixeer… Pensioen Bijdragevoet (netto) pensioen- uitkeringsratio Economisch risico Gedeeld Demografisch Risico actieven gepensioneerden sociaal contract zonder maatschappelijk compromis draagvlak Bronnen m b t ongelijkheid arbeidsmarkt F beleid: Belgische Case Christen-democratische reflecties jg nr 1 maart 2016 V (2015) werk Leuvense Economische Standpunten 2015/149 Faculteit Bedrijfswetenschappen-CES KULeuven Dienstencheques: vraagstuk erkenning S&D Jaargang 72 nummer Februari pp 32-41 statistische bijlage op website M Dejemeppe B Van der Linden Réduction des cotisations patronales: tout miser sur les bas salaires Regards Economiques Octobre European Commission The Ageing Report Economy 3/2015 www pensioen2040 belgie be Schokkaert Devolder Hindriks Towards an equitable and sustainable points system A proposal for pension reform Belgium Discussion Paper Series 17 03 Department of Economics February pensioen punten: naar nieuw jongeren ouderen 2017/162 Economie Bedrijfswetenschappen Alle publicaties: frankvandenbroucke uva nl

‘BREXIT’ 15 months on – socio-legal perspectives for the EU and Europe

Geplaatst op door


Download presentation
2017-09-23_Vandenbroucke_Presentation_Belfast_European-Social-Union

The perspective of a European Social Union Frank Vandenbroucke University Amsterdam ‘BREXIT’ 15 months on – socio-legal perspectives for the EU and Europe Queen’s Belfast 23 9 2017 • There is social corollary to monetary unification: in order function well EMU requires basic consensus some key features member states’ model Single Market: it needs dimension However one should not overstretch functionalist arguments: what ‘needed’ because unification/the Market depends fundamental aspirations that drive project at large A call conceptual clarity: ≠ Welfare State Why are stabilization instruments centralized unions? Risk sharing (pooling) Externalities (vaccination) Vaccination: compulsory (minimum requirements) subsidized (re-insurance) Minimum requirements an effective stabilisation capacity: sufficiently generous unemployment benefits notably short-term; sufficient coverage rates benefit schemes; no labour market segmentation leaves part force poorly insured; proliferation employment relations integrated into insurance; activation unemployed individuals; budgetary buffers good times so automatic stabilisers can do their work bad These principles become fortiori imperative if Eurozone would be equipped with reinsurance national insurance systems In 1990s reform was justified by advent EMU: supply-side flexibility ‘enabling’ policies Today we need broader approach : institutions support ‘stability’ ‘symmetry’ Therefore collective action ‘protective’ Enabling protective mutually reinforcing creating resilient Symmetry: states deliver wage coordination; this excludes totally decentralised uncoordinated bargaining Institutions monitor competitiveness embedded dialogue distributive concerns mainstreamed monitoring both ‘posting’ free movement workers (and non-discrimination) as matter fairness ‘balancing act’ between domestic cohesion possible (Viking Laval judgments) Reform Posted Workers Directive: compromise needed National minimum regimes transparent predictable universal Migration creates less pressure adequately regulated markets: hence importance access security all welfare systemic level functions (e g fair corporate taxation ) guide substantive development via general standards objectives leaving ways means policy Member States basis operational definition ‘the model’ Þ European countries cooperate union explicit purpose pursuing pan-European (reconnecting founding fathers’ inspiration) Robust defense idea non-discriminatory posting Directive Improvements mobile citizens Adequate regulation cf next slide practical agenda (II): Upward convergence & performance Pillar Rights: important initiative but made (legislative financial coordination instruments) Priority areas capacity successful integration migrant workers: – Access protection Quality Universality supporting view eventual organization re-insurance scheme (‘vaccination metaphor’) [Wage Eurozone: ‘symmetrical’ linked ‘national conversations’ functional distribution incomes?] Revisit 2013 Investment Package Enhance investment human capital (child care education) Semester (CSR’s) create leeway implement such CSR’s fiscal surveillance On concept ESU: Barnard De Baere after Crisis CUP convergence: Structural versus competition: limits diversity Economic Monetary ECFIN discussion paper 065 Commission Directorate-General Financial Affairs Brussels 20 July (http://ssrn com/abstract=3011847) non-discrimination: Basic income Union: conundrum rather than solution ACCESS EUROPE Research Paper 2017/02 01 August com/abstract=3008621) Practical agenda: Fernandes Making reality Notre Jacques Delors Institute Tribune Viewpoint Paris 31 May (http://www institutdelors eu/media/socialeurope- fernandesvandenbroucke-may2017 pdf?pdf=ok) www frankvandenbroucke uva nl

