Download presentation
Ecfin_fellowship_conference_28.11.2016_Structural-convergence-versus-systems-competition

Structural convergence versus systems
competition: the case of social policies in EMU
Frank Vandenbroucke
Ecfin Annual Research Conference 28.11.2016
• What is the extent of ‘social diversity’ (diversity in social models) that can be accommodated in EMU?
• Why a ‘Eurozone Pillar of Social Rights’?
Arguments for ‘structural social convergence’ vs. ‘social systems competition’
i. Requirements w.r.t. economic symmetry in a monetary union
ii. Requirements w.r.t. labour market flexibility and worker mobility in a monetary union;
iii. Consequences of risk-sharing solutions in the context of a monetary union;
iv. Externalities of national policies in the context of a monetary union;
v. Subsidiarity and the national/regional/local capacity for policy innovation;
vi. The need for mutual trust between Member States
De Grauwe and Ji, Flexibility and Stability. A difficult trade-off in the Eurozone, CEPS Working Document 422, April 2016
Permanent shocks dominate Business cycle dominates
De Grauwe and Ji, Flexibility and Stability. A difficult trade-off in the Eurozone, CEPS Working Document 422, April 2016
• Structural social convergence linked to requirements of symmetry
• Coordination of wage policies & capacity to deliver
• Structural social convergence linked to risk-sharing (to mitigate institutional moral hazard in the case of risk-sharing):
• Minimum requirements w.r.t. ‘stabilisation quality’ of unemployment regulation;
• Minimum requirements w.r.t. ‘activation quality’ of unemployment regulation.
• Structural social convergence linked to flexibility as ‘adaptability’ to permanent shocks
Dolls, Fuest, Peichl, Automatic Stabilisation and Discretionary Fiscal Policy in the financial crisis, 2012.

Download presentation
Pillar_Social_Rights_Seminar_Work-Welfare-Inequalities_10.10.2016_Vandenbroucke

A European Pillar of Social Rights
Potential and caveats
Frank Vandenbroucke
University of Amsterdam
Seminar on Work, Welfare and Inequalities in Europe
Brussels, 10 October 2016
A basic consensus on the social objectives of EMU/EU is a
necessity…
• … for the EU to be a union of well-functioning welfare states
(social & economic stabilization; upward convergence)
• Arguments related to EMU
• Arguments related to EU28 (now 27)
• A European Pillar of Social Rights: potential & caveats
Social and economic stabilization: the contribution of transfers
(not pensions) in the reduction of poverty
0
5
10
15
20
25
30
2004-06 2012
Inadequate welfare states
Austerity & problem of stabilization Erosion of mature welfare states ?
Source: Eurostat, own calculation of ‘poverty reduction by transfers (excl. pensions)’, total population, SILC
2005-2007 en SILC 2013
A basic consensus on the social objectives of EMU is a necessity
• The problem of stabilization => any ‘Eurozone re-insurance’ of national
stabilization policies presupposes (a) minimum requirements w.r.t. the
adequacy of national unemployment insurance and the concomitant
labour market regulation; and (b) general trust in the quality of each
other’s social fabric.
• More generally, EMU forces upon the member states :
– a shared conception of labour market flexibility (and , hence, security)
– symmetric guidelines on wage cost competitiveness (e.g. ‘golden rule’ linking
wages to productivity) & institutions that can deliver (importance of coordinated
collective bargaining)
– long term: sustainability of pensions
• The need for conceptual clarity: a European Social Union ≠ a European
Welfare State
Arguments related to EU28 (now 27)
• An inevitability of European Monetary Union;
• Upward convergence across the EMU/EU28 requires a combination
of social investment, sufficiently egalitarian background conditions
and social protection
• Freedom of movement and national social cohesion in EU: a
‘balancing act’ is possible, based on sound and consistent principles
– Non-discrimination of mobile workers / delineated role for posting
– ‘Social dumping’ related to mobility: also depends on domestic labour
market regulation
– Economic freedoms  right to strike (Viking, Laval)European
A European Pillar of Social Rights: arguments
• A basic consensus about the general features of the ‘social
order’ that is associated with the Monetary Union is a
necessity; the EPSR can contribute to such a consensus.
• Upward convergence across the EMU/EU28 requires a
combination of social investment, sufficiently egalitarian
background conditions and social protection, as embodied in
the EPSR.
• Cross-border mobility must be embedded in employment
relations of sufficient quality: a role for EPSR
A European Pillar of Social Rights: caveats
• The expression ‘rights’ creates expectations
• If the perception is that the EPSR is a ‘replay’ of earlier initiatives based on soft coordination,
the initiative will frustrate expectations and backlash
• There is a need both for social benchmarking and for a legislative agenda; two relationships
are to be clarified:
– The relation between the EPSR and the new social benchmarking initiative announced by the
Commission in its Work Programme 2016 and its Communication of 21.10.2015 on the follow-up of
the Five Presidents’ Report
– The relation between the EPSR and the legal acquis in domains in which the EU has legislative
competences
• A link is needed with the ‘hard’ agenda on the completion of EMU, notably the case for a
Eurozone stabilization capacity (cf. supra, ‘re-insurance’ and minimum requirements)
• The EPSR should be discussed and consolidated at the highest political level (cf. the political
salience of the Fiscal Compact)
Resources
1) Vandenbroucke, Automatic stabilizers for the Euro area and the European Social Model, Tribune,
Notre Europe Institut Jacques Delors, 22 September 2016
(http://www.institutdelors.eu/media/stabiliserssocialeurope-vandenbroucke-jdisept16.pdf?pdf=ok)
2) Vandenbroucke and Rinaldi, Social inequalities in Europe – The challenge of convergence and
cohesion. In: Vision Europe Summit Consortium (eds.): Redesigning European welfare states – Ways
forward, Gütersloh (http://www.vision-europe-summit.eu/)
3) Vandenbroucke, The Case for a European Social Union. From Muddling through to a Sense of
Common Purpose, in Marin, B. (Ed.), The Future of Welfare in a Global Europe, Ashgate: Aldershot
UK, 2015, pp. 489-520.
4) Vandenbroucke, A European Social Union: Unduly Idealistic or Inevitable?, European Debates, 7,
European Investment Bank Institute, September 2015 (http://institute.eib.org/wpcontent/uploads/2015/09/A-European-Social-Union-Unduly-Idealistic-or-Inevitable.pdf)
5) Vandenbroucke, Sociaal beleid in een muntunie: puzzels, paradoxen en perspectieven, Inaugural
Lecture at the University of Amsterdam, 1 June 2016 www.frankvandenbroucke.uva.nl
www.frankvandenbroucke.uva.nl

