UN CONTRAT SOCIAL PERFORMANT ET FIABLE Propositions de la Commission réforme des pensions 2020-2040 pour une structurelle régimes pension Les membres 2020-2040: Jos Berghman Alain Jousten Jacques Boulet Françoise Masai Bea Cantillon Gabriel Perl Pierre Devolder Erik Schokkaert Jean Hindriks Yves Stevens Ria Janvier Frank Vandenbroucke 1 TABLE DES MATIERES PARTIE I : POINTS DE DÉPART 6 Mission 2 Valeurs critères d’évaluation et indicateurs 11 3 Le système en tant que contrat social: assurance sociale 14 4 belge actuel évaluation changements récents 17 Dans l’encadré nous exposons différence entre un taux remplacement benefit ratio 5 Pourquoi réformer ? Motivation lignes force communes les conditions du succès 44 II PRINCIPES POUR NOUVEAU SYSTÈME LEGAL PENSION BASÉ SUR LA RÉPARTITION 47 Une nouvelle sécurité 7 Suivi contrôle objectifs implication partenaires sociaux 55 8 Répartition basée sur à points 62 9 Flexibilité équitable temps partiel métiers pénibles 83 10 Des minimums décents simples 93 maxima corrects qui suivent l’évolution générale revenus 96 12 dimension familiale moderne 102 13 Périodes assimilées chez salariés indépendants 107 Revalorisation salaires antérieurs dans le calcul liaison au bien-être 109 15 Convergence sein légaux réformes secteur public travailleurs 114 16 Analyse sensibilité paramétriques d’emploi accru 128 III RÔLE CAPITALISATION DANS LES PENSIONS LÉGALES COMPLÉMENTAIRES 171 Capitalisation répartition 18 Un régime légal capitalisation nouveaux contractuels service 174 19 Réforme extension complémentaires 175 IV CONDITIONS RELATIVES AU FINANCEMENT À L’EMPLOI POLITIQUE DU MARCHE TRAVAIL 181 20 défi bref 21 Deux cruciales: financement adapté plus élevé 183 V TRANSITION VERS 185 VI: 186 Liste encadrés Encadré 1: Quelques exemples commissions l’étranger 2: Effort contribution 3: Taux ratios 4: L’objectif budgétaire moyen terme (MTO) contexte vieillissement 33 5: bonus réformé 40 6: Corrections actuarielles liées carrière 86 7: Maxima 97 Illustration l’importance principes revalorisation 110 9:Le rôle 113 10: après l’accord statut ouvriers – employés 177 tableaux Tableau 4A: Aperçu cas- types (régime salariés) 4B: Résultats cas-types (réformes gouvernement Di Rupo incluses) 4C: cotisation d’équilibre implicites trois décomposition coefficient dépendance socio-économique 24 4D: Indicateurs matière faiblesse position personnes âgées 27 4E: Dépenses publiques 30 4F: Évolution coût lié scénario référence: l’évolution évolution expliquée par l’augmentation l’espérance vie d’autres facteurs démographiques 31 8A: Fiche modèle informer bénéficiaire potentiel situation son compte avant 71 12-A: Combinaisons possibles cas couverture décès 105 15A: Pensions retraite survie sous-secteur fonction publique masse salariale 2013 124 15B: charge Trésor 125 16A: Observations prévisions d’espérance 131 16B: Conditions d’accès si 2016 sont indexées naissance (espérance moyenne (M+F/2) ‘année) 133 16C: relatives anticipée suivant simulé 135 16D: Diminution pourcentage nombre d’ayants droit Comparaison « report/adaptation » selon deux hypothèses référence 140 16E: Âge durée moyens d’admission comme salarié (scénario < 35 ans = 34 37 36 ans) 142 16F: Impact l'emploi PIB chômage 144 16G: d'emploi 146 16H: d'activité 148 16I: pensionnés entrant rapport théorique tirée 150 16J: l'ensemble présents 16K: Ayants % salaire 152 16L: Fréquence d'entrée 2060 sexe l'âge 154 16M: l'hypothèse report maximal prise d'impact 155 16N: minimal 156 16O: 158 16P: comparativement 160 16Q: décomposé 162 16R: ‘emploi accru’ 165 figures Figure 4Aa: agrégés nets 22 4Ab: replacement bruts Financement coûts budgétaires base l’objectif terme: solde primaire d’un objectif niveau d’endettement charges d’intérêts A: simulées imposées d’âge condition couplées l’espérance 136 annexes Annexes dispositions Avenir thématiques: Régimes enregistrements La modernisation légales techniques: Cotisations solidarité adaptations automatiques premier pilier flexible: cadre réflexion formel vice-Premier ministre Alexander De Croo Sabine Laruelle Ministre Classes moyennes PME Indépendants l'Agriculture ont mis place avril Cette commission indépendante a reçu mission travail fourni Conférence nationale l'expertise préparer nouvelles afin d'améliorer soutenabilité financière nos Lors création il été clairement établi devrait encore faire l'objet d'un large débat impliquant tout moins interlocuteurs autres parties concernées propositions mûrement réfléchies étayées élaborées toute indépendance devraient ainsi être disponibles lors négociations formation suite aux élections 25 mai 2014 Comme démontrera présent est effectivement convaincue qu'une profonde nécessaire compris cette ayant double objet: a) Élaborer cohérent possible long grâce mesures transitoires puisse entrer progressivement vigueur soit suffisamment robuste arriver maturité l'horizon 2040 b) Proposer directrices permettent simultanément face court termes croissants liés raison 'papy-boom' (à savoir l'arrivée génération babyboom) contient n'ont pas entièrement détaillées A fortiori n'a d'étudier leurs effets concrets qualité ni leur impact exact Il convient donc considérer ce proposition normatif laquelle pistes explorées plutôt totalement aboutie imparti ne permettait effet présenter finalisée étudiée tous ses aspects quantitatifs qualitatifs telle exigerait environ travail(voir encadré 1) passé récent d'étude indépendantes travaillé plusieurs États l'UE avec mandat officiel s'agissait généralement processus structurés s'étendant années Au Royaume-Uni composée experts créée 2002 Elle publié programme 2003 2004 second 2005 final 2006 En 2010 l' Independant Public Services (2010-2011) vu jour but procéder analyse fondamentale vieillesse Malte groupes actifs depuis début siècle Working Group chargé 2012 stratégique ('strategic review') concernant l'efficacité mécanismes maltais Aux Pays-Bas 2009 d'experts instaurées conseiller compétent d'évolution deuxième pension: Commissie Parameters (2009) Beleggingsbeleid Risicobeheer Pensioenfondsen (2009-2010) Toekomstbestendigheid Aanvullende Pensioenregelingen Suède 2011 (la Government for Longer Life and Retirement Age ») d'analyser carrières formuler vue d'en prolonger spécifiquement réévaluer seuils d'âge active très reconnaissante envers organismes Bureau Fédéral Plan Centrum voor Sociologisch Onderzoek (Centre recherche sociologique) KULeuven SPF Sécurité l’aide soutien qu’ils lui fournis1 ailleurs constaté qu'il d'investir beaucoup pouvoirs publics préparatoire décisions politiques faut non seulement investir mais disponible doit aussi mieux rassemblée propose dès se contenter davantage services concernés créer également Centre d’expertise fédéral d'expertise soins santé souligne qu'un social meut zone tension souhaitable faisable doivent évalués partant question qu’est-ce faisable? peut traduire quatre d'évaluation: quelle mesure contribuent-elles Nous remercions précisément Guy Van Camp (SPF sociale) Hans Peeters Nina Donvil (CESO) énorme dévouement l’analyse données simulations alternatives; Johan Janssens (SdPSP) généreuse concerne domaine fonctionnaires Aertssen (ONP) sa collaboration textes Anne Vanderstappen Veerle Maesschalck (INASTI) Dirk Moens Marjan Maes (KULeuven) Diego Collado Julie Vinck (CSB) eux analyses utiles support traduction préparés coordonnés Koen Vleminckx coordinateur ‘études publications’ • performance système? cohérence transparence légitimité fixons ces auxquels répondre Ces neutres: ils fondent normatifs avance valeurs fondamentales l'organisation solidarité; responsabilité individuelle; l’équilibre intergénérationnel d’évaluation développés section concernent (que l'on qualifie fréquemment pension) considère politique relative troisième faisant partie intégrante forme éventuellement utile l'épargne traitement fiscal favorable justifier d'arguments relatifs aînés dépend bien notamment l'accessibilité général logement possibilités offertes associative société apprécie l'apport participation étendu présenté répartie différentes administrations publiques: Régions Communautés locales Bien concentre serait erroné déduire seuls l'autorité fédérale considérés responsables cohérente Ce penche toutefois matières sauf certains directement l'accès ou celle-ci parfaitement consciente impossible dissocier marché particulier s'il existera emplois quantité suffisante nature adéquate âgés fait constitue aucun déni réalité défis suit développements n'est négligée cet aspect n’est développé grandes puisqu'il dépasse évolutions dépendent tour économiques croissance économique durable équilibrée présente capitale notre tombe dehors d’étude confiée s'agit peuvent substituer décideurs concertation pays bonne règle préparation décision interprofessionnel étroitement impliqués l'exécution quotidienne gestion paritaire institutions valeur spécialement s’agissant modifications intervenir l'architecture Pour questions importantes soulève relèvent exclusivement compétence mise œuvre Ainsi elle rédigent liste (dans précis cf 8) formule appropriée fin (cf 7) Mieux vaut définition précise périodes privé s'effectue distinction souvent opérée 'réformes paramétriques' structurelles' premières modifient paramètres spécifiques architecture existante (comme l’âge variables prises etc ) ; secondes même relève nécessairement drastiques structurelles conséquences concrètes futurs retraités elles découlent nécessité comprendre structure distinctions terminologiques 'légales' 'complémentaires' 'capitalisation' 'répartition' qu'entre 'premier pilier' 'deuxième C'est précisons ici (basées affiliation obligatoire généralisée) (qui basées généralisée échéant d'une entreprise secteur) constitué Concernant existe outre Aujourd'hui coïncide Belgique précédente: tandis reposent présume priori doive ainsi: point technique pouvant jouer revanche exister partielle concourt ceux commençons aborder série d'objectifs sous-tendus s'attache ensuite y traitons contribuer; mêmes repris différents évoquons l'actuel – basé compose six première définissons départ Nos inspirent divers scénarios décrits affirmons inclure part entière Ensuite décrivons brièvement existant actuellement apportées (section 4) résumons raisons lesquelles profondeur indiquons inclut d’abord sections rapportant offrir comment équilibres suivis supervisés proposons où droits seraient désormais calculés besoin flexibilité l’idée d’une respectivement intéressons maximums traite relation famille l'individu évoque toutes explications existants proposées cependant intégrables tel décrit méthode actuelle tranchons problématique excellence: convergence présentons examinons résume arguments faveur esquisse lequel nouvellement recrutés complétées énumère nécessaires existantes examine faits direction généralisation quatrième (sections 21) consacrée pensions: touchant d’autre l’emploi donnée critique décisive d'options qu'esquisse composante essentielle stratégie pourtant dernier manière fort brève relevant l'indispensable clé voûte détermine choix conviendra définitive cinquième reprenons d’attention transition vers nouveau sixième enfin revenons concluons synthèse message central L'objectif consiste garantir approprié chacun Cet interprété façons simple techniques Chaque reflète vision éthique l’organisation distinguons explicitement étapes Premièrement avis fondé étape convertissons l’évaluation Cela revient établir tenir limitations dernière traduits principe s’appuyer fondamentales: individuelle l'équilibre donne signification suivante: Responsabilité Pendant quant l'intensité suppose différences d'effort l'objectif fondamental tenu atteint logique d'introduire forte revenu professionnel pendant s’agit d'assurance L'effort coïncident allons expliquer loin choses laisser liberté bon longue autre signifie sujet traité important gens possibilité déterminer eux-mêmes jusqu’à certain retirant influencent Solidarité disposent capacité contributive qu’on accorde compensation caractéristiques événements personnels lesquels on exercer soimême dont individuellement responsable comporte financiers assurent (in)directement transferts ressources permet corriger inégalités justifiables d’aussi convenable faibles conflit respect donner sentiment propres efforts collective solidaire épaules larges supportent Tout situe rechercher équilibre acceptable paragraphes précédents rapports seule implique générations pourquoi importante: L'organisation financièrement soutenable actuelles soient repoussées façon inacceptable venir socialement futures Critères fonctionne isolée intégré vérifier d'effets pervers conséquent compétitivité internationale l'économie incohérent volets tient accrue femmes diversité l'instabilité formes cohabitation mobilité professionnelle exige prévisibles toujours situés champ travailler i Performance sociale: Chacun disposer suffisants atteindre diffère trop celui connaissait sans obligé rester professionnellement actif Vu accordons générosité pauvreté évitée évidemment l’occurrence ii Soutenabilité financière: respecter contraintes financières égard éléments viser Sans menacés C’est d'autant qu‘il comprend implicitement réaliser sous angle suivre permanence prévoir d'adaptation lieu réalisée augmentation déraisonnable pression fiscale parafiscale population Ceci pourrait demeurant avoir iii Cohérence transparence: constituer ensemble transparente mode d'attribution payées D'une essentielles administrativement gérable rendre perceptibles collectif D'autre mettre citoyens individuels règles transparentes lisibles Tous constitués pouvoir prendre conséquence comprennent contribue l'effort maintien iv Légitimité publique: accepté d'équilibre expliquées transposées pratique conformité attentes conceptions l’équité qu’ont différent trouvant situations semblables justifié bonnes admises qu'ils traités équitablement récompensés réellement l'avenir certitudes absolues expliqué axes entendu uns critère lire 'légitimité publique' bénéficier assise va pair offre garanties répond Mais compréhensible mots lisible superviser systématiquement essentiel législatif facettes ancrées forment tout: d’indicateurs mesurer résultats autant perspectives; entreprendre actions écarts inacceptables l’apparition déséquilibres structurels non-réalisation d’autres objectifs) financier chaque cruciaux esquissés convertis n’a pu élaborer ébauche reprise titre d’illustration précédente adéquat l’issue qu’une garantie minimum définis (voir 3) expliquons quelles acception concrète substance garantit -jeunes vieux retraités- perspectives suffisantes d’assurance reconnaît qu'à côté l'assurance assistance utilisons l'expression 'assurance sociale' d'abord parce l’affiliation entraîne commun globale risques différente celle assurances privées Deuxièmement dimensions p ex rémunération basse élevée (par maximums) tombés malades involontaire connu revers (grâce assimilées) L'aspect assurantiel contributions donnent allocations collectives nuancent lien strict cotisations prestations précédent mettions l'accent caractère d'y répartir Répartir risque finalement réduire: c’est l’essence l‘assurance purement ‘contributions définies’ (defined contributions) choc démographique adverse ‘prestations benefits) négative ajustements préférence partagée générations3 intragénérationnelle intergénérationnelle yeux change plan connaissons déjà l'impact changement inconnu d'intégrer flexibles l’architecture (pour estime importants) l'élaboration aborde L'affiliation développement besoins additionnels d'achat période supplémentaires suivantes discrimination l’accès plans complémentaires; affiliés; scrupuleuse saine raisonnables rendement parafiscal légitime ‘règle’ Musgrave source d’inspiration Selon d’achat stabilisée (John Myles ‘A New Contract the Elderly’ G Esping-Andersen al Why we need new welfare state Oxford University Press 2002) Lorsque ‘contribution’ ‘cotisations sociales’ sens juridique administratif (les employeurs s’il mentionné qu’il autrement impôts payés physiques ‘Contribution’ désigne activités professionnels constituent évident évaluer exemple brut considéré opérationnel) effort identiques: fournissent relativement l’estime limité Songeons peu qualifiées gagnent peu: exprimé longueur n’ont néanmoins apporté tellement importante juge justice l’effort faisons (exprimée années) l’intensité année jours équivalents plein ETP) importants utilisé élément appert fournie perçu résultante ‘temps travail’ ‘revenu unité annuel annuelle multipliée heure travail) sommes conscients ‘effort’ réductrice complexe: mois cela dû moment travaillent consenti destiné acquérir compétences connaissances L’enregistrement pose problèmes pratiques conceptuels voir 8; posent 9) n’excluons certaines rémunérées économiquement lucratives qu’elles dépit nuances partons l’hypothèse accompli participer (mesuré formel) (mesurée professionnel) évalue ébauchés trouvera informations fond permettant l'aune explique principaux construite suit: discutons d'évaluer belges procédons chiffres produits usage national qu'avec instance comparer international 2) documentons l'entrée précède juste (le exemple) consister perçus cours étant réévalués qu’entre-temps augmenté type égal divisée suivi L’encadré montre définitions comparée options existent l’application empirique Certains hypothétiques déduction l'impôt parfois utilisés décrire donné travers Parfois établis fins nationales fonctionnement systèmes nombreuses n'existe uniforme dégager forger opinion puisé diverses sources remarquer publiquement limitées théoriques retraite: 65 partis commence (au tôt) maximale 45 42 réalisées courtes L’âge alors supérieur résumés tableau 4-A Type Années travaillées Début Nombre d’années Localisation 1969 B 1974 E 28 1973 d'assimilation 1976 1981 1994-1997 prépension 2007 incl Source: variantes salariales simulées: équivalant macroéconomique 50 89 faible d'emplois simulés: (312 an) 2/3 (210 1/2 (150 On pris considération constitution H Debels & J (2012) Revue 54(1) pp 133-158 montant correspond mensuel garanti personne an d'ancienneté (PA)et patrimoine (PB) exprimés l’année précédant pension(SBA) montrent individuelles (années inactivité …) résulte l’examen variations qu'en niveaux absolus 4-B Salaire faible; 312 jours/an 210 PA/SBA PB/SBA (capital) (bonus inclus) 49 40% 41 74 70% 108 78 20% 5%) 9%) 43 92 90% 63 94 67 30% 72 Carrière: raccourcie (40 45) B-A 0 -5 -0 -12 -16 00% anticipé (62 G-B -3 Assimilations: d’assimilation (dont prépension) E-B -1 50% Sur tirons conclusions: âge courte négatif BA) Exprimé prononcé concret examiné (Type versus A) joue bénéficie (minimum) augmente 46 comparaison Types illustre égale inférieur positif G-B) incitant tôt défini pension/le l'année actualisée versements retraité recevoir/un suggère non-activité assimilations certainement lorsque bas E-B) indiquent complément assez défaut corrections augmenter simulés étaient surtout ciblées l’impact d’éventuelles avantages résultant bonifications diplôme tantièmes (préférentiels) répartis inégale conduit salariés; isolé égales Néanmoins progressivité l’impôt complétons observations obtenons l'image suivante perspective corrigé l'imposition rend favorables ci-dessous comparaisons pays) meilleurs avaient défavorables hauts derniers corrigent quelque L'accès complémentaire inégalité accentuée complémentaires: impôt linéaire quel capitaux versés difficilement Par déclarés fisc élevés n'empêche absolu d'être montants significativement préciser qu'aucune 'fonctionnaires' personnel statutaire nommés définitif discussion approfondie l’annexe l'une piliers paysage Belge Sociale 5-54 constituée récemment comparés L'Union européenne l'OCDE publient l'Union 'taux agrégé brut' aggregate ratio) réelle observée d'individus 59 d'utiliser indicateur phase relevé d’égalité formant dénominateur fraction supposer l'ancienneté appliqués exercice exploratoire enquêtes EU-SILC européens confirme hypothèse 64 divisés 54 2010) obtenu France s’écarte sensiblement (plus pourcentage) nordiques l'Allemagne agrégé' intéressant plaide constituant s’intéresse figure compare d'après SILC-UE nette brute Environ 575 (communes CPAS régies communales autonomes intercommunales) rejoint l'initiative VVSG (Association villes Flandre) l'ONSSAPL permis d’initier flamand contractuel Si eu principalement Flandre trouve chemin Wallonie Bruxelles n'en demeure grand accès numérateur concept interventions familiales maladie d'invalidité comprises demande Voir propos (propres calculs CSB) image partiellement corrigée quand prend supérieurs Parmi Comparativement avantageux 45% 55% 60% 65% 75% 80% 85% 2008 Autriche Luxembourg 23 Benefit disposons d'informations projections c’est-à-dire Ils calculer admissions donnée) indication dynamique appelons réglementation inchangée) d’hypothèses aujourd’hui commencera baisser partir 2030 revenir augmentera fortement jusqu'en 2020 continuera progresser jusqu’en puis diminue projection c'est-à-dire 4-C illustration fruit demandée concentrerons coefficients implicite servent scindé (pension moyenne/salaire moyen) socioéconomique (nombre pensionnés/nombre d'actifs) l’expression ‘taux théorique’ 2050 Régime 187 203 246 297 325 327 319 404 437 473 471 450 427 407 Coefficient socio- 462 466 520 631 722 765 784 182 222 267 285 283 276 403 465 521 536 525 505 479 402 391 425 498 543 559 576 493 560 678 807 877 900 914 553 583 624 652 676 698 709 891 961 086 238 290 289 (note estimation pension») connaissent sera détail complexe affecte état (steady state) stable amélioration induit steady économique): devient d’atteindre plateau (ce ancienne bénéficié relèvement bien-être) introduit Pacte Générations Son cesse s’amplifier n’avons interaction pensionnée bien-être: retraitée vieillit atténue l'effet expliquent mouvement hausse auquel assistons s’agit: dernières vont l'amélioration introduite pacte l’instauration s’ajoute suppression malus); ‘papy-boom’ jeunes meilleures pensions; longues partent retraite; modération crise milieu 2000 v l’augmentation plafond (jusqu’en 2025) vi ratio: progressive (vers 2030) indépendants: influence négativement entrent moyen; reste inférieure papy-boom structurel d’autant faible); diminution ménage indépendants; réduction masculins étudient longtemps; 2026 salarial vite continue féminins deviennent raisons: neutralisent l’effet prolongation études) Zie Federaal Planbureau mimeo L’évolution Comité 26 (limitée) considérée survie; profil spécifique l’enseignement: l’enseignement baissent marqué Enfin influencées baisse n’existe prévoit similaire calculé tendance prévue inquiétante 2025 d’augmenter l’écart celles cessera creuser Conclusion L'opinion nuancée d'autre projetée due (des dans) menée précédemment degré supposée l’avenir Différents interviennent remplacement: traduisent motif préoccupation veiller puissent maintenus somme comparables univoque: formulés conception claire pertinents raisonner (i) l’allongement (ii) (iii) s’intéresser Autres Outre publiés éclairent 4-D issus protection Pension Adequacy in European Union 65+ Rapport relatif médian 65+/6 Ecart seuil privation matérielle sévère (A) (B) (C) (D) (E) 87 100 75 Danemark 79 Allemagne Report Eurostat (colonne A): équivalent 60 médiane individu diminué retenues additionné divisé l'échelle d'équivalence adaptée 65+/65 B): individus C): exprimée équivaut D): totale vivant disposant biens effectuer dépenses E): bénéficiant OCDE adulte attribué poids adultes enfants Sont monétaire parmi colonne 4-D) constat constatations supplémentaires: L’intensité dessous %) C); possession logement: basés l'EU-SILC (revenus 2009) illustrent s'élèverait loyer imputé) contre b confrontés problématiques c Aucune convenue l’échelle propriété propre limite comparabilité apprend d'ores diminuerait cités n’étant statistiquement significative nuancées affiche résultat étude D) sélectionnés présentent l’UE indications l'interprétation ‘privation sévère’ l'indicateur portent analyser constats changent lorsqu'on l’ensemble E) s'explique groupe sous-groupes l’enquête classées 'autres inactifs' (généralement élevé) l'enquête actives faible) Measuring Material Deprivation EU Indicators whole child specific indicators Methodologies Papers 29 Afin clarifier 50+ 60+ décomposés 50- 60- n’expliquent global constater nettement Autrement dit meilleure B) d’ensemble dégage médians comparé analysés trouvent précarité déterminé seul sphère remboursement jouent habitation personnelle l’occasion mobilier lorsqu’on argument facteur ‘patrimoine’ lorsqu’un supplémentaire réfléchit intergénérationnels trompeuses; aveugles réduit: minimale Compte devons examiner contribuer réduire stabiliser jugé l’amélioration poursuivre semblent incompatibles couples attendue exprimées élevées observées 4-E) Conseil finances (juillet 2013) 2050-2010 Augmentation l’exception deviendront souligner adopte rendent reflètent évaluations représentants nationaux (CEV) marquée publie CEV internationaux diffèrent d'avis inhérents expressément dissocié lorsqu’une riche médecine augmentent efficacité ordre viabilité ait (brute) 4-F aperçu 'scénario référence' mises présomption rythme évolue Scénario Coût (augmentation PIB) Expliqué C D F 2018- 2040- 1a (secteur privé) (2 6) (-0 (0 (1 5) 0) 1b public) Soins sociales + Total RAPPORT_CP_DEMO_10647 (adaptation 2020-2040) 32 établissent ‘autres facteurs’ dominés cohorte issue baby-boom aujourd'hui retraite20 dominera 2018 (+ PIB: rangée 4-F) inverse apparaîtra résorption fera diminuer pourcentage: L'augmentation entraînera l'heure compensée rien liée démographiques’ colonnes total (sans santé) évaluée (CSF) élaboré d’estimer permettrait préfinancer considérable préfinancement suffit couvrir intégralement version récente l’approche CSF exposée l'encadré (tiré mars 2014) interne ligne ‘secteur privé’ définie (ligne portant numéro 1b) ‘Besoins publics’ ‘Trajet Programme stabilité 2014-2017’ (mars 60-61 Au-delà sortie procédure déficit excessif (EDP) (21) majeure d’assurer (CBV) potentielle renforcement marchande axe visant assurer réalisation substantielle CBV saines désendettement traduit fixation dette l’importance estimée chiffré Etat membre méthodologiques CE MTO surplus Administrations postérieures 2017 inchangée l’horizon estimé d’études 7% (22) retrouver rapidement permettra réenclencher d’effet boule neige inversé soutenue d’alléger marges financer quelques contrainte relâchée évitant gouvernance dépasser 1% graphiques trajectoire substantiel (23) maintenu (24) dégagent met reculer 2015 2% passe barre symbolique tend ramener durablement septembre 2014-2019 l’excédent correspondre excédent effectif l’existence écart production légèrement (- 2019 émanent (septembre 2017-2050 l’allègement progressif BNF concurrence 6% (25)) couplé induite d’intérêt 4% atteindrait 3% ( 26) marge dégagée 64% hors (27) encouragée combinaison 2023 tendanciel (écart zéro) L’excédent maximum plancher Soit cumulé 05 Politique qu'aucun n’y intenable publications successives jeu malgré résout − souhaite concentrer méthodologie résulter effets: d'intérêt structurellement nettes globales recettes contrebalancer remplaceraient d'excédents s'installer raisonnement persistance cinq crucial crée décrite ‘préfinancement’ compenser tranche cent d’augmentation (estimé Sachant (structurel 2017) 'préfinancement' L'approche suivants ‘boussole’ indépendamment veut dire s'intéresse uniquement apparentées qu'on maintenir variés (et imprévisibles) ‘soutenabilité durable’ s’y Maintenir systématique priorité ci-dessus illustré inévitable) sociale’ financière’ approche détaillée précisée alternatifs endroit partielles établit Elles d'hypothèses incertaines: ignorons savons espérance continuer concevoir performant démographie faille régulièrement remaniements incertitude devant nous: repose connues invitent action fois rapide énergique approfondies inévitables décidées ressort commentées Notre portée étroite CSF: concentrons exigeants supposons lui-même placé durable; dépendre s’inverse persistant; qu’un social; postulons divergentes bénéfices réparties mauvaises circonstances éviter pièges engendrent passivité l'alarmisme disent voué faillite dispositifs offrent solution l'immobilisme s'installe s'accroche statu quo poursuite indispensables principale constatation d'importantes croissantes liens familiaux relever remédier car historiquement prémisses L'absence divorce classiques contradiction couple n'encourage majoration s'applique qu'au mariage nuit croissante protégés incombe séparent constate anomalies cumul prononce trajet ampleur 38 l’époux décédé était conjoint survivant Quand l'époux décède distribution habituellement l'homme subvient 'récompensée' égalitaire L'interaction actuels optimale inconvénient intrinsèquement calculée barémique sinon dépendrait aléatoires préconisée ci-après compléments accordées aléa revalorisés mène surpondération optent emploi rémunérés pénalisés encourager longtemps soi administrés (pensionnés futurs) particulièrement L'existence réglementations complexes excellent devenue qu'elle difficile d'estimer future l'influence qu’apportera avons souligné haut d'acceptation d'équité lisibilité critiques évoqués d’inégalités l’inégalité manque affectent Entre ceux-ci difficiles objective d’accès appliquées devront compter souhaitent notion d'années interprétée favorablement cause bonification 39 l’avantage bénéficient l’on appelle préférentiels d'office 365 