La politique des pensions prend une tournure dangereuse

Geplaatst op door


Download fulltext
260b

La politique des pensions prend une tournure dangereuse Opinion publiée dans : De Standaard et Le Soir 4 11 2016 Tekst ondertekend door alle leden van de Academische Raad die regering is ingesteld ter opvolging Commissie Pensioenhervorming 2020-2040: Jacques Boulet; Bea Cantillon; Pierre Devolder; Etienne Callataÿ; Jean Hindriks; Ria Janvier; Françoise Masai; Gabriel Perl; Erik Schokkaert; Yves Stevens; Frank Vandenbroucke; Elly Van Velde gouvernement a pris mesures pour améliorer la soutenabilité financière du système pension L’augmentation l’âge légale à 67 ans en 2030 est plus controversée Une telle augmentation vraisemblablement inévitable terme mais elle devrait faire partie d’un ensemble large réformes Pour obtenir un soutien l’opinion publique on expliquer ce que cette apporte quels objectifs permet d’atteindre Nous avons plaidé contrat social robuste autour premier pilier laquelle chacun tenu participer d’une part il faut s’accorder sur ambitions sociales claires ; d’autre mécanismes d’adaptation doivent être fixés sorte ces puissent effectivement concrétisées Allonger les carrières principe le mécanisme évident n’est pas seul L’idée clé rapport 2014 Commission réforme selon sociaux d’abord devant stabilisé base (à l’aide points) n’a malheureusement été reprise jusqu’à présent [SUGGESTION DE SOUS-TITRE] Des complémentaires sûres ont sens Il bon qu’un soit complété par second basé constitution d’actifs Parmi projets prévus figure l’idée d’instaurer travailleurs salariés possibilité se constituer individuellement complémentaire deuxième Les détermineraient librement montant qu’ils seraient prêts verser contexte avantages fiscaux mêmes ceux applicables aux cotisations personnelles versées instaurées l’employeur Cette piste d’individualisation nous semble non seulement contradiction avec vrai développement aussi Que indépendants constituent individuelle logique veuille rendre possible côté l’Engagement Individuel Pension auquel accès qui travaillent personne morale formule similaire Ce faisant doit néanmoins veiller soient suffisamment protégés actuel intègre d’importantes garanties exemple termes rendement S’agissant cela signifie au moins retrouver capital investi Dans monde placements individuels assurances l’autorité n’impose garantie banques sont soumises série d’obligations destinées protéger consommateur individuel existe demeurant risque nouvelle tombe entre deux chaises ni minimum protection vigilance toute particulière porter différentes ne veut verserait choix salarié salaire plan Ici vaut lieu même avertissement si l’on prévoit toutes protections existent s’agit particulièrement risquée dont outre champ d’application pose problème d’accroître inégalités En effet réservé entreprises disposant encore comment décident quand jour créer ? dire d’entreprises auraient niveau très faible n’auraient droit alors versements libres Si contre ouvert tous l’objectif d’extension grand nombre rencontré risquant d’être plutôt utilisé raisons fiscales affiliés déjà largement piliers existants répondait préoccupations reste objection majeure individualisation décourage grandement ultérieur plans collectifs secteur ou l’entreprise Pourquoi employeurs seraient-ils intéressés s’il transféré intégralement individuel? investirait- accord collectif peut régler Un réalité contraire ambitieux L’essence partagé implique donc collective Encourager relève stratégie On commencera détricoter voulons précisément renforcer accroître risques Individualiser constitue fausse bonne idée