Download presentation
Kind-en-Gezin_Toekomst_is_Jong_Vandenbroucke_6.10.2016

Beschouwingen bij ‘De Toekomst is Jong’
Frank Vandenbroucke
Universiteit van Amsterdam
Conferentie ‘De Toekomst is Jong’
Kind en Gezin, 6 oktober 2016
Structuur van de presentatie
• Focus op kinderen en hun – ongelijke – omgeving
• Drie foute tegenstellingen
• Kansarmoede in Vlaanderen
• Harde knelpunten
• Lokaal verbindingsbeleid
• Nood aan concretisering
Structuur van de presentatie
• Focus op kinderen en hun – ongelijke – omgeving
• Drie foute tegenstellingen
• Kansarmoede in Vlaanderen
• Harde knelpunten
• Lokaal verbindingsbeleid
• Nood aan concretisering
Drie foute tegenstellingen
• Gelijke kansen scheppen  gelijke resultaten verzekeren
• Universele voorzieningen  selectieve voorzieningen
• Materiële tekorten  immateriële tekorten
OESO: kansen en resultaten, vicieuze cirkels van ongelijkheid
Gemiddelde vaardigheid in wiskunde, in functie van
onderwijsachtergrond ouders (PEB) en inkomensongelijkheid in de
samenleving
240
250
260
270
280
290
300
0,18 0,23 0,28 0,33 0,38
Vaardigheid wiskunde
Ongelijkheid in de samenleving (Gini )
Low PEB Medium PEB High PEB
OECD, In It Together: Why Less Inequality Benefits Us All, Paris, 2015, p. 28
WHO (Marmot Review, 2013): ‘de oorzaken van de oorzaken’
• Sociale ongelijkheid inzake gezondheid is groot
• “One response … is to ensure universal coverage of health
care. Another is to focus on behavior – smoking, diet, and
alcohol – that cause much of these health inequities but are
also socially determined. The review endorses both of these
responses. But the review recommendations extend further –
to the causes of the causes: the conditions in which people
are born, grow, live, work and age and inequities in power,
money and resources that give rise to them.”
WHO (Marmot Review, 2013): proportioneel universalisme
• Marmot Review “There is a social gradient in health : health is progressively
better the higher the socioeconomic position of people and communities. It is
important to design policies that act across the whole gradient and to address
the people at the bottom of the social gradient and the people who are most
vulnerable. To achieve both these objectives, policies are needed that are
universal but are implemented at a level and intensity of action that is
proportionate to need – proportionate universalism.”
• Jong en Gezond: “We stellen een aanpak voor welke toepasbaar is voor alle
zwangeren, kinderen en hun ouders (universele aanpak) maar waarbij de
intensiteit van de ondersteuning en de wijze waarop die geboden wordt sterk
kan variëren naargelang de ondersteuningsnood van de zwangere, het kind
en/of de ouders (proportionalisme). Voor zeer specifieke doelgroepen kunnen
additionele programma’s worden voorzien.”
Drie foute tegenstellingen
• Gelijke kansen scheppen  gelijke resultaten verzekeren
• Universele voorzieningen  selectieve voorzieningen
• Materiële tekorten  immateriële tekorten
Het is mogelijk vicieuze cirkels te doorbreken…
• Marmot review: “Evidence shows that high-quality early years
services, with effects on parenting, can compensate for the effects
of social disadvantage on early child development. Given the nature
of early childhood, the services that support this stage of life are
intergenerational and multiprofessional, include health, education
and social welfare and are aimed at parents as well as children.”
• Peter Adriaenssens: “De effecten van armoede zijn omkeerbaar
door stimulatie, door steun aan het gezin, door een buurt rond het
gezin waar burgers kwetsbaarheid respecteren en niet als etiket
hanteren dat uitsluiting meebrengt. De vertraging in ontwikkeling
kan dus terug aangezwengeld worden, en dat des te meer als vroeg
met de gepaste stimulatie begonnen wordt. Als we alle ouders, ook
de zwakke, kunnen ondersteunen in hun nestvorming, dan hoeft
armoede niet noodzakelijk te betekenen dat de capaciteiten van
hun kinderen in de knop geknakt worden.”
Het is mogelijk vicieuze cirkels te doorbreken…
• Marmot review: “Evidence shows that high-quality early years
services, with effects on parenting, can compensate for the effects
of social disadvantage on early child development. Given the nature
of early childhood, the services that support this stage of life are
intergenerational and multiprofessional, include health, eduation
and social welfare and are aimed at parents as well as children.”
• Peter Adriaenssens: “De effecten van armoede zijn omkeerbaar
door stimulatie, door steun aan het gezin, door een buurt rond het
gezin waar burgers kwetsbaarheid respecteren en niet als etiket
hanteren dat uitsluiting meebrengt. De vertraging in ontwikkeling
kan dus terug aangezwengeld worden, en dat des te meer als vroeg
met de gepaste stimulatie begonnen wordt. Als we alle ouders, ook
de zwakke, kunnen ondersteunen in hun nestvorming, dan hoeft
armoede niet noodzakelijk te betekenen dat de capaciteiten van
hun kinderen in de knop geknakt worden.”
Drie foute tegenstellingen
• Gelijke kansen scheppen  gelijke resultaten verzekeren
• Universele voorzieningen  selectieve voorzieningen
• Materiële tekorten  immateriële tekorten
Europese Commissie (2013): een sterke aanbeveling
• Sociaal investeringspakket
• Aanbeveling: ‘Investeren in kinderen: de vicieuze cirkel van
achterstand doorbreken’
o Toegang tot arbeidsmarkt en werk dat loont voor ouders
o Betaalbare en goede kinderopvang
o Inkomensondersteuning door kinderbijslag, herverdeling…
o Kwaliteit van en toegang tot sociale dienstverlening,
gezondheidszorg, onderwijs, huisvesting…
o Betrokkenheid van kinderen zelf (rechten)
Structuur van de presentatie
• Focus op kinderen en hun – ongelijke – omgeving
• Drie foute tegenstellingen
• Kansarmoede in Vlaanderen
• Harde knelpunten
• Lokaal verbindingsbeleid
• Nood aan concretisering
Kind en Gezin: kansarmoede neemt toe
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2010 2015
niet-Belg en kansarm
Belg en kansarm
niet-Belg en nietkansarm
Belg en niet-kansarm
‘Verharding’: inkomen, werk & opleiding domineren
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Inkomen
Arbeid
Opleiding
Huisvesting
Ontwikkeling
Gezondheid
Tekorten inzake werk èn scholing versterken elkaar
0
10
20
30
40
50
60
70
Laag-VL Mid-VL Hoog-VL Laag-EU15 Mid-EU15 Hoog-EU15
Materiële deprivatie (3 items)
Werkintensiteit van het huishouden
Deprivatierisico [0-17] laaggeschoolde ouders
Deprivatierisico [0-17] middengeschoolde ouders
Deprivatierisico [0-17] hooggeschoolde ouders
Berekening: Julie Vinck, CSB, UA, SILC 2011
Harde knelpunten
• Inkomensbeleid (nettoloon bij werk, werkloosheidsuitkeringen, leefloon,
kinderbijslag…) en tariefbeleid
• Werk voor laaggeschoolden: nood aan een nieuwe beleidsdynamiek
• Onderwijs
o Kleuterparticipatie: inschrijving, maar vooral: aanwezigheid; rol van scholen,
LOP’s, K&G, lokale overheden…
o Overgangen
o Onderwijshervorming en ongekwalificeerde uitstroom
o Differentiële financiering werkingsmiddelen scholen
o Lange schoolvakanties
o …
Structuur van de presentatie
• Focus op kinderen en hun – ongelijke – omgeving
• Drie foute tegenstellingen
• Kansarmoede in Vlaanderen
• Harde knelpunten
• Lokaal verbindingsbeleid
• Nood aan concretisering
Lokaal verbindingsbeleid
• Jong en overal thuis:
o “Zowel de kwaliteit van de fysieke ruimte en de sociale leefomgeving als van de
basisvoorzieningen voor jonge kinderen en hun gezin bepalen in grote mate hoe rijk of arm de
ontplooiingskansen van kinderen zijn.”
o “Vlaanderen heeft verschillende basisvoorzieningen voor kinderen en hun gezinnen
(basisonderwijs, preventieve gezinsondersteuning, jeugdwerk…): we beschouwen de nauwe
samenwerking tussen voorzieningen en diensten voor kinderen en gezinnen in een wijkgericht
netwerk ook als een basisvoorziening.”
o “… intense samenwerking in een wijkgericht netwerk…”
• Voorwaarden voor succes:
o Centraal beleid moet sterk zijn in elk domein (kinderopvang, onderwijs, …)
o Centraal beleid moet aandacht hebben voor transities
o Lokaal beleid moet ‘op het terrein’ gaan
o Lokaal beleid heeft middelen nodig
o Lokaal beleid moet kunnen leren uit wederzijdse ervaringen
o Lokaal beleid moet echt kunnen regisseren (cf. Filip De Rynck)
Lokaal beleidsvermogen is cruciaal
Structuur van de presentatie
• Focus op kinderen en hun – ongelijke – omgeving
• Drie foute tegenstellingen
• Kansarmoede in Vlaanderen
• Harde knelpunten
• Lokaal verbindingsbeleid
• Nood aan concretisering
Beloftevolle maar te concretiseren beleidsvoorstellen
• Jong en gezond schetst hoe een ‘universeel generiek zorgpad’ voor
alle (aanstaande) ouders en kinderen tot de leeftijd van 6 er zou
kunnen uitzien, en hoe dit geïntensifieerd kan worden (o.b.v.
richtlijn KCE, consultschema K&G, consultschema CLB…)
• Te concretiseren:
o rol en profiel van een ‘perinatale zorgcoördinator’…
o … en het netwerk dat haar/hem ondersteunt (Huizen van het Kind?
Lokale multidisciplinaire netwerken?)
o inkanteling in de reguliere gezondheidszorg (transities!)
o inbreng van de federale ziekteverzekering (o.m. betaalbaarheid, maar
ook financiering actoren)