d'absence soixantième anniversaire fonctionnaire sortir 61 exigences valent retour apportée explicite adhéreront facilement problème enchaînement historique d’exceptions devenu d’en saisir juger d’examiner attentivement Contrairement (ou plus) malus prennent Normalement certes carrière) suivante) correction positive strictement actuarielle Réduire auxquelles s’attendre ci-dessus) Introduire approfondi qualifiée d'injustifiée discriminatoire solliciter ouvertes D'un l’absence incite L'importance répercussions immédiates déséquilibre Aussi jugement connaît stratification qualifiés vivent Lorsqu'on calcule phénomène évite mécanisme reposant tienne commencent qualifiées) élaborons tiennent favoriser Modifications récentes modifié Relevons exhaustifs modifications: sévères L'âge fixé passée d'avoir (61 égalisées plupart rencontrer indéniable limitée attendu Joue bénéfice escompté découlant limitation flux compensé l'allongement (y pension29 instrument inciter réelles exposé apporte conjonction critères: d'obtenir anticipée; aient l’un là l’autre n’en (parce commencé applicable er janvier âgé second) indépendant redistributif (l'ajout réduit durée) (où d’application ‘d'unité carrière’ gagne accordé (mais couvertes octroyé presté payé prestation effective utilise congés l'introduction impliquait pouvait introduction comportement carrière: retarder (‘effet substitution’ d'opportunité 'pension perdue' important) anticiper 'une revenu’ importante) budget inchangé pensions) l'incitant deviendrait univoque l’introduction sorte ‘bonus/malus’ carrière/d’âge modifiées parallèle n'augmenterait ‘L'effet jouerait pleinement bonus/malus stricte: travailleur gagnant prenant d'environ loi Wyninckx dépassé Plus changer législation comparable actuariel obtenir L’offre d’emplois pierre d'achoppement Unité d'unité décompte 040 l'unité comptent ressentiront limitation31 s’ensuit dépense consistant immédiatement naturellement Différenciation fictifs l’assimilation différenciés l'assimilation d'entreprise (l'ancienne seront valorisées Concrètement différenciation fictif temps: s’applique qu’aux calendrier décembre d’exclure effectifs entraîner orientations d'interruption volontaire (hormis crédit-temps thématiques) Beaucoup incomplète terminent incomplète: ‘années complètes’ l'obtention 45/45èmes (basé jours) Exception faite prépensions convention difficulté restructuration règlementations aura Abolition supprimé Adaptation n'avaient 1er dix fixés 1/48e intéressés Dès veuves veufs auront allocation porté cinquante Mesures ‘chômage d'entreprise’) aménagements renforcées Auparavant pouvaient d’aménagement moitié employeur d'au Aujourd’hui démontrer pénible réorganisation d’entreprise requise (en hommes 2024 femmes) 58 moyennant disparaîtra passera 52 patronales augmentées Harmonisation février d'accord l'égalité Employeurs accordés fassent aucune pourra L’harmonisation exposerons 17) principal résumé succinctement franchies doutes d'incertitudes subsistent représentera partiront incertitudes dus qu’à soutenable; dissipés misent l’opacité présentera quoi reposera rendue parvenue font modifier suffiront comprenne confiance intégration communs régimes: citoyen jeune année; permanent laissent penser atteints préalable intégrées fixées aller pair; allongement rémunérant effectives lorsqu'il satisfait accéder alignées justifiée via requises pension; intégrera aujourd’hui); vii S'agissant certaine laissée prestée Prendre devenir possible; viii améliorée proportionnelle carrière; ix modernisée uniformisée supprimée dérivés ouverts cohabitants légaux; cessation légale acquis commune additionnées partagés équitable; x s’oppose assimilées: invalidité accident rendus responsables) congé maternité assimilation évidente réfléchie développerons idées aborderons successivement conditionnelle s’opérer minima l’interprétation générales indépendants) présenterons qu’elle réussite abordées durant seconde d’adaptation objectifs: triptyque d’évolutions trait considérons complète obtenue légalement prévu automatiquement: sait l’avance évolueront quels imposent orientent contenu absolument intégrés parlons endogènes désignons document l’expression« visons (sauf mention contraire) endogènes; recouvre préciserons vraiment l’objet examen ultérieurs avantage réside entendons jugeons souhaitons malentendu certitude produit intérieur situeront avenir éloigné défendons porte l’esprit diminués d’ancrage absolue; arrive’ ‘sécurité conditionnelle’ s’engage ‘conditionnelle’ stade ultérieur chiffrés 48 indiqué d’exprimer chiffre obligerait autorités adapter moindre mènerait instable préférable fourchette recourons ‘garanties conditionnelles’ formulons (diminués maintiendront déterminée Objectifs n’excluent d’offrir payer pouvons exprimer d’objectifs macro situent micro ménages isolément attendre clarté hauteur prélevées précisé organisé insistons stratégiques boussole prudent traduisant individuel d’impôts montrerons exigent interprétation correcte soulignons (macro) axée paient s’agir explicite: situer décennies correctement interprétés: (ratio pension/salaire) n’indique (songeons ménage) (micro) gagné compréhension d’éviter malentendus remplacement’ définit Lorsqu’il (45 ‘Revalorisés’ adaptés promesse d’individus théorique; ‘benchmark’ verra expliquera opérationnaliser identique contemporains (affiliés salarié) T affiliés T) s’appuie Bref illustrer l’autre; perçoit projette souhaité revalorisé parler remplacement’) représentative ‘carrière référence’ renvoie esquissé prémisse capitale: survenus structurel) norme utilisée atteinte factuelle opérées devait s’avérer irréalisable majorité mener instruments destinés contrôler impositions pèsent net utilisant d’instruments annexe ‘objectif net’ facile utiliser modification gouvernementale opposition devra répercussion immédiate S’agissant description prônons simplifiée définir explicité 51 familles détails Liaison abordé conditionnel adaptées dispose lorsqu’il recevoir attendus peut-être forcément (autrement dit: complètement importe trouver perte exclus vieillissent d’importance conscient protège 14) Du assure tels vivre pensionné inverse: allège prévisibilité souhaitable: schéma préétabli réalisable évoqué (ci-après) rigide directrice autorise et/ou lié(e)s pesant celui-ci continuent Mécanismes inconvénients vieillissante réalisés biais savoir: structurel); allongées s’entendre disons co-déterminée ‘structurellement’ choisi délibérément: s’adapter pro-cyclique fluctuations visés combiner augmentations élargissements servir conserver macro-économique Pareille adaptation assouplissement temporaire autour régulières l’élargissement n’exclut délai équilibrer externe soutient procyclique indésirable: censés naïve supply-side supposerait spontanément 53 Que soyons contestable permettre réagir totalement) pensionnés: réfléchisse sérieusement l’association acteurs développons Supposons distinguer groupes: pensionnées pensionnés) Différentes freiner différents: actuels; maintenue retraités; actifs; concerner alternatif essentiels accumulent référence; déterminent l’expliquons intervenant touche connue préparer; ‘à l’avance’ consensus futur garantes accordée stratégies insiste l’emploi: illustrons Partie élargirons l’instrumentarium honnêtes conditionnelles ci-avant abstraits l’impression d’insécurité procure cas: maintienne garantisse égard; voulons proposer pseudo-garanties clair offrons responsabilisons quelqu’un opter caractérisée expliquant ‘sécurités contrecarrer choix: touchés choisissent Voilà sécurités acception: impliquent ‘norme‘ ‘règle jeu’ absolue constitutive gérons l’incertitude nions réelles; associons offrant énoncées prévus) énonciation anticipe futures: devoir arrêt véritable institutionnel d’avis subsister doute l’ancrage créerait passer incluant déterminées reviendrons d'organiser expliqués haut: suivi: stipuler procédures annuelles sont: objectifs); permette d’obtenir statistiques l’expertise d’analyser empiriques fiables établies étendu: investissement pense suivants: d'observer part; (travailleurs fonctionnaires) groupes; 56 aînées aînées; pensionnés; d d’adéquation hommes; e implicites: pèse professionnels; liquidité solvabilité; aînés; disponibilité l'exhaustivité) l’information réactions s'ensuivent (p plaintes médiateurs); unilatéral sous-jacents interprétés (nous renvoyons l’exemple prospective modèles prévision contrôlables l’apport prenantes pertinentes soigneusement déterminés fourchettes normatives parle inadmissible suffisante; suffisent (taux théoriques) s’indique limites inférieures supérieures S'il définir) temporaires admis cycle conjoncturel (a) (b) (c) appartiennent ‘aînés’ englobent 57 envisageons commencer d'atteindre (salariés séparée n'exclut conçus autres: qu'est-ce … conjointement résoudre (notamment régimes) L'équilibre (cash cash out); solvabilité (valeur l'actif passif); bilan grands d’identifier éventuels instantanée susceptible (indicateur iii) d’exercice fournit information additionnelle pertinente vrai influencé fonctionnaires; c'est (c’est-à-dire régime) conscience d’appliquer varié d’employeurs distincts l’inspiration spécificités grande prospectif axé idée générés réserve étudiés tester méthodes utilisées actualiser grandeurs préalable: endogène consignées fasse appel d’ajustements anciens Techniquement l’ajustement (diminution passif) l’actif) Même imaginer d’ajustement communiquer écarter application d’objectiver susmentionnés automatiser Application automatisation d’étaler discontinuités envisager d’ajuster automatiquement apparaît présentée adapte point; l’accent acquise 16) semble d’introduire phasée quantification réaliste garantis étudier d'indicateurs achever laps prochain associer vaste concrétiser prudence preuve travaux l'examen convertir avancées Toutes étudiées décider paquet équilibré diverse réunies formulé Ancrage d’exister précédentes cruciale institution décide veillent séparément péréquation automatique puisqu’une provient dotations police locale hôpitaux publics) s’inspire Gestion Globale respecte analogie proposée appliquée recommandé promouvoir institué auprès SdPSP37 créé penchera obligatoires composition tripartite comprendra compétence: budgets d’initiative recommandation exercées inscrits petite équipe administrative soutenu capable rassembler apprécier substitue l’élaboration ‘premier bis’ instaurer rapport) l’approbation confection d’application: précédée sous-comités institués investis décisionnelle consultative ‘Comité public’ activé sous-comité l’ONSSAPL perception Après examinés arrêté royal octobre arrêtés transmis comités exécutifs valable concernée ajusté entretemps contrôles pourront exécuter mouvements caisse voulus estimations pluriannuelles glissantes tradition soumet Premier ministres affaires attributions d’envisager compétents émettre sujets soumis reçoit expresse initiative recommandations initiatives diffuser organiser scientifique instituer duquel siégeront organisations coordination discussions thème voix office d’organe consultation substituera Autorité marchés (FSMA) président représentant consultatif associé soumettra annuellement Parlement d’information décisionnel bipartite (CNT) comité suggéré développer 18) ‘1er modalités laisse trésorerie respective organes d’exécution provisoirement veto l’autorité tâche d’organisation assisté accumuler L’accumulation annuelle: obtenus placés euros lorsqu’arrive X Y moins; exprimons années; traiterons accumulés expliquerons commençant appliqué détaillons distingue étudiant normales ouvrent importance ‘carrière’ artificiellement avancer études opportun reconvertie abordée réglées publique) Toute unique alternatif) respectant appliquons financés interactions naissent envisagé paramètre δ α abordés ci-dessous) lumière telles l’illustration abouti Comment accumule-t-on travaillant suivant: obtiendra S’il moins: dérogé fixer comptons bruts; année: horaire l’une travaille mi-temps l’année); acquiert influencée assimilée obtient plein) (il 13) suivantes: droit; pertinent carrière); l’unité (fractions de) ajouté(e)s continué demander (un pension); fonctionnaire; augmentée métier exercé reconnu décrirons dérogations pourraient ressembler notions intégrer d’unité sont-ils opérer entre: (montant nominal euros) année-là suite; ‘âge normal’ effectuée loin); restent inchangées vie; ultérieures l'indice prix identiques restant multiplication ‘adaptée corrigée’ Notez qu’avec formulation excluons sélective phrase forfaitaire note page l’option ‘multiplication’ exclut discuté différentiation éventuelle d’isolé: abordons prenons conversions définitives L’adaptation commencerons détermine-t-on fixée débutent 2021 2022 ‘objectif’ incluons cidessus recevrait: avait qu'applicable jamais promotion évoluent l’ancienneté) concepts concrètement sûr différer reporte Supposez hésite T+N; T+N T; ceci influencer modifiés comportementaux glissements graduelle discontinuité excessive ‘pension partiel’ anticipativement ultérieurement) 66 prenait n’entraîne (ni positive) accumulé détermination introduits introduisons noter définissant fixe T: (1) ??????? ?? ?é?é?????? ? × (??????? ?????)? R littéralement ruptures soudaines mobile baser T-1 T-2 T-3 équations (salaire moyen)T antérieures souci simplicité maintenant l’équation normal à: (2) (?????? ???????é?) (?????? ?? ?????) (3) ?????)? ???????é? ??? ?? ???????? ?é?é?????)? (3bis) (?????è?? point)T applique énoncé 3bis) déterminant arrive préconisons manière: ‘plat’ ? (‘nouvelles sécurités) remarques ‘defined benefit’ (prestations définies) justement claires fil évoluera Étant ‘carrières’ d’incapacité ‘?/carrière co-déterminé société: ’?/carrière variable connaisse sérieux d’office n’évolue vie: évoluer (non papy-boom) l’aspect simulation lorsqu’interviennent économiques; nécessiter exigée primordiale: parlé 68 insisté collectifs recourir départ) complète) opte (collective n’augmentera remplacement) s’améliorera diminueront n’examinons sous-section d’espérance incidence indirect: ceteris paribus n’incitent tard corrections; Parallèlement rendues strictes oblige allonger 69 simplifiées (concernant vie) arrivons conduite assuré si: comprise décès) inchangé; n’augmente faites évidence ‘salarié allongée signaler n’implique L’ampleur reproduit réalités socio-économiques mettent opérationnels réussir générer régression auparavant atténuer L’équilibre essentiels; supérieure atteindra pic alentours 2039 s’inverser) apporter réponse posés réversibles d'illustration interpréter accélérée papy-boom; n’augmentent (cela terme) anticipation (concrètement: passerait 70 devaient s’agirait accélérée; scénario) Transparence connaître optique d’avoir communiquée illustratif ‘maximum’ plafonnant 11) ‘bonus pension’: proportionnalité accumule pro rata prestés d’accès: (exceptés points; recevrait fiche juin T+1: destinée différemment qu’au votre Dont acquis(e)s majoré(e)s Combien avez-vous Majoration 5= 2+3+4 provisoire vous avez (hors l’‘unité carrière’) Garantie ETP prendrez majoré de: Points pouviez Information Valeur (âge pourrez Aujourd’hui: attendues l’avenir: valables Âge: vaudront Carrière l’année…): travaillez pouvez recevrez (ETP) (fraction (= prenez versé n’avez ‘normal’ (après retraite) (Fraction anticipée) report) publique; communication demandent (même renoncer effectué) l’avance’: accumulés; (annuels) moment); représente pension‘ reçoit; informé (partielles) appliquer; prenne préavis raisonnable d’adaptations l’optique signifierait paraît réaliste) concerné l'un plafonds résulterait 60; ans; l’intéressé l’index (c’est salaires) ceci: l'intéressé l’époque; terminologie d’ ‘unité ininterrompue développée formellement 73 Toutefois d'économie passées n'y réelle; l’indice fournisse salaire) débouchera 486 suffisant non-revalorisation insécurité rencontre ici) qu’en ‘non-revalorisation’ lourde incluse fournissons Arithmétiquement égaux d’incertitude neutre paragraphe passage tomber ‘favorable’ ‘défavorable’ partielle: tributaire intégrée neutralité promotions barémiques l’individu d’augmentations diminuent O combien comptabilisent précèdent supposant n’étaient auparavant) comptes comptabilise probablement retraites nouvel afflux l’exprimer simplement approximative O: compliquée introduites reporté versées suffira s’agira recalibrer testé laissant coexister expérimental n’intervenant qu’après Quel enregistrement planifie comptabilisation exprime Suffit-il d’être stricte (aujourd'hui 104 l’exigence suite: programmés préétablis conformément asset/liability éventuel trade-off caractéristique raisonnable) d’accorder volume réel prestations; considérablement fournis prestations) assimilé L’annexe qu'elles contestables saute yeux: ‘jours gratuits’) instaurée durées incertains qu’aujourd’hui injustice l'incertitude plaçant pied conversion (maatman) Autant sachions secteurs sectorielles équitables inégal heures opaque d’iniquité L’abandon mènera journalier valorisation enregistrées attarderons 76 délimitées l'attribution 208 comptabilisée explication strict) fournir t-1 t définition) ci-après) difficultés relevées n’empêchent d’unités nécessaire: d’année lorsqu’elle salariés: retenir (une prestés) subsiste d’interpréter supprimer gratuits’ générerait légère économie utilement semaines desquels calculées responsabilisation (sur plafonnement 77 annuelle) comptage (nécessaire paiement trimestre d’enregistrer reconnaissons conceptuelle ‘temps’ esquissons vitesse croisière fonctionner (4) ???????? (points accumulés)? abstraction tantième (60) 55) sujet) acquiert: 60/55 n’utiliser s’appliquent fonctionnaires: j augmentés exactement 0909 Imaginons voulions budgétairement 1000 possèdent rétroactive reconstituons divisons ‘salaire TOUS concernés!) division augmentons préférentiel section-ci plafonné ‘maximum points’ reconstitution totalisent 000 l’ancien millions d’euros points) appliquant trois: (5) ?????? ????é????????? ?????? ?′ ?? ????? ∝ ????? ??? ??????????????)? Imaginez hasard choisis pure coïncidence ultérieure (T > O) (6) ??????????????)? écrire que: (7) contrairement étroit l’heure L’exemple l’acceptation simplificatrice remplacé intervention macro-budgétaire mensuelle écrivons ∝� donc: (8) (???????????? ??????? L’architecture analogue lancement qualifier ‘coefficient revalorisation’ entraînerait moyennes) Notons comptabilisés l’attribution pourcentages simultanée administratives gagneront perdront génère agenda payeront inversement précédente) 80 transitions étalées s’impose opère revalorisant) y’ait ‘gagnants’ ‘perdants’ maintenons l’ampleur gains pertes apparaissent découragement d’assouplir complexe; ‘gagner’ ‘perdre’ gagnants perdants y’a complètes incomplètes ascendant choisissons créons charnière garantissant produiraient entrainer catégorie appartient alinéa 81 transition) financé Aspects conceptuellement (particulière) inhérente différé’ d’incertitude points: Indépendamment transformation requiert poussé ça amène qu’ait reconstruction moyen’ aggravée 65) abandonner l’utilisation barémiques; effectués surmontées d’effectuer 82 ‘ancien’ ‘nouveau’ complications souple renverrait définitivement l’immense complexité SdPSP qu’indépendant gérés parallèles L’intéressé plaident d’options antérieure coup coexistence harmonieuse L’introduction flexible assorti n’exige l’ordre transparent d’adopter destination ma a-t-elle évolué clarifie fondement percevait simplification glissante facilite exceptions inhérent concrétisons modélisation fonctionnent convertit moment-là puisque libres choisir d’intégrer d’implication d’appropriation manipulations craintes manipulations) partage séparation appliquer 12) introduire stock euros; complétés étape: quoiqu’il effectuées contiennent singulièrement améliorer d’encore d’ordre parcours préférences 84 prendront combineront rémunéré soutenir accomplie jusque-là veulent derrière fenêtre l’intérieur autorisée contours paramètres: incapacité point) monde d’ores s’appliqueront 2016: consistera (quel l’âge); vaudra professions demandera réfléchir compteur tourner adéquat; 85 bénéficiera l’anticipation qualifions d’avantage l’avons dépendant contribué parlant) Actuellement tardif effectif; role limité: l’avantage l’inconvénient subissent efficace prévisible préconise prône prestés; l’élément date étudié l’ philosophie au-delà normale revenu) s’accentuera prochaines récompense (partiellement complètement) pension’ rendrait nulle L‘âge l’autre: terminé ramené ‘deuxième mécanisme’ x0: xw monde: xr (x ≥ x0) ? ??? ?? (l’âge retraite); (si 100%) mortalité 5% (xw) qu’intervienne lorsqu’ils options: l’‘âge excéder (xr ≤ toujours); excède reportera l’intervalle sépare n’aura L’option observer pratiquement quasiment s’accroît l‘âge recule L’avantage genre (car objectives parallèlement d’octroyer (augmenté x0 travaillés régressif naît scolarisées Etant interrompu carrière): favorise commencement guise quelqu’un 88 rapporte sous-jacentes bel produire intervient trouvé proposé 15) quittent Ceux obligés subissant d’activation déplacée involontairement nuancé reçus d’assimilation) indûment signifient facto retrait dénuées reconnaître impliqueront actuelle: donnera augmenteraient possible: `pension convertie ouverte restriction (partielle) n’accroîtrait levier devenant aurait (moyennent complémentaires) accroître intéressantes rendu partiel: (demotion) redéfinis l’employeur alternative quitteraient encouragement l’interruption continueraient interrompre inscrite 1996/1997 oeuvre jusqu’à (entre contribuent aisée 90 resterait mauvais escient restructurer entreprises frais licenciement involontaire; Quoiqu’une résolues option voit opportunité négociation seniors partagé enrayer l’accélération supprimés d’élaborer examinées dossier l’ouverture davantage) dossiers falloir trancher valoir porter offerte (intégralement partiellement) combinée illimités ‘souhaitable’ oui l’anticipation totale; associée faisabilité gagner autorisés investie jusqu’au bout 91 éventuelles libéralisation l’activité disposition travailler; d’incitant positives (étant d’attendre combinant faire; variante ‘d’unité rattacher important; partielle’ pension-emploi advient combinent tombent n’estime d’autoriser indemnités d’incapacité d’indemnité rente d’accident actuelle) d’usage abusif (aléa moral) risquent dè obliger retrouvent soudainement troquer totalité examinée percevoir (bien audelà ‘restitution’ actuariellement d’utilisation abusive autorisé libéralisé jouent: substitution ‘revenus’ précédemment) anticipées exclure pareille d’allocations soutiennent disparaître attire l’attention conditionnent mutuellement: temps; (moins normalement complémentaires); (avec l’incapacité `flexibilité équitable’ chose d’autonomie monotonie pénibilité stress dépourvues variété scolarité indispensable objectivement aide enveloppe fermée exercent reconnus (pace atténuent gratification n’anticipent majorer prolifération reconnaissances lourds concertent s’ajouter patrimoines immobiliers mobiliers voisins minimums: posées disparaissent généreux pâtir L’existence stricte) ‘petit minimum’ opaques simplifiés améliorés Minimum d’assistance GRAPA (Garantie Revenus Personnes Âgées) l’équité filet censé sombrent l’assistance visent résiduaire remplacés proportionnel assimilés s’applique: meilleur mixtes distinct l’absence globalisation entraîneront observé européen isolés obtiennent respectives autonomie l’équilibre) divergence ultérieurement apparaître assurera proposera correctrices tenant s’est penchée arrivée conclusion n’était proportionnellement impliquerait inférieurs) conseille d’améliorer 95 exposées continueront s’appliquer réformée s’inscrit recherché européen) ETP60 remplacer l’espèce ‘atteint’ (GRAPA) conservé Tandis (lorsque l’unique revenus) standards d’aligner L’exonération %: renforcera ouvert l’espèce l’adaptation d’examens miser majeur non-take up (personnes supplément pas) take injustifié L’examen conçu questionnaire sert reformulées accessible voie informatique électronique) foulée électroniques collecter électronique cadastre d’élargir lancée dépassant l’épargne fictive exemptée 200 600 rentes fictives irréaliste; l’OLO évalué socio-démographiques réalisé connaîtront nécessite collecte paliers fût-ce fonctionnaire) rémunérations brutes augmenteront s’améliorent s’érodent souhaitable; l’évite palier 2e Complément Travailleurs Plafonnement 2681 employé61 ménage; 2145 employé Bonus Fonctionnaires indirect maximum) 6283 9/10e trimestres Aujourd’hui: 528 (chef famille) (isolé) Perspective 2029: 2034 1627 interruption n’était chacune civiles salariaux 98 prestés: 1980) n’atteignent (c’est-à-dire jour) ‘système paliers’ s’étaient annuel; compléter (de référence) l’autre prolongeant échelle Partant réels 1984 forfaitaire) s’élève 1528 euros/mois 1222 isolé) L’écart décennie correspondants EUR 2144 persistera proportionnalisation 2029 (isolé 99 assimilés); continuons (aucun ‘déduit’ points’) point: érosion contraire (trop) d’augmenter ‘fiche d’information’ établie fonctionnaire62; plein63 valoriser nonobstant impact: contraignant atteignent entraine remplissent ‘principe n’apporte ‘moins (quand moment) Depuis n’avaient 1/1/2012 basons prévues (9) qu’a suit) l’a soi) travaillait s’envisager suivante:65 (??????? ?????? ??????? ?????è??)?? ? ∑ � ????????? ??????????????)? ?−1 ?=?−10 gauche ‘45’ γ n’incluons compte; réalisons désavantage apparaît: aujourd’hui) éliminons descendant) significatif incitants bornons L’équation découle partiel/temps d’incidence avant: travailleraient désavantagées 101 assoupli L’impact (plutôt plat ascendant) d’interactions illustrant alternatives d’arbitrage considérations arbitrage l’incitant in-existant cohérente: peut-elle ‘gagnants’? comptons-nous doivent-ils pension? carrières? est-ce fonctionnaires? informative n’avait Donc représentatif (imaginaire) α/γ choisit imaginaire moyen: ‘gagnant’ caveats ‘personne orienter complémentaire) disparate inéquitable; l’application partout cas-ci Evidemment excès facilités (via fiscalité) esprit revoir fiscalité capital 19) cellule économies d’échelle apportés dépendances comportant Généralement renoncent professionnelles tâches soin assurément moindres qu’auparavant disparu Troisièmement changé relations devenues instables Quatrièmement rémunérée) basent fondements dépassés remontent époque l’homme matrimoniaux durables constituait garantissaient conjoints disposaient gain inexistante solidarisation asymétrique mariés justification résidait normative guidait décisions: mère foyer l’idéal s’appliquent d’approche révèle 103 organisation génèrent injustices: découragent partenaire travaille; n’offrent légale; anormalement couples; justifiées moderniser individualise attribuer mérite personnellement l’ancienne pourvoit garde projets organisés (plus) imputés l’individu: envisagés faisaient) largement disponibilités insuffisantes l’accueil handicapées vise intrafamiliale intelligemment logiques distinctes: responsabilisés (individualisation) solidarisés (solidarité intrafamiliale) interfamiliale) Parce 10) attention défendable branches mariées juridiquement ‘relation affective l’exclusion parents degré’ affectif déclaration l’Etat civil ouvre domicilié adresse qu’aucun retiré domiciles séparés terminée séjour maison repos revêt l’extension demeurer analysé raisonnements d’instaurer individualisé socio-démographique nombreux formelle pur décrites demeurent d’application l’admission recalculée maintenues séparé conjoint) étendues assurée 12-A pensionné) trouver: proche ‘encore jeune’ ‘déjà survivants jeunes) proches mal s’ils actifs) frontière Avant transitoire revu survivant: bénéficiait AA AA’ PA AP AP’ PP texte bénéficiaient 12-A) constatons manières faits: balance affectifs l‘impact exerceront 106 rigoureuse suivons suivie: affectives recommande compte: complet perd veuf d’asymétrie songer généraliser inscrivant fur protégeant Pratiquement ménage: Plusieurs défunt exonérés plafond) 67Nous prononçons différencier prévue) déroulement continuité ‘isolé’ effectué appliquée: zéro 100% l’allocation extrapolation d’utiliser (comparable actuel) comporterait protégé (situations AA’) calculée; (situation PA) maximum; permis) Certaines approximatives suggèrent voire d’étudier venons d’esquisser décidé (cette marque étendus reprises transparente: ajouter temps-plein) générale) cas) fonde interdépendance intrinsèque principes: premièrement deuxièmement troisièmement l’existence toucher travail69 impropre répercute supprimant d’inactivité fournies d’aléa moral (usage abusif) activation démantèlement fines fondamentaux Leur réuni matériel statistique ligne) excellence négocier prédéfinie thématiques parental… d’assimilations énonçons l’incapacité répéterons enveloppes fermées: maternité) l’inactivité délibérée gérables L’assimilation sensée rationalisation disparition responsabilise collecté ouvrées crédit (temporairement) notamment) justifie prioritairement justifions régulariser obtention (revalorisation) (liaison cours) regroupons croissance) débats Revaloriser l’illustrons (son plane c’est-à- scénarios: croissance’ stagnation’ ‘revalorisation’ devrions n’applique hypothétique (tant revalorisés) s’élèvera stagnation risque-croissance retraités: petit (immédiatement Inversement garder payable L’introduction élimine risques: influencés salaires; particularité deviendraient élevées) revalorisons progression revalorisation) ’60 %’ remplacée ’48 consommation 8: 111 (légère) sous-évaluation gagnés décourage fonctions construire régler pondération l’opération (compte ‘recalibrage’ qu’expliqué “A moyens) ” fondée économique: (ci-dessous) rajeunissement) rajeunissement L’influence s’expliquer 112 l’inverse naissances retraités) ‘stabilisateur automatique’ (peut-être désiré) progrès l’arrêt majoritairement réalisable: vient temporairement système; bien- âgée illustrée voici: imaginez présentant (active) states (‘jeunes retraités’) (‘vieux versées: assimilions benchmark Evolution Steady ‘jeunes retraités’ ‘vieux d’environ 9% 11% autrement: constante n’explique inchangée; 1); 91) n’intervient vieillissement) économique’ désiré supérieure; cumulatif n’opte uniformisation théorie satisfaire interprétées prolongement réservé (progressive) régularisation d’études c) exceptionnellement basses catégories d’aptitudes psychiques circuit décevoir légitimes d) révision l’éventuel réajustement centrale justifiable thématique approchée l’angle lourdes e) prévalant l’instar 115 aboutisse assortie f) ‘anciens salaires’ employée transposable l’a haut) n’augmentent recalibrage inscrit g) h) L’abolition régissant poussée majeurs: inaptes précoce profit i) dérivée ouvrant ajustés 2T) proportion (aujourd’hui 75%) fine engager III) j) rénovées harmonisation k) 116 abandonné ex-conjoints l) L’application par-delà frontières m) l’idée sous-jacente traitements corbeilles fondées bases historiques trappe procès jadis créées tromper Fondamentalement divergences Réformes Voici l’étude figurant Suppression particularités l’actuelle ouvrir différée conférée portabilité rendra objet sanction disciplinaire reversement d’entre commis disciplinairement punissables prononcer soustraire proposant démissionner l’administration 117 accepter sanctionné condamné pénalement instances Accès limiter basant (vaudront) (anticipée) Avec affirmation d’interprétation l’évaluation régularisées multiplié remplir d’interventions l’issue tabler justifiant d’éviter médicales naisse soixante résoudrait repenser particulières sous-jacent touché dérogatoires celles-ci cadrant applicables l’armée roulant Société Chemins Fer l’esprit l’aptitude physique psychique d’intervenir 118 pragmatique conviendrait étendue corps pompiers spéciaux d’adopter conclure préalables d’attention statuts cesser suivie statutaires législateur pilotage (intégralement) l’ouverture Calcul préalablement jurisprudence accomplis nommé nomination reversés étayent L’exclusion abus tardive pools pool solidarisé d’agir sanctionnée jusqu’ici Pool Parastataux L’actuelle prévoyant débouche transférés définies 119 d’évacuer exception l’exclusion l’enseignement désignation exogènes enseignants d’essai d’essai poursuit d’inclure entrée clôt supprime transfert AMI objection d’absences imposée absences temps) fédéraux communautaires régionaux l’aval inclusion limitative) modifiée pencher drastique alignement l’ordre prestées Énumérer envisageable prévus variant administration dénominations varier 120 gratuites correspondent théoriquement requis gratuitement Nonobstant interfère s’accroît dire) neutraliser contreproductif recul déboucher l’accession obtenu: compensera perdue réexaminer legis fractions avantageuses circonscrire soupeser motivée: 2012) complétée primes converti revaloriser) d’élargir adoptant sensu lato incluses Seul élargissement 121 hasards Abstraction (10) ?????? ?