Een gevaarlijke wending in het pensioenbeleid

Geplaatst op door


Download fulltext
260a

Een gevaarlijke wending in het pensioenbeleid Opinie gepubliceerd De Standaard en Le Soir 4 11 2016 Tekst ondertekend door alle leden van de Academische Raad die regering is ingesteld ter opvolging Commissie Pensioenhervorming 2020-2040: Jacques Boulet; Bea Cantillon; Pierre Devolder; Etienne Callataÿ; Jean Hindriks; Ria Janvier; Françoise Masai; Gabriel Perl; Erik Schokkaert; Yves Stevens; Frank Vandenbroucke; Elly Van Velde heeft maatregelen genomen om financiële houdbaarheid pensioenstelsel te verbeteren verhoging wettelijke pensioenleeftijd tot 67 jaar 2030 meest controversiële ingreep Dergelijke op termijn waarschijnlijk onvermijdelijk maar zou deel moeten uitmaken een breder geheel hervormingen Om steun verwerven publieke opinie men uitleggen wat dit beleid oplevert welke doelstellingen er mee bereikt worden We hebben gepleit voor robuust sociaal contract rond eerste pensioenpijler (het pensioen waar iedereen verplicht aan deelneemt): enerzijds duidelijke sociale ambities overeengekomen anderzijds aanpassingsmechanismen vastgelegd daadwerkelijk realiseren loopbanen verlengen principe hand liggende aanpassingsmechanisme niet enige kernidee uit rapport 2014 dat vooraf gestabiliseerd wordt basis (met behulp puntenstelsel) nu toe opgepikt Veilige aanvullende pensioenen zijn zinvol Het goed robuuste pijler aangevuld met tweede fondsvorming In kader haar hervormingsvoorstellen idee opgevat werknemers vrijheid krijgen zichzelf aanvullend pijlerpensioen bouwen Werknemers zouden vrij kunnen beslissen welk bedrag ze daarvoor storten fiscale voordeel dezelfde als geldt persoonlijke bijdragen gestort werkgevers collectief inrichten Deze piste individualisering alleen strijdig echte ontwikkeling ook gevaarlijk Dat zelfstandigen individuele uitbouwen logisch naast Individuele Pensioentoezegging rechtspersoon toegang gelijkaardige formule wenst actief natuurlijke persoon Men moet daarbij wel zorgen voldoende beschermd bestaande belangrijke garanties ingebouwd bijvoorbeeld inzake behalen rendement; betreft betekent minstens ingelegde kapitaal terugzien wereld beleggingen verzekeringen legt overheid dergelijke banken verzekeraars onderworpen allerlei verplichtingen consument beschermen Er bestaat risico nieuwe tussen wal schip valt: zonder minimale rendementsgaranties bescherming Met betrekking deze verschillende waarborgen bijzondere waakzaamheid geboden geen wil mogelijk maken werknemers: werkgever dan keuze loon pensioenplan Hier vooreerst waarschuwing: indien noch omvattende consumentenbescherming bij voorzien bijzonder riskante waarvan toepassingsgebied problemen stelt ongelijkheden dreigt versterken Veronderstel systeem voorbehouden bedrijven nog bestaat: gebeurt bepaalde dag toch willen opzetten? En slechts zeer bescheiden hebben: hun recht vrije stortingen? Anderzijds opengesteld komt doelstelling gevaar want vooral gebruikt omwille belastingvoordeel mensen al mate pijlers Zelfs tegemoet komen blijft fundamenteel bezwaar ontmoedigt hoge verdere uitbouw gebaseerd collectieve plannen sectoren Waarom geïnteresseerd waarbij beleggingsrisico volledig verschuift naar werknemer? investeren overleg over pensioenvorming individueel iedere werknemer apart kan geregeld worden? facto omgekeerde ambitieuze essentie risico’s gedeeld Bij aanmoedigen hoort thuis pensioenstrategie begint ontrafelen terwijl wij precies wilden versterken; ongelijkheid zullen toenemen individualiseren verkeerd ‘leuk idee’