Download presentation
FESSUD_conference_Vandenbroucke_28.9.2016

A European Social Union.
Unduly idealistic or inevitable?
Frank Vandenbroucke
University of Amsterdam
FESSUD Conference
28 September 2016
The social dimension of the European project according to the
founding fathers: a belief in convergence
• European integration would support the simultaneous pursuit of economic
progress and of social cohesion, both within countries (through the
gradual development of the welfare states) and between countries
(through upward convergence across the Union)
• Initial division of labour:
– economic development: supranational
– coordination of social security rights & anti-discrimination: supranational
– social development: national sovereignty (in theory)
• The convergence machine worked… more or less… until 2004/2008.
• A tragic dilemma of integration?
• Design flaws in the European project?
The social dimension of the European project according to the
founding fathers: a belief in convergence
• European integration would support the simultaneous pursuit of economic
progress and of social cohesion, both within countries (through the
gradual development of the welfare states) and between countries
(through upward convergence across the Union)
• Initial division of labour:
– economic development: supranational
– coordination of social security rights & anti-discrimination: supranational
– social development: national sovereignty (in theory)
• The convergence machine worked… more or less… until 2004/2008.
• A tragic dilemma of integration (in the enlarged and heterogeneous EU)?
• Design flaws in the European project?
Minimum wages and what governments can do: net disposable
income of couple with 2 children, one minimum-wage earner
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
35000
40000
45000
LU IE AT FI UK DE FR NL DK BE IT SI EL CZ ES SK EE PL HU LT PT LV RO BG
Net disposable income with 2 children Gross wage income
Bron: CSB/MIPI
Poverty risks in the population < 60, by work intensity of the household 0 10 20 30 40 50 60 Very high work intensity High work intensity Medium Low work intensity Very low work intensity At-risk-of-poverty rate (< 60) Work intensity of the household 2004-06 2012 Bron: Eurostat, SILC 2005-2007; SILC 2013 Poverty risks in the population < 60, by work intensity of the household 0 10 20 30 40 50 60 Very high work intensity High work intensity Medium Low work intensity Very low work intensity At-risk-of-poverty rate (< 60) Work intensity of the household 2004-06 2012 Erosion of welfare states? Changing composition of households? More precarious jobs? Migration? Bron: Eurostat, SILC 2005-2007; SILC 2013 The social dimension of the European project according to the founding fathers: a belief in convergence • European integration would support the simultaneous pursuit of economic progress and of social cohesion, both within countries (through the gradual development of the welfare states) and between countries (through upward convergence across the Union) • Division of labour: – economic development: supranational – coordination of social security rights & anti-discrimination: supranational – social development: national sovereignty (in theory) • The convergence machine worked… more or less… until 2004/2008. • A tragic dilemma of integration (in the enlarged and heterogeneous EU)? • Design flaws in the European project? Macro-economic stabilisation: smoothing of economic shocks: US vs. EMU -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% US EMU 1979-1998 EMU 1999-2010 Saving Net taxes and transfers Factor income and capital depreciation Total smoothed US: - Federal tax-and-benefit system - State-based unemployment insurance with federal framework & extensions Furceri & Zdzienicka, The Euro Area Crisis…, IMF Working Paper EMU: stability, sovereignty and solidarity • Why are stabilization instruments centralized in monetary unions? – Risk sharing (pooling) – Externalities (vaccination) • Paradox: in the US, solidarity systems at the state level are weak, but they are supported by solidarity mechanisms at the federal level; the EU is not ready to support strong mechanisms of solidarity at the member state level by solidarity at the EU level. • Puzzle of: – Binding agreements  sovereignty – Distrust  solidarity – Legitimate concern about moral hazard, which has become an obsession Defining the EMU’s social objective is a necessity rather than a luxury • EMU forces upon the member states : – a shared conception of labour market flexibility – symmetric guidelines on wage cost competitiveness & institutions that can deliver – long term: sustainability of pensions • Any ‘Eurozone re-insurance’ of ‘national stabilization policies presupposes (a) minimum requirements w.r.t. the adequacy of national unemployment insurance and the concomitant labour market regulation; and (b) general trust in the quality of each other’s social fabric. • The need for conceptual clarity: a European Social Union ≠ a European Welfare State A European Social Union A Social Union would • support national welfare states on a systemic level in some of their key functions (e.g. stabilization, fair corporate taxation, minimum wages) • guide the substantive development of national welfare states – via general social standards and objectives, leaving ways and means of social policy to Member States – on the basis of an operational definition of ‘the European social model’. ⇒ European countries would cooperate in a union with an explicit social purpose, pursuing both national and pan-European social cohesion A European Pillar of Social Rights: arguments & caveats • A basic consensus about the general features of the ‘social order’ that is associated with the Monetary Union is a necessity; the EPSR can contribute to such a consensus. • Upward convergence across the EMU/EU28 requires a combination of social investment, sufficiently egalitarian background conditions and social protection, as embodied in the EPSR. • Caveat: perception of ‘replay’ of earlier soft initiatives will backlash Thank you 1) Vandenbroucke, A European Social Union: Unduly Idealistic or Inevitable?, European Debates, 7, European Investment Bank Institute, September 2015 (http://institute.eib.org/wpcontent/uploads/2015/09/A-European-Social-Union-Unduly-Idealistic-or-Inevitable.pdf) 2) Vandenbroucke and Rinaldi, Social inequalities in Europe – The challenge of convergence and cohesion. In: Vision Europe Summit Consortium (eds.): Redesigning European welfare states – Ways forward, Gütersloh (http://www.vision-europe-summit.eu/) 3) Vandenbroucke, Automatic Stabilisers for the Euro area and the European Social Model, Notre Europe Jacques Delors Insitute, Tribune, September 2016 (www.delorsinstitute.eu) 4) Furceri, D. en A. Zdziencicka, The Euro Area Crisis: Need for a Supranational Fiscal Risk Sharing Mechanism ?, IMF Working Paper 13/198, 2013 5) Beblavy, M., G. Marconi en I. Maselli, A European Unemployment Benefit Scheme. The rationale and the challenges ahead, CEPS Special Report No. 119, 2015 6) Vandenbroucke, Sociaal beleid in een muntunie: puzzels, paradoxen en perspectieven, Inaugural Lecture at the University of Amsterdam, 1 June 2016 www.frankvandenbroucke.uva.nl 7) Vandenbroucke, The Case for a European Social Union. From Muddling through to a Sense of Common Purpose, in Marin, B. (Ed.), The Future of Welfare in a Global Europe, Ashgate: Aldershot UK, 2015, pp. 489-520. www.frankvandenbroucke.uva.nl