′???é?? ??????? ?????è?? ????????? (11) ?????? (12) (????? ?????? ??? ?é???é??????? ?????????é?) capture (puisque 1/60 75/45) (13) traduite ancre (14) ?é???é?????? ?????????????? ‘rémunération fonctionnaires’ correspondance dénominateurs Ici précautions formulées présentation simplifié dispositif 122 lotis pondération/valorisation obstacles arrière lacunes d’échelles solutions conduira fondateur Pareil catégories) l’octroi inaptitude lointain maladie-invalidité compatible l’attention réintégration aptes guidant silos rarement (voire jamais) parvient réaffectation L’évaluation d’instances (physique) incomparable d’inaptitude compliquent drastiquement déclaré inapte combine D’une engendre préjudiciables D’autre d’abus 123 puiser exploré aboutit placer indemnité) Dimension produisent l’exconjoint l’ex-conjoint (ainsi qu’après rupture légale) partenaires; Minimums transparents visé distincte Péréquation dévalorisation préservation Sa indirectement rempart dérapage demeurera l’intervalle Système Masse 371 226 795 347 66% SNCB (*)71 008 630 279 640 82% (Pool des) 266 055 91% ONSS-APL 442 190 35% TOTAL 885 309 232 15-A sous-secteurs 15-B ventile Tant notables soussecteurs terminologique utiliserons implicites’ essentiellement (*) mentionnons dotation 990 716 332 707 223 619 92% 315 925 273 625 022 13% Communauté flamande 794 917 908 808 37% (enseignement) 420 482 384 399 752 889 (autres) 205 533 508 566 919 française 618 952 774 846 634 219 08% 564 229 439 745 641 535 46% 723 335 992 684 19% germanophone 287 007 406 741 10% 243 614 953 477 26% 043 393 453 264 17% Région wallonne 936 225 212 009 94% Bruxelles-Capitale 824 126 999 05% 385 840 079 778 363 395 responsabilisées l’égard locales) s’élevaient ressortait SPP cultes SNCB) 4C 4-1: urgentes modèrent recherches menées d’instaurer fossé amener allègement Moyennant rapprocher convergé annuels inférieure) empêcher (surtout combinées indique présence perméabilité rapprochement caractérise ‘revenus’ payeur’ paie Malgré démarche justifient prévoyance cogéré chef octroyée équivalente 1983 ingrédients 127 proportionnelles arrivera pleine L’impact inférieurs dégressif presque (12 830 712 respectivement) Ni compensées recherchée nécessaires: débutants d’activité s’élève an; 500 décente; tiers l’indépendant 12); l’instar cotisations; 22% approximatifs linéaires rapporterait délocalisation) 475 Rien 645 (chiffres éliminés élargisse imposable) tirés requalification locatifs rémunération) (BFP) ‘report/adaptation pensions’ 2-16 d’‘emploi d’‘adaptation bien-être’ ‘moindre (iv) présentées ‘recalibration’ qu’expliquée résumée visualiser faudrait ‘recalibré’ article 3° CIR 129 économique) D’autres précisés Là simuler exogène c’est-à- auraient spécifiées aimerions s’inscrit l’étude supposent accru) montrera synthétiserons enseignements délais courts particulière sous-sections imités (‘mimicking reform’) durcissement pousse ‘sustainability gap’ l’Etat primaires croissent d’élasticités 130 n’aboutit répondent modéliser grossièrement disposait 16-A publiées Direction Statistique Informations (DGSIE) 2035 2045 2055 Indice 2060/ Espérance Hommes Femmes 08 02 04 09 00 2010: DGSIE 2016-2060 BFP 132 16-B produirait indexés évoluerait (tous arrondis) L’accès simplifier 2060/2016 134 16-C paramétrique intervalle s’effectue perceptible Concrètement: relevée restera (condition lorsqu’elles présentés continues graphique pointillées imposons (comparez indices droite 16-C) (mis normes l’extinction 137 Celles-ci séries d’hypothèses: d’impact segmenté ‘variante minimale’ ’ ‘minimal’ ‘maximal’ n’impliquent comportements ajoute bonus-malus d’anticipation (réduction légal… (revalorisation légal…) supposé maximale’ bonus-malus) supposition référence’) L’idée recalculées ‘gelées’ L’hypothèse d’ici indexons n’obtenons scénario: trois’ 16-E infra (arrondies 16-E) 138 l’accroissement remarque formulée causes s’agisse apprendre peser pencherons stricto L’exercice gelé Plan) (puis s’arrête) l’Annexe actif’ (ils englobe actives’ forcer ultime montré drastique: 139 16-D -4 -8 -7 -6 -10 -9 -11 paraître 141 excéderont monte Durée -I 143 nécessiterait 16-F productivité ‘segmenté’ Emploi 145 spectaculaire globalement classes l’indiquent 16-G 16-H spectaculaire: 206082 conserve 15-74 8% Écart 2- 0% 2018) 5- 147 60-64 maximale) 65-75 15% hommes) mécaniquement l’occurrence) 55-59 65-74 (15-64) 149 16-I augmentation) analyserons genre) 16-K 2044 2049 2054 2059 -2 151 mentionnée s’accentue milliers) 1769 2276 2621 2891 2381 2649 2103 2452 2722 153 16-L 16-M 16-N croisés fréquence verticales f(AGE) (indépendamment horizontales f(DDC) âge) f(age ddc) <35 <37 157 16-O rassemble paradoxal peu) reporter hommes: s’en ‘sortent mieux’ forcé ‘gain prospérité’ âges (*)83 159 16-P 2018-2040 2040-2060 2018-2060 (évolution Secteur vieillissement: 161 ‘effet volume’ imputable (ex post) (‘dans mesure’ elle-même changée; stabilisant) L’effet regard 16-Q reprend scinder prédomine doublement 163 (pensions allocations) grosso modo (2060) supportée affirmer ‘plus suffisant’ diminuaient segment qualifié insuffisante doté forfaitaires d’allocation ’emploi 15-64 monterait converger d’évolution grandeur s'impose (pas d'augmentation dite Musgrave; stabilisation simplificatrices sommaire 164 d’y parvenir (l’augmentation 16-H) minimale/maximale) au-dessus augmente) d’entreprise) 2060) fortes Paper 15-13 166 destinées simulations) ‘adaptation 2013-2014 présumée découplage Durant Préalablement (simulation n’influencent hausses marquées atteindraient 167 revus retenus (1%) réduits versement Pas n’aurait d’influence connaîtrait conclusions amènent éclairages d’interventions complémentarité l’interdépendance soulignent (hypothèse que) Cependant provoque maximales d’orientation défendables condition: ’augmentation traditionnellement ‘coût vieillissement’ l’assainissement 168 inversion d’intérêt); ‘minimale’ séniors partiel; d’activation travail; nuirait sociale; prolongées; additionnelles l’améliorer comportent d’importants l’alignement parti choisiront négatifs L’ensemble interdépendantes esquissées évoquée (v) Qui ‘pas élevée’ simulée degrés 169 croît engendrera inévitablement (élément d’emploi: induire réciproque: Adaptations endogènes? s’agissait d’après n’interviendraient égards horizon véritables relais L’avenir incertain immédiat sensé régi L’année pourrions 2030: d'avance autostabilisateur l’inversion n’introduire prêt irréversible (éventuelle) 170 ‘légale’ ‘complémentaire’ ‘capitalisation’ ‘répartition’ ‘le pilier’ ‘légales’ obligatoire) ‘complémentaires’ excepté coïncident: soutenus n’abordons sociétal diversification adverses défavorable l’économie rendements inflation imprévue potentiels naturelle utilisation concomitante modes superposition Loi (LPC) entravée 172 chômeurs d’affiliation promises inégales liés; l’octroi similaires viagères Malheureusement développe estimons s’appliquer privilégiées conduire marginale satisfaisant cela: d’épargne épargne orientée engagements intérêt canaliser construction piste intéressante consacré defined autonome inutiles professionnel); plafonnée d’exemple) couplée fonctionnant employeurs) voient notionnel trouvée déductibilité prélèvements échappant l’instant (cotisation taxation plus-values sociétés…) 173 reconnues (chômage payée posteriori provenir investissements gestionnaires organisée voici première: fonds (assureurs banques pension…) offrirait répondrait obligations affilié d’offres sélectionner gestionnaire optimal privés l’organisateur l’employeur) l’assureur) liquidées viagère assurerait Fonds accidents solidariser longévité d’allonger d’investissement constituerait composantes fonctionneraient liquidation xi agir (liquidation systèmes) xii bis n’interviendrait xiii remplacerait négociées heurte d’inscrire l’agenda stratégies: débuter collègues statuaires jusqu’ici débuté lentement (on ‘fonds souverain’) obligatoirement sélectionne mobilisation l'intermédiaire allégerait mobiliser nominale l'ébauche élargi s’ajouterait clôturer réserver affiliés) LPC réserves accumulées s’observe Relativement ajoutés témoignent volonté d’extension d’accord l’affectation l’espérons poser (taxés 18% bénéficiaire) Puisqu’il insuffisant diversifier finalité Force placements d’obligations d’État reconcentrent diversifiés 176 finaux efficaces d’appui accord 2015: 01/01/2015 01/01/2025 règlement MAIS interdit existaient janvier2025 constituera convenu d’appeler ‘droit refus’ législatives d'information caractérisent administratifs 'dormants' transmises l’organisme envoyées DB2P SIGeDIS découler trouverait résolu consolider sectoriels obligation s'inscrire pluriannuelle contraignante négociateurs interprofessionnels d'ancrer solidement interprofessionnelle MyPension be reprendra volet écran indiquera constituées (auprès e-mail l'e-box recevra déploiement commencé) consultent recevront écrit 178 d’efficacité décourager sorties confirmer renforcer proposés: règlements encouragent départs anticipés interdites donnée; l’entreprise incité engagement d’entrée bénéficiaires déplore comparative PaysBas concentrée compagnies systémique Etats pionnier d’amortir frapperait majeurs mentionnées d’adapter (LPCI) prévenir confusion entendre vertu légale? 179 particuliers dépassent classique encouragées fiscaux incidences macroéconomiques précises évaluées imposés prime versée incontrôlable modules néfaste Quoi incontestablement subsidiées fiscalement subside envisagées résolus d’avantages référant couvertures back conventions sanctions dépassements subventionnés physiques: stimulées revues soutenables convaincre 180 minerait opérant libre (PLCI) souscrire œuvrant morale sentir terme; remises préparées partait papyboom n'induit retenue simplicité) l’avenir; d'orientation pointe d'appui volontariste détérioration l'adaptation renforcée dégagées lourd d’âges concrétisation partiel) urgent axes: prédéfinies d’adhésion repères d’emploi’) Entre-temps l'avance sache s’attendre; disponibles; 2030; doter globalité approuvée législature débute manifestement paramétriques: suffiraient substantiellement résumées d’orientations) recettes) assisterons puisqu’elles personnel; inéluctable exigera glissement inévitable s'effectuer responsabilités entités enseignant freinent convaincu l’opinion s'avère révolutionner 184 épuisants céder vœu naïf: expériences Finlande s'y humain: l'infrastructure s'agisse structures d'enfant d’institutions d'accueil diversifiées l'activation arrêtées initier mettons exergue opération l'achèvement afférent Pensions: expertise d'implication applications informatiques technologie humaines principes; d’aborder suspens excellente passait anciennes législations l’ONP gros connaissance entrées recours censées l’époque prescription l'obligation verser solidaire; susceptibles imprévisibles considèrent honneur invités l'ont convaincus modestie proviennent d’horizons sortes grandement compromis essayé demain existence d'intensité capacités contributives heurter compensés personnelles imputée reportées tensions réformer? significatives chantier d’inquiétude inquiétude levée procédant axées plaidons réformés: 188 partagés; efficacement concrétisés admission (sa Via activité voulue 189 structuré d’étude; crédibilité exposés manifestent (tels l’émergence préétablies (endogènes) l’implication surveillées représentés d’Expertise assiste macro-sociétal (déduction correspondant jugée réévalué solide réfèrent survie) directive ‘conditionnelles’ l'insécurité lions essentielle: freinant interdépendantes: innovante 191 provoquer révolution éprouvants d'autonomie intrinsèques conjuguent 'agit qu’autorités consciemment humain formules pivot ajustable Non précise; concrétisée messages faciles fragiles attentif s’impose; mot cohabitation) publication lancées dérouler s’imposent 192 ferme cohérentes fiable tourné aîné conviction guider © Jardin Botanique Tour Finances Boulevard Editeur D/2014/10 770/11
Tag archieven: Professional / vakpublicatie
Een sterk en betrouwbaar sociaal contract. Voorstellen van de Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 voor een structurele hervorming van de pensioenstelsels
EEN STERK EN BETROUWBAAR SOCIAAL CONTRACT Voorstellen van de Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 voor een structurele hervorming pensioenstelsels 2020- 2040 De leden 2020-2040: Jos Berghman Alain Jousten Jacques Boulet Françoise Masai Bea Cantillon Gabriel Perl Pierre Devolder Erik Schokkaert Jean Hindriks Yves Stevens Ria Janvier Frank Vandenbroucke 1 Inhoudstafel DEEL I : UITGANGSPUNTEN 6 Opdracht 2 Waarden beoordelingscriteria en indicatoren 11 3 Het pensioensysteem als sociaal contract: sociale verzekering 14 4 actuele Belgische pensioensysteem: beoordeling recente wijzigingen 17 In Kader leggen we het verschil uit tussen vervangingsratio uitkeringsratio 5 Waarom hervormen? Motivering gemeenschappelijke krachtlijnen over stelsels voorwaarden om te slagen 45 II: PRINCIPES VOOR NIEUW WETTELIJK PENSIOENSYSTEEM OP BASIS VAN REPARTITIE 47 Een nieuwe zekerheid 7 Opvolging bewaking doelstellingen betrokkenheid partners 55 8 Repartitie op basis puntensysteem 62 9 Eerlijke flexibiliteit deeltijds pensioen zware beroepen 85 10 Fatsoenlijke eenvoudige minimumregelingen 94 Correcte maxima die algemene inkomensevolutie volgen 97 12 moderne gezinsdimensie 103 13 Gelijkgestelde periodes bij werknemers zelfstandigen 108 Herwaardering vroegere lonen in pensioenberekening welvaartsvastheid 110 15 Convergentie binnen wettelijke pensioenregelingen hervormingen ambtenarenpensioenen zelfstandigenpensioenen 115 16 Sensitiviteitsanalyse parametrische verhoogde werkzaamheid 129 III: ROL KAPITALISATIE IN WETTELIJKE AANVULLENDE PENSIOENEN 172 Kapitalisatie repartitie 18 wettelijk kapitalisatiestelsel contractanten publieke sector 175 19 Hervormingen uitbreiding aanvullende pensioenen 176 IV: VOORWAARDEN INZAKE FINANCIERING WERKGELEGENHEID ARBEIDSMARKTBELEID 182 20 uitdaging notendop 21 Twee cruciale voorwaarden: gepaste financiering meer 184 V: TRANSITIE NAAR 186 VI: 187 Lijst kaders 1: Enkele voorbeelden pensioencommissies buitenland 2: Inspanning bijdrage 3: Vervangingsratio’s uitkeringsratio’s pensioensector 4: Budgettaire middellange termijndoelstelling (MTO) context vergrijzing 33 5: hervormde pensioenbonus 41 6: Loopbaangevoelige actuariële correcties 87 7: Maxima 98 8: Illustratie belang herwaarderingsprincipes 9: rol 114 10: Aanvullende na akkoord arbeiders-bedienden 177 tabellen Tabel 4A: Overzicht typegevallen werknemersregeling 4B: Resultaten (inclusief regering Di Rupo I) 4C: Impliciete evenwichtsbijdragevoet drie pensioenregimes socioeconomische afhankelijkheidscoëfficient 24 4D: Indicatoren inzake inkomensarmoede inkomenspositie ouderen 27 4E: Publieke uitgaven 30 4F: Verandering budgettaire kost referentiescenario: decompositie verandering verklaard door toename levensverwachting andere demografische factoren 31 8A: Modelfiche potentieel gerechtigde voorafgaand aan informeren stand zijn pensioenrekening 72 12-A: Mogelijke combinaties geval overlijdensdekking 106 15A: Massa rust- overlevingspensioenen per deelsector overheid loonmassa 2013 125 15B: ten laste Staatskas 126 16A: Waarneming vooruitzichten 132 16B: Voorwaarden toegang tot indien 2016 geïndexeerd worden geboorte (gemiddelde (M+V/2) jaartal) 134 16C: vervroegd gesimuleerde scenario 136 16D: Procentuele vermindering aantal pensioengerechtigden werknemersstelsel Vergelijking “uitstel/aanpassing pensioenen” volgens twee hypothesen referentiescenario 141 16E: Gemiddelde leeftijd loopbaanduur opname rustpensioen werknemer (referentiescenario: loopbaan < 35 jaar = 34 hypothesen: 37 36 jaar) 143 16F: Impact werkgelegenheid BBP werkloosheidsgraad 145 16G: Werkzaamheidsgraad 147 16H: 149 16I: gemiddeld gepensioneerden instromen rustpensioenstelsel der opzichte theoretisch 151 16J: alle 16K: Gerechtigden % loon 153 16L: Frequentie intrede 2060 naar geslacht 155 16M: hypothese maximaal uitstel pensionering maximale impact 156 16N: minimaal minimale 157 16O: 159 16P: vergelijking met 161 16Q: ontbonden 163 16R: "van werkzaamheid" 166 figuren Figuur 4Aa: Geaggregeerde vervangingsratio: netto 22 4Ab: bruto Financiering kosten termijndoelstelling: vergrijzingskost primair saldo schuldgraad intrestlasten begrotingssaldo Gesimuleerde opgelegde loopbaanvoorwaarde gekoppeld 137 bijlagen: Bijlagen betreffende diverse pensioenstelsels: pensioenstelsel pensioenvoorzieningen Toekomst overheidssector Thematische Minimumregelingen Leeftijdsvoorwaarden Tijdsregistraties modernisering Formele analyses: Bijdragen solidariteit automatische aanpassingen flexibele eerste pijler: formeel denkkader Vicepremier minister Pensioenen Alexander Croo stelde april samen Sabine Laruelle Minister Middenstand KMO’s Zelfstandigen Landbouw Deze onafhankelijke commissie kreeg opdracht werk geleverd Nationale Pensioenconferentie inhoudelijke expertise commissieleden verdere bereiden zo financiële duurzaamheid onze versterken Bij oprichting werd uitdrukkelijk gesteld dat dit rapport vervolgens voorwerp dient maken breed maatschappelijk debat niet minst stakeholders Op deze manier zouden doordachte onderbouwde onafhankelijkheid opgestelde hervormingsvoorstellen voorliggen regeringsonderhandelingen verkiezingen 25 mei 2014 Zoals zal blijken is er inderdaad overtuigd grondige nodig hebben begrepen vanuit dubbel perspectief: a) logisch mogelijk uitwerken langere termijn overgangsmaatregelen geleidelijk voege kan treden robuust genoeg rijpheid komen tegen b) Krachtlijnen maatregelen voorstellen tegelijk toelaten kortere hoofd bieden stijgende onder omwille opaboom (d w z gaan babyboom generatie) nog volledig detail uitgewerkt A fortiori konden concrete effecten ervan kwaliteit precieze onderzocht Dit moet daarom beschouwd voorstel normatief kader waarin verkend veeleer dan afgewerkt hervormingsvoorstel tijdsbestek liet toe tafel kwantitatief kwalitatief onderzoeken Dergelijke zou ongeveer vragen (zie 1) verleden waren EU-lidstaten studiecommissies actief officieel mandaat hadden Over algemeen ging gestructureerde processen meerdere jaren beslag namen - Verenigd Koninkrijk 2002 ‘Pensions Commission’ opgericht bestaande experten publiceerde 2003 haar werkplan 2004 verslag 2005 tweede 2006 finaal 2010 ‘Independent Public Services Pensions (2010-2011) fundamentele analyse voeren ouderdomspensioenen Malta sinds begin eeuw werkgroepen commissies '2010 Working Group' 2012 strategische evaluatie (‘strategic review’) doelmatigheid houdbaarheid solidariteitsmechanismen Maltese Nederland werden periode 2009-2010 expertencommissies bevoegde adviseren gebied evolutie Nederlandse pensioenpijler: Parameters (2009) Beleggingsbeleid Risicobeheer Pensioenfondsen (2009-2010) Toekomstbestendigheid Pensioenregelingen Zweden 2011 The ‘Government Commission for Longer Life and Retirement Age’ loopbanen analyseren formuleren verder verlengen bijzonder herbekijken leeftijdsdrempels steeds pensioeninstellingen Federaal Planbureau Centrum Sociologisch Onderzoek KULeuven FOD Sociale Zekerheid zeer erkentelijk hulp ondersteuning ze gekregen heeft Tegelijk ervaren fors investeren beleidsvoorbereidend onderzoek Niet alleen geïnvesteerd worden; beschikbare ook beter gebundeld stelt betrokken diensten maar tevens Kenniscentrum richten voorbeeld Gezondheidszorg onderlijnt zich beweegt spanningsveld ‘wat wenselijk?’ haalbaar?’ Zowel men beoordelen dubbele vraag Dat laat vertalen vier beoordelingscriteria: welke mate dragen tot… • performantie systeem? coherentie transparantie We danken name Guy Van Camp (FOD Zekerheid) Hans Peeters Nina Donvil (CESO) hun enorme inzet data simulaties alternatieve voorstellen; Johan Janssens (PDOS) genereuze al domein Aertssen (RVP) medewerking teksten Anne Vanderstappen Veerle Maesschalck (RSVZ) zelfstandigenstelsel Ook Dirk Moens Marjan Maes (KULeuven) Diego Collado Julie Vinck (CSB) leverden nuttige analyses vertaalwerk voorbereid gecoördineerd Koen Vleminckx Coördinator Publicaties legitimiteit Nog anders gezegd criteria vast waaraan moeten beantwoorden neutraal: gebaseerd normatieve uitgangspunten waarden voorop liggen organisatie Solidariteit; Individuele verantwoordelijkheid; Intergenerationeel evenwicht sectie betrekking (wat vaak pijler omschrijft) beschouwt beleid m b t derde intrinsiek deel pensioenbeleid mogelijkerwijze zinvolle vorm spaarbeleid gunstige fiscale behandeling verantwoord argumenten wijst erop welzijn afhangt heel wat toegankelijkheid gezondheidszorg zorg huisvesting mogelijkheden verenigingsleven biedt samenleving inbreng participatie waardeert… omvat dus bredere agenda bod komt verantwoordelijkheid verdeeld verschillende overheden: federale gewesten gemeenschappen lokale besturen Hoewel toespitst fout daaruit besluiten verantwoordelijk coherent socialezekerheidsbeleid inbegrip bespreekt beleidsdomeinen echter tenzij bepaalde facetten direct verband houden of berekening goed bewust onmogelijk los zien evoluties arbeidsmarkt voldoende jobs werkbare beschikbaar zullen oudere focus houdt geenszins ontkenning realiteit uitdagingen volgt wordt ontwikkelingen oog verloren slechts grote lijnen aangezien kwestie overstijgt Evoluties beurt afhankelijk economische duurzame evenwichtige groei cruciaal ons bestel valt buiten bestek studieopdracht Experten kunnen plaats stellen actoren politieke besluitvorming overleg Sociaal geldt land goede regel voorbereiding besluitvorming; interprofessionele via paritaire beheer nauw dagelijkse uitvoering waarde zeker architectuur Belangrijke kwesties behoren bevoegdheid zowel principieel niveau Zo lijst (binnen nader bepaald cf 8) realiseert hiervoor geëigende overlegformule gebracht 7) precies definiëren privésector gelijkgesteld gewerkte best gebeuren raam maakt onderscheid Parametrische wijzigen specifieke parameters (zoals leeftijden lengte loopbanen; variabelen gebruikt pensioenberekening…); systeem noodzakelijk minder drastisch betreft gevolgen toekomstige actieven Structurele ontstaan noodzaak brengen Voor begrip structuur terminologische ‘wettelijke’ ‘aanvullende’ ‘kapitalisatie’ ‘repartitie’ ‘de pijler’ belangrijk preciseren hier (die verplichte aansluiting zijn) behoudens onderneming sector) fundamenteel bestaat pensioenen; Met daarnaast kapitalisatie Vandaag België voorgaande onderscheid: repartitie; gaat a priori zijn: qua financieringstechniek even spelen Binnen ondersteund wel dele verschillend Om reden bespreken eerst reeks Vervolgens Daar behandelen mogelijke deels dezelfde degene huidige zes delen Onze – inspireren uiteenlopende scenario’s omschrijven volwaardige contract inhouden Daarna beschrijven kort ogenblik ondergaat (sectie 4) vatten waarom geven secties principes hervormd hoe evenwichten opgevolgd bewaakt daarbij repartitiestelsel voortaan berekenen punten nood idee ‘deeltijds pensioen’ minima Sectie behandelt verhouding gezin individu gelijkgestelde herwaardering uitbetaling vertrekt uitleg vandaag gehanteerd voorgesteld ingepast zoals omschreven berekeningsmethode snijden vraagstuk uitstek structureel is: repartitiestelsels daarin convergentie presenteren sensitiviteitsanalyse werkzaamheidsgraad Federale vat schetst waarbij aangevuld somt onderzoekt stappen gezet veralgemening vierde 21) gewijd geslaagde pensioenhervorming enerzijds voorwaarde anderzijds arbeidsmarktbeleid financieringsvraagstuk kritisch gegeven doorslaggevend haalbaarheid belangrijke opties sleutel pensioenstrategie Nochtans laatste bespreking omdat behoorde vormt onmisbare sluitstuk determineert keuzes uiteindelijk gemaakt vijfde stippen aandachtspunten transitie nieuw zesde keren terug slotte synthese boodschap basisdoelstelling erin mensen einde adequate levensstandaard garanderen doelstelling wijzen geïnterpreteerd louter technische Elk weerspiegelt ethische visie wenselijke maatschappelijke ordening onderscheiden Eerst waarop geënt stap zetten situatie getoetst neer vastleggen Doelstellingen rekening beperkingen oplegt vertaald grondslag vormen elk individuele intergenerationeel geeft volgende betekenis: Gedurende actieve leven intensiteit arbeidsinzet relatie verschillen arbeidsinspanning hoogte passende houdend bereikt vóór sterke introduceren arbeidsinkomen tijdens ’verzekeringsfunctie’ Arbeidsinspanning vallen perfect samen: duidelijk wijze beide helder principe ruimte creëren keuzevrijheid ongelijke vijf onderwerpen behandeld mogelijkheid zekere zelf bepalen moment uittrede impliceert Solidariteit zekerheidssysteem capaciteiten beschikken betekent gecompenseerd persoonlijke kenmerken gebeurtenissen geen controle uitoefenen waarvoor individueel gehouden bevat mechanismen (on)rechtstreeks zorgen transfers middelen deelgroepen Hierdoor corrigeren ongelijkheden rechtvaardigen zwakkeren behoorlijk elkaar conflict Respect gevoel staat eigen inspanningen collectieve solidair sterkste schouders last anderen aanvaardbaar zoeken paragrafen verhoudingen één generatie generaties Daarom belangrijk: financieel duurzaam zodat lasten onaanvaardbare doorgeschoven diezelfde eveneens gegarandeerd Beoordelingscriteria beleidsdoelstellingen vertaling mee geïsoleerd functioneert coherente geïntegreerd perverse vandaar internationale competitiviteit economie incoherent luiken toegenomen vrouwen diversiteit instabiliteit samenlevingsvormen behoefte professionele mobiliteit… Coherentie vereist verwachten veranderingen gesitueerd wenselijkheid werken i performantie: adequaat Elkeen bereiken sterk afwijkt hij kende zonder verplicht professioneel blijven Omwille hechten hangt af gemiddelde generositeit verdeling armoede voorkomen vanzelfsprekend aandachtspunt ii Financiële houdbaarheid: randvoorwaarden respecteren Hierbij elementen streven lange Zonder gedrang des belangrijker wanneer repartitiesysteem impliciet inhoudt noodzakelijke bouwen aangewezen voortdurend aanpassingsmechanismen voorzien mag gerealiseerd onredelijke verhoging belastingdruk bevolking immers iii transparantie: geheel transparante slaat toekenningsvoorwaarden uitbetaalde betekenis Enerzijds essentieel administratief beheersbaar intergenerationele zichtbaar Anderzijds burgers opgelegd regels leesbaar Alle begrijpen pensioenrechten opgebouwd licht