Les pensions méritent un débat et une concertation sérieuse

Geplaatst op door


Download fulltext
297_ABSTRACT

Les pensions méritent un débat et une concertation sérieuse Carte Blanche publiée dans Le Soir du 18 9 2017 http://plus lesoir be/114642/article/2017-09- 18/carte-blanche-les-pensions-meritent-un-debat-et-une-concertation-serieuse (Nederlandse versie in De Standaard van pp 30-31) Ce texte est signé par les membres ‘Conseil Académique’ qui a été installé le gouvernement en succession de la ‘Commission Réforme des Pensions 2020-2040’: Bea Cantillon; Philippe Demol ; Pierre Devolder; Etienne Callataÿ; Jean Hindriks; Ria Janvier; Françoise Masai; Gabriel Perl; Erik Schokkaert; Yves Stevens; Frank Vandenbroucke; Elly Van Velde Il y trois ans Commission d’experts publié rapport consensuel sur l’avenir était notamment plaidé pour système à points confirme que c’est toujours l’agenda Dans 15 septembre patron FGTB Rudy Leeuw affirme qu’un tel « loterie » : fixera chaque année valeur point simplement fonction ses impératifs budgétaires ce n’est deux avant retraite l’on connaîtra date exacte laquelle on peut prendre sa pension L’Echo Jean-François Tamellini déclare selon experts totalement inutile très coûteux prévoit faire nous ne savons pas Nous revanche figure notre 2014 note commune avons envoyée au Conseil National juin ensemble avec Institutions cette il proposé tout axer partir maintenant réforme approfondie cohérente Cette devrait être mise œuvre 2025 mesures sont encore pipe-line doivent achevées mais seulement autant qu’elles soient contradiction objectifs finale Si possible mieux vaut alors reporter Pour surplus pendant 5 aucune initiative doit prise serait porte-à-faux philosophie ou nature compliquer transition Bien entendu cela signifie toute politique ‘gelée’ nécessaire cohérence Cela consigné nouveau contrat d’administration entre n’avons reçu réaction départ partenaires sociaux autorités déterminent ambition long terme qualité social garantir moyenne revenus professionnels moyens actifs soit durablement bon hélas assuré aujourd’hui Ensuite stipulerait mécanismes d’adaptation propres réaliser contexte sociale essentielle n’était clairement sortirait son chapeau contraire ! Non loi fixer façon précise tandis l’application confiée Comité où siègent fixerait autres conformément cadre légal C’était expliqué détail permet ailleurs pouvoir aisément intégrer pénibilité métiers depuis lors répété l’envi qu’il s’agit d’un mécanisme budgétaire veut même temps financièrement économiquement soutenable Une définitive restaurer sentiment sécurité confiance sein population Notre souligne expressément faut informer gens bien l’avance changements si requiert éventuellement modifications modalités calcul conditions d’accès celles-ci connues moins années La propose principe ‘prévisibilité politique’ inscrit Elle aussi puisse aucun cas diminuer clair vu comme intangible invitation développer base d’une question savoir veulent relever défi