Download presentation
Presentatie_Vandenbroucke_Emeritaat_Coolsaet_16.9.2016

Europese integratie en welvaartsstaten:
tragisch dilemma?
Frank Vandenbroucke
Perspectief op een betere wereld: Colloquium naar
aanleiding van het emeritaat van Prof. dr. Rik Coolsaet
Gent, 15 september 2016
Europese integratie en sterke nationale welvaartsstaten:
een tragisch dilemma?
• De founding fathers geloofden in…
– convergentie door integratie
– cohesie in de convergentie
• Deze optimistische hypothese lijkt sinds het midden van de jaren 2000
niet meer te kloppen: groeiende ongelijkheid binnen en tussen lidstaten
Europese integratie en sterke nationale welvaartsstaten:
een tragisch dilemma?
• De founding fathers geloofden in…
– convergentie door integratie
– cohesie in de convergentie
• Deze optimistische hypothese lijkt sinds het midden van de jaren 2000
niet meer te kloppen: groeiende ongelijkheid binnen en tussen lidstaten
Europese integratie en sterke nationale welvaartsstaten:
een tragisch dilemma?
• De founding fathers geloofden in…
– convergentie door integratie
– cohesie in de convergentie
• Deze optimistische hypothese lijkt sinds het midden van de jaren 2000
niet meer te kloppen: groeiende ongelijkheid binnen en tussen lidstaten
• Oorzaken?
– Een tragisch dilemma?
Wat overheden kunnen: netto-koopkracht van minimumloner
met partner en twee kinderen
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
35000
40000
45000
LU IE AT FI UK DE FR NL DK BE IT SI EL CZ ES SK EE PL HU LT PT LV RO BG
Net disposable income with 2 children Gross wage income
Bron: CSB/MIPI
Armoederisico volgens werkintensiteit van het huishouden
(bevolking < 60 jaar) 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Zeer hoog Hoog Medium Laag Zeer laag Armoede, EU definitie Werkintensiteit van het huishouden EU27 2004-07 EU27 2010-13 Armoederisico volgens werkintensiteit van het huishouden (bevolking < 60 jaar) 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Zeer hoog Hoog Medium Laag Zeer laag Armoede, EU definitie Werkintensiteit van het huishouden EU27 2004-07 EU27 2010-13 Uitkeringen / gemiddelde inkomens Werk aan de onderkant Gezinstypes Armoederisico volgens werkintensiteit van het huishouden (bevolking < 60 jaar) 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Zeer hoog Hoog Medium Laag Zeer laag Armoede, EU definitie Werkintensiteit van het huishouden EU27 2004-07 EU27 2010-13 Uitkeringen / gemiddelde inkomens Werk aan de onderkant Gezinstypes Migratie… drukt op onderkant arbeidsmarkt… - interne vs. externe migratie - samen met doorgeschoten flexibilisering - samen met detachering vermindert bereidheid tot herverdelen? Europese integratie en sterke nationale welvaartsstaten: een tragisch dilemma? • De founding fathers geloofden in… – convergentie door integratie – cohesie in de convergentie • Deze optimistische hypothese lijkt sinds het midden van de jaren 2000 niet meer te kloppen: groeiende ongelijkheid binnen en tussen lidstaten • Oorzaken? – Een tragisch dilemma? Beleidsvermogen is essentieel! – Constructiefouten in de muntunie EMU: een muntunie zonder schokdemper • Werkloosheidsverzekering wordt in muntunies centraal georganiseerd of centraal ondersteund • Paradox: VSA consolideren zwakke solidariteitsmechanismen in de staten met solidariteitsmechanismen op het federale niveau; EU lukt er niet in om sterke solidariteitsmechanismen in de staten te ondersteunen met solidariteit op het EU niveau • Piste: nationale werkloosheidsverzekeringen in EMU herverzekeren • Puzzel van: – Bindende afspraken  soevereiniteit – Wantrouwen  solidariteit – Fobie voor moral hazard, die ons verhindert om ze aan te pakken Een Europese Sociale Unie Een Europese Sociale Unie: • ondersteunt nationale welvaartsstaten in sommige van hun sleutelfuncties (op systeemniveau, bv. stabilisatie, handhaving minimumlonen, belastingconcurrentie…) • oriënteert de ontwikkeling van nationale welvaartsstaten met algemene sociale standaarden en doelstellingen, waarbij keuze van ‘ways and means’ bij lidstaten ligt; • op basis van een operationele definitie van het Europese sociale model. ⇒ Solidariteit, binnen lidstaten, tussen lidstaten ⇒ Wederkerigheid als basis om beleidsvermogen te heroveren www.frankvandenbroucke.uva.nl