daarvan beslissingen nemen draagt overigens iv legitimiteit: iedereen aanvaard uitgelegd concreet ingevuld aansluitend verwachtingen rechtvaardigheidsopvattingen Verschillende gelijkaardige situaties daarvoor aanvaarde redenen bestaan Mensen gevoelen rechtvaardig beloond Opdat echt toekomst zelfs absolute zekerheden uitleggen beoordelingsassen hangen criterium gelezen ‘Publieke legitimiteit’ draagvlak hele garanties houdbaar beantwoordt maatstaven Maar begrijpelijk uitgedrukt systematisch bewaken hand wetgevend verankerd vormen: meten opstellen indicatoren; Actie ondernemen ontoelaatbare afwijkingen opduiken onevenwichten en/of realiseren doelstellingen) vooraf vastgelegde spelregels; Automatische inbouwen Kwantitatieve hierbij telkens geschetst omgezet opdracht; ter illustratie aanzet vorige toegelicht levenstandaard minimuminkomenswaarborg vervangingsratio’s gedefinieerd 3) essentie (jongeren werkenden gepensioneerden) perspectief instantie erkent naast bijstand gebruiken uitdrukking ‘sociale verzekering’ Ten doordat sluiten ontstaat globale pooling risico’s private verzekeringen dimensies ingebouwd bv degenen weinig verdienden veel (door maxima) ziek onvrijwillig werkloos tegenslagen getroffen periodes)… verzekeringsaspect veronderstelt tegenover bijdragen rechten uitkeringen staan; aspect verwijst collectief gedragen strikte wederkerigheid nuanceren punt legden klemtoon karakter Stelsels laten samenhangen verdelen risico verminderd wordt: ‘verzekeren’ zuiver ‘gedefinieerde bijdragen’ (defined contribution) volledige negatieve schok fluctuatie prestaties’ benefit) uitgangspunt dimensie waarborgen intragenerationeel verandert demografisch vlak kennen reeds; waarvan aard benadrukt ontwerp (waarin uitstippelen Beide volwaardig verzekeringssysteem ontwikkeling bijkomende behoeften koopkracht essentieel: discriminatie pensioenplannen aangeslotenen zorgvuldig gezonde kostenstructuur redelijke rendement Onder parafiscale legitiem billijke inspiratie zgn Musgrave gestabiliseerd (John Myles ‘A New Contract the Elderly’ G Esping-Andersen et Why need new welfare state Oxford University Press 2002) Wanneer woord ‘bijdragen’ juridische administratieve (waarbij werkgevers- werknemersbijdragen zekerheid) aangeduid belastingen betalen ‘Bijdrage’ leveren activiteiten daar eventueel pensioencontext meest liggende maatstaf bijvoorbeeld brutoloon operationele gelden) ‘economische bijdrage’ ‘inspanning’ hetzelfde: relatief inspanning terwijl eerder beperkt ingeschat markt Men denke laaggeschoold verdienen: arbeidsduur groot toch zoveel ‘economisch althans recht doen verwijzen tijdsmetingen arbeidstijd (uitgedrukt jaren) arbeidsintensiteit loopbaanjaar voltijds equivalente dagen VTE dagen) element blijkt verdienen arbeidsmarkt: resultante ‘arbeidstijd’ ‘inkomen eenheid arbeidstijd’ (bijvoorbeeld bruto-jaarloon vermenigvuldiging jaarbasis arbeidsuur) beseffen ‘bijdrage’ complexe werkelijkheid reduceert: uur maand gevolg uiting onderwijs vaardigheden kennis verwerven registratie praktische conceptuele problemen (voor zie 8; stelsel 9) niet-betaalde sfeer economisch lucratieve Ondanks nuances participeren formele arbeidsmarkt) arbeidsinkomen) beoordeelt bijlagen vindt achtergrondinformatie toelaat toetsen belicht hoofdpunten opgebouwd: cijfers puur nationaal gebruik geproduceerd berekend internationaal vergelijken bekijken 2) documenteren weer pensioenrecht inkomen referentie-inkomen juist loon) inkomens verdiend geherwaardeerd feit arbeidsinkomens intussen gestegen (De waar type ) (benefit ratio) Net meestal gelijk gepensioneerde ambtenaren gedeeld wedde opvolgen Kader3 definities waarmee vergeleken empirisch invullen Sommige ratio’s hypothetische feitelijke gegevens aftrek verschuldigde personenbelasting soms tijd gevallen doorheen Soms opgesteld nationale doeleinden evenzeer werking systemen Gegeven vele gekozen uniforme bron waaruit resultaten gehaald bronnen geput oordeel Wel opgemerkt publiek informatie zogenaamde theoretische Er leeftijdsvarianten gesimuleerd: 65 uitgegaan (ten vroegste) aanvangt Carrières respectievelijk 42 lang uitgevoerd groter samengevat 4-A Type Leeftijd Gewerkte Aanvang Aantal Plaats 1969 B 40 1974 E 28 1973 gelijkstelling 1976 1981 1994-1997 brugpensioen van2007 Bron: H Debels & J (2012) Pensioenbeleid Belgisch Tijdschrift 54(1) pp 133-158 varianten macro-economisch 50 89% macroeconomische lage types tewerkstelling (312 jaar); 2/3de (210 1/2de (150 enige aanleiding opbouw veronderstellingen jaaropbrengst (BP) pensioenvermogen (BPV) (BL) tonen gevoeligheid loopbaanjaren inactiviteit loonevolutie … gebeurt kijken niveaus simulatieresultaten opgenomen 4-B Gemiddeld Gemidd eld Zeer laag loon; 312 dagen/jaar 210 150 BP/BL BPV/BL (vermog en) bonus) 49 40% 74 70% 78 20% (bonus 5%) 9%) 43 92 90% 63 67 30% Loopbaan: korter (40 p v B-A 0 -5 -0 86 -12 -16 00% Leeftijd: (62 G-B -3 Gelijkstellingen: gelijkstellingen (waarvan brugpensioen) E-B -1 50% leiden conclusies: gelijke B-A) procentpunten stemt bedrag overeen Gewaarborgd Minimum Maandinkomen 22-jarige anciënniteit pensionering/het pensioenbetalingen verondersteld pensionering/een jaarloon bekeken (Type versus A) speelt geniet zodra combineert (minstens) 5% stijgt daardoor 46 9% 4% illustreert lagere pensioenleeftijd enkele positieve G-B); incentive vroeger suggereert niet-activiteit opgevangen E-B) Meer onbelangrijke aanvulling afwezigheid toenemen vervroegde ambtenaren7 gesimuleerd focusten vooral voordelen diplomabonificaties (preferentiële) tantièmes ongelijk groepen berekeningswijze ambtenarenpensioen leidt hogere toepassing werknemerspensioen; alleenstaanden termen (als Als progressieve belasting effect uitgesproken aanvullen observaties beeld bruto-vervangingsratio’s gecorrigeerd pensioeninkomens waardoor netto-vervangingsratio’s gunstiger uitkomen (in hieronder vergelijkingen landen gemaakt) ongunstiger hoge laatsten Niettemin blijft aanvullend verdeeld; geaccentueerd term ‘ambtenaren’ statutaire personeelsleden dienstverband benoemd bijlage voorliggende pijlers pensioenlandschap 5-54 pensioenen: lineaire ongeacht uitgekeerde kapitalen bezwaarlijk billijk fiscaal aangegeven hoog wegneemt pensioenbedragen significant hoger Daarbij aangestipt overheidscontractanten hiertoe recent gecreëerd Europese Unie OESO publiceren hanteert ‘bruto geaggregeerde vervangingsratio’ (de officiële aggregate replacement feitelijk geobserveerde individuen oud 59 Omdat indicator fase lager noemer breuk; vermoeden gevolge anciënniteitsprincipes verkennende oefening EU-SILC bevestigt werkende 64 54 2010) ratio aldus verkregen verschilt Frankrijk aanzienlijk (meer procentpunten) Noordelijke Duitsland desondanks interessante differentiële Ongeveer 575 (gemeenten OCMW's autonome gemeentebedrijven intercommunales) 2009 aangesloten initiatief VVSG RSZPPO Vlaams pensioenpijler contractuele vond voornamelijk Vlaanderen schoorvoetend weg Wallonië Brussel neemt teller concept middelengetoetste tussenkomsten arbeid Werkloosheidsuitkeringen gezinsbijslagen ziekte invaliditeit Bijkomend materiaal aanvraag pleiten aandacht besteden vergelijkt netto-basis bruto-basis (eigen CSB) scoort werkt behalve groep Zie 45% 55% 60% 65% 75% 80% 85% 2007 2008 Oostenrijk Luxemburg 23 grootste netto- gunstig o Uitkeringsratio’s projecties (FPB) d Ze instroom jaar; levert duiding dynamiek uitkeringsratio’s; noemen ‘uitkeringsratio’s instroom’ regelgeving (bij ongewijzigd beleid) verbeteren vanaf 2030 begint dalen 2020 stijgen projectie 4-C brengt tabel resultaat gevraagd impliciete bijdragevoeten concentreren afhankelijkheidscoëfficiënten nuttig bijdragevoet regime prestaties inkomsten dienen (gemiddeld pensioen/gemiddeld socio-economische afhankelijkheidsratio (aantal gepensioneerden/aantal werkenden) ‘theoretische bijdragevoet’ 2050 Stelsel 203 246 297 325 327 319 Uitkeringsratio 404 437 473 471 450 427 407 Socio 462 466 520 631 722 765 784 162 222 267 285 283 276 403 465 521 536 525 505 479 402 391 425 498 543 559 576 Ambtenarenstelsel 493 560 678 807 877 900 914 553 583 624 652 676 698 709 891 961 086 238 290 289 (nota "Une estimation à long terme du taux cotisation d’équilibre implicite différents régimes pension") overheidspensioenen werknemerspensioenen wijzigt: verloop complex invloed evenwichtstoestand (steady state) koppeling welvaart stabiele verbetering welvaartsbinding induceert steady state): sterker plateau (dit oudste genoten maximum welvaartskoppeling) Naar Generatiepact ingevoerd; interactie veroudering veroudert daalt normaal uitkeringsratio; welvaartsaanpassing zwakt leert beweging nu verklaren om: voorbije genomen invoering afschaffing malus bij); jonger betere hebben; gaan; loonmatiging crisisjaren werknemers; zwakke midden 2000 specifiek werknemerspensioenen: loonplafond (tot 2025) groeit vi zelfstandigenpensioenen: gewaarborgd minimum negatief uitkeringsratio: progressief hernemen (naar 2030) zelfstandigen: ingaan macro-economische bovendien welvaartskoppeling achter naarmate ligt); dalende aandeel gezinspensioenen zelfstandigen; mannelijke langer studeren; 2026 werknemerspensioenen; snel stijgen: vrouwelijke redenen: toenemende arbeidsmarktparticipatie studeren neutraliseren) I; (beperkte) beschouwde overlevingspensioenen; leeftijdsprofiel onderwijssector: onderwijssector betrokkenen; mimeo benefit ratios armoederisico Studiecomissie 26 beïnvloed dalend vermits gezinstarief voorspelt gelijkaardig voorspelde trend verontrustend werknemerspensioen stelselmatig 2025 overheidspensioen kloof Conclusie besproken genuanceerd ambtenarenstelsel moeilijk gerechtvaardigd geprojecteerd (wijzigingen in) gevoerd vervangingsratio’s: sommige bezorgdheid ervoor peil som vergelijkbaar eenduidig begrip: geformuleerd heldere opvatting relevante geredeneerd (i) (ii) (iii) centrale Naast gezien Andere gepubliceerd werpen 4-D Beschermingscomité Pension Adequacy European Union Inkomensarm oede 65+ Ratio mediane 65+/65 Relatieve Percentage ernstige materiële tekorten gepensioneer den (A) (B) (C) (D) (E) 100 75 Denemarken 71 79 89 Report Eurostat gebruikte gedefinieerd: Armoederisicograad (kolom A): percentage 65-plussers equivalent mediaan inhoudingen opgeteld gezinsleden aangepaste OESO-equivalentieschaal 65+/65- B): armoederisicokloof C): armoedenorm D): wonen huishouden beschikt goederen E): ligt kolom 4-D) vaststellingen gegevens: armoedekloof plussers klein net 60%-armoedegrens C); schaal volwassene gewicht toegekend volwassenen kinderen Kinderen eigendom huis: Berekeningen (inkomen 2009) illustreren 13% bedragen 19% toegerekende huur) populatie personen geconfronteerd problematische woonkosten c bezit huis overeengekomen methode vergelijkbaarheid alvast geciteerd zij enkel daling statistisch Inzake deprivatie studie weliswaar D) geselecteerde EU27 scores Wat aanwijzingen EU toeneemt afneemt interpretatie ‘ernstige deprivatie’ deprivatie-items gericht totale Zij geschikte selectie leefsituatie leeftijdsgroepen kijkt E) armoederisicograad geklasseerd ‘andere inactieven’ (doorgaans armoederisico) nauwelijks 50+ 60+ Verschillen 50- 60- beperkte verklaring globaal Specifiek armoedepercentage samenhangt relatieve Measuring Material Deprivation Indicators whole population child specific indicators Methodologies Papers 29 woorden positie inkomensverdeling B) gepresenteerde armoederisicograden Of kwetsbare bevinden woningbezit roerend vermogen invloed; tegemoetkomingen dienstverlening terugbetalingen woning kans gehad roerende vermogens oordelen jongeren argument factor macro-niveau nadenken gemiddelden misleidend zijn; mogen blind beschikken: minimumbescherming kwamen inkomensverhoudingen stabiliseren wenselijk geacht gezicht lijkt lange-termijn-voorspelling strijdig verwachte hoger) koppels verklaart armoededaling pensioenuitgaven hoogst 4- Hoge Raad Financiën (juli 2013) Studiecommissie Vergrijzing: Jaarlijks Verslag 2050-2010 Toename stijging voorspeld grootst hoogste nastreven inschattingen vertegenwoordigers weerspiegelen Vergrijzing (SCvV) raamt 2% 9%; publiceert SCvV uitgebreid rapporten voorspellingen afwijken gezondheidsuitgaven pleit beleidsdebat koppelen rijker geneeskunde efficiëntie orde pensioendebat discussie leefbaarheid (bruto) 4-F overzicht macro-budgettaire doorvoerde veronderstelling ritme evolueert Referentiescenario Kost (toename BBP) Verklaard C D F 2018- 2040- 1a (private (2 6) (-0 (0 (1 5) 0) 1b (publieke Overige + Totaal privé RAPPORT_CP_DEMO_10647 verbonden verlenging (bewerking 2020-2040) 32 berekeningen factoren’; factoren’ gedomineerd extra-grote bevolkingscohorte voorspelling toont pensioenkost domineert 2018 (+ procentpunt BBP; rij 4-F) omgekeerd (het verdwijnen doet procentpunt; 1)) levensduur Nu vervangingsuitkeringen kinderbijslag BBP: gerelateerd kolommen hoog: weergegeven (zonder gezondheidszorg) beoordeeld (HRF) ontwikkeld overheidsfinanciën ramen strategie aanzienlijke prefinanciering volstaat dekken versie benadering (overgenomen HRF maart 2014) interne consistentie lijn totaal (lijn nummer 1b) Afdeling « Financieringsbehoeften » Advies 'Begrotingstraject Stabiliteitsprogramma 2014-2017' (maart 60-61 uittreding procedure buitensporig tekort (EDP) begrotingsbeleid omvangrijke (BKV) potentiële versterking financieringsbasis marktsector as realisatie verlagen BKV Die vastlegging overheidsschuld geraamde omvang becijferde elke lidstaat vastgelegd EC gedefinieerde methodologische MTO begrotingsoverschot Gezamenlijke Overheid 2017 basisscenario geraamd 7% gedeeltelijke tamelijk behalen opnieuw proces sneeuwbaleffect gang gestage verlaging rentelasten vrijmaken Daarnaast beperking behoud gedurende overschot versoepeld evenwel 'governance' vermeden 1% grafieken traject toestand aangehouden terugbrengen overheidstekort grens 3% Jaarverslag september aanmerking 2014-2019 overeenkomen effectief 6% output-gap altijd 1%) 2019 basishypothesen (september rentevoet 2015 tempo jaarlijkse schuldverlaging bedraagt overschrijdt zakt symbolische stabiel 2017-2050 geleidelijke versoepeling NFB belope 25) afgeleide vrijgekomen primaire marge 64% gedekt gefinancierd financieren hetzij gestimuleerd groeipotentieel combinatie totdat 2023 evenveel trendmatige nominale groeivoet (een nul) effectieve afnemen bodem Hetzij cumulatieve 05% 2022 2024 2028 2032 2034 2036 2038 2042 2044 2046 2048 bbp Eigen FPB (2013) (BVK) (2) Primair BVK (3) (1) (3-2) 0% Schuldgraad (Linkerschaal) (Rechterschaal) Intrestlasten Begrotingssaldo (4) Ongewijzigd 4): onhoudbaar opeenvolgende publicaties pensioenlast samenspel ondanks Daarmee beantwoord wil methodiek houdbare effecten: schuld netto-uitgaven vergrijzingskosten vervangen beschreven begrotingsoverschotten begrotingstekort Cruciaal redenering aanhouden creëert rentesneeuwbal permanent ruime bovenop extra-ruimte nl schijf ‘voorfinanciering’ (structureel 2017) gepast concentreert pensioenvraagstuk: ‘kompas’ uitsluitend Stijgende vervangingsinkomens werkloosheidsuitkeringen aanverwante uitkeringen; (en onvoorspelbare) ‘Op houden’ bevindt (Tabel stelselmatige prioriteit verhogen hierboven illustreerde onvermijdelijk wordt) ander houdbaarheid’ ‘financiële gepreciseerd benadering; partiële oogpunt Vooruitzichten opmaakt basisscenario’s onzeker: weten doorzetten ontwerpen performant demografie onzekerheid onmiddellijk ligt: steunt bekend dwingen snelle actie onafwendbaar beslist houdende overgangsperiodes sensitiviteitsanalyses HRF: focussen zin veeleisend zichzelf afhangen daarna omkeert langdurig begrotingstekort; impliceert; spreekt begrotingstraject 38 overeind rechtvaardige lusten slechte omstandigheden valstrikken vermijden passiviteit leiden: alarmisme zeggen gedoemd failliet oplossing bieden; immobilisme vasthoudt status quo belangrijkste kritische vaststelling aangepast tweeverdienersmodel gezinsverbanden groeiende mobiliteit hieraan remediëren historisch gesteund Voorbeelden hiervan ontbreken echtscheidingspensioen ambtenarenpensioenregeling tarief haaks moedigt huwelijk samenwonen ondermijnt Bovendien beschermd echtscheiding; koppel scheidt anomalieën cumulatie overlevingspensioen voordeliger overleden echtgenoot was langstlevende overlijdt opgebouwde gangbaar klassieke kostwinnersmodel ‘beloond’ wisselwerking loopbaankeuzes optimaal nadeel eindloonregeling voortvloeit weddeschaal vrij toevallige overstap middelloonregeling gepleit brede inclusief toelagen Doordat meegeteld toeval 39 overgewicht laatst verdiende lonen; kiezen job functie voorheen benadeeld aanmoedigen Transparantie bestuurders pensioendiensten) bestuurden vlakken ingewikkelde geworden schatten opbrengst betrokkene beslissen Hierboven beklemtoonden draait rond rechtvaardigheid leesbaarheid reeds ongelijkheid werknemers) gebrek tasten Tussen objectief verantwoorden loopbaanvoorwaarden gelden wenst ambtenarenpensioenstelsel notie meetellen diplomabonificatie verhogingscoëfficiënt toegepast voordeel wie zogenaamd preferentieel tantième ambtshalve 365 wegens rekenen zestigste verjaardag ambtenaar geldende vereisten 61 uittreden respect bijgedragen band gemakkelijker ondersteunen probleem aaneenschakeling gegroeide uitzonderingen Begrijpen logica nagedacht problematiek tegenstelling (meer) gesproken iets loopbaanbreuk (Dit praktijk pensioenregeling bonus sectie) correctie zwakker strikt vervroegen vergroot 4-B) vergt onrechtvaardig discriminerend worden: keuze nemen; staan open aanmoedigt; zet druk sterkere pensioenbedrag naargelang daadwerkelijk Beslissingen ene implicaties keuzemogelijkheden tenminste langetermijnperspectief budgettair onevenwicht vertonen rechtvaardigheidsoogpunt dergelijke stratificatie kent Laaggeschoolde hooggeschoolde mensen; geteld gezondheid correctiemechanisme (laaggeschoolde beginnen mensen); Recente pensioenhervormingen gewijzigd volledigheid betrachten aan: Strengere minimumleeftijd 60 sedert jaarlijks maanden verhoogd opgetrokken jongere (61 leeftijds- gelijkgeschakeld meeste sneller eisen voldoen; onmiskenbare Daarin winst ingevolge zitten) Hervorming pensioenbonus29 interessant instrument arbeidsprestaties uiteengezet voert criteria: krijgen nadat opbouwt (omdat gestart is) ouder tweede) onafhankelijk herverdelend toevoeging spanning eenzelfde kleiner toegevoegd doorbreekt inbegrepen) januari plafond Wet Wyninckx overschreden Verder wetgeving overschreiden evenmin ‘eenheid loopbaan’ werknemers- aanmoedigt verdient (wel niet-gewerkte werknemersregeling) dag gepresteerde bezoldiging zolang 100% doorbetaald ziekteverlofdagen Aangezien inhield kon uittredegedrag loopbaan: prikkel ‘substitutie-effect’: opportuniteitskost ‘verloren groter) gedeelte ‘inkomenseffect’: invoeren bestaand budget basisbedrag enigszins verlagen) eenduidiger soort ‘bonus/malus’ loopbaan/leeftijdsvoorwaarden later tijdstip verschuiven niet; ‘substitutie-effect’ bonus/malus beduidend (op verhoogt ca 5%; werkte weegt boeken extra loopbaan; beschikbaarheid niet-werkenden knelpunt Eenheid telling jaren; 14040 tellen tellen) ervaren31: grotere meeruitgave beslissing Differentiatie fictieve gedifferentieerd tijdvakken werkloosheid bedrijfstoeslag gevaloriseerd minimumrecht facto differentiatie toenemen: pas kalenderjaren december tijdsperiodes geraakt merken reële loonstijging; mettertijd beleidskeuzes vrijwillige werkonderbreking gemotiveerde tijdskredieten thematische verloven pensioenberekening; helemaal (cf Afschaffing zelfstandigenpensioen afgeschaft Aanpassing refertewedde tienjaarlijks vijfjaarlijkse Voorts voordelige 1/48 betrokkenen Vele eindigen jaar: gangbare ‘volle jaren’ meespelen 45/45ste; uitzondering brugpensioenen arbeidsovereenkomst bedrijf moeilijkheden herstructurering brugpensioenregelingen 44 Vanaf weduwen weduwnaars overgangsuitkering gradueel vijftig rato Ingrepen tijdskrediet nam ‘werkloosheid bedrijfstoeslag’ heet) landingsbanen aangescherpt Voorheen minstens landingsbaan helft verminderen dienst werkgever beroepsloopbaan bewijzen willen opnemen zwaar beroep reorganisatie plaatsvindt Werkloosheid vereiste mannen 2024) 58 mits verdwijnt Tevens 52 Tot slot werkgeversbijdragen Harmonisering arbeiders bedienden februari raakten eens pijlerpensioen Werkgevers harmonisering toekomstig consequenties Deel III 17) kernachtig twijfel betekenen is; weggenomen inzetten Twijfel ondoorzichtigheid uitzien steunen transparant gekomen volstaan geloven grondig gesleuteld integratie tien gelden: iedere burger pensioenopbouw principes; Vooraf spelregels verzekeren gehandhaafd voldoet belonen opdat eenvormige invulling stelsels; objectieve uitstap voldaan loopbaan- leeftijdsvoorwaarden bestaat) vii opneemt rug Gedeeltelijke viii genieten eenvoudiger ix gemoderniseerd eenvormig gemaakt; overgangsperiode; samenwonen; echtscheiding beëindiging gesplitst; billijker x gelijkstellingen: uitkering onvrijwillige arbeidsongeval beroepsziekte gesteld) moederschapsrust ideeën achtereenvolgens ‘conditionele zekerheid’ opvolging partners; puntensysteem; flexibiliteit; maxima; periodes; gezinsdimensie; schetsen pensionering; zelfstandigen) ‘verhoogde werkzaamheid’ voorstelt slagen; IV doelstellingen: drie-eenheid beschouwen ‘volledige robuuste automatisch gebeuren: weet voorhand evolueren tijdige inhoud oriënteren ingebouwde endogene ‘aanpassingsmechanismen’ document bedoelen (tenzij aangeduid) werkelijk geïmplementeerd uitmaken Ingebouwde tijdig Precies vinden misverstand niemand Bruto Binnenlands Product voorspellen verre ogen houvast zekerheid; gebeurt’ engageert ‘conditioneel’ 48 etappe tenslotte beleidsdoelstelling drukken cijfer beleidsaanpassingen minste afwijking onstabiel bandbreedte waarborgen’ conditionele waarborg (verminderd pensioenen) uitdrukken Eén situeert macroniveau: situeren microniveau: afzonderlijke gezinnen (secties duidelijkheid georganiseerd beklemtonen omzichtig dadelijk aangeven vereisen geformuleerde correcte waarover onderlijnen nogmaals macroniveau uitdrukkelijke komende decennia (we optreedt gezinspensioenen) microniveau referentiepersoon misverstanden ‘vervangingsratio’: geherwaardeerde welomschreven (bijvoorbeeld: ‘Geherwaardeerd’ belofte referentiepensioen referentiewerknemer; referentiewerknemer benchmark beleid; typegeval operationaliseren iemand referentieloopbaan voorschrijft had overeenkwam tijdgenoten hetzelfde ingaat T welbepaalde T) toegelicht: definitie anker referentie-vervangingsratio Kortom stelsel; referentiezelfstandige; referentie-ambtenaar profiel projecteert gewenste uitkomt ‘vervangingsratio’ spreken) representatieve persoon ‘referentieloopbaan’ loopbaanjaren; uitgangspunt: context) norm haalbaar ‘volledige’ onhaalbaar meerderheid verhoudt instrumenten budgetevenwicht feite netto-termen wegen netto-vervangingsratio netto-referentiepersoon nettodoelstelling gemakkelijk hanteerbaar kompas Indien gefixeerd netto-doelstelling wijziging overheidsbeleid meteen repercussie referentiegeval vereenvoudigde bruto-pensioeninkomens Bijkomende 51 omvatten Welvaartsvastheid pensioenuitkeringen ontvangen intrestvoeten start mèt hoeven groeiritme volkomen arbeidsinkomens) (opdat onmiddellijke inkomensverlies uitgesloten welvaart) beschermt 14) Vanuit standpunt ‘demografische risico’s’ andersom: verlicht risico’ Voorspelbaarheid opzicht wenselijk: richtsnoer terrein welvaartsstijging gezorgd (hieronder) ‘wenselijkheids’-standpunt strak rechtstreeks Aanpassingsmechanismen macro- micro-doelstellingen van: werkzaamheid); compenseren ruim opgevat aannemen schrijven ‘het ‘structureel’ doelbewust gekozen: pro-cyclische aanpassen korte-termijn schommelingen beoogde wijzigt matiging eventuele verhogingen verruimingen handhaven netto-basis) pensioeninkomen aanpassing tijdelijke afzwakking regelmatige welvaartsaanpassingen verruiming hoeft betoog reageren sluit korte externe ondersteunt toelichten voorbeeld: onwenselijk pro-cyclisch effect: naïeve supply-side veronderstellen vanzelf 53 (of volledig) voorspelbaar Essentieel gespreid gepensioneerden: daarover voorspelbaarheid implementatie Stel Drie instroom) remmen verhogen: raakt gepensioneerden; blijvend actieven; raken spreiding verzamelen pensioen; referentie-loopbaan; referentie-loopbaan bepaalt treft instellen; ‘op voorhand’ mechanismen: instituties strategieën werkgelegenheid: interessanter partijen functioneren verruimen instrumentarium ingezet abstract indruk nochtans geval: mechanisme èn financierbaarheid garandeert Daarover géén spreken pseudozekerheden aanbieden conditioneel responsabiliseren zekerheden’ keuzes: ongeval tegenslag ‘kiest’ ‘norm’ ‘spelregel’ Zo’n spelregel duidelijke afspraak omgaan ontkennen onzekerheden (inkomens)verhoudingen Zekerheden (met voorziene aanpassingsmechanismen) uitspraak anticipeert evoluties; vermijdt stabiliteit institutionele verankering pensioensysteem; loop permanente organiseren werden: opvolging: procedures vooreerst politiek consensus statistische bouwend empirische betrouwbare omvangrijk werkprogramma: investering administraties gepaard creatie Nationaal Pensioencomité denkt indicatoren: evenwicht: observeren 65-74- jarigen 55-64-jarigen anderzijds; (werknemers ambtenaren) groepen; ouderen; items (a) (b) pensioeninkomens; item (c) huishoudens behoren; ‘ouderen’ 56 adequaatheid mannen; e bijdragevoeten: arbeidsinkomens; liquiditeit solvabiliteit; tijdigheid volledigheid) reacties daarop (bv klachten Ombudsdiensten); vertrouwen natuurlijk eenzijdige onderliggende beleidscriteria -doelstellingen prospectief controleerbare voorspellings- simulatiemodellen breder bandbreedtes sprake geverifieerd zorgen; ondernomen (netto-vervangingsratio’s referentie-vervangingsratio’s) ondergrenzen bovengrenzen evenwichtsvoorwaarden (te definiëren) Tijdelijke 57 conjunctuurcyclus aanpak Vooreerst onderlijnd vastgesteld aparte aanvaardbare ambtenaren… onderlinge bijgevolg oplossen stelsels) complementair (cash cash out); solvabiliteit (actuele activa passiva); Ieder bilan opgemaakt ieder inzicht veranderen (indicator iii) pertinente ambtenarenkorps; ‘impliciete mindere stelsel) absoluut eenvoudig passen divers werkgevers financieringsstromen regelingen eigenheden toepasbaar Uiteraard gegenereerd voorbehoud bestudeerd sensitiviteit methoden concepten toelaatbaar endogeen evident gereageerd Welke uiteen betrekt onevenwicht: diegene gepensioneerd Technisch (vermindering passief) (verhoging actief) Zelfs rekenregels aanpassingsparameters communiceren objectiveren automatiseren Systematische automatisering smeren discontinuïteiten overwegen duur voorkomt formule puntenwaarde evoluerende dergelijk samenvatting aangepast; gevolgd gelegd gewonnen allesbehalve 16) gefaseerd stapsgewijs kwantificeren realistische waarbinnen methodologie kwantitatieve afronden toegemeten nodige concretiseren voorzichtigheid stadium werkzaamheden vooraleer geschetste alles opvattingen gezinsdimensie… Al gebalanceerd pakket meent samengebracht evenwichtig verdelingsaspecten Institutionele instelling besloten behouden intern afzonderlijk verevening zodanig dotaties politie openbare ziekenhuizen) inspireert respecteert Globaal Beheer analogie voorgestelde toepassen beheersstructuur aanbeveling bevorderen ‘Technisch Comité overheidssector’ PDOS ingesteld37 buigt tripartite samenstelling: regeringsvertegenwoordigers bevoegdheidspakketten: pensioenbudgetten; verstrekken advies aanbevelingen bevoegdheden uitgeoefend kleine staf inhoudelijk hoogwaardige onderzoeksstaf pensioenbudget treedt noch uitwerking regeringsbeleid ‘1e bis’ sector(zie rapport) beslissingsbevoegdheid goedkeuring opmaak begrotingen pensioenbegrotingen volgende: Aan pensioenbudgetten subcomités schoot ingesteld decisieve consultatieve KB oktober afgeslankt geactiveerd subcomité benodigde samenwerking bevoegd inning Eens budgetten vastgestelde overgemaakt Globale Beheerscomités uitvoeringsorganen geldig budgetcontroles tussentijds bijgesteld beheerscomités kasbewegingen uitvoeren uiteraard voortschrijdende meerjarenramingen traditie Eerste ministers zaken advies- aanbevelingsbevoegdheid uitbrengen voorgelegd bevordering acht aspecten initiatieven informatieverstrekking wetenschappelijk voorkeur pensioeninstellingen; instellen koepelorganisaties zitting raadgevende stem deelnemen besprekingen thema raadgevend orgaan beleidsstrategie Autoriteit Diensten Markten (FSMA) voorzitter vertegenwoordiger ‘Federale adviesraad ouderen’ aanbevelings- informatie- debatinitiatieven rapporteren genoemde Parlement bipartite Arbeidsraad (NAR) comité 18) ‘1ste behoort modaliteiten thesauriebeheer Beheer; voorlopig toegewezen tripartiet instemming vastgesteld; vetorecht overheidsvertegenwoordigers taak advisering opzetten Tijdens jaarbasis: hoeveel verworven euro’s gedeeltelijk omzetten (Om X Y specifiëren studentenarbeid normale betaald Gezien ‘loopbaan’ gehecht kunstmatige gemakkelijke studies regeling ‘jaren’; dieper verzamelt werknemersregeling; verstaan openbaar ambt aanneming geregeld worden) model pensioenstelsel; financiering) redeneringen financieringsbronnen interacties parameter δ α komen) mede Hoe (werknemersregeling)? Punten j Heeft krijgt minder: hoeveelheid verdienste afgeweken brutolonen; verzameld werd: veronderstel uurloon halftijds actief); keer verwerft breuk (gelijkstellingen 13) omstandigheden: heeft; relevant ‘puntenmaximum’ worden); loopbaan’; (fracties van) doorwerkt aanvragen; preferentiële verwerft; erkenning uitgeoefende tussen: pensionering: nominaal euro’s) hetzelfde; onveranderd; aanvraagt; gepensioneerde; levensloop ongewijzigd; latere prijsindex rest Noteer formulering uitsluiten selectief forfaitair gebeuren; voetnoot overeenkomt ‘aangepaste gecorrigeerde’ gezinspensioen alleenstaande: beschouwing omzettingen definitief (i): eenmaal (er starten 2021 enz referentiepersoon; referentiepensioen: fractie drukken; ‘doelstelling’ horen hij: opneemt;43 optie ‘vermenigvuldiging’ uitsluit forfaitaire referentie-werknemer nooit promotie gekend baremieke referentie onderlijnt; ontwikkeling) uitstelt twijfelt T+N; T+N 66 (noch positief) ingevoerd wij pensioenleeftijd; lichten Belangrijk noteren leeftijdscriterium ‘normale leeftijd’ vaste T: ??????????????????? ? × (?????????? ?????)