Verantwoordelijkheid: niet alleen voor wie zwak staat

Geplaatst op door

Download fulltext
294_ABSTRACT

BOEKESSAY Verantwoordelijkheid: niet alleen voor wie zwak staat Frank Vandenbroucke In zijn pas verschenen boek The Age of Responsibility Luck Choice and the Welfare State (2017) stelt Harvard-politicoloog Yascha Mounk de rol die ‘persoonlijke verantwoordelijk- heid’ gekregen heeft in debatten over sociaal beleid en samenleven vraag Hij pleit een fundamentele koerswijziging Als we wensen dat simplistische hardvoch- tige opvatting persoonlijke verantwoordelijkheid toenemende mate veld wint dan moeten bij discussies herverdeling zo weinig mogelijk beroep doen op oordelen Met dit beukt hij frontaal thema me voorbije 30 jaar sterk bezig gehouden Volgens maakten ook linkse denkers fout door ‘gelijkheid’ te verbinden met ‘verantwoordelijkheid’ Een uitgesproken voorbeeld van deze ‘verantwoordelijk- heidsgevoelige gelijkheidsfilosofie’ vind je politieke filosoof G A Cohen (1941-2009) evolueerde analytisch marxisme naar radicaal egalitarisme beïnvloed Linkse zoals hebben impasse gecreëerd volgens Mounk: om her- verdeling solidariteit blijven bepleiten verantwoordelijkheidsgevoelige denk- kader ze betoog ontwikkelen feitelijke mensen minimaliseert Maar het minimaliseren eigen is onge- loofwaardig haaks wat zelf denken aldus Dus kan beter stop- pen focus De verantwoordelijkheden toeschrijft aan moet afleiden visie rechtvaardige samenleving waarden daarin spelen (zoals: geen armoede onderdrukking gelijkheid status) vertrekpunt; komt orde gedrag sampol 2017/7|83 aantal verwachtingen vol- dergelijke stand houden Hiermee viseert maar groep filosofen waar- onder Ronald Dworkin John Roemer Ik schets daarom eerst argument koppelt ik voeg welke omstandigheden al verantwoordelijk acht pleidooi veronderstelt dus heldere scheidingslijn tussen verantwoor- delijkheid individu verantwoorde- lijkheid gemeenschap geef triviaal vader verdeelt erfenis twee zonen wel dezelfde opvoeding genoten erg verschillend oudste sober zuinig tevreden Streven per definitie verantwoordelijkheidsge- voelig anders komen absurde recepten uit Omgekeerd als individuele belangrijk vindt consequent solidair getroffen wordt omstandighe- den buiten wil er meteen enkele nuanceringen toe m i aanvaard kunnen worden verdedigen Daarna keer terug HET MAATSCHAPPELIJKE CON- TRACT Het uitgangspunt (dat uitgangspunt) hier neer: onrecht- vaardig ongelijkheden benadeeld ten opzichte andere eigenschappen omstan- digheden waarvoor Wie hiervan vertrekt – dacht denk nog steeds veel onrecht vaststellen: grote verschillen levensstandaard kansen ‘eigen lijkheid’ niets maken Nu kun kritische kijk zonder duidelijk kleine dingen des levens daar heel meer ‘geluk’ puren jongste elke dag champagne kaviaar nodig ge- lukkig netjes zal daarmee gelukkiger resultaat vorm ongelijkheid geluk toch twijfelt niemand eraan gelijkheidsbeginsel geval gerespecteerd Veronderstel nu wél consumptiegewoonten perfect gezond sinds geboorte verlamd allerlei hulpmateriaal erfe- nis gelijk vinden wellicht geschonden Waarom? Omdat afwijkingen qua smaak meestal zien fy- sieke ziet haast Dit illustreert ver- antwoordelijkheid elkaar 2017/7|84 verbonden verantwoordelijkheidsgevoelig (‘gelijkheid vereist geld geeft zoon behept dure smaak’) belang- rijk waar gaat steunt ethiek wederkerigheid Wederkerigheid houdt rijke verantwoordelijkheid: voelt verant- woordelijk helpen minder goed hun actieve houding iets vergt iederéén verhaal na- tuurlijk simplistisch ‘dure smaak’ slaat weegschaal waarop collectieve woordelijkheid gelegd helemaal verantwoordelijkheid; aangeboren handicap Kansen missen daardoor achterop geraken werkelijke wereld vaak moeilijk ontwarren combinatie zelden door; hoe afstelt beoordeelt mijn ogen maat- schappelijke conventie contract: metafysisch oordeel verantwoordelijkheid’ waarmee moeras vrije terechtkomt Sociaal toetsen gelijkheid’ complex omdat doorslaat Er bijkomende moeilijkheid: keuzes ouders mis- schien wilt kinderen omstandigheden; níét delijk Opgroeien recept mislukking school leven waartegen beschermen zélfs zou sommige gevallen deels geringe inkomen gezin samen- leving gelijke geven herbekijken omwille redenen waarom antwoordelijkheid’ enige ordenings- principe sa- menleving algemene verzekering tegen werkloosheid nuttig stabiliserend effect economisch ieders belang geobsedeerd moral hazard (misbruik afschuiven collectiviteit) werkloosheidsverzekering organiseren mist maatschappelijk doel Opdat minimum activering nodig; beantwoordt motief gelijkheid! Aandacht impli- ceert tenslotte meedogenloos bent menselijk falen Mensen één kans krijgen Sterker alle problemen geconfronteerd sociale vatten vanuit beginsel ‘gelijkheid