Download presentation
Zomeruniversiteit_sp-a_10-9-2016

De sociale rol van de Europese Unie:
tussen naïviteit en doemdenken
Frank Vandenbroucke
Zomeruniversiteit sp.a-Antwerpen
10 september 2016
Europese integratie en sterke nationale welvaartsstaten:
een tragisch dilemma?
• De founding fathers geloofden in…
– convergentie door integratie
– cohesie in de convergentie
• Deze optimistische hypothese lijkt sinds het midden van de jaren 2000
niet meer te kloppen: groeiende ongelijkheid binnen en tussen lidstaten
Ohlin-rapport, 1956
Europese integratie en sterke nationale welvaartsstaten:
een tragisch dilemma?
• De founding fathers geloofden in…
– convergentie door integratie
– cohesie in de convergentie
• Deze optimistische hypothese lijkt sinds het midden van de jaren 2000
niet meer te kloppen: groeiende ongelijkheid binnen en tussen lidstaten
Ohlin-rapport, 1956
Europese integratie en sterke nationale welvaartsstaten:
een tragisch dilemma?
• De founding fathers geloofden in…
– convergentie door integratie
– cohesie in de convergentie
• Deze optimistische hypothese lijkt sinds het midden van de jaren 2000
niet meer te kloppen: groeiende ongelijkheid binnen en tussen lidstaten
• Oorzaken?
– Een tragisch dilemma?
De Europese inkomensladder: een bewegende spreidstand
Roemenië Denemarken
Top
quintiel 4 32% 133%
Top
quintiel 3 30% 140%
Top
quintiel 2 28% 145%
Top
quintiel 1 23% 152%
100% = gemiddelde van de 27 lidstaten
Wat overheden kunnen: netto-koopkracht van minimumloner
met partner en twee kinderen
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
35000
40000
45000
LU IE AT FI UK DE FR NL DK BE IT SI EL CZ ES SK EE PL HU LT PT LV RO BG
Net disposable income with 2 children Gross wage income
Bron: CSB/MIPI
Armoederisico volgens werkintensiteit van het huishouden
(bevolking < 60 jaar) 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Zeer hoog Hoog Medium Laag Zeer laag Armoede, EU definitie Werkintensiteit van het huishouden EU27 2004-07 EU27 2010-13 NL 2004-07 NL 2010-13 Armoederisico volgens werkintensiteit van het huishouden (bevolking < 60 jaar) 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Zeer hoog Hoog Medium Laag Zeer laag Armoede, EU definitie Werkintensiteit van het huishouden EU27 2004-07 EU27 2010-13 NL 2004-07 NL 2010-13 Uitkeringen / gemiddelde inkomens Werk aan de onderkant Gezinstypes Armoederisico volgens werkintensiteit van het huishouden (bevolking < 60 jaar) 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Zeer hoog Hoog Medium Laag Zeer laag Armoede, EU definitie Werkintensiteit van het huishouden EU27 2004-07 EU27 2010-13 NL 2004-07 NL 2010-13 Uitkeringen / gemiddelde inkomens Werk aan de onderkant Gezinstypes Migratie… drukt op onderkant arbeidsmarkt… - interne vs. externe migratie - samen met doorgeschoten flexibilisering - samen met detachering vermindert bereidheid tot herverdelen? Europese integratie en sterke nationale welvaartsstaten: een tragisch dilemma? • De founding fathers geloofden in… – convergentie door integratie – cohesie in de convergentie • Deze optimistische hypothese lijkt sinds het midden van de jaren 2000 niet meer te kloppen: groeiende ongelijkheid binnen en tussen lidstaten • Oorzaken? – Een tragisch dilemma? – Constructiefouten in de muntunie EMU: een muntunie zonder schokdemper • Werkloosheidsverzekering wordt in muntunies centraal georganiseerd of centraal ondersteund • Paradox: VSA consolideren zwakke solidariteitsmechanismen in de staten met solidariteitsmechanismen op het federale niveau; EU lukt er niet in om sterke solidariteitsmechanismen in de staten te ondersteunen met solidariteit op het EU niveau • Piste: nationale werkloosheidsverzekeringen in EMU herverzekeren • Puzzel van: – Bindende afspraken  soevereiniteit – Wantrouwen  solidariteit – Fobie voor moral hazard, die ons verhindert om ze aan te pakken Perspectieven • Een basisconsensus over het Europese sociale model is noodzakelijk • Een Europese pijler van sociale rechten? • Wederkerigheid en grensoverschrijdende mobiliteit: – non-discriminatie  detachering – kan iedereen van twee walletjes eten? Perspectieven • Een basisconsensus over het Europese sociale model is noodzakelijk • Een Europese pijler van sociale rechten? • Wederkerigheid en grensoverschrijdende mobiliteit: – non-discriminatie  detachering – kan iedereen van twee walletjes eten? Wat overheden kunnen: netto-koopkracht van minimumloner met partner en twee kinderen 0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000 40000 45000 LU IE AT FI UK DE FR NL DK BE IT SI EL CZ ES SK EE PL HU LT PT LV RO BG Net disposable income with 2 children Gross wage income Bron: CSB/MIPI Perspectieven • Een basisconsensus over het Europese sociale model is noodzakelijk • Een Europese pijler van sociale rechten? • Wederkerigheid en grensoverschrijdende mobiliteit: – non-discriminatie  detachering – kan iedereen van twee walletjes eten? Een Europese Sociale Unie Een Europese Sociale Unie: • ondersteunt nationale welvaartsstaten in sommige van hun sleutelfuncties (op systeemniveau, bv. stabilisatie, handhaving minimumlonen, belastingconcurrentie…) • oriënteert de ontwikkeling van nationale welvaartsstaten met algemene sociale standaarden en doelstellingen, waarbij keuze van ‘ways and means’ bij lidstaten ligt; • op basis van een operationele definitie van het Europese sociale model. ⇒ Solidariteit, binnen lidstaten, tussen lidstaten ⇒ Wederkerigheid als basis om beleidsvermogen te heroveren www.frankvandenbroucke.uva.nl