? letterlijk plotse schokken voortschrijdend baseren T-1 T-2 T-3 loon)T eenvoud T; beïnvloeden gedragseffecten verschuivingen optreden (Dezelfde volgt: gewerkt zeggen: (3bis) 3bis) toepast vooropstellen uitdrukken: ‘vlakke’ loonprofiel (Het gaat) bijzondere ‘referentiepensioen’ (‘nieuwe zekerheden’) opmerkingen defined benefit-systeem dewelke verschuift ‘loopbanen’ arbeidsongeschiktheid moederschapsrust… ‘δ/referentieloopbaan’ samenleving: veroorloven aanpassingsvariabele bepaling variabele ernstig evolueert: (niet opaboom) factoren; 68 ‘lasten lusten’ mix ‘lusten lasten’ pensioen: legt aanpassingsmechanisme raakt: nadruk Collectieve levensverwachting: zoomen startpensioen) loopbaan) stand; (qua vervangingsratio) bijdraagt sub-sectie leeftijdscriteria onrechtstreeks: 69 opnemen: ceteris paribus aanmoediging correcties; houdbaarheid; uitkomst verstrenging toegangsvoorwaarden opvragen strenger dwingt vereenvoudigende (o stijgt) stelregel: pensioenbijdragen verzekerd pensioentijd overlijden) blijft; stelregel vervuld ‘referentiewerknemer’ Opgemerkt procent sociaaleconomische realiteiten weergeeft werkzaam succes achteruitgang inzonderheid laaggeschoolden beklemtoond afgezwakt 70 lasten; geïllustreerd doormaken opwaarts neerwaarts piek 2039 effect) antwoord omkeerbaar getoond versneld doorgevoerd opaboom: (want nodig) anticipatie (Concreet: 44; simulatie voorspelbaarheid: informeren? Hoger schreven uitstekend gecommuniceerd minimum- maximumregelingen plafonnering brutolonen 11)44 pensioenbonus: minimumregeling pro rata ‘minimum punten’ toegangsvoorwaarde: gepresteerd maximumregeling fiche ‘voorwaardelijke’ ‘minimale puntengarantie’ (behoudens dankzij pensioenbonus) puntengarantie; puntengarantie gelaten minimumgarantie juni T+1 krijgen: uw Waarvan Hoeveel pensioen? u arbeidsprestaties? periodes? Verhoging erkend 2+3+4 Voorlopig loopbaan’) Minimale met: positief getal oplevert bijkomend (pensioenbonus) Waarde euro ingingen Wettelijke (leeftijd gaan) Vandaag: Verwachte toekomst: vandaag: Loopbaan (vanaf jaar…): VTE) (fractie arbeidsdag (= ‘normale’ (Fractie vervroeging) uitstel) Zodra gebeurd want 73 aanvragen (zelfs daaraan verzaken informeren: (doordat bruto(jaar)lonen moment); ‘pensioenbonus’ krijgt; geïnformeerd partiële) Wijzigingen Wettelijk ‘aankondigingsperiode’ aankondigingsperiode misschien stringent realistisch lijkt) vertrekken alleenstaande gevat plafonds resulteren 60; boven index loonstijging geweest neer: tijdgenoten; terminologie ‘geherwaardeerd’ Echter besparingsmaatregelen beste aaneengesloten ‘herwaardering’ (t opleveren loonstijgingen zelfde 486 Niet-herwaardering afwezig voorstellen): diegenen ‘Niet-herwaardering’ zwaardere vervat zit schakelt herwaarderingsprincipe verkiezen Rekenkundig neutraal Terugkerend paragraaf vastgeprikt bijdragen) overgang ; 1%; uitvallen ‘gunstig ‘ ‘ongunstig’ gene analyse: neutraliteit referentieloopbaan) loonsverhoging promoties coëfficiënt O historische ‘gemiddelde lonen’ uitgaande tevoren waren) rekeningen inschatten O: vermoedelijk ingebracht benaderend ingewikkelder vervroeging volstaan: zorgvuldige ‘recalibratie’ uitgetest parallel ‘proef’- overschakelt tijdsregistratie werknemers)? plannen ‘jaren’ tellers rijst Volstaat hebben? voltijdse (vandaag 104 VTE; billijk) cash-basis: Daardoor vrijheidsgraad δ: gedetermineerd eis onveranderd blijven: vooropgezette geprogrammeerd samenhang opmerken asset/liability trade-off structuurkenmerk veranderingsvariabele 76 opbouwen faire ‘voltijdse dagen’ prestaties; Principieel daarmee bezoldigingen gezinstoestand onderdeel Tijdsgegevens minimumrechten Bijlage verwerking tijdsgegevens vergen betwistbaar springt oog: (gratis tijdsregistraties onzekerder moest onbillijkheid opvangen tijdszone voet plaatsen omzetting deeltijdse equivalenten maatpersoon zover maatpersoon-concepten sectoren motieven sectorverschillen onbillijk behandelingen uren heen ondoorzichtiger loslaten dagloon waardering geregistreerd 77 momenteel jaarperiodes afgebakend toekenning 208 minimumpensioen streng uiteenzetting criterium) t-1 definitie) verkieslijk Minimumpensioen 10) aangestipte eenheden: ‘jaar’ consistent uniform werknemers: ‘loopbaanjaar’ redeneren ‘loopbaanjaren’ telt Bijgevolg ‘gratis schaffen; besparing voorbijgestreefde 6-daagse werkweek 5-daagse responsabilisering (over jaarbasis) terug) schuilt pensioen) kwartaal zuivere ‘tijdsregistratie’ erkennen hierin gronde moeilijkheid ‘tijd’ kruissnelheid welk ????????? (?????????? ??????)? (?????? ??? ℎ?? ????)? Hier abstractie gewone (60) 55) daarover) verwerft: 60/55 referentiegroep unieke bekomen exact 0909 overgang? neutrale 1000 eindloonregeling) vaststellen retroactief loopbaangegevens reconstrueren ambtenaren’ (‘alle ALLE 1000!) deling begrensd begrenzing reconstructie ertoe 000 ‘ambtenarenpunten’ oude mln punten) drie: (5) ambtenarenwedde Dan toevallig fictief (T > O) (6) presentatie transitiemethode veronachtzaamt Daarvoor gezocht diensten; 80 praktijk; eng wedde-concept bezoldigingsconcept Veronderstel gelijktijdig doorvoeren ingreep inschatting werd; als; dan: berekeningsarchitectuur analoog opstart berekeningssysteem wedde-begrip bezoldigingsbegrip ‘revalorisatiecoëfficiënt’ eindloon middelloon minder-uitgaven leiden) Merk Eventuele verrekend weddeconcept overgestapt bezoldigingsbasis ongewijzigde bijdragepercentages macrovlak inkomsten; voorbij enge winnen verliezen zorgt onderhandelingsagenda bijdragebasis: macro-vlak betaalt groepen: méér vice versa; 81 gelijktijdige complexiteit techniek onderhandelingen alternatief transities implementeert wedden schets overgangsperiode winnaars verliezers maximumpensioen onverkort winsten resp ontmoediging maximumregel versoepelen patroon verlies ambtenarengroep weddeprofiel niets vertrekkende collega’s vlakke scharniermoment niveau) weddebegrip loopbaanprofiel referentieambtenaar 82 alinea omzichtigheid evenwichtswaarde transitie) middelen; Hetzelfde presenteerden Praktische conceptueel ambtenarenpensioenen; (bijzondere) inherent ‘uitgestelde loon’ loonontwikkelingen orde: doorgetrokken Los omvorming (budgettair neutrale) ambtenarenkorps wedde’; 65) bezoldigings-begrip afgestapt wedden; spreiden 83 overwonnen bewegingen ‘incrementele’ ‘oud’ ‘nieuw’ weddebarema’s transitiefase implementeren (inbegrepen overheidscontractanten) zelfstandige parallelle bijgehouden puntensysteem? loonontwikkeling puntenlogica En berekeningsmethoden harmonie flexibel noopt communicatief vraag: mijn draagwijdte bijdragenprincipe perioden anker: 84 verwijzing vergemakkelijkt uitzonderingsregels scheiding modellering interindividuele omzet vastligt vrije uittredingsbeslissing (m soepel communicatie opgezet eigenaarschap berekeningsparameters manipulaties vrees systeem) moeilijker Splitsing implementeerbaar 12) rugzak euro’s; resterende zitten hoewel opgelost principiële bevatten puntenstelsels uitzicht berekeningsmethodes levensgeschiedenissen voorkeuren combineren gegaan Flexibiliteit wensen venster contouren parameters: opvragen; vervangingsuitkering laatste) 2016: loopbaanvoorwaarden: is); 41; Commissie; loopbaanvisie gelijklopende lopen eerdere hierover aanvraagt pensioenuitkering bijgedragen) tewerkstelling; beperkt: doorzichtig min voorspelbare Uitgedrukt heeft: studeerden werknemers); gaan: individu; filosofie (gerelateerd inkomen) bonuspunten genereert pensioenopbrengst (bijkomend beloont (geheel gedeeltelijk) pensioenleeftijd’ uitbetaald nul individu: referentieloopbaan; ‘tweede mechanisme’ loopbaangevoelige Formeel aannemen: x0 xw xr (x ≥ x0) ?? (feitelijke pensionering); (indien doorvoert) 88 ? sterftetabellen grootte (xw) opties: Ofwel (steeds geldt: ≤ xw); pensioenleeftijd) interval Optie consistenter quasi strenger) geplafonneerd levensverwachting) (verhoogd regressief gebaseerde geschoolde Wie (behalve onderbroken heeft): bescherming geschoold bevoordeelt typisch geschoolden (Bij leeftijdsvoorwaarde begon voordelig doorwerken kiest geringere regressieve leeftijdeisen gevonden (Zie 15) neerwaartse gedwongen verminderingscoëfficiënt Onvrijwillige werkloosheidsverzekering activeringsbeleid verplaatst pensioendomein hoort gelijkstelling) periodes) onrechtmatig daartegen opgetreden activering uittredestelsels definitieve 90 inhouden: arbeidsongeschikt thuis flexibiliteit: vergroten limieten uitstapsysteem logischer uitstapsystemen opengesteld (gedeeltelijke) opnamemoment Deeltijds hefboom wordende overwegen: (vanzelfsprekend correcties) perspectieven Werknemers krachtig (demotie) arbeidsvoorwaarden maatregel doodgewicht veroorzaken: verlaten onderbreken 1996/1997 ingeschreven pensioenregelgeving bepalingen heden (onder pensioenopbouw) 91 slag erover gewaakt misbruikt bedrijven herstructureren ontslag werkloosheid; vrijwillig moeilijke ziet opportuniteit gedeelde (volledige) pensioneringen afgebouwd aantrekkelijk pensioenreglementering pensioendossier meer) pensioendossiers openen vervangingsinkomen leeftijdsgrens rijzen (volledig vervroegd) gecombineerd onbeperkt bijverdienen? ‘wenselijkheidsstandpunt’ ja antwoorden voorwaarde: correctie; bijverdienen ‘haalbaarheidsstandpunt’ Onbeperkt toegelaten belegd uitstellen vrijmaking arbeidsinzet; evidente pensioenuitstel prikkels (aangezien wachten opname) luidt opbouwen? doen; variant belangrijk; ‘gedeeltelijk (deels vervangingsinkomen? arbeidsongeschiktheidsuitkeringen kortstondige ziekteuitkering rentes regeling) dreigen oneigenlijk (moral hazard) plots ruilen (langdurig) verplichten ‘restitutie’ pensioenpunten actuarieel Onderzocht substitutie-effect inkomenseffect geliberaliseerd was) 93 werkloosheid-met-bedrijfstoeslag brugpensioen)? lijken sluiten; uitkeringsstelsels wederzijds conditioneren: venster; correctiemechanismen (minder geniet; bijverdienen); ‘eerlijke flexibiliteit’ beseft werkomstandigheden zelfsturing vrijheidsgraden monotonie zwaarte stress gaat… ‘Eerlijke aangepakt arbeidsorganisatie competentiemanagement ontwikkelingsplannen loopbaanpaden Door toetreden vrijheid afwisseling scholing zelfgestuurde afwisselende vol gesloten enveloppe erkende beoefenen verhogingscoëfficiënten verzachting pensionering) proliferatie erkenningen Dergelijk Ofschoon woning- vermogensbezit buurlanden onaanvaardbaar versterken: strengere genereus laaggeschoolde nadelen ondervinden betaalde verbeterd soepele strenge variant) ‘klein minimum’ jaarrecht ondoorzichtig modernere splitsing bijstandsregeling Inkomensgarantie Ouderen (IGO) fairness minimumloon loonvorming IGO vangnet bijdrageprincipe beogen residuaire doeltreffender garantie toegangsvoorwaarden: bouwt 95 fatsoenlijke gemengde globalisering vereenvoudiging (van 10% Ons respectieve puntengaranties bewaken) divergentie zo’n logische consequentie responsabiliserend remediërende verder) uitgelegde analoge basispensioen kwam besluit ofwel inhouden) egalitaire (middels beveelt gevoelig minimumdrempel 96 arbeidsmarkthervormingen vooropgestelde baan armoedenorm) dagen60 stapsgewijze minimumjaarrecht wegvallen ‘ingehaald’ (nadat hanteren Terwijl 33% (wanneer leven) standaardbudgetten stemmen vrijstelling 20%: vermindert armoedegrens versterkt stimulans pensioenleeftijd: middelentoetsen middelentoets non-take up (mensen IGO-supplement niet) onterechte take vragenlijst middelenonderzoek geherformuleerd toegankelijk elektronisch vragenformulier overeenstemming elektronische correct aanleg gerekend 6-dagen week vermogenskadaster breiden IGO-aanvulling opgestart pensioeninkomsten IGO-drempel drempel spaartegoeden rente vrijgesteld 200 euro; 600 10%: irrealistisch 10-jarige OLO geëvalueerd achtergrond sociaal-demografische arbeidsmarktevoluties onvoldoende bijsturing uitgebreide gegevensverzameling getrapte aanvulling: berekeningsplafonds ambtenaar) tijden erosie wenselijk; 1ste trap 2de Plafonnering Feitelijke jaarplafond loopbaan’: 2681 bediende61 gezinstarief; 2145 bediende Pensioenbonus: stijgend datum Ambtenaren indirect maximum) 6283 9/10e kwartalen 528 (gezinshoofd); 1222 (alleenstaande) Perspectief 2029: 1627 Idem onderbreking lag beroepscategorie loonplafonds 99 begrenzingen dagen: 1980 dag) ‘getrapt systeem’ veelal ongevoelig hij/zij zat; genomen) (referte)wedde opwaartse Uitgaande maximuminkomens werkelijke 1984 evenredig thans 1528 euro/maand (gezinsbedrag) (alleenstaandenbedrag) decennium stegen ver overeenstemmende 2144 vooruitberekening proportionalisering voltooid Volgens maximumpensioenen 2029 (gezinsbedrag prijzen (alleenstaande proportioneel gelijkgesteld); omgerekend geschreven loon- inkomensplafond ‘afgetrokken’ allen prijze integendeel (te) karakter; afglijding ‘informatiefiche’ refertewedde; ambtenaar62; installeert verhoogt) ‘minder eenheid’ Sedert 1/1/2012 waren; weddebijslagen wet (9) kreeg; hieronder) genereuzer aangesteld 101 (maar onderlijnden zich) benaderd formule:65 linkerkant puntenmaximum ‘45’ γ (7) toe) op: uitgehold schakelen eigenlijk loonprofiel) ‘beloning werken’ y wedde-begrip; vloeit voort voorafgaan deeltijds/voltijds equivalent; benadeelt aanstelling 102 steil weddeontwikkeling was… interacties; simulatietool afruil overwegingen samenhangende zijn? worden? verlengen? pensioenen? aangevraagd Eventueel informatiefiche voorwaardelijke schatting referentievervangingsratio (45 tantième; ambtenaren; Uit denkbeeldige α/γ ‘winnaars’ eindloonnaar middelloonregeling; ‘winnaar’ caveats juiste ‘referentiepersoon’ aanvullend) disparaat overal Vanzelfsprekend excessen overheidsgeld gefaciliteerd 80%-regel hervormen fiscaliteit 19) opzichten samenlevingsverbanden gezinslasten schaalvoordelen huishouding keuzen gezinsverband afhankelijkheden gelaagdheid genderdimensie Doorgaans (deels) inruilen zorgtaken tweeverdienerssamenleving voortvloeiende verdwenen ‘gezinsverbanden’ langsom vergrijzende (betaald) onbetaalde zorgactiviteiten achterhaalde gezinsconcepten dateren kostwinner huwelijksverbanden zorgden huwelijkspartners verdienvermogen Afgeleide solidarisering gebonden asymmetrische huwelijken verantwoording samenlevingsordening stuurde beslissingen: toewijzing thuiswerkende moeder én ideaal gezinscontext ongerijmdheden onrechtvaardigheden: gezinstarief) passage ontmoedigen arbeidsparticipatie tweeverdieners partner werkt; samenwoning; overlijden koppels; grond individualisering -intensiteit rationale samenlevingsordening: tweeverdienersgezin kinderopvang zorgverloven levensprojecten gemeenschappelijk geringe(re) afgewenteld uitma(a)k(t)en gebrekkige handicap effectiviteit beschermingsstelsels solidariteitsconcept ontwikkelen nastreeft intra-familiale logica’s verstandige vermengen: geresponsabiliseerd (individualisering) gezinsgerelateerde gesolidariseerd (intra-familiale solidariteit) (inter-familiale meebrengt zwakkere verdedigbaar takken gehuwden samenwonenden Gelet juridisch ‘duurzaam affectieve kostendelende uitsluiting verwanten graad’ Concreet Burgerlijke Stand opent adres gedomicilieerd 105 ingetrokken apart domicilie vermoed beëindigd derhalve bewijs tegendeel verblijf rusthuis affectief kostendelend vertoont beklemtoont overige Vertrekkende redeneerwijzen toegespitst ambtenarenregeling geïndividualiseerd Na Gezinnen scheve afschaffen asociale gescheiden samengetelde rustpensioenen echtgenoten opvragen) dekking 12-A (hij bevinden: jong dicht ‘nog jong’ ‘reeds getrokken overgangsfase overblijven: Langstlevende Overleden AA AA’ PA AP AP’ PP tekst (dus 12-A); weggewerkt benaderen afweging zorgarbeid daarvan) armoederisico’s redeneerwijze namelijk 107 gezinnen: toebehoren splitsen meestverdienende verweduwing asymmetrie veralgemeend samenvoeging Naarmate zijn/haar gedachte overlevende Praktisch gerechtigd huishouden: inkomensbehoefte overledene som; plafond) 12-A) plafond; differentiëren Aandacht afwikkeling continuïteit betalingen inkomenstoets geëffectueerd alleenstaandentarief overledene: extrapolatie (vergelijkbaar geval) gezamenlijke (situaties AA’) PA) voorziet; maakte) Benaderende suggereren gehuwde budgetneutrale schetsten bestuderen (deze markeert linkse middelste nadien algehele overwogen samenvallen heeft) meegenomen doorzichtige implementeren: 109 gebeurt) intrinsieke principes: pensioneringsbeslissing; arbeidsongeschiktheid69 schrappen verlengd pensioenberekening) moral hazard (oneigenlijk gebruik) leeftijdsbewust consistente afbouw uitstapstelsels Fijnmazige passen; online terzake onderhandelingsmaterie gemotiveerd loopbaanonderbreking ouderschapsverlof… waartegenover Gelijkstelling herhalen puntenenveloppes moederschapsrust) zinvol gerationaliseerd Hierrond ingewonnen loopbaanonderbreking/tijdskrediet inkomensgarantie-uitkering (tijdelijk) inkomensgarantie-uitkering) arbeid) achterhaald prioritair studieperiodes regulariseren bepleiten (herwaardering) (welvaartsvastheid) ‘pensioen uitkering’) bevolkingsgroepen groei) herwaarderen loutere volgde (zijn anciënniteitsprincipe ); berekening; 111 scenario’s: ‘groeiscenario’ reëel groeiden ‘stagnatiescenario’ toenamen groeiscenario bruto-vervangingsratio (zowel lonen) stagnatiescenario nietherwaardering ‘groei-risico’ groeien (onmiddellijk Omgekeerd groeiscenario) bijdragelast betaalbaar uit: eigenschap ingebakken pensioenformule herwaardering: pensioenbreuk uitvallen) loongroei berekeningsformule herwaardering) ‘60%’-regel ’48 6%’ afleiding inkomensprofiel indexcijfer consumptieprijzen inkomensverhouding gegroeid (lichte) onderwaardering carrière carrière: ontmoedigt functies 112 taaklast meebrengen genereren moedigen echtscheidingsproblematiek regelen huwelijksjaren vielen Anders bedoeling operatie introduceerden “A ” vertrok levenscyclus groei: verjonging) verjonging complex: opaboom; omgekeerde geboortes niet-volledige (misschien ongewilde) ‘automatische stabilisator’ 113 stilvallen verdelingseffecten haalbaar: tijdelijk zwak systeem; rekenschap rekenoefening (werkende) states (‘jonge gepensioneerden’) allemaal (‘oude uitkering: gelijkstellen Welvaartskoppeling Steady ‘jonge gepensioneerden’ ‘oude pensioenniveau 11% gezegd: constante structuur; 1); 91) op) ongewilde welvaartskoppeling; opteert uniformiseren theorie leeftijdsen loopbaaneisen voldoen overheidspensioenstelsel verlengde identieke Studieperiodes (geleidelijke) simultane regularisatie studiejaren c) doorlichting pensioenleeftijdsgrenzen categorieën fysieke psychische paraatheid Via loopbaanbeleid arbeidsproces legitieme beschamen; d) herijken Centrale thematiek belastende vereisen; e) loonbegrip 116 daartoe revalorisatiecoëfficiënt ∝� 10); f) ‘oude’ doel zomaar transponeerbaar loonherwaarderingsprincipe hoger); g) betreft; h) ziektepensioenen vergaande toenadering particuliere oogmerken: jonge ongeschikt circuit onterecht stappen; i) dienstjaren vermenigvuldigd aangepaste) proportie referentiewedde 75%) uitvalt werven overheidsdienst III); j) vernieuwde minimumpensioenen gestreefd doorzichtigheid afstemming elkaar; k) 117 echtscheidingsrisico ondervangen ex-echtgenoten; l) grenzen heen; m) achterliggende perequatie verankerd: weddeevolutie perequatiekorven teruggaan grondslagen veronachtzaamd afbreuk mening divergenties gronden gebillijkt beleidsaanbevelingen details Schrappen particulariteiten uitgesteld overheidspensioenregeling opheffen particulariteit overdraagbaarheid overweging loskoppelen zwaarste tuchtstraf overheveling Inhoudelijk gevaar proportionaliteitsprincipe vergelijkbare tuchtfeiten schuldig 118 overheden expliciet geopteerd nimmer Daarenboven tuchtsanctie tuchtrechtelijk gesanctioneerde strafrechtelijk veroordeeld dito gestraft Toegang Hieronder beperken toelichting anno (zullen) (vervroegd) alsof kracht tekenen tijdsbonificaties diploma loopbaaneis geregulariseerde werknemerspensioenstelsel pensioenjaren ingrepen afloop 05 bogen afbouwscenario weren bejegend inrustestelling medische voortijdig zestig herdenken richting schuilgaat leeftijdsgrenzen afwijkende sporen leger rijdend personeel Maatschappij Spoorwegen 119 verwacht grijpen pensioenwetgeving optrekken vigerende pragmatische uitvoerbare loopbaaneinde opengetrokken veiligheidskorpsen brandweer opgaan beroepsgroep nopen speciale korpsen personeelsstatuten uitstapregelingen vroegst oppensioenstelling uittreedt verlofregelingen uittredeleeftijd stuk pensioenwetgever statuten indirecte sturing (volledig) opening Berekening Voorafgaand jurisprudentie niet-vastbenoemd overheidspersoneelslid diens benoeming overgeheveld Tal schragen misbruiken laattijdige benoemingen wereld geholpen georganiseerde pensioenpools kostprijs grotendeels overheidswerkgevers pool gesolidariseerde RSZPPO-pool handelwijze bestraft Pool Parastatalen condities 120 discussies overdrachten exceptie staven aanstellingsregels exogene overheidsadministraties categorie statutairen proef benoemden proefperiode doorgeredeneerd aanvang toepassingsgebied transfer ZIV-uitkeringen minimumloopbaanvoorwaarde bezwaar statutair afwezigheden pensioenaanspraakverlenende kant onbezoldigde pensioenminister bezoldigde limitatieve geschoven bevelen alignering dezen soorten opmaken expliciete opsomming benamingen durven 121 gratis Niettegenstaande scholingsgraad significante interfereert verlengt Vandaar ware neutraliseren onvolledige averechts Enkel continu loopbaanverlenging legis loopbaanbreuken achterhalen gefundeerde voorkeurtantième oudsher gegrondvest afbakening voorkeurtantièmes alles-of wegen: alternatieven voorkomend weddecomplementen dringt werknemerspensioenregeling herwaarderen) ganse sensu lato 122 berekeningsbasis toevalligheden (10) RWeinde (11) Bgemiddeld (12) verschijnt wijzigt) vangt vereenvoudigd (vermits 1/60 75/45) tot: (13) (8) (14) overeenkomst noemers revalorisatiecöefficiënt puntenstelsel 123 merite spoort beloningssystemen prestatiegebonden verloning functieweging annex bezwaren evidentie introductie roept weddegegevens oplossingen ambtenarenlonen budgetneutraal Zulk categorieën) boni ziektepensioen stoelt dateert ziekteen invaliditeitsverzekering vroegtijdig gezondheidsredenen rijmen re-integratie silo’s gedacht zelden wedertewerkstelling overgaan overheidswerkgever ongeschiktheid tal instanties vroegtijdige (lichamelijke) onvergelijkbaar overheidscontractant contractueel bedongen Helemaal gecompliceerd personeelslid vastbenoemd contractant 124 sorteert aangaande nadelige misbruik ziektedagen putten verkennen denkpistes vastbenoemde uitkeringsstelsel ziekte- werkloosheidsstelsel Gezinsdimensie Belangrijker aangemerkt ex-echtgenoot overleven pensioengevolgen beëindigen samenwoning) voormalige pensioenrechten; Minima pensioenminima transparanter streefdoel tussenperiode sowieso Perequatie ontwaarding veilig substantiële werpt dam weddedrift lopende tussentijd perequatiesysteem Financieringssysteem Maatregelen matigen Pensioenmassa Loonmassa Verhouding 371 226 795 347 66% NMBS 008 630 279 640 82% (Pool der) 266 055 91% 442 190 35% TOTAAL 885 309 232 15-A pensioenmassa: pensioenmassa deelsectoren 15-B uitgesplitst bevoegdheidsniveaus bijdragevoeten’; Tabellen vermeld dotatie hetgeen overheidsbedrijven 990 716 332 707 223 619 92% 315 925 273 625 022 Vlaamse Gemeenschap 794 917 908 808 37% (onderwijs) 420 482 384 399 752 889 (overige) 205 533 508 566 919 Franse 618 952 774 846 634 219 08% 564 229 439 745 641 535 46% 723 335 992 684 Duitstalige 287 007 406 741 gemeenschap 243 614 953 477 26% 043 393 453 264 17% Waals Gewest 936 225 212 009 94% Brussels Hoofdstedelijk 152 824 999 385 840 079 778 363 395 pensioenuitgaven: pensioenuitgaven; gewezen onderwijspersoneel (niettegenstaande besturen) gerapporteerde bedroeg opgelopen bleek 4C geconcludeerd dringend Staatskasuitgaven FOD’s POD’s erediensten NMBS) betreffen overheidsdiensten 127 studiewerk verricht financieringssystemen verminderen; verlichting Mits uitkeringssystemen recentere toegegroeid overblijvende verschilpunten uitkeringsarchitectuur n minimumjaarrechten maximumpensioen) (vooral vermengd werknemersloopbanen) wisselende tewerkstellingsstatuten evenwichtigere gelet eigenheid zelfstandigenstatuut denkbaar risicoprofiel gekenmerkt inkomensspanning ‘inkomen’ loontrekkende zelfstandigenregeling betaler’ beroepsinkomsten convergeren voortbestaan zelfstandigenorganisaties beheerd Verdere minimuminkomensbescherming: uitgekeerd gelijkwaardige geleverde arbeidsinspanningen 1983 pensioenregime ingrediënten aanwezig proportionele volle maturiteit beperkt; evenredigheid grensbedragen verkrijgen 128 financieringszijde werknemersregeling: bijdrageregeling bijdragestructuur degressieve bijdrageberekening loonbegrenzing minimuminkomen (12 830 712 euro) Noch meeruitgaven overheidsfinanciering zelfstandigenregime tred hield overheidsbijdrage zélf overheidstegemoetkoming ontvangstenstructuur statuut nodig: starter hoofdberoep 1500 loontrekkenden fatsoenlijk startende activiteit 2/3 niet-starters zijnde maandbasis 22% Lineaire benaderende inkomensstructuur delocalisatie 475 miljoen overheidsaandeel 645 (cijfers 2012) bijdragebetaling vennootschap bijdragebasis belastbare beroepsinkomen) verruimt betrekken partieel herkwalificatie onroerende huurinkomsten bezoldiging74) pensioenvorming betreft: ‘uitstel/aanpassing pensioenen’ 2-16 6); werkzaamheidsgraad’ 7); welvaartsaanpassing’ ‘vermindering (iv) puntensysteem) toegepaste ‘gerecalibreerd’ correcties…); hypotheses simuleren Cf artikel lid WIB 130 exogeen gespecifieerd kadert Simulaties wijzigt; werkzaamheid) primo bepleit hervormingen; secundo uitspraken welvaartsaanpassing… succesvoorwaarden leren on short notice Scenario sub-secties simuleerde nagebootst (‘mimicking reform’) gedetailleerde ‘sustainbility gap’ ontvangsten Overigens referentiescenario; elasticiteiten 131 ruwe modelleren 16-A prognoses Algemene Directie Statistiek Economische Informatie (ADSEI) referentie-scenario 2035 2045 2055 Index 2060/ Levensverwachting Mannen Vrouwen 08 02 04 09 00 2010: waarneming ADSEI; 2016-2060: ADSEI 133 16-B vastliggen levensverwachting; naar: 2020; 2025; 2030; afgeronde cijfers) 2060/2016 bewerking 135 16-C presenteert parametrisch hervormingsscenario ideeën: voelbare Concreet: gebracht; blijven; niveau; constant startwaarden (loopbaanvoorwaarde vertrekken) (leeftijdsvoorwaarde (wettelijke drempels gepresenteerd stippellijnen opleggen interpreteren 100%) (vergelijk indexen rechterkolommen 16-C); ‘anticipatie termijn’; ‘normen’ interpreteren: stil (omwille uitdoven Indexering loopbaanvoorw 138 reeksen gesegmenteerd variant’; ‘maximale variant’ uitdrukkingen ‘minimaal’ ‘maximaal’ waardeoordeel pensioenmaatregelen gedragingen voegt bonus-malus vertrek …) identiek bonus-malus) beneden ‘referentieloopbaan’) herberekend loopbaanbreuk; ‘bevroren’ past ‘regel drie’ 16-E infra (afronding 16-E)) 139 indexeren scenario: opmerking loopbaanbreuk) oorzaken Nagedacht Aanpassingen aanpassingsmogelijkheden stricto h bevroren Planbureau) stopt koppeling) pensioenparameters behouden; ‘pensioentijd’ (zij percentage) niet-actieve procentueel loopbaanconcept ‘niet-actieve’ ‘actieve forceren uiteindelijke 140 16-D Tegen verschijnen 142 II 16-F productiviteit lichte ‘gesegmenteerd’ werkloosheidspercentage leeftijdsgroep Werkgelegenheid Werkloosheidsgraad spectaculair geconcentreerd 16-G 16-H Werkzaamheid 15-74 8% Verschil 2- 2018) 5- 148 60-64 65-75 bijna verdubbeling vrouwen; mannen) bedenking mechanisch (15-64) 16-I (verhogende) vrouwen) gecombineerde daarbovenop (verder genderverschil) 16-J beïnvloedt 2049 2054 2059 16-K loon: duizendtallen) 1769 2276 2621 2891 2381 2649 2103 2452 2722 154 16-L 16-M 16-N kruistabellen opnameleeftijd frequentie verticale f(AGE) frequentieverdeling (ongeacht loopbaan); horizontale f(DDC) leeftijd) scenario; Loopbaanduur 158 16-O paradoxale referentiescenario) (iets) mannen: verkleint Hieruit ‘beter af’ malus-bonus ‘welvaartswinst’ Frequentieverdeling (*) 160 16-P 2018-2040 2040-2060 2018-2060 (verandering vergrijzing: aanzien ‘gunstige’ marginaal ‘minimale’ ‘volume-effect’ belangrijk) overwegend (ex post) (‘in zin’ wordt; stabiliserend) volume-effect onrechtstreeks liggen; BBP-effect (dat afzetten 16-Q herneemt opgesplitst bedraagt) 164 (rekening werknemersregime) hieruit ‘opaboom’ (pensioenen uitkeringen) grosso modo (2060) ‘meer voldoende’ toonden problematisch tewerkstellingsgroei segment laagste sector: stijgen) hoogtepunt (na 2020) 68% omgeving Qua reflectie (geen Musgrave-rule; stabilisatie Musgrave-rule implementeren; summiere 165 bespraken 16-H) variant); leeftijdscategorieën bedrijfstoeslag) 2060) Paper 15-13 La soutenabilité la protection 2040) 167 specifieert tewerkstellingsmaatregelen extra-inkomsten meegerekend (Zoals 2013-2014 ontkoppeling lange-termijn veronderstelde uitgevoerde (simulatie toenames oplopen procentpunten: (stelsel 168 teruggeschroefd simulatiescenario (1%) zakken conclusies (zo loopbaangevoelig niettemin inzichten complementariteit interdependentie (impliciete dan) bewaren oriëntatie dat: overheidspensioenen; traditioneel vergrijzingskost’ noemt sanering langs uitgaven- inkomstenzijde (waardoor 169 uitgavenruimte komen); toeslag’ activerend arbeidsongeschiktheid; ondermijnd