Som- mige gevolgen degelijk 2017/7|85 dramatisch kwetsbaarheid eruit voortvloeit fundamenteel willen rechtzetten dienst spoedgevallen zwaargewonden binnenkrijgt zich bijvoorbeeld stellen verkeersreglement Die hoogstens ach- teraf financiële plaatje ongeval Hetzelfde geldt beslissin- gen domein men ‘hoe ben situatie geraakt’ afgewogen gewoon gebruikt aanvoelen heet rechtvaardigheid verschillende staan soms gespannen voet Dat filosofische reflectie a fortiori democratische deliberatie DE (PRE-)INSTITUTIONELE VISIE brengt hoger schetste beeld 1 klaagt zeer terecht concept ‘verantwoor- delijkheid’ jaren 1980 gereduceerd tot zelfredzaamheid ‘ver- jezelf ’ terwijl Sommige mededogen ‘De kwetsbaren beschermen’ ongeacht reden taak nemen positieve Kortom or- deningsprincipe maatschappelijke contract grondslag ligt rekening nadelige ‘externe effecten’ strikt afrekenen heid (denk stabiliserende impact werkloosheidsverze- keringen) En overwegingen kwets- baarheid status (de mogelijkheid iedereen burger blijven) Nog gezegd: nood rijkere invulling onze bekwaamheid anderen onderlijnt correct gevoel welmenend ‘links’ drijft politiek draagvlak krijgt overtuigt echter punten zijn: 1/ leiden genieten bescherming inferieure toekennen; 2/ (vermeende) diepe waarheden con- trole causaliteit los concrete instellingen 2017/7|86 Eerste punt Vermits verantwoordelijkheids- gevoelige slechts beschermt wanneer kennen toe: die- genen zichzelf zorgen ‘niet Deze kritiek leunt bekend artikel Amerikaanse filosofe Elizabeth Anderson 1999: zij schreef gelijkheidsfilosofie uiting ‘misprijzend medelijden’ eerder 2 vreemd argument: stel eens werkloosheids- uitkering hen job passend beoordelen (bijvoorbeeld economische crisis): impliceren nemen’? Helemaal Vanzelfsprekend rechts reduceert steun manifest plek arbeidsmarkt conjunc- tuur droevige eigenschap ‘bewijzen’ vooraleer recht uitkering: inderdaad stigmatise- rend werkers misprijzende manier omgaan cliënten uitleggen nadelig bepaalde daarvoor compensatie Tweede scherpst gelijkheidsdenken doodlopend spoor zit ‘feitelijke’ menselijke gebaseerd noties ‘controle’ ‘causaliteit’ toebedeeld basis verwachten Wat hangt af instituties vermeende controle (Hij kind verongelukt weg thuis stond wach- schoolpoort: zoeken tragische beuren hand ‘feiten’ sfeer legitieme inzake opvang schoolpoort begeleiding huis ) We ‘institutionele’ vertrekken wenselijk legitiem gekoppeld ‘pre-institutionele’ juist ‘verantwoordelijkheidsgevoelige gelijkheidsdenkers’ snijdt hout Co- auteur onderscheid ‘omstandigheden’ ‘vrije keuze’ metafysische kwestie (volgens Cohen) kun- nen gaan zelfs aartsmoeilijke determinisme over: feite maatschap- pelijk Hun zekere zin even ‘institutioneel’ diegene bepleit Wel beklemtoont waarin beperkt nexus 2017/7|87 ‘gelijkheid-verantwoordelijkheid’ hét waarrond werk draait eenzijdig doorschiet wan- neer schrijft (letterlijk) verantwoordelijkheid’: name herverde- ling inkomens vermogens duikt ijkpunten 3 altijd focussen onder- scheid nooit 4 IDEALE THEORIE IN EEN NIET-IDEA- LE WERELD opletten concepten ‘ideale theorie’ toepassing niet-ideale waarschuwing aanwezig Mounk5 gevaren woordelijkheidsgevoelige sterker verf zetten ideale twijfel behoefte machtig legitimiteit ongelijk verdeelde rijkdom grondig praktijk vooral gericht afhankelijk overheid zichtbaar ‘last’ betekent collectivi- teit Niet blijft schot; obsessie (oneigenlijk gebruik voorzieningen waardoor ‘de last’ toeneemt) ertoe geleid voordelen verzekeringsmechanismen (hun effecten’) oog verloren Europese debat oplossingen eurozone stabiliseren botsen obses- sie 6 blijkt ander niveau ons land mogelijkheden pensioenvoorziening verbeteren stelselmatig opties aanvullingen verbetering natuurlijk feit dominante discours bekeken per- spectief Eerder bod brengen pleiten kritisch Universiteit Amsterdam 2017/7|88 Noten ‘Externe belangrijke stabiliteit dankzij werkloosheidsverzekerin- (wat mooie illustratie vind) E What Point Equality? Ethics Vol 109 No (Jan 1999) pp 287-337 3/ citeert uitvoerig Th mas Scanlon ter ondersteuning idee streven gemotiveerd (di- verse) reeks voelige beperkte greep (en Scanlons contractua- lisme) cruciaal weten samenwerking gelijk- principiële vormt (zie T M Difficulty Tolerance Essays Political Philosophy Cambridge University Press p 206) 4/ geïnspireerd interessante reactie Alexander Brown (A Egalitarianism Democratic Equality Ethical Perspectives: Journal Euro- pean Network 12 (2005) 293-339; zie 297) 5/ verwijzing Stuart White (pp 87-89 Mounks boek) 6/ Om Eurozone leidt risico intussen gedomineerd vrees toelaten klein moei- lijk agenda geraken; F Risk Reduction Sharing Moral Hazard: Vaccination Metaphor Intereco- nomics 52(3) 154-159 Harvard (VS) 2017 2017/7|89