Download presentation
IMH_Luigjes-Vandenbroucke-11.7.2016

Institutional Moral Hazard in Multi-Tiered Regulation of
Unemployment
Conference on the Feasibility and Added Value of a European Unemployment Benefits Scheme
Session B – Brussels, 11 July 2016
Vandenbroucke & Luigjes
Introduction
 Concept of ‘institutional moral hazard’ (IMH)
 Caveats
 Factors that contribute to its salience
 (Concern for) IMH in the 8 cases
 General & country specific
 Conclusions
 Minimum requirements
Institutional Moral Hazard in Multi-Tiered Regulation of
Unemployment
2
IMH: definition
 A situation in which an insured person can affect the insured
company’s liability without its knowledge (Barr, 2004)
 Two levels of government (A & B)
 ‘A’ covers a risk that ‘B’ could cover as well
 Policies by ‘B’ influence incidence of the risk
 Asymmetric information
 Examples
 Dumping, parking, creaming
Institutional Moral Hazard in Multi-Tiered Regulation of
Unemployment
3
IMH: caveats & nuances
 Our focus: activation & interaction UI – SA
 But, other factors influence the risk of unemployment
 But, there is a broader fiscal context
 IMH is inevitable in insurance
 Danger of over-stressing and over-simplifying
 Perceptions matter
Institutional Moral Hazard in Multi-Tiered Regulation of
Unemployment
4
IMH: factors that contribute to its salience
 Design of schemes
 Generosity for individuals, design of re-insurance, other fiscal mechanisms
 Interaction with other components of the regulation of
unemployment
 Activation policies, Social Assistance
 Local or regional differences
 Heterogeneity in employment rates, differences w.r.t. policy goals
Institutional Moral Hazard in Multi-Tiered Regulation of
Unemployment
5
IMH in 8 cases: general findings
 Concern for IMH plays/played a role in every country case
 However, the extent of (concern for) IMH differs
 Dominant issues differ
 Poor activation
 Perverse interactions with other benefits (Social Assistance)
 Heterogeneity between constituent parts of countries
 Different views on policy goals
 Reforms differ: centralisation vs decentralisation
 Federal/central take-over, more federal/central control or less re-insurance
Institutional Moral Hazard in Multi-Tiered Regulation of
Unemployment
6
IMH in 8 cases: country specific findings (1)
 US
 UI: federal-state cooperation, FUTA, extended benefits
 SA: move away from open-ended funding (AFDC) to block-grant (TANF)
 GER, CHE, AUT
 Common issue: problematic dichotomy SA and UI (also: dumping)
 Different solutions: federal take-over, federal requirements, closing off UI
 DNK
 Reimbursement model
Institutional Moral Hazard in Multi-Tiered Regulation of
Unemployment
7
IMH in 8 cases: country specific findings (2)
 CAN, BEL
 ‘Classic’ IMH: federal benefits, regional activation
 Difference in salience of IMH in UI, different solutions
 AUS
 ALMPs privatised (no intergovernmental dimension)
 Increasingly strict governmental control
Institutional Moral Hazard in Multi-Tiered Regulation of
Unemployment
8
Conclusions
 IMH is inevitable
 But it can be mitigated to a certain extent
 Cost-benefit analysis is required
 Complexity of national systems will be a challenge to EUBS
Institutional Moral Hazard in Multi-Tiered Regulation of
Unemployment
9
Conclusions: minimum requirements
 Most likely candidate to mitigate IMH in EUBS: minimum
requirements
 EUBS presupposes minimum requirements
 Two purposes: optimising stabilisation & mitigating IMH
 Minimum requirements best suited for heterogeneous constituent units
 Less intensive than performance measurement
 Stronger centralisation of regulation of unemployment is not an option
 Allows diversity
 Can build on a precedent in the EU: OMC
Institutional Moral Hazard in Multi-Tiered Regulation of
Unemployment
10
Sources
 Barr, N. (2004), Economics of the Welfare State, New York:
Oxford University Press.
Institutional Moral Hazard in Multi-Tiered Regulation of
Unemployment
11

Download presentation
Pillar_Social_Rights_EESC_Seminar_Vandenbroucke_5-7-2016_final

A European Pillar of Social Rights
Potential and caveats
Frank Vandenbroucke
University of Amsterdam
EESC Study Group Seminar
6 July 2016
A basic consensus on the social objectives of EMU/EU is a
necessity…
• … for the EU to be a union of well-functioning welfare states
(social & economic stabilisation; upward convergence)
• Arguments related to EMU
• Arguments related to EU28 (now 27)
• A European Pillar of Social Rights: potential & caveats
Social and economic stabilisation: the contribution of transfers
(not pensions) in the reduction of poverty
0
5
10
15
20
25
30
2004-06 2012
Inadequate welfare states
Austerity & problem of stabilisation Erosion of mature welfare states ?
Source: Eurostat, own calculation of ‘poverty reduction by transfers (excl. pensions)’, total population, SILC
2005-2007 en SILC 2013
A basic consensus on the social objectives of EMU is a necessity
• The problem of stabilisation => any ‘Eurozone re-insurance’ of national
stabilisation policies presupposes (a) minimum requirements w.r.t. the
adequacy of national unemployment insurance and the concomitant
labour market regulation; and (b) general trust in the quality of each
other’s social fabric.
• More generally, EMU forces upon the member states :
– a shared conception of labour market flexibility (and , hence, security)
– symmetric guidelines on wage cost competitiveness (e.g. ‘golden rule’ linking
wages to productivity) & institutions that can deliver (importance of coordinated
collective bargaining)
– long term: sustainability of pensions
• The need for conceptual clarity: a European Social Union ≠ a European
Welfare State
Arguments related to EU28 (now 27)
• An inevitability of European Monetary Union;
• Upward convergence across the EMU/EU28 requires a combination
of social investment, sufficiently egalitarian background conditions
and social protection
• Freedom of movement and national social cohesion in EU: a
‘balancing act’ is possible, based on sound and consistent principles
– Non-discrimination of mobile workers / delineated role for posting
– ‘Social dumping’ related to mobility: also depends on domestic labour
market regulation
– Economic freedoms  right to strike (Viking, Laval)European
A European Pillar of Social Rights: arguments
• A basic consensus about the general features of the ‘social
order’ that is associated with the Monetary Union is a
necessity; the EPSR can contribute to such a consensus.
• Upward convergence across the EMU/EU28 requires a
combination of social investment, sufficiently egalitarian
background conditions and social protection, as embodied in
the EPSR.
• Cross-border mobility must be embedded in employment
relations of sufficient quality: a role for EPSR
A European Pillar of Social Rights: caveats
• The expression ‘rights’ creates expectations
• If the perception is that the EPSR is a ‘replay’ of earlier initiatives based on soft coordination,
the initiative will frustrate expectations and backlash
• There is a need both for social benchmarking and for a legislative agenda; two relationships
are to be clarified:
– The relation between the EPSR and the new social benchmarking initiative announced by the
Commission in its Work Programme 2016 and its Communication of 21.10.2015 on the follow-up of
the Five Presidents’ Report
– The relation between the EPSR and the legal acquis in domains in which the EU has legislative
competences
• A link is needed with the ‘hard’ agenda on the completion of EMU, notably the case for a
Eurozone stabilisation capacity (cf. supra, ‘re-insurance’ and minimum requirements)
• The EPSR should be discussed and consolidated at the highest political level (cf. the political
salience of the Fiscal Compact)
Resources
1) Vandenbroucke and Rinaldi, Social inequalities in Europe – The challenge of
convergence and cohesion. In: Vision Europe Summit Consortium (eds.): Redesigning
European welfare states – Ways forward, Gütersloh (http://www.vision-europesummit.eu/)
2) Vandenbroucke, The Case for a European Social Union. From Muddling through to a
Sense of Common Purpose, in Marin, B. (Ed.), The Future of Welfare in a Global Europe,
Ashgate: Aldershot UK, 2015, pp. 489-520.
3) Vandenbroucke, A European Social Union: Unduly Idealistic or Inevitable?, European
Debates, 7, European Investment Bank Institute, September 2015
(http://institute.eib.org/wp-content/uploads/2015/09/A-European-Social-UnionUnduly-Idealistic-or-Inevitable.pdf)
4) Vandenbroucke, Sociaal beleid in een muntunie: puzzels, paradoxen en perspectieven,
Inaugural Lecture at the University of Amsterdam, 1 June 2016
www.frankvandenbroucke.uva.nl