additionele simulaties) uittredevoorwaarden overheidssectoren aangezet teniet gedaan bonus-malus-stelsel vooropgesteld interdependent complementair: bepalend ‘Niet sterk’ Volgende gradaties 170 (v) hierboven) ‘uitstel/aanpassingen sorteren geforceerd (item pensioenhervorming: zwaarder arbeidsmarktbeleid: hervormend wederzijdse afhankelijkheid: aanpassingen? implementaties alleszins horizon uitstrekt veilige scharnierjaar ‘overnemen’ succesvol gestuurd tewerk 2030: leeftijdseisen stabiliserend omkering lassen limiet blijft) 171 onomkeerbaar klaar (eventuele) onderstreept integendeel: financieringsstrategie diversificatie ongunstige repartitiesysteem; rendementen onvoorziene inflatie natuurlijke pensioenpijlers taakverdeling optimaal: plan (WAP 2003) Solidariteitsmechanismen bemoeilijkt werklozen voorbaat 173 aansluitingspercentage toegezegde bedrijven; premies samenhangen; toekennen geïndexeerde lijfrentes Helaas haast ontwikkelt beheren zaak bevoorrechte marginale bevredigende gespaard sparen pensioenverplichtingen spaargeld kanaliseren kapitalisatiepijler contribution hebben: zelfstandig behoudt geplafonneerde kapitaalvorming maximumbedragen Individuen werkgevers) betalen; notioneel aftrekbaarheid heffingen (solidariteitsbelasting meerwaarde aandelen herziening vennootschapsbelasting socialezekerheidsstelsel (werkloosheid moederschap 174 achteraf langetermijn investeringen concurrentie investeerders manieren fonds default-fonds privéfonds verplichtingen (verzekeraars banken pensioenfondsen…) aanbesteding geselecteerd default-pensioenfonds privé-fondsen organisator pensioenplan werkgever) beheerder verzekeraar) kapitaal technieken Per geringe default fondsen Fonds Arbeidsongevallen) lang-leven-risico investeringshorizon complement componenten verrekening xi (verrekening systemen) xii bis daarentegen minimumregels maximumregels xiii onderhandeld efficiënte stuit combineert: 18); aangeworven bescheiden disparate (men ‘soeverein fonds’ aansluiten Beleggingen gemobiliseerd bestuursniveaus mobiliseren notionele verbeteren; verbreding overheidssesctor afgesloten voorbehouden spoedig hoofddoelstelling WAP oogmerk geleden reserves Hiervoor stagnatie breedte sectoraal ondernemingsvlak gemeten bijgekomen merkbaar sectorplannen bereidheid geslaagd benutten marges beroepscategorieën Mogelijk hopelijk tegemoet 60-plussers vraagtekens geplaatst (10% 18% pensioenrisico’s finaliteit behaald beleggingen overheidsobligaties gediversifieerd eindresultaten efficiënt veralgemeende lang-leven-risico) landschap omvattend aanknopingspunt Arbeiders/Bedienden tewerkstellingsperiodes 01/01/2015 01/01/2025 MAAR verbod A/B W/B werklieden weigeringsrecht wetgevende beheers- informatieproblemen ‘slapers’ Nieuwe pensioenfiche verstuurd pensioeninstelling verzonden DB2P SIGeDIS beheerskost Voornamelijk mobiele substantieel 178 veralgemenen aangewend bijdragestortingen sectorale bijdrageniveau verplichting meerjarenperspectief bindend onderhandelaars stevig schaalvergroting bevestigen voorgesteld: pensioenprestaties ingang pensioenreglementen aanzetten verboden hervat pensioentoezeggingen ingesteld) pensioenreglement pensioenovereenkomst aangemoedigd pensioentoezegging inwerkingtreding MyPension be 1e 2e luik scherm heen) info gemaild e-box uitrol opgestart) Burgers consulteren schriftelijk opgestuurd ‘pensioen’ verduidelijkt voornoemde (WAPZ) verwarring woord: 179 zicht aangerekende slapers betreurt meetinstrument pensioenfondsen concentratie verzekeraars systemisch verzekeringsmarkt (mee) voortouw Europees waarborgfonds waarborgmechanisme crisis meerder spelers bufferen loonvoordelen nettorendementen particulieren overschrijden geschraagd mechanismes stimulus bestaansreden belast milde regimes storten premie hoofdzaak grootverdieners oncontroleerbaar berekeningsmodules uitkomsten premiegedeelte rechtszekerheid nefast onmiskenbaar gesubsidieerd subsidie omgesprongen toepassingsproblemen eenvoudig(er) pensioenvormen grens; fine back service pensioenovereenkomsten; krachtens mag? 180 striktere sancties overschrijding lineair progressiviteit kapitaal; samenspraak rentemarkt aangeboden gunstregime terecht herzienbare uitmonden geïnstalleerd voerde minimumrendementsgarantie overtuigen rendementsgarantie ondermijnen Vrij Aanvullend Pensioen (VAPZ) benut hen rechtspersoon 181 voelen; voorbereide uitgaat idee: Langer aanbeveelt weerhouden essentiële evolueren; signaleert vertrekt) problematisch; startpensioenen Additionele 183 realiseren; concretisering urgenter werkgelegenheidsbeleid Endogene drieluik ‘meten’ ‘actie spelregels’ aanpassingen’ geraken voorwaardelijk Intussen geruime verwachten; gegevens; genomen; globaliteit legislatuur goedgekeurd hervormingen: beheersbaarheid oriënterende zin) overheids- afremmen zorgen) Toch vangen manifesteren financieringsprobleem instaan verschuiving randvoorwaarde eenzijdig actieven) lastenverdeling entiteiten doordrongen opinie omwenteling werk: slopende taakeisen autonomie ruimen oproep: ervaringen Finland 185 menselijk kapitaal: infrastructuur gediversifieerde voorzieningen opvang gaven ‘vastgelegde beslissingen’ (tussen ‘endogene aanpassingsmechanismen’ verlopen treffen steigers opricht: wetenschappelijke informatiesystemen toepassingen praktisch technologie vraagt gelegenheid aanslepen pakken zesdagenweek: vijfdagenweek wetgevingen RVP meesleept ingangsdatum IT eist dossierbeheerders dossiers invoeren: vroegste maal ingegaan waartegen aangetekend conform verjaringstermijn administratie betaling plicht belangt wekt onvoorspelbaar eer uitgenodigd denken overtuiging bescheidenheid: achtergronden allerlei beschouwden pensioenvraagstuk hard zegt compromis geprobeerd aankan verhinderen 188 hervormingen? regeerperiode betekenisvolle steiger ongerustheid strookt Louter 189 punten; Iedereen puntenrekening doorzichtiger waardebepaling beroepsactiviteit vallen) beheerders waken objectieven zoals: situeert; uitgebouwd bis’) impliceren evenwichtiger studieperiodes; geloofwaardigheid Waar (endogene) vertegenwoordigd paritair pensioenbeleid: 191 referentiepersoon) pensioenberekening: stevige overlevingspensioenen) voorspelbaar; tegelijkertijd voordoen voortvloeien zekerheden; responsabiliseert toeneemt) 192 randvoorwaarde: eerlijk aanspreken interdependent: vernieuwend spil aanpasbaar loopbaancriteria formuleert geconcretiseerd boodschappen kwetsbaar besteed nodig; pistes 193 samenwonen) beschouwingen publicatie legislatuur: betrouwbaar toekomstgericht wint mensen: © Administratief Kruidtuin Finance Tower Kruidtuinlaan Verantwoordelijke uitgever D/2014/10 770/12 Overheidsdienst
Unemployment benefits, activation and the interaction between levels of government. Experiences with moral hazard in multi-tiered labour market governance systems
DISCUSSION PAPER SERIES DPS15 02 JANUARY 2015 Unemployment benefits activation and the interaction between levels of government Experiences with moral hazard in multi-tiered labour market governance systems Frank VANDENBROUCKE & Chris LUIGJES Public Economics Faculty And Business UNEMPLOYMENT BENEFITS ACTIVATION AND THE INTERACTION BETWEEN LEVELS OF GOVERNMENT Prof Dr F Vandenbroucke C Luigjes MSc 1 2 This paper is based on research which has received financial support from European Union Programme for Employment Social Innovation “EaSI” (2014-2020) For further information please consult: http://ec europa eu/social/easi The contained this publication does not necessarily reflect official position Commission Background A consensus developing concerning need a supranational automatic stabiliser EMU as acknowledged Blueprint1 Four Presidents’ Report Such stabilisers smooth cyclical fluctuations restraining booms busts stabilise economic social situation Member States most affected by crises Communication Dimension EMU3 reaffirmed that long term “it should become possible to establish an autonomous euro area budget providing fiscal capacity absorb shocks” However it also drew attention fact EU be seen long-term project notably view institutional issues Treaty changes As result discussions concrete proposals implementation have yet started Discussions academic circles where typically take form transfer system across centralisation at euro-area (or EU) level some counter-cyclical public expenditure (such unemployment scheme – or UBS) more analysis needed order assess in-depth different options One aspect focuses national UBS Specifically there may risk when pays (part of) benefit but able check crucial characteristics beneficiary (job search effort eligibility etc ) involves individual well State experience existing federal heavily regionalised could bring useful lessons such regarding set common minimal conditions (2012a) ‘A blueprint deep genuine monetary union: Launching Debate’ COM(2012) 777 final/2 eu/commission_2010- 2014/president/news/archives/2012/11/pdf/blueprint_en pdf Van Rompuy H (2012) ‘Towards Economic Monetary Union’ collaboration José Manuel Barroso Jean-Claude Juncker Mario Draghi Brussels 5 December http://www consilium eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/ec/134069 3 (2013) ‘Strengthening Parliament Council Table Contents Introduction Multi-tiered Labour Market Governance 6 Types models Moral 8 Activation: combatting consequences Designing performance measurements prevent 9 context measurement 10 4 Lessons designing 11 Studying experiences hazard: case selection 12 United 13 insurance 14 assistance 17 Activation workforce development 18 U S 20 Germany 22 23 24 German 26 Denmark 27 28 Danish 30 Belgium 31 32 Belgian 36 7 Results: learned National relevance E(M)U-wide 39 Policy Conclusions Debate 40 Literature 41 Appendices 45 Appendix General trend decentralisation: motivation create increasing local autonomy 48 B 52 60 D 63 E 69 Endnotes 72 Formal operational policy reforms employment types North-America 46 dimensions flexibility Forms managerial political decentralisation 47 measures Agencies Motivations behind schemes 50 Federal-state cooperation under SSA FUTA today division amongst American per related Federal requirements states’ claims funds costs administration UC programmes 53 Conditions additional tax credit approval state laws (FUTA) 54 Dimensions Extended Compensation triggers 56 States’ Maintenance Effort (MOE) 57 15 MOE spending 16 Requirements plans TANF SFAG block grants Standard deviations annual average rates (member) states Most prominent conduct 58 19 Mandatory WIA 21 Hartz reform packages 2003-2005 Old (until 2004) new (after 2005) ALG II objectives 2013 2014 61 data collected municipal jobcentres reported: inclusion report 25 effectiveness 62 Germanlabour mandatory contact job plan procedure municipalities must engage insured unemployed able-bodied claimants 29 65 State-municipal reimbursement Kontanthjælp 67 policies 33 among 70 Figure Interaction Dullien proposal relations classifications Average incidence ‘0 months’ Eurozone countries rate 2000-2012 flow revenue generating federal-state compensation program trust model one-stop-shops Accountability structure institutions regions 66 Tasks roles planning process 68 Sanctions % total number directly linked follow-up following ‘transmissions’ Total sanctions There are who consider unemployment-based stabilizers advantageous Euro large (Deinzer 2004; 2007 2012 2014; French Ministry Finance Accounts see 1) An E(MU)-wide function stabilizer awareness citizens efforts advantages reinforce convergence focusses stabilisation purposes investigates Even though climate Europe very hostile integration so than others would wise merits duty officials politicians researchers look beyond problems contemplate solutions tomorrow If reinforces supports actually achieve least goals stated above warrants investigation i In fully appreciate possibilities limitations combination paramount learn actual real world practices Nearly everywhere other Western already another Moreover strong tendency decentralise (Van Berkel Borghi 2008 Wieshaupt 2010 Mosley 2011) It before we even think about adding layer top understand realities (interaction between) layers will focus exist explore issue current much especially relevant solidarity contributors any one reasons enacting Passive administrating disbursing cash often executed central But transition passive activating requires governments intimate knowledge individuals 2008) line reasoning tailor-made administer monitor those logic mandates (OECD 2003: 12-17 Knuth Larsen 2010) besides closer ii Because variety motivations come surprise forms Bredgaard try multitude questions considering They identify two main dimensions: formal (Table concern content whereas deal relationship responsibilities actors: implements responsible whom? exactly type understanding Therefore practice difference might clear-cut iii investigate draw review Different relate ways First all inspiration works Arguably way each akin member supra-national how centralized relation (the leeway they enjoy governance) size demographic resemble closely do whether can dimension Secondly municipalised provide valuable insights policymaker contemplating thus Thirdly needs account itself words design accommodate recognise its represent full diversity only deals subset range constellations proceed manner Firstly theoretical framework constructed basic concepts inherent used select cases analysed gained combined ‘results’ chapter Finally conclusions pointers outlined last Before get what entails We conceptualisation practical implementations involved say want within our selected open makers Furthermore grips said multiple typologies takes separation starting point (2008) From close empirical building Hugh identifies couple (2011) preparation PES dialogue instigated authored analytical he clarifies considers link mostly neglect either He differentiates calls ‘managerial’ ‘political’ iv classification off ends (Figure 2) Managerial driven desire efficiency (Mosley 2011: 7) influenced New Management (NPM) specifically By Objectives (MBO) Reforms include setting targets measure progress agencies offices thereof) Sometimes free choose themselves sort ‘policy menu’ managers pick fit their office however centrally because refinement authority 6) sense combat hierarchy (see section almost universal Strategy (EES) been instrumental spread diffusion these (2011: pertains first place Services (PES) perhaps decentralised entail transfusion MBO applied essence true remain charge both encompass elements Political hand implies devolution lower Local legal entities responsibility substantial freedom comes change innovation utmost importance closest truly complex according always pragmatic ethnic linguistic regional differences historical example – 12-13) processes mutually exclusive Nor likely NPM reflected three types: v Essentially just representative These Federalism characterised greatest here understood cantons domestic areas including Regionalised certain fields provinces Municipalisation limited explicitly uncommon 8) shows categorisation North-American along lines Although Canada US follow classifying ‘regional decentralisation’ To implications ask ourselves: actors obtain flexibility? Every own presented distinct separate course certainly same vi require qualitative ‘practical flexibility’ clearly discussed sources: vii Froy et al OECD LEED edited Giguère (2009 3) purpose table overview divided no means exhaustive conclusive Another precaution described subject degree Take ‘performance measures’: strict specific country every covered Some activities purposefully left out hard capture indicators happenstance When management cover creates referred “accountability gaps” gaps hinder deliberately increases (Froy 43) concept incur levels: claimant) institution tasked benefits) let us itself: “At strongest condition probability p loss L exogenous Less stringently problem influence cost greater expected gain doing so” (Barr 1993: 92) Relating becoming staying becomes extent deliberate choices insuring born collective fund) economies authorities prepared bear hazard-related given stabilization wish protect involuntary viii At alters incentive find opportunity (Nicholson Needels 2006: 9) Especially duration fund confronted altered Through altering limit prolonged therefore reduce undesired high welfare expenditures services partially developed (Calmfors 1995 Boone Ours 2004: Grubb 365) engaging search-contracts through monitoring offering counteract danger recipients postpone conveniently implemented subsidiaries operators thought better situated over funding separated required perform skewed towards creating ‘shell’ name termed ‘parking’ parked (Grubb 394-395; Nunn 2009: 15-16) definition applies equally principal-agent government: “Moral refers (ex post) principal (fully) agent enables latter various non-compliance contractual terms e g so-called shirking” 2001: 10) occurs situations bears administers disburses prolonging spell felt paragraph demonstrate linking governmental possibility occurrence several alongside funded sickness Determining claimant eligible ‘dumping’: intentional wrongful assessment caseloads ideal-typical represented ix challenge incentives limiting stem low generosity short part parcel delegates whilst maintaining budgetary secure compliance objective ensure behaviour determined higher attempted reporting transparency x ‘management (MBO)’ xi done ways: ex-ante constant measuring operating units against 14) kind 5) Three differentiated: input (budgets amount staff) (also literature ‘output’ focussed actions service provider) outcome subdivided into intermediate final 358 2-3) use inspired agency-theory assumes less likelihood principals agents agree accurately measured tied (Moynihan 2010: 31) noted that: “agency endemic approach emphasis achieving quantitative targets” iii) Additionally assumed agencytheory rare Moynihan contract-based opportunities arise undermine Service Motivation (PSM) civil servants (2010; Heinrich 2007: 283-284) irony intrinsic best remedy shirking 25) inherently counterproductive suggests comprehensively timely actor robust finally committed (Nunn 45; 284; opaque 363; 91) effective increase offsets Performance payments bonuses Studies shown affect 97) allocate easily manipulated (Heinrich 285) generate supply demand leading while producing added value 363) explain enhance dangers Concerning uses indicators: ‘input’ refer onestop-shop work particularly incentivise se granted runs implement budgets dump ‘process’ keeping track vacancies administrate amounts intervention Process ‘intervention’ susceptible parking ‘Intermediate outcome’ direct outcomes ‘final aimed improve general population 27-32) Intermediate out-flows beneficiaries results vacancy registration carry them incentivising creaming easy-toplace workers 10-11; Final groups Specific namely penetration quality utilised perverse rather combats overstate problematic nature guidance next context-factors powerful optimal readily straightforward […] agency theory finding bonus aggregate (for state-level) fewer competing distinctive organizational environmental contexts 284) What away quote relies incentivises viably transformed parsimonious effects avoided environments distort was evidence compatible strategy organisations 95 4) ideal-types correspond hierarchical decentralized self-administration 95) flexibility: (1) traditional using centralised command control in-house delivery; (2) continuous re-contracting providers potentially arms-length delivery lifetime contract; (3) payment (volume quality) (4) purchase clients exercise choice (2004) Research cream skimming gaming strongly settings (Koning 2013: 463) (private) third parties contracts argues altogether Others ability placing jobs major causes programme 477) High rewards recipe depending contingent effect stronger “In risks failing meet contract expectations due factors client portend barriers successful powered performance-based induce unintended parking” 480) clear considerations broad relating summarise “in appropriate inputs outputs still focused outcomes” (2009: leads conclude devolved outcome-focused controls 47) Monitoring via internal external mechanisms External independent audit bureaus firms tend costly Internal Theories critical suggest cost-reducing So (institutional) partly (individual) suited ‘real-time’ possibly supplemented characteristic serves bulwark make kinds Input mean cannot (mutual) learning if: employees actively participate density complexity administrative rules comprehensive reliable complementary approaches assessing rewarding fair transparent 2001) morally hazardous Both European-wide Put undermines arguably weaker consolidated centuries nation forming vested (centralised) industrial younger pressure competition outside (Streeck 2000) Vanhercke pan-European solidarity: “The panEuropean notion cohesion scale rights movement Solidarity income redistribution balance obligations” (Vandenbroucke 2014: 15) authors argue multi-dimensional forms: mutual mix reciprocity warning seems appropriate: “When propensity cooperate share values concerned back: shared purpose” 16) flawed revealed ‘fix’ reduced cause unrepairable damage thereby undermining budding Given poses unity obligations Any suffers severe surely fostering drawing meaningful analyse four (partial) municipalisation regionalisation federalisation object study pitfalls challenges exploratory yield definite feasibility desirability resembles inspirations leg up (2007 2013) 33) geographically demographically whole wide like partial mode joint PES-municipal collaborations interesting intermingles experiment ongoing 105 opted-out xii complete shock introduced instantaneous after scandal involving (Eichhorst Konle-Seidl 2008: 12) optout clean break past ideal candidate hybrid represents extreme reveal looks contrast scholars (Giguère Froy) highest 26) stages quite advantage made completely accountability tool 19) decrease intergovernmental Significant parts took 2009 (taking little later) previous period experimentation 51) presents options: Italy Spain ‘pure’ estimates flexibilities 34) determine available departments below (of examined ones) followed then tables Italian originates sub-regional Spanish combines xiii ‘path-dependence’ federalist element history notable impact style versus boils down top-down imposed bottom-up attempting retain (Straits 2003; Eberts 2009) Besides differs federation (somewhat) obvious differences: larger sets apart xiv demarked legislation (requirements) bearing considered dealt Rather time decided tradition present throughout legislated codified since era Great Depression (Eberts 304; O’leary 1; Quade 348) Much governed (amended versions the) Security Act (SSA) 1935 Tax 1939 Wagner-Peyser 1933 established nation-wide network decades many created explicit regulated reflects comments path-dependence remarks 2011; 2009; Straits 2003) headed ‘unemployment insurance’ ‘social assistance’ somewhat counterparts regular relatively meagre chief them: Food Stamp (officially Supplemental Nutritional Assistance SNAP) Temporary Needy Families (TANF) Nichols 2006) supplementary emergency financed extend finances payroll taxes amounted percent year (USDOL receive without though: transfers accounts submit claim approved Secretary xv comply federally xvi provisions predominantly Only small profiling referral employers’ lay-off records (experience rating) Under 42 § 503 (a) (10) pose (past) participation satisfactory exemptions seem UI-beneficiaries ensures conformity levying 6% levied employer wages (up $7000) meets minimum 11) provides employers percentage points 90% liabilities xvii ties mainly minimalistic ground procedures feature go lend xviii borrow Account maximum years second loan repaid discontinued (US DOL 7-8) claw back proper exceeded effectively tax-base xix regulations xx directives legislative adoption clauses behavioural xxi All characteristics: called ‘base period’ Workers show force attachment continue willingness xxii considerable attempts target group provided ring-fenced state’s enjoys significant spend staff personnel hiring firing unrestricted unconcerned requirement impose conditionality UIbeneficiaries exempt deem management-contingent pay build UI traditionally coverage unlike modest during times crisis unlikely rise significantly strange (Klerman permanent (EB) meant operate counter-cyclically functions trigger optional 13) increased half weeks enforce extension equal xxiii Other Trade Adjustment (TAA) Emergency (EUC08) put congress renewed end xxiv EUC08 similar EB extraordinary hardship extents durations paid special “Temporary solely (specifically Department Labour) entered abstract agreements Disaster (DUA) structured similarly: govern basis (as USDOL) non reimbursable re-employment services” (Quade 361) xxv compared obliged accept help (but extended) determining extended automatically action kick later moment downturn cycle (Nichols response crisis: 800 billion dollar Recovery Reinvestment (ARRA) included option dollars week; Compensation; (7 dollar) package alter (broaden) ARRA extensions raises were agreement enter xxvi changed preconditions erected apply Until halfway 1980s opt-out exit early circumstances falling dumping negated reversing scrapping stricter Middle Class Relief Job Creation xxvii collect random audits undertake step coupling consistent albeit MCTRJCA dominant power foots bill wants availability occurring supposed unsurprising tries increasingly gets financing severely difficult imagine stand-by supersede concerns consists programmes: housing energy component assistance: ignore xxviii standards flexible uniform criteria calculation allowed enlarge xxix parameters sometimes remarked burden xxx xxxi Secretary) adhere xxxii exceed activity programme- budget- organisation guidelines includes incorporates xxxiii comparison brings broader methods grant (a ‘State Family Grant’) if great develop xxxiv maintain (Maintenance Of MOE) xxxv $16 $10 (Falk: 1-2) freely spendable 18) once 282) start application Grant (SFAG) Health Human (DHHS) as: services; applying work-requirements Personal Responsibility Work Opportunity (PRWORA) 1996 xxxvi Their USC 604 operates agreements) categories: achieved xxxvii are: 50% 2-parent families defined officially unsubsidized goes eleven training participating community child care ‘work activities’ displays On surprising lot role determines (in terms) reported subsequently reviewed (input process) absence raise doubts enforced channels: SNAP Workforce Investment (WIA) 1998 integral xxxviii reliant PRWORA did 1990s act working now linkage (non-activation dependent) (late) probably indeed; Later posed With 99 cut 73 Klerman reason why getting homogeneity xxxix diverge pack turn enacted (mainly one-stop-shops) century ago xl employed register (other) intensive (résumé printers mandated execute Worker Profiling Reemployment (WPRS) Nowadays moved call centres (Barnow King 2005: 28) seven guiding principles: streamlined empowerment access Boards (WIBs) private sector enhanced improved youth 1998) “WIA’s law attempt Thus legislation’s default WIB One-Stop Career Centers operated organizations (which for-profit nonprofit consortium organizations) delivered [PES] vendors board Center operator — core customer (through ITAs) statute sufficient placed hands government” 35) Since introduction investment xli statexlii localxliii boards 600 although WIBs linchpin principle oversee advice How entirely localities governor outsourcing xliv shops combine singlehandedly run operator; partners flexibility) xlv setup carried mandatory: “specifically organization reports administering programs staff; independence program” 16; xlvi 97% ESAA fulfils largest xlvii broaden finance Increased monitored formulation essentially xlviii adopted contain hard-toplace reaction Training Partnership preceded Marscke 20) negotiations add 44 46) xlix negotiation proposing subcontractors feeling studies abandoning standard adjustment favour adjusting led “are viewed arbitrary potential participants undesirable posthoc performance” Marschke 34; Associates Barnow multi-annual strategic invited unified l grantees sub-recipients li enhancing supplementing capacities counted 286) lii liii “There tasks system: determination (expected performance) [the measures]; survey verification (performance bonuses) allocations” 288) liv lack standardized mounting accuracy discontinuation 2007) found ‘strategic enrolment’ words: (Trutko 2005; taken former JTPA regime resulted desired reduction standardised single externalities negotiated precisely consistently politics adjusted lv definitely shift encompassing overly complicated questioned decreases codification modes control: (mostly) met pressure; certification conditions; ex-post restrictions creative restriction constraint lvi Simplified: mode; two; relief landscape constitute moderate constraints degrees acts contains important bureaucratic extra neutralise old remains lacking efficiently Reviewing changing targeted transferring fairly simple method ensuring extensive negative side usable fighting uneven marked stable 17) sometime occurred markets lags business Time-lag affects negatively know exhaustion pre-emergency incentivised activate counts recognised reigning indicate presence pitfall complying enthusiastic onto disadvantage applicability EU: far divergent elegant solution: extending (Dullien 84-86 normal base ‘regular’ E(M)U twice lvii periods (Arbeitslosengeld II) fits category socioeconomic overhaul: Hartz-reforms undergone wholly 2002 aftermath thereof 21) Ironically Office Bundesagentur für Arbeit (BA) overhaul BA statistical placements fraudulent outrage “window opportunity” politically deadlocked 11; famous kick-started events transformation shall entailed creation (joint) conjoined initiatives “selling precondition ostensibly lead joined-up (Knuth had reforms: (Arbeitslosengeld) (Arbeitslosenhilfe) exhausted Arbeitslosengeld contributions taxation administered (Sozialhilfe) intended connection 22) comparatively speaking solid record variation 6-7) unevenly making harder quantities people dependent divergence keep gave “dump” workload Confirming suggestion achievable otherwise 22-23; 68) Concretely entitlements remove unlimited lviii I lix largely unchanged self-governing (Vorstand) overseen tripartite supervisory committee (Verwaltungsrat) According Drittes Sozialgezetsbuch (SGB III) lx fall elaborated 39) lxi performed non-quantified §1 SGB III negotiates frame (outcome) (Rahmenziele) tracks monitors lxii Perhaps combining Arbeitslosenhilfe Sozialhilfe (Grundsicherung Arbeitsuchende framework: Zweites Sozialgesetzbuch lxiii raised Red-Green Schröder wanted compromise opposition BA: (partially BA) lxiv heating miscellaneous lxv predetermined Länder lxvi (75%) (25%) lxvii height leaving regard lxviii indefinite six month lxix municipality renewing (morally hazardous) unable ‘capable working’ remained Deeming someone capable consequently assessed 23) federal-local ‘consortia’ (one-stopshops Gemeinsame Einrichtungen EA arrangements) lxx consortia together behaves unitary lxxi handles limited: limited; Almost contracted (Jantz Jann 235) contrary instruct striking ‘opt-out’ clause Optionskommunen integrated one-stopshop lxxii opting lxxiii aspects steering right Agency competences intervene day-to-day operations describe undertaken address lxxiv brought coherent (KonleSeidl 156 (with 660 branches) directorates provision coordinated one-stop-shop partner experienced then-called Arbeitsgemeinschaften (ARGEn) tensions arose coordination Municipalities hampered struck: ARGEn 2005 governing council) (Konle-Seild solve underlying “a clash cultures” 39; Konlei-Seidl constitutional ruling unconstitutional ‘mixed administration’ intermingled opposed municipalities’ self-rule 11-12) lxxv Instead inside controlling level: gives powers supervise supervising proceedings lxxvi Target binding licensed two-tier process” until 2011 accountable lxxvii lxxviii (non-quantified) SozialGezetsbuch lxxix independently (Konle-Seidl negotiate non-quantifiable ministry lxxx obligated lxxxi Affairs conforms statutes lxxxii annually output discretionary lxxxiii differentiated regimes Rahmenziele rose Concerns whereby boosting penalty €10 000 person abolished 46; lxxxiv regardless enough initiate drastic municipalities) lxxxv council “servant masters” 242) day managing director appointed ‘Assembly Providers’ (Trägerversammlung) lxxxvi Trägerversammlung regulating establishing competent equivalent) ALMPs lxxxvii oversees cooperates newly ‘Cooperation Committee’ (Kooperationsausschuss) lxxxviii Kooperationsausschuss agreed upon observe compares performances invite representatives one-stopshops subjected oversight ministries primacy lies satisfying Kooperationausschuss deliver casting shadow lxxxix xc “traditional inhouse delivery” internally xci formulated passed adapted least) incompatible begs question incompatibility rectifies (mostly indicators) pressures quasi-market “Actually modes: rule-oriented co-exist supported organisations” Summarizing opting-municipalities entity Overcoming dilemma efficient localised in-congruency decision inhibits solution ‘governance dilemma’” answer complicate things utilisation supporting helping translate reality formulating stretching serve bridgehead legitimacy indicates bureaucracy ran problems: court compromises thirdly masters difficulties overarching showed encapsulated aware initial phase holds devoted vulnerable probable prime Unlike ‘full municipalisation’ 27) traced 2001 centreright mention 1994 defining (Del Prado 45) sides: substantive (welfare-to-work) councils) (Hendeliowitz 69) stage discrepancy Thomas ‘compliance gaps’ 765) enthusiasm legitimate (Bredgaard remarkably commitment (2001: task reign hard-to-control ultimate goal ‘make pay’ work-first continued dichotomy obstacle 766) Municipal xcii delegated administrations (M-Ploy xciii two-tiered again paying department) Councils existed consist municipalities/regions/ministry Organisations Disabled People respective Authority tools implementing origin pre-2009 Ghent (31) sanctioned longer never kicks historically municipally 20-13: 233) See basically organised model: (Arbejdsløshedskassen) formally xciv ministers Pensions) xcv members xcvi xcvii technically Arbejdsløshedskassen state-owned features leaves disbursement specialised (section list Denmark) WestEuropean xcviii flat-rate jobseekers perspective liable xcix reimburses 30% persons currently 0% 30) ‘reimbursement model’ hardwires (Besharov 443) Section analyses Keep mind thoroughly interwoven connected active ci maps constellation human capital pre-2001 cii Minister priorities Those During deliberations (and ‘ensuring duties unemployed’ 20-21) compliance’ Bredgaard’s vision matter “For CV/contact interview months employability enhancement plan” ciii floors ceilings profiles launching trials projects aforementioned enforcement secured civ fight Limiting limits improper credentials re-apply reentering Minimal inhibit clientele executive parliament “the arm 767) statement legally contractually “to good centres” 21-22) circle discussing following-up calendar enhances (public) online portal publish cv businesses) covering cvi somewhere detached “manages employment-directed citizens: rehabilitees flex ” abide one-stop cvii menu whoever (intensive) ‘payment contract’ ‘continuous re-contracting’ ‘purchase clients’ 770; labour: handle everything disbursements Insurance Funds surrounding clarify purely 238) councils findings ultimately characterising thesis hindering pursues validated latest round regain strengthen structures policies” Compared decreased (process) brand Ministerial channel decision-making convert majority opted 49) agenda real-time really characterises (decentralisation) confirms Two jump out: institutionalised influences grants: forced exhibit priori policymaking refunds ‘real time’ cviii reliance lowest suitability outsource reviews pursue communicate cast delegate mal-performing two-pronged apparatus 93 jobcentre indicated too 42) welfare-to-work serious conceived accompanies practically feasible differentiate model) (activation) Nonetheless posing sizeable trying confirmation highly studied Already distinction sanctioning fail searching employment) culminating departure 2004 launched Conference September 2003 After parallel rounds discussion partners) cooperative Cooperation Agreement kind; onwards Belgium’s architecture Sixth Reform evolution w r t Agreements; devolves living means-tested elaborate competence Belgium: unions play intermediaries branch security managed Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA)/Office de l’Emploi (ONEM) respects Second unrelated load inactive entitled (long-term) invalidity retirement pension Consequently big financially household medium- ‘unlimited duration’ qualification stipulate obligations: accepting ‘adequate offers’ being ready offer (These hold individuals; elderly excluded gradually Individuals article 80 regulation exclude ‘abnormally long’ lost hindsight mechanism brutal (exclusion prior work) selective (it sub-category women) (since incorporated strategy) replaced scope covers initially restricted under-50s) nuanced gradual sanctions) preventatively cix leefloon/revenue d’intégration sociale) plays residual Belgium; caseload marginal (compared unemployment) leefloon roughly 50/50 achievements facilitates (by support) organizes steer respect ‘local autonomy’ Whether consequential regions) discretion unclear laggard systematic conforming 1997 ‘preventative’ entrants regions; ‘curative’ (activating stock unemployed) disparate interpreted archetypal commit (supposed eventually sanction effort) impossible inform RVA/ONEM) apparently looking ‘transmit’ principles insurance; transmissions schizophrenic infamous above) non-benign interpretation stand-still pure placement interim entertain reputation sending ‘good motivated’ candidates companies Hence ‘test’ readiness (notably limited) detrimental credibility competitive argument rational contributed paradigm ‘positive’ endeavour removed explains RVA/ONEM predicament growing tension interregional tighter Flanders unfulfilled counsellors Flemish faced Walloon Despite inhibited forceful Wallonia region arguments indicating futile Data (limited) vis-à-vis suggested files ‘undeserving declined offers radically Politically idea accepted contribute viability retained organizing limitation continues (In abolition reinforced fundamental Practically instruments individuals) 34 (to implied organized face-to-face meeting schedule age older adequate counselling offers) judged invitation 12/16 (if unsatisfactory months; evaluation build-up commitments attached rigid straightjacket organize allows men heads households imposing harsh punitive stricto sensu definitive exclusions 2009-2011 (5906 cases) 2001-2003; temporary exclusions; 5640 preventative unsuccessful Cockx (2011a 2011b) momentum contraventions regulation: ensuing drive believe ‘undeserving’ nec plus ultra imbalance beginning 2000s came unacceptable Applying signal ‘institutional hazard’ (i level) encompasses categories sure jointly scheme: mining drastically fraud ‘catching-up process’ overall components persistent patterns remaining 35 regions); fuelled corrected unsustainable Simultaneously subsequent adjustments frameworks sufficiently fine-grained individuals: ‘clever’ conceal interrogated (who mediation level); undifferentiated examination cx sight devolving individuals’ exacerbate fitted success failure) revenues Meert debate) devolvement ‘financial incentive’ Implicitly negotiators seemed satisfied taxable ‘Sixth Reform’ embedded voted jury completeness vein modifications instance enlarged school leavers) shortened speeding viz-à-viz Obviously Implementing normative complied with) Notwithstanding continuity Agreements translation key long-standing offered reaching (depending individual) retraining (The observation Guidelines debate Gradually stringent recently Youth Guarantee reinvigorated future summarizes lesson following: perception counter constraining ‘reward’ detailed negotiations; disadvantages sub-optimal unchartered territory unifying Often workforce; counteracting multi-layering federalism; Whatever Counteracting Institutional confined Admittedly extreme: legislating remedied (rather measurement) (at case) Apart 37 divergences speedy investigating outlier activation; fortiori addition earmarked reduces level’s involvement complies sum positive fiscally 100% greatly widens window demands ALMP late leaning around 84-86) contribution (this equally) heightens proposed base-period contrasts enormous Attempts manage indeed construct tailor struggles 38 confirm copes Operational interventions lots erection Karlsruhe Länder-level prominence yields (U Boards) source advisory E(M)Uwide Creating mid-level helps bridging gap lacked similarity Its collaborate outsourced burdened (excessive) utilise deciding constituent inevitably interpret global unrealistic stakes misleading Next offset shortfalls Measuring alternative formulate sharing Dulliencxi attractive standpoint draws nonexistent (almost) (regular) recent twelve ‘short-term unemployment’ span emerge happens smaller disparity trends decade qualified ‘the sick man Europe’ performers medium-long ‘structural’ cxii ‘performance’ net receivers Without Our illustrates close-knit peculiar designed hardwired non-pecuniary links underestimated in) contested Also subsidised disincentives seekers EU-funded nationally vulnerability foster persist invest enabling rely display sustainable rejection exploration answers desirable develops Central struggled accordance Many challenging tried generates (e creaming) trade-off odds conundrum solved; Balducchi Pasternak J Federal-State Relations Labor Exchange R W O’Leary (eds) Kalamazoo MI: Upjohn Institute T (2005) Eight Administration Nelson Rockefeller Government No AK-12224-01-60 Barr N (1993) Welfare London: Orion Publishing Group Besharov Call M Scarpetta Time Unemployment: Abroad Journal Analysis 32(2) 439–444 Redesigning Decentralised Paper CARMA’s 25th anniversary conference October Aalborg University Workshop “Changing Bundesministerium und Soziales Gemeinsames Dokument der Bund-LänderArbeitsgruppe Steuerung Retrieved from: https://www sgb2 info/seite/gemeinsameplanungsdokumente [28/5/2014] van Effective Active Policies IZA Discussion series 1335 Brown K Families: Trends Testimony Subcommittee Resources Committee Ways Means House Representatives retrieved gao gov/assets/600/590958 [10-04-2014] Dejemeppe Der Linden (2011a) Evaluation l’activation du comportement recherche d’emploi : Academia Press (2011b) Sneller aan werk dankzij activering het zoeken? Regards économiques 85 Deinzer Konvergenz- Stabilisierungswirkungen einer europäischen Arbeitslosenversicherung Berlin: Duncker Humblot (2007) Improving stability Working institute international affairs FG device Selected brainstorming workshop July DG Inclusion stabilizer: Who pays? (2003) US: Leveraging Capacity Managing Decentralisation: Role Paris (2009) Horizontal Co-ordination Flexible More Better Jobs Paris: Eichhorst Grienberger-Zingerle (2006) Germany: status protection Papers 2514 Kaufmann O Bringing Jobless Work? Schemes Springer-Verlag Elmendorf Furman How: Primer Fiscal Stimulus Hamilton Project revised version Washington Enderlein Guttenberg Spiess Blueprint Cyclical Shock Area Notre Jacques Delors Reports 100 Falk G Block Grant: Responses Frequently Asked Questions Congressional fas org/sgp/crs/misc/RL32760 (2014) Trésor-Economics 132 1-12 Which Countries Have Flexibility Policy? Comparison (2010) Breaking Out Silos: Doing Pyne Wood Building Into Services: Synthesis Netherlands Development (LEED) 11/10 Decentralisation Framework Global Economy Greffe X make? synthesis Calmfors (1995) expect labor policy? Konjunkturpolitik 43 11- Principles 4(3) 352-398 public-sector management: forward steps back? 317–351 Hendeliowitz Denmark: Anchoring Regions Jantz Mapping administrations: concentrated accountability? International Review Administrative Sciences 79 227– 248 Kjaer Cambridge: Polity Early 21st Century ABT Leadership Increasing delivering services: 174-197 Koning P Cream-Skimming Parking Intended Unintended Effects High-Powered Performance-Based Contracts 461–483 Changes IAB 08/10 Analytical Dialogue Brussels: Mutual Learning Schütz Breyer (2001) Revised ‘Operational Indicators Services’ Directorate ISSN Nr 1011-9523 Cynics? Contemporary 24-34 Insurance: Strengthening Relationship Theory Perspectives 1-23 Bickerstaffe Mitchell Pensions Kingdom 616 Service: SeventyFive Years Matching Seekers Employers Education (SESER); Association (NASWA) (1999) Decentralising Challenges Dupper Income Support Five Years: Results Implementation Oakland CA: Bottom Up Streeck Competitive Solidarity: Rethinking “European Model MPIfG 99/8 (USDOL) (1988) White Paper: doleta gov/usworkforce/documents/misc/wpaper3 cfm Compensation: Washington: Division Legislation Provision Protection Unemployed ‘Active’ 39(1) 17-34 V Introduction: Society 7(3) 331–340 Solidariteit en verantwoordelijkheid staatshervorming Waarover gaat het? Waartoe dient Mimeo Wederkerigheid: niet vanzelfsprekend wel nodig Janssens Voor wat hoort De Bezige Bij 19-76 Revisited Brugge: Die Keure Union: Tough Nuts Crack Friends High-Level ‘Social Wegrich Coordination Practices Case Jobcentres OCOPS Package 5: Cohesion: Innovative silent revolution? ideas reinvention Socio-Economic 461–486 Source: *The light grey dark *Dullien mentions extra-ordinary 2; Sources: Definition (substance) inter-agency purchaser-provider split techniques reorganisation Dominant Sources none original sources Regional Austria Romania Finland Greece Switserland Poland Hungary Norway Latvia France Slovenia (and/or assistance) Sweden Bulgaria Estonia Portugal Czech Republic Ireland Slovakia Budget Budgets Financing Client Organisation Personnel Staffing Outsourcing Collaboration partnerships (NPM MBO) (Federalism Regionalisation municipalisation) compilation (no shifting portion Shifting ‘determined envelope allocated spent Programmes consulted and/or strategies Setting standardisation (little IT entity) Combination (only systems) decides locally decide whom (limited benchmarking self-setting Type Description Output/process Vacancy Interventions Penetration off-flow Benefit (re-employment rates) Quality (duration earned income) Explanation Dumping Intentionally wrongly move Transferring Including rendering Satisfying referring substance Creaming Cherry picking easy-to-place disregarding non-random Short activating; Focussing prospects Neglecting altogether; suboptimal relieve Force Survey (http://stats oecd org) *Incidence proportion 0-12 Meaning 60% 40% uncovering converse (left axis) Harmonised Rate (right 49 contradictory? (implicitly) adaptability appreciation opposite argued easily: conversely completing adapting environment prima facie multitiered (chapter assume diverse keeps functional motivated gains commonplace assumptions functioning brief expose PES’s cost-effectively Articles Xavier helpful identified Mosley’s information: reasoned tune constituents prevalent (Greffe 32) Secondly: builds moves exploit assumption policymakers tailor-make client-base innovation: promotes fourth cites overcoming silos education stowed ore Centralised ill equipped overcome divisions easier join fifth themselves: accountability: centre sixth differences/cleavages openly non-functional Except his text neglects struggle stakeholders Partners) (2003: 34-39) author furthermore relieve: Greffe’s accommodating cleavages practical: differ geographical senses multifaceted rooted changing: tenures grow shorter grows volatile exact he/she developments motivation: reasonably explained earlier ahead lag relates systematically structurally Avoiding massive spells meticulous Again adequately seventh reason: eighth outdated: amended ‘changing partners’ comprehensive: adopt subsume promotion putting inclusion” categorises pairs named Political/pragmatic Budgetary Accommodating Particularities Changing (adapted author) Adopting Functional Tailor-made balancing Dutch upcoming healthcare childcare decentralisations acknowledge (political/pragmatic motivations) questionable Not pair 51 Greater Multifaceted Shorter tenures/Volatile driving decentralization intertwined Networks workgroups formed epistemic communities (Wieshaupt ‘European Heads Service’s’ (HoPES) Iceland Liechtenstein Switzerland chaired peer PARES World (WAPES) founded ILO Africa Americas Asia Pacific East Arabic benchmarking: technical 478) doubt played worldwide glance contradiction (overcoming silos) analogy Extending sustained ‘flexicurity’ predicated reach replacement EES OMC demonstrated capability comment incorporate contradictory Labour: Ensure Determine operation money insure Set necessary liability Hold drawn (benefits) (administration) (PES)cxiii Benefits (50%) (Any subdivision 2029) (duration) (levels) DOL: (7) §503 Requirement Substance Penalty Suspension Railroad Retirement Board7 Disclosure disclose (most programme) wage 1320b–7 recover DHHS Quarterly Provide DHUD Engage worker Profile Transfer rating businesses owned holding Several occupations railroad postal congruently (23) 3303 3304 USDOL deposited UTF ???) withdrawn refund erroneously specified denied anyone refuses vacant dispute hours substandard company union resign refrain joining bona fide Indian tribes non-profit schools colleges employ Payment educational permitted elect payable successive worked taking individual’s filed participates arrangements cancellation credits discharge work-connected misconduct receipt disqualifying 1970 pregnancy termination professional athlete seasons reasonable assurance resuming season begins alien unless authorized (including Wage request Families; Directory Hires interest advances indirectly equivalent state) state’s deducted withheld requests Reduced CFR 615 Part 660-667 (where UI) (financed states) reimbursed Levels Duration will/can 55 (max weeks) floor (state tribe leaders employees) expand exclusion Eligibility retrieving disclosure (unemployment information) Experience Extra profiling: ‘classification prospects’ seeking reserved specifications Federally (employment accounts) 15% children parents poverty Memorandum Understand (See delivery) reserve statewide receiving allocation formulas 20% (states approve) 80% reallotment reallocation Strict ‘provides aid needy parents’ ‘core’ ‘intensive’ ‘training’ ‘supportive’ ‘youth’ One-stop-shops Understanding Minimum ‘supportive services’ Broad Penalties engagement designates area(s) One-stop-shop elected Individual On-the-Job customized charitable religious Optional Responsibilities ‘training organising info secretary Predetermined Must advance Plan) Reporting (sub recipient Code Regulations title (5) #1 #2 Insured 5% Structural 120% 110% Reference Period Same 609 264 Amount 75% generally expend 75 contingency relative 263 to: her custodial parent adult caretaker pregnant woman) resources particular Each prepare biennial describing HHS for: Cash Child Educational self-sufficiency (except makes residents Certain 602 Outline family caretakers Restrict personal privacy Establish wedlock-pregnancies education/courses statutory rape extract Operate Certify consult Certification Indians equitable abuse screen violence Bureau Statistics (http://www bls gov/lau/) Eurostat (http://epp eurostat ec eu) 2006 608 200% minor Cooperating paternity assign Teenage attend school/training live adult-supervised (exceptions possible) Denial misrepresenting residence absent 666 110 Measure adults dislocated 19-21 Entry unsubsidised Retention entry Earnings (quality measure) Attainment recognized credential achievement skills secondary diploma occupational 14-18 Process/intermediate diplomas equivalents Placement retention postsecondary advanced military apprenticeships satisfaction indicator (quality) 126 24-25 59 arrows linkages County (USES) One-stopshop Private (ALG I) Basic levelcxiv Partial (Teilarbeitslosigkeit) Short-time (Kurzarbeit) Seasonal short-time (SaisonKurzarbeit) Redesign targeting mini-jobs start-up (Me-Inc ); deregulation temp-agency /TWA midi- mini-jobs) Reorganisation IV a) “basic jobseekers” b) tier System benefit): benefit; earnings-related I): assistance):earningsrelated assistance; tax-funded earningsrelated meanstested infinite Grundsicherung (Basic jobseekers) Consisting II): flat expiry supplement) working; Sozialgeld (social allowance) kids assistance): neu (Social permanently 236 (2012 Goal Core Additional Reducing Change inflow outflow ratio subsidized single-parents §54 §11 background (long-term disabled low-skilled) women non-subsidized immigrants §55 §282 Comparing Net histories contributions) (tax-funded) Earmarked Optionskommunen) (§11 282 Centrally Determined calculate precise delivers instigates maintains vouchers (third party) Beneficiaries seek Kooperationsausschus (Länder government) Länder) (Unemployment funds) designing: Monitoring: (division (kontanthjælp) ablebodied chapters 2-7 Control Measures Has Created appoints Appoints recommended Is conducts Pose Plans 64 tenders Sickness leave maternity Monitors Advises Provides documentation decisions Will poor performing can: appoint mandate Integration consulting Plan covers: execution dissemination department (integration standing (above) Prepare Communicate Develop Publish expense dealings Execute Advise matters Make recommendations experiments Minister’s announcement Monitor Involve Coordinate vocational Launch compensate foreclosures coordinate advise improvements orientated Fully Floors (calculation enact disburse priority Standardised lays nationwide Reimbursement Goals of: Policy: Costs rehabilitation confounds 74 Special Chapter 118 Housing 64-64a services) 10a 65% pursuant 18-24 health 12b aliens Employment) fulfilled 74a 234 Chapters (§ (1-3) interviews Assessment distance Follow 10-12 Information jobnet Claimants suspicion arisen contacted interviewed Obligation qualifications five days internships (chapters 10-12) services/offers physical mental description field Jobnet life justified Employment: capacity§ 1-5 materials 76-77 partnership 81a 73b upgrading hired subsidies disability 6-9 subsidy Mentoring 78-81 Travelling expenses 82 2(4) 70f Self-employment 70g Employer 71 Rotation temporarily 98a students 98c-g M-Ploy regionalized game… 2003-today design: constrained implementation: monitoring: (6th Reform) Design lump Sanctioning framework) (leefloon/ legislation) inconsequential ‘leefloners’ activated contention crystallised proposals: macro-economic harmonization instances implicit interrelated congruent preferable alliances intolerance 11-13) reform; necessitate reverse possible: reminiscent Anne named: deconcentration implementation) decentralised) (2004: 149-169) ‘Devolution’ synonym synonyms ‘managerial including: categorise ‘regional’ political-institutional ‘menu’ arrange sorts chosen reference factor institutionalising insurances ideological consideration endless pervasive confused Initially expanded 25% fully-fledged partake 4-6 applicable Code’s paragraphs 1321-1324 in: assigned program) ‘experience rating’” bandwidth ‘able available’ (20 vary weekly $555 Connecticut $240 Alabama inserted expired january 1st excluding TAA Struggling install 2141 (b) ‘actively work’ were: registered engaged maintained requested (g) effort’ (o)(8) comparable classes accustomed (without exception training) suspended weather calamities tangible numbers (51) disqualification grounds 2015: d-1 i-vi) (similar 601 Seq Paragraph 4-D workfare compliant 2019 2017 interpreting 2025 7517 1996) entitlement 394) overestimate excellent 607(d) specifies activities: employment; associated refurbishing publicly assisted housing) available; on-the-job training; (6) programmes; (8) (not individual); (9) certificate equivalence; (11) attendance equivalence completed certificate; (12) 607 varies within) comparability definitions scopes firstly facilitate match referrals test 661 250 designation xlii Pursuant 2821 legislature expert xliii 300 305 662 400 420 fulfil 200 230 representing trade association 315) 667 112 220 240 652 211-652 214 410 Wiseman $200 million expenditures” 287) “any innovative titles Carl Perkins Vocational Technical Act” 210) (expected) cumulative score experimented submitted kept confidential exacerbating metadata spectrum transferred 341-349 363-365 deficit (Ebbinghaus 2007:35-36) 280-283 367-370 147-148 89 129 149-154 118-121 155-160 19-20 (based Art constitution) conform 22a 22b 22c Miscellaneous include: minors disabilities interpersonal debt psychological addiction §16a) 22a-c MISSOC comparative database (2004-05-01) [checked: 15-05-2013] 20-23 §15 Originally ‘Job Centers’ 44b SGBII §6(3) 6a 6-6d 367 368 Bundesverfassungsgericht 20/12/2007 48-48b quantifiable reducing support; preventing dependence benefits; improving re-integration (Wegrich occupy SGBIII “Since [Hartz] most” 24) (either 16(2) (psychological ‘starting allowance’ 44c 44d 44b(3) §47 §48 47(1) disagreement kooperationausschuss 44e auditors checks 271 merged 98 reorganised (upscaling merging) rekindle dreams 766-768) (re)integration (uninsured (insured 5-12 14-15 76-78 55) 25-26) §99 §100 Act) regulates deterrence www Jobindsats dk (§59) certified b encouraged note deployed sufficiently) ‘stock’ replacing art ‘division labour’: ‘facts’ transmit (on ‘first-hand’ authority) cxi whichever prefer figures LFS statistics cxiii separately stream (Balducchi &Pasternak cxiv giving 2008:27) Copyright © @ author(s) papers draft distributed reproduced permission copyright holder Copies
Unequal Europe. Recommendations for a more caring EU. Final report of the High-Level Group on ‘Social Union’
Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 1
Unequal Europe
Recommendations for a more caring EU
Final report of the High-Level Group on ‘Social Union’
Spring 2015
2 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 3
UNEQUAL EUROPE
Recommendations
for a more caring EU
Final report of the High-Level Group on ‘Social Union‘
Spring 2015
Brussels
Some of the familiar faces and household names who have used Friends of Europe’s high-profile yet neutral platform
to put across their ideas to decision makers and to public opinion
For more information on Friends of Europe’s work and to download our publications, please visit
www.friendsofeurope.org
friendsofeurope friendsofeurope friendsofeurope.foe friendsofeurope
Friends of Europe is a leading think-tank
that aims to stimulate thinking on key global
and European political challenges.