Download presentation
Eliamap_seminar_Vandenbroucke_2.7.2016

Risk sharing and social inclusion in EMU
Frank Vandenbroucke
University of Amsterdam
Eliamep European Seminar
2 July 2016
Social and economic stabilisation: a key function of welfare
states
• ‘Poverty stabilisation’
• Macro-economic stabilisation
‘Poverty stabilisation’: the contribution of transfers (not
pensions) in the reduction of poverty
0
5
10
15
20
25
30
2004-06 2012
Inefficient ‘pension-heavy’ welfare states
Erosion of mature welfare states ?
Source: Eurostat, own calculation of ‘poverty reduction by transfers (excl. pensions)’, total population, SILC
2005-2007 en SILC 2013
Macro-economic stabilisation: smoothing of economic shocks:
US vs. EMU
-10%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
US EMU 1979-1998 EMU 1999-2010
Saving
Net taxes and transfers
Factor income and capital
depreciation
Total smoothed
US:
– Federal tax-and-benefit system
– State-based unemployment insurance
with federal framework & extensions
Furceri & Zdzienicka, The Euro Area Crisis…, IMF Working Paper
Defining the EMU’s social objective is a necessity rather than a
luxury
• Any ‘Eurozone re-insurance’ of ‘national stabilisation policies presupposes
(a) minimum requirements w.r.t. the adequacy of national unemployment
insurance and the concomitant labour market regulation; and (b) general
trust in the quality of each other’s social fabric.
• EMU forces upon the member states :
– a shared conception of labour market flexibility
– symmetric guidelines on wage cost competitiveness
& institutions that can deliver
– long term: sustainability of pensions
• The need for conceptual clarity: a European Social Union ≠ a European
Welfare State
A European Social Union
A Social Union would
• support national welfare states on a systemic level in some of their
key functions (e.g. stabilisation)
• guide the substantive development of national welfare states – via
general social standards and objectives, leaving ways and means of
social policy to Member States – on the basis of an operational
definition of ‘the European social model’.
⇒ European countries would cooperate in a union with an explicit
social purpose, pursuing both national and pan-European social
cohesion
A European Pillar of Social Rights: arguments & caveats
• A basic consensus about the general features of the ‘social
order’ that is associated with the Monetary Union is a
necessity; the EPSR can contribute to such a consensus.
• Upward convergence across the EMU/EU28 requires a
combination of social investment, sufficiently egalitarian
background conditions and social protection, as embodied in
the EPSR.
• Caveat: perception of ‘replay’ of earlier soft initiatives will
backlash
Thank you
1) Furceri, D. en A. Zdziencicka, The Euro Area Crisis: Need for a Supranational Fiscal Risk Sharing
Mechanism ?, IMF Working Paper 13/198, 2013
2) Beblavy, M., G. Marconi en I. Maselli, A European Unemployment Benefit Scheme. The rationale and the
challenges ahead, CEPS Special Report No. 119, 2015
3) Vandenbroucke, Sociaal beleid in een muntunie: puzzels, paradoxen en perspectieven, Inaugural
Lecture at the University of Amsterdam, 1 June 2016 www.frankvandenbroucke.uva.nl
4) Vandenbroucke and Rinaldi, Social inequalities in Europe – The challenge of convergence and cohesion. In:
Vision Europe Summit Consortium (eds.): Redesigning European welfare states – Ways forward, Gütersloh
(http://www.vision-europe-summit.eu/)
5) Vandenbroucke, The Case for a European Social Union. From Muddling through to a Sense of Common
Purpose, in Marin, B. (Ed.), The Future of Welfare in a Global Europe, Ashgate: Aldershot UK, 2015, pp.
489-520.
6) Vandenbroucke, A European Social Union: Unduly Idealistic or Inevitable?, European Debates, 7, European
Investment Bank Institute, September 2015 (http://institute.eib.org/wp-content/uploads/2015/09/AEuropean-Social-Union-Unduly-Idealistic-or-Inevitable.pdf)
www.frankvandenbroucke.uva.nl

Download presentation
CDV-dienstencheques-15.6.2016

Dienstencheques: maatschappelijke
waardering voor laaggeschoolde arbeid
Frank Vandenbroucke
Colloquium CD&V
Brussel, 15.6.2016
Structuur presentatie
• Laaggeschoolde arbeid
– Vlaanderen & Nederland
– Belgisch/Vlaamse beleidslijnen sinds 2003-2004
• Dienstencheques
– Probleemstelling: een ‘trilemma’?
– Kenmerken van de Belgische ‘middenweg’ in het trilemma
– Beoordeling
Vlaanderen – Nederland : werkzaamheid
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
25-54 Vlaanderen
25-54 Nederland
Vlaanderen – Nederland: werkzaamheid
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
25-54 Vlaanderen
25-54 Nederland
55-64 Vlaanderen
55-64 Nederland
Vlaanderen – Nederland : werkzaamheid
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
25-54 Vlaanderen
25-54 Nederland
Laaggeschoold 25-54 Vlaanderen
Laaggeschoold 25-54 Nederland
55-64 Vlaanderen
55-64 Nederland
Vlaanderen – Nederland : werkzaamheid
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
25-54 Vlaanderen
25-54 Nederland
Laaggeschoold 25-54 Vlaanderen
Laaggeschoold 25-54 Nederland
55-64 Vlaanderen
55-64 Nederland
Laaggeschool 55-64 Vlaanderen
Laaggeschoold 55-64 Nederland
Mensen met lage scholingsgraad
• Wie zijn deze mensen, wat zijn hun kansen?
• Drie historische beleidslijnen sinds 2003-2004
– Activering
– Structurele lastenvermindering en doelgroepkortingen
– Dienstencheques
Evolutie van federale lastenverminderingen
voor lage en hoge lonen
Bron: RSZ; 2014: gemiddelde van eerste twee kwartalen
Evolutie van federale lastenverminderingen
voor lage en hoge lonen
Bron: RSZ; 2014: gemiddelde van eerste twee kwartalen
Federale lastenvermindering: lineair of niet?
Vlaams doelgroepenbeleid: wat met groep 25-54?
Bijdrage van dienstencheques in werkgelegenheid (op
basis van scholingsniveau)
Bron: CRB
Meer jobs?
Fatsoenlijke jobs?
Geen tweedeling
voor sociale zekerheid
Beheersing overheidsuitgaven?
‘Trilemma’ van de diensteneconomie
Dienstencheques: goede middenweg?
Voor iedereen toegankelijk
Forse subsidiëring van consumptie
Brede tewerkstellingskansen
Fatsoenlijke jobs met een
arbeidscontract
Driehoekmodel: gebruiker –
werknemer – erkende werkgever
(trilateraal model; risicopooling)
Trilateraal versus bilateraal
model
Farvaque 2013
Modellen in Europa
Landen met
voornamelijk
bilateraal model
Landen met
voornamelijk
trilateraal model
Landen met een
gemengd model
met voornamelijk
bilateraal systeem
AU, DE, NL, SP, IT,
HU
BE, DK, FI, SE, UK Fr (70%)
Hoog aandeel
zwartwerk
Farvaque 2013
Duitse minijobs in private huishoudens: 285.000
1. Impact werkgelegenheid – meer jobs
Idea Consult, RVA
15077,0
38205,0
61759,0
87152,0
103437,0
120324,0
136915,0
149827,0 151137,0
–
20000000,0
40000000,0
60000000,0
80000000,0
100000000,0
120000000,0
140000000,0
–
20000,0
40000,0
60000,0
80000,0
100000,0
120000,0
140000,0
160000,0
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
VTE Werknemers Aantal gebruikte cheques
25% van groei arbeidsuren
2. Kwaliteit dienstenchequejobs
 Stijging van het gemiddeld uurloon: algemeen gekend
brutoloon (gemiddeld 10,82 euro in 2012)
 Meer contracten van onbepaalde duur: meer dan 47% in
2012 tegenover 10% in 2007
 Grote flexibiliteit in keuze uren en uurregeling
 Groot aandeel deeltijds werkenden: 65% kleine deeltijdse
baan; 25% grote deeltijdse baan; 10% voltijdsen (2012)
 Groter aandeel voltijds werkenden in OCMW’s (19%), laagste
aandeel in uitzendsector (4%)
Kwaliteit – vervolg
 Opleiding – pijnpunt en positieve evolutie
 Voor ca. 20% van de werknemers doet men beroep
op het fonds, vooral kleine en nieuwe
ondernemingen
 Meer ondernemingen vinden de weg naar het
fonds
 Toch bijna 63% onderbenutting van het
opleidingsfonds
 Versterking van de opleidingsinspanningen van
VDAB bij invoering 60% regel (60% leefloners en
werklozen)
Prijs, subsidie en inkomsten per uur
0
5
10
15
20
25
Jan. 2004
Mei 2004
Sep. 2004
Jan. 2005
Mei 2005
Sep. 2005
Jan. 2006
Mei 2006
Sep. 2006
Jan. 2007
Mei 2007
Sep. 2007
Jan. 2008
Mei 2008
Sep. 2008
Jan. 2009
Mei 2009
Sep. 2009
Jan. 2010
Mei 2010
Sep. 2010
Jan. 2011
Mei 2011
Sep. 2011
Jan. 2012
Mei 2012
Sep. 2012
Jan. 2013
mei/13
sep/13
jan/14
Gebruikersprijs
(euro)
Subsidie voor
ondernemingen
(euro)
Bruto-inkomst
onderneming
Prijs, subsidie en inkomsten per uur (index)
0
20
40
60
80
100
120
140
160
Jan. 2004
Apr. 2004
Jul. 2004
Okt. 2004
Jan. 2005
Apr. 2005
Jul. 2005
Okt. 2005
Jan. 2006
Apr. 2006
Jul. 2006
Okt. 2006
Jan. 2007
Apr. 2007
Jul. 2007
Okt. 2007
Jan. 2008
Apr. 2008
Jul. 2008
Okt. 2008
Jan. 2009
Apr. 2009
Jul. 2009
Okt. 2009
Jan. 2010
Apr. 2010
Jul. 2010
Okt. 2010
Jan. 2011
Apr. 2011
Jul. 2011
Okt. 2011
Jan. 2012
Apr. 2012
Jul. 2012
Okt. 2012
Jan. 2013
Apr. 2013
jul/13
okt/13
jan/14
Gebruikersprijs
Subsidie
ondernemingen
Bruto-inkomst
onderneming
Consumptieprijsind
ex
‘Aplatissement’ van de
driehoeksverhouding (Defourny et al.)
Rendabiliteit is groeiende contrainte => model kan onder
druk komen
3. Evolutie van de overheidssubsidie 2004-
2012 (zonder fiscale aftrek)
90,9
239,1
445,5
652,9
883,1
1041,9
1220,6
1421,1
1594,9
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Overheidssubsidie
Idea Consult, 2012
en RVA
2012
Bruto: 0,49% BBP
Netto: 0,28% BBP
Een middenweg in het ‘trilemma’
 Tewerkstelling (1): aanzienlijke bijdrage aan tewerkstelling
kwetsbare groepen – kansen
 Inkomensgelijkheid (2)
 Meer dan minimale loon- en arbeidsomstandigheden
 Volwaardige sociale bescherming
 Driehoeksverhouding met wisselende kwaliteit
 Beheersing overheidsuitgaven (3)
 Toenemende overheidskost – model onder druk
 Vernauwing van de financiële marges ondernemingen
 Opsplitsing van terugverdieneffecten bij regionalisering
 Ondersteunen belangrijke maatschappelijke doelstellingen
 Combinatie van werk en gezin
 Verhoging welzijn dankzij huishoudelijke hulp
 Aandacht voor branchevervanging met thuiszorg
Vergelijking activiteiten in de Vlaamse
zorgsector en dienstencheques
Gezinszorg Aanvullende
thuiszorg
Logistieke diensten Dienstencheques
Non-profit: vzw’s,
ocmw’s
Non-profit: Vzw’s en
ocmw’s
Non-profit: Ocmw’s Commercieel en
non-profit
Persoonsverzorging Poetsen Poetsen Huishoudelijke
ondersteuning:
poetsen, wassen,
strijken, koken, kleine
naaiwerken
Hulp in het
huishouden (wassen,
strijken, koken)
Oppashulp GEEN oppas GEEN oppas
Psychosoc. Ped.
Begeleiding
Uitvoeren van
karweitjes
Uitvoeren karweitjes GEEN karweitjes
Poetsen in beperkte
mate
GEEN gezinszorg Boodschappen
doen, strijken en
verstelwerk extern,
begeleid vervoer
personen met een
beperking
Aandeel vrouwen (25-64) in zorgjobs (isco 513) en
schoonmaakjobs (isco 913), % van alle vrouwen (25-64)
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
zorg (513) België
schoonmaak (913) België
zorg (513) Nederland
schoonmaak (913) Nederland
Aandeel laaggeschoolde vrouwen (25-64) in vrouwen in
zorgjobs en schoonmaakjobs, België en Nederland
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
zorg (513) België
schoonmaak (913) België
zorg (513) Nederland
schoonmaak (913) Nederland
Een zekere verdringing
treedt op
Bronnen
• Hoge Raad voor de Werkgelegenheid, Verslag 2013. Laaggeschoolden op de arbeidsmarkt.
• Hoge Raad voor de Werkgelegenheid, Verslag 2014. Deelname aan de arbeidsmarkt van
personen met een arbeidsbeperking of een chronisch gezondheidsprobleem.
• E. Samoy, Handicap en arbeid, Departement WSE
• SERV-Commissie Diversiteit, Werkbaar werk voor personen met een arbeidshandicap
• M. Dejemeppe & B. Van der Linden, Réduction des cotisations patronales: tout miser sur les
bas salaires, Regards Economiques, Octobre 2015
• F. Vandenbroucke, Dienstencheques: een vraagstuk van erkenning, S&D, Jaargang 72,
nummer 1, Februari 2015, pp. 32-41 – statistische bijlage op website S&D
• V. Corluy & F. Vandenbroucke, F. (2015), Huishoudens zonder werk in België, Leuvense
Economische Standpunten 2015/149, Faculteit Economische en Bedrijfswetenschappen-CES,
KULeuven
Alle publicaties: www.frankvandenbroucke.uva.nl