We are a key player in 6 policy areas:
Future Europe | Smarter Europe | Greener Europe
Quality Europe | Global Europe | Security Europe
4 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015
5
This report has been drafted on the basis of a series of meetings,
discussions and written contributions from the members of the
High-Level
Group, under the sole responsibility of
Friends of Europe
and the
Chairman of the High-Level
Group,
Frank Vandenbroucke.
Members have agreed to co-sign this report as they have judged
it to be a fair and balanced exercise.
The views expressed in this
report are opinions of the individuals in the High-Level
Group, and
not necessarily the views of the organisations they represent, nor
of
Friends of Europe’s Board of
Trustees, its members or partners.
Reproduction in whole or in part is permitted, provided that full credit
is given to
Friends of Europe and that any such reproduction, whether
in whole or in part, is not sold unless incorporated in other works. Friends of Europe would like to thank the King Baudouin Foundation,
the European
Social Observatory and
Thomas
Fischer of DGB.
Publisher:
Geert
Cami
Director: Nathalie
Furrer
Programme
Manager: Lindsay
Digneffe & Jean-Yves
Stenuick
Design:
Marina
Garcia
Serra
©
Friends of Europe –
Spring 2015
This report is printed on responsibly produced paper
Table of contents Members of the high-level group
7
Introduction 11 Tackling inequalities and regaining self-confidence 13 From where do we start, and what are
the greatest challenges? 17
–
Criticisms of social policy 17
–
The evidence in rebuttal 18
Competitiveness and social spending levels in europe 18
The efficiency of european social systems 18
Social investment versus capital investment 19
Income distribution and globalisation 19
The eu’s ageing population and the erosion of pension systems 19
The costs and benefits of immigration 20
–
The true challenges 20
EU member states must improve the effectiveness and
efficiency of their social policies 20
Demographic change demands a more ambitious education
and skills agenda, with a strong emphasis on fairness 21
What’s to be done: recommendations for a caring europe 24
–
The meaning and role of social policy 25
–
The balance of eu and national responsibilities 26
–
The connections between social, education, employment, budgetary
and economic policies 27
–
Social and civic dialogue 28
–
Social investment, inter-generational solidarity and education 30
–
Mobility and migration 32
–
Social inclusion 34
–
Improving the effectiveness of social policy through mutual learning 36 Convincing younger generations with tangible
common actions 38
6 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 7
MEMBERS OF THE HIGH-LEVEL
GROUP
Frank Vandenbroucke
Professor, University of Leuven, former Deputy Prime Minister
and Minister of Social Affairs, Belgium, Trustee of Friends of
Europe, and Chairman of the High-Level Group
Etienne Davignon
President, Friends of Europe
László Andor
Former EU Commissioner for Employment, Social Affairs and
Inclusion, and Trustee of Friends of Europe
Tony Atkinson
Honorary Fellow, Nuffield College, University of Oxford
Fabrizio Barca
Director General, Ministry of Economy and Finance, and former
Minister of Territorial Cohesion, Italy
Pervenche Berès
Member of the European Parliament Committee on Economic
and Monetary Affairs, and former Chair of the Committee on
Employment and Social Affairs
8 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 9
Geert Cami
Co-Founder & Director, Friends of Europe
Philippe de Buck
Member of the European Economic and Social Commitee, and
former Director General, BusinessEurope
Aart Jan De Geus
Chairman & Chief Executive Officer, Bertelsmann Stiftung, former
Deputy Secretary General, OECD, and former Minister of Social
Affairs and Employment, The Netherlands
Anna Diamantopoulou
President, Diktio Network, former Minister of Development and
Competitiveness, Greece, former EU Commissioner for
Employment and Social Affairs, and Trustee of Friends of Europe
Nathalie Furrer
Director, Friends of Europe
Reiner Hoffmann
President, Deutscher Gewerkschaftsbund (DGB)
Danuta Jazłowiecka
Vice Chair of the European Parliament Committee on
Employment and Social Affairs
Sony Kapoor
Managing Director, Re-Define, and Trustee of Friends of Europe
Pascal Lamy
Former Director General, World Trade Organization, former EU
Commissioner for Trade, and Trustee of Friends of Europe
Roger Liddle
Chair, Policy Network
Giles Merritt
Secretary General, Friends of Europe
Rhodri Morgan
Chancellor, Swansea University, and former First Minister of
Wales
John Morley
Senior Policy Advisor, Applica, and former European
Commission Head of Employment Policy
Riccardo Perissich
Former European Commission Director General for Industry
10 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 11
Christopher Pissarides
Regius Professor of Economics, London School of Economics
and Political Science (LSE), and 2010 Nobel Laureate in
Economic Sciences
Conny Reuter
Secretary General, Solidar
Vladimír Špidla
President, Masaryk Democratic Academy, former EU
Commissioner for Employment, Social Affairs and Equal
Opportunities, and former Prime Minister of the Czech Republic
Freek Spinnewijn
Director, European Federation of National Organisations working
with the Homeless (FEANTSA)
Dimitris Tsigos
President, European Confederation of Young Entrepreneurs
(YES), and European Young Leader “40 under 40”
Bart Vanhercke
Director, European Social Observatory (OSE)
Fabian Zuleeg
Chief Executive, European Policy Centre (EPC)
Introduction
The unwelcome truth that ‘Social Europe’ has been slipping down the EU’s
policy agenda last year impelled Friends of Europe to convene a high-level yet
heterogeneous group of experts to analyse the facts and propose solutions.
This report sets out to assess the strengths as well as the weaknesses of the
social policies that have been fundamental to the creation of the European
Union itself. On the basis of these findings, it recommends to the new European
Commission and the EU institutions as a whole actions both to reaffirm Europe’s
social principles and to address its competitiveness goals.
The members of the group span an unusually wide range of opinion, and at first
there were fears that they might only agree on a limited number of issues. The
first meeting of the Working Group in Spring 2014 quickly dispelled those doubts,
for their shared concerns and a spirit of cooperation placed the emphasis firmly
on consensus.
Three plenary meetings and a complex process of written contributions were
chaired by the report’s lead author, former Belgian deputy prime minister and
social affairs minister Frank Vandenbroucke. His earlier Friends of Europe social
policy report ‘Ten tough nuts to crack’ supplied a valuable background to the
group’s discussions, and his own ministerial track record play a vital part in the
recruitment of Working Group members with such disparate backgrounds.
The list of members can be found at the beginning of the ‘Unequal Europe’
report. Its wide-ranging nature can be judged, though, from the inclusion
of trades union leaders like Reiner Hoffmann, head of Germany’s DGB,
Philippe de Buck, who for many years ran the BusinessEurope employers’
confederation, Anna Diamantopoulou, former Greek minister of development
and competitiveness, Pascal Lamy, former head of the WTO, and the then EU
social affairs commissioner László Andor.
The Working Group’s proposals should be read carefully, for they contain the
precise wording and nuances needed to achieve members’ agreement. But
the thrust of the recommendations is simple and clear – policymakers at EU
and national levels must act urgently to recover lost ground in areas stretching
12 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 13
TACKLING INEQUALITIES AND
REGAINING SELF-CONFIDENCE
• The EU is going through a great economic, political and social crisis, and
it is confronted by pressures that threaten fundamental change.
• The break-up of the eurozone is still possible, and the EU’s social fabric
is under major stress. This results from growing inequalities and social
imbalances, and is also caused by increased fears for the future of our social
model, and not just among young people.
• The steady decline in public confidence in the EU’s ability to reconcile
openness and cross-border mobility with robust welfare states and their
generous social protection has seen a rise in disenchantment with the concept
of ‘European solidarity’, and in doubts about the European project itself. The
risk is a vicious circle of political paralysis and inaction.
• Friends of Europe has gathered a High-Level Group to analyse and address
this situation. Its members come from different backgrounds and hold different
opinions on many questions, but they share a fundamental conviction that we
can be confident about the future of our welfare states. This isn’t based on a
return to the pre-crisis status quo, but on the opportunities for change that are
still available.
• Change must address Europe’s widening inequalities and social
imbalances, and open the way to greater cohesion between EU member
states1
. This implies addressing tensions between generations and enhancing
trust on issues like mobility and migration.
• Europe has become unequal and unbalanced, between people and
between member states:
Giles Merritt
Secretary General
Friends of Europe
Geert Cami
Co-Founder & Director
Friends of Europe
1 These widening inequalities are documented in detail in the Bertelsmann Stiftung’s 2014 publication ‘Social Justice in the EU’ [http://news.
sgi-network.org/uploads/tx_amsgistudies/Social-Justice-in-the-EU-2014.pdf].
from education to employment and job creation right across to the treatment of
immigrant job-seekers, within the EU and from further afield.
The group calls on Jean-Claude Juncker’s new EU Commission to take a far
broader approach to social investment. That is essential, the report argues, to
avoiding long-term burdens on economic growth. It sees a need for greater
investment in caring arrangements for the deprived and under-privileged, and in
education and training to ensure equal opportunities for all.
In short, a return to the solidarity that was such a feature of European integration
from the days of the Rome treaty to the EU’s ‘big bang’ enlargement of 2004 and
thereafter. Inter-generational solidarity and a renewed sense of social cohesion
and cohesion between richer and poorer member states are twin concerns.
The message of the report, against the background of unacceptably high
unemployment in so many EU countries, particularly of young people, is that
human investment must be given equal priority with investment in infrastructure,
innovation and all the other areas seen as crucial to Europe’s global
competitiveness.
14 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 15
✓ In many EU countries, there is marked inequality between people
with a good job and people without one. This is exacerbated by
high unemployment, with youth joblessness in some countries now
unacceptable;
✓ In many EU member states, income inequality and poverty are still
rising. Some countries see growth, but the economies of many others
are sluggish;
✓ Europe’s inequalities often relate to skills. Some EU governments
have invested in education and vocational training, but others have
been forced to drastically cut spending on these.
• Europe must address its structural economic weaknesses along with its
macro-economic, financial and monetary management shortcomings. There
is a new consensus on an investment push to stimulate short-term economic
growth, and also to address the long-term results of under-investment in
infrastructure, energy networks and new technologies.
• Europe’s future is equally threatened by under-investment in people –
in their work-oriented education and in their early family life, health, social
development and schooling.
• Investment in education and training must be part of a broad social
investment strategy. An adequate supply of educated people is one side of the
equation; there must also be demand for them. That’s why we welcome the
investment initiative announced by the new European Commission. Credible
unemployment, and notably youth unemployment, measures need to be
associated with this investment effort. Policies to promote economic growth
and employment are not central to this Working Group on social policy, but
we propose a reinforcement of existing initiatives on youth unemployment to
help reboot the European social dialogue.
• This report’s main message is that investing in people is crucial to the
new investment effort. The challenge isn’t just to raise education levels but
to bridge the widening skills and education divide between the ‘haves’ and
‘have-nots’. This implies a broad social investment agenda that starts with
early childhood education and health care. The challenge is to invest more so
as to increase effectiveness and efficiency.
• Our call for the revival of Europeans’ self-confidence is based on facts
and figures. Widespread and persistent political misrepresentation of social
policies has too often presented them as an economic burden. This view
is ill-founded, and we are convinced that social policies are fundamental to
living standards and greater opportunities for all within modern competitive
market economies. As well as their fundamental support of fairness and
social cohesion, social policies are vital to competitiveness, and are a crucial
investment for the future. A recent OECD study underlined redistributive
social policies’ positive impact on economic growth2
. There is still room for
improvement and innovation, as there are significant weaknesses in the
performance of social policies, education policies and labour market policies
in a number of European welfare states.
• It is possible to reconcile in a positive and mutually-supporting way
open labour markets and mobility between EU countries with social order
and cohesion. Exactly how to do so is not self-evident, and requires specific
initiatives at EU level. It also demands a greater sense of responsibility by
member governments for what goes wrong at the national level – instead of
blaming the EU.
• Social policy is primarily the responsibility of member states. But many of
them lack confidence in the European social model while the EU lacks a sense
of common purpose that inspires policymakers, social actors and citizens.
There is controversy and confusion about who should do what – nation states
or the EU as a whole. The result is a generalised failure to communicate to
the European public ways to make joint EU and national economic and social
policies more successful than purely national ones. The EU must tackle transfrontier
issues like mobility and migration, but national developments also
have spill-over effects where EU initiatives can have important added value
too.
2 Cingano, F., Trends in Income Inequality and its Impact on Economic Growth, OECD Social, Employment and Migration Working Papers, No.
163. (9 Dec. 2014).
16 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 17
• Controversy and confusion on social policies isn’t confined to the EU’s
role. Many now see ‘social cohesion’ and ‘Europe’ as enemies, so while we
need EU policies that support cohesion and fairness, the EU must show
through concrete initiatives that Europe genuinely cares.
• The EU’s most relevant common purpose is the well-being of future
generations of Europeans. Children should grow up in a world that offers
them equal opportunities. There is no reason for pessimism if our European
societies offer young people opportunities and fairness, but that requires clear
priorities, tough choices and effective common action.
FROM WHERE DO WE START,
AND WHAT ARE THE GREATEST
CHALLENGES?
The EU is a union of welfare states, diverse in their history, architecture and
achievements, but bound by shared values. In other words, we do not willingly
tolerate inequalities in our societies and believe public policies should protect the
vulnerable and support the development of people’s skills and education. We
also share the view that social dialogue and well-organised industrial relations
are crucial, and that jobs should be associated with decent conditions in terms
of pay and working and living conditions.
However different our national economies may be, we believe that social
cohesion and fairness are shared values throughout the EU. That also means
we are united in wishing to protect the body of European anti-discrimination
legislation that exists, including the free movement of people, including workers.
Social policy priorities differ across the EU, yet despite their differences, European
nations are on the top twenty international equality rankings. Social rights make
European welfare states unique, yet we need to restore our self-confidence in our
social model, so in the subsections 1.2 and 1.3, we rebut critics of the welfare
state by stressing the insights of studies that show how social policies are not
just valuable per se but are also competitiveness factors.
Criticisms of social policy
Critics of Europe’s social policies say:
• That social spending is so much higher in the EU than in countries like the
U.S., that it is undermining Europe’s competitiveness.
• That largely public social systems in Europe are inefficient, and should be
provided or managed by the private sector.
• That the EU would improve productivity by reducing social spending and
instead investing more in physical plant, machinery and infrastructure.
18 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 19
• That increasing income inequalities are inevitable consequences of
globalisation, so there is nothing much that policymakers in the EU can do
about the widening wealth gap.
• That the ageing of Europe’s population makes pension systems
unsustainable unless we significantly lower the future level of pensions.
• That immigration from outside the EU, and the movement of workers from
poorer to richer EU countries are reducing job opportunities for nationals and
are the cause of major social problems.
The evidence in rebuttal
There are significant weaknesses in some welfare states in the EU, but the facts
do not support across-the-board criticisms of the European social model:
Competitiveness and social spending levels in Europe
When private spending on health, education and social services is taken into
account, there are no major differences between most European welfare states
and the U.S. on the cost of welfare to citizens and the economy3
. Among OECD
countries, there is no correlation between low levels of social spending and a
high competitiveness score. In Finland, Germany, the Netherlands and the UK
(which also has an important share of private spending) social spending is high,
at around 30% of GDP, but they are in Global Competitiveness Index’s top ten.
Swedish social spending is higher still, but that does not prevent Sweden from
coming sixth in the ranking.
The efficiency of European social systems
Evidence suggests that Europe’s social systems are more efficient in terms of
health care and education than in countries like the U.S., but the evidence also
shows major differences between EU member states in spending priorities,
and in achieving results. This is an argument for a greater co-operation on the
benchmarking of performances by EU countries.
Social investment versus capital investment
EU member states that invest more in social policies like health, education and
labour market support perform better overall than those that spend less. Social
investments and other forms of capital expenditure are complementary, not just
substitutes.
Income distribution and globalisation
Globalisation is altering the overall balance of demand for high and low skilled
workers in the EU as elsewhere in the world, but some member states have been
more successful than others in reducing the impact.
The EU’s ageing population and the erosion of pension systems
The EU population is going to decline and age. This is partly because people
are living longer, but also because young people have been discouraged from
having children by the lack of social policy support and the growth of two-tier
labour markets.
The demographic shift is notably a challenge for pension systems, and our
response must be a combination of labour market and pension reforms. We
must encourage people to postpone retirement, and in terms of quantity and
quality provide jobs that allow elderly workers to stay active (whilst also taking
into account that in some professions earlier retirement is legitimate due to the
nature of the work involved). Increases in female participation rates in countries
like Italy where these are still relatively low, are needed, and migration also has
to play a role.
The huge challenge is multi-faceted, but it is wrong to say we cannot sustain
a fair inter-generational contract based on a decent relation between average
pension levels and average earnings of active people. We are not doomed to
accept steadily eroding pension systems. Nor are Europe’s labour markets
‘frozen landscapes’; despite relative timidity of policy reforms in a number of
member states, employment rates of women and older workers are steadily
increasing in many EU countries.
3 This is demonstrated by long-standing OECD analyses; see the reference in the Background Report to the Friends of Europe High-Level
Group in Section 1.2. 4 This is briefly documented in Sections 1.3 and 1.4 of the Background Report; the European Commission’s annual reports on Employment and
Social Developments in Europe, notably the issues of 2013 and 2014, contain an impressive body of analysis on efficiency and effectiveness
of European welfare states.
5 This is, again, documented extensively in the Commission’s annual reports on Employment and Social Developments in Europe. 6 This is extensively documented in two major volumes, published recently by Oxford University Press, on the basis of the GINI research project
(Changing Inequalities in Rich Countries; Changing Inequalities & Societal Impacts in Rich Countries, OUP, 2014).
20 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 21
The costs and benefits of immigration
Studies show that immigrants make a positive contribution in their host
countries, and this is highly relevant given the EU’s need for additional workers
in the future. EU member governments commonly fall down by failing to support
local communities that experience greatly increased immigration, and fail to
ensure that immigrants are integrated into mainstream national labour markets
and social systems7
. At the same time, the countries from which people have
emigrated also face problems with their own changed demographic balance and
the lost return on investment in young, educated people who have left.
The true challenges
The criticisms of social policy in section 1.2 fail to identify the true challenges
we face. This subsection presents the real challenges, and seeks to distinguish
between the efficiency and effectiveness shortcomings of social policies and
thematic challenges related to demography and education.
EU member states must improve the effectiveness and efficiency of their social
policies
Social policies are competitiveness factors, and there is a positive relationship
between well-run social systems and competitiveness. There is nevertheless
room for improvement as there are significant weaknesses in the performance
of social policies, education policies and labour market policies in a number of
European welfare states.
Rather than calling the essence of our welfare states into question, we need a
wide-ranging review of the balance of demand and supply for different social
programmes and social services, and their costs. This should be backed by an
EU-wide effort to improve the performance of all member states’ social systems.
Although responsibilities lie essentially at national level, an over-arching EU policy
framework agenda could make a valuable contribution.
Demographic change demands a more ambitious education and skills agenda,
with a strong emphasis on fairness.
• Europe is confronted by three long-term and inter-related challenges:
ageing, its shrinking population and a growing shortage of skilled labour.
These are already raising the thorny question of increased migration. Apart
from the need for sustainable and adequate pension systems (and all the
reforms this requires), an adequate answer to these challenges involves three
broad policy domains: 1. child care, education and training; 2. open labour
markets that promote mobility; 3. migration in support of the labour supply.
• There are undeniable tensions between the policies for meeting the
demographic challenge, and European citizens’ aspiration to live in a cohesive
and inclusive society. We must see to it that:
✓ a knowledge society does not imply a growing divide between those
who are successful and less successful in education. A knowledge society
must also provide opportunities for people with lower education levels;
✓ open and flexible labour markets do not lead to disruptions of
national social practices regarding minimum standards in pay and
working conditions.
• Openness and cohesion can be reconciled, but this requires:
✓ an ambitious and creative skills agenda aimed at building on
adequate child care, quality education and training, and networks of
life-long learning;
✓ a well-balanced labour market agenda. We have to balance
flexibility with security, to maintain minimum standards and to invest
in working conditions and through occupational safety and health, the
quality of jobs. Countries like Denmark have been successful in this
respect. There is no reason why others should fail;
✓ an adequate and modern social inclusion agenda implemented
through a true participatory approach. 7 This is briefly documented in the Background Report, Sections 1.5 and 2.2.
22 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 23
• Mismatches between supply and demand of skills are an important
concern. A skills agenda must address the growing divide between the
educational ‘haves’ and the ‘have-nots’ for reasons of social equality and also
for economic efficiency.
✓ In terms of job opportunities and levels of earnings, there is a
widening gap between high-skilled people and those with medium or
low skills.
✓ Improving the general educational and skills levels is essential to
economic growth and social progress. But raising the average level is
not enough. Countries with fewer low-skilled adults and more highly
skilled ones do better in economic terms than countries with similar
average levels of skills but with larger differences in skills across the
population. Greater access to education for people of all skill levels
stimulates both economic growth and social inclusions.
✓ Educational attainment has to translate into social mobility. The
EU’s welfare states have not greatly improved social mobility through
education. In many countries, young people whose parents were
university students are still five or six times more likely to go to university
themselves than those whose parents are not graduates. The OECD
warns that the biggest threat to inclusive growth is the risk that social
mobility could grind to a halt.
• The OECD’s ‘literacy score’ shows a Europe that is unequal for individual
citizens’ skills and in terms of member states’ performances:
✓ the huge gap in the U.S. between the mean literacy score of people
with tertiary education and those with less than secondary education
is absent in Europe, so in those terms, Europe is a more egalitarian
knowledge society than the U.S.;
✓ in some European countries the mean literacy score is higher than
in the U.S. But, in countries like Spain and Italy the mean literacy score
is 10%, lower than in the Netherlands, Finland and Sweden. For a
mean score, this is a considerable gap;
✓ the literacy scores of graduates vary widely, showing that formal
educational qualifications can be misleading: educational policies do
not lead to the same level of skills across Europe, so reform is clearly
needed.
‘Unequal Europe’ is a problem and also an opportunity. If
underperforming countries could catch up with the EU’s best, the
European economy and society would outperform the U.S. both with
regard to mean literacy and to its distribution over the population.
Social policy can contribute to success in the inter-related agendas of
effectiveness and efficiency, education, integration and openness. Well-conceived
social policy is a productive asset, not a pure cost-factor. That is the purpose
of ‘social investment’ in the long term. The pan-European convergence of our
social policies would be a convergence towards successful social investment,
and the Social Investment Package of the previous European Commission rightly
pointed this out.
8 This is documented in the OECD’s Education at a Glance 2014; this paragraph is based on the introduction to Education at a Glance 2014,
which summarises the evidence.
9 Idem, pp. 14-15 and table A4.1b p. 93.
24 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 25
WHAT’S TO BE DONE:
RECOMMENDATIONS FOR A
CARING EUROPE
The debates within the Friends of Europe Working Group addressed the following
issues:
• The meaning and role of social policy
• The balance of EU and national responsibilities
• The linkbetween social, education, employment,budgetary andeconomicpolicies
• Social and civic dialogue
• Social investment, inter-generational solidarity and education
• Mobility and migration
• Social inclusion as a credible component of the European agenda
• Mutual learning to improve the effectiveness and efficiency of social policy
This second section of our report is based on these debates because they
highlighted fundamental issues that all policymakers and stakeholders must
address. We summarise these issues in the following subsections, without
claiming to have been able to solve them all, as there remain some ‘tough nuts to
crack’. Our discussions nevertheless pointed to ways the EU can take concrete
initiatives to show that it cares for its citizens, and that progress is possible. We
illustrate this with recommendations which were put forward in the context of
our debates.
The meaning and role of social policy
The Working Group’s view of social policy’s core ambitions and role can be
summarised as follows:
• The over-riding aim of social policy is prosperity and cohesion, while
providing collective insurance and protection for the most vulnerable. Social
policy works through investing in people, helping them develop as citizens
with the skills and abilities they require throughout their working lives. The goal
is to improve the quality of their lives, and to raise their capacity to contribute
to the material success of society and the economy. This investment in human
resources is as vital as investments in buildings, equipment, technology,
research, the environment and culture, and contributes to social well-being
and economic competitiveness.
• To maximise the benefits of human investment we need the highest
possible equality of access for people from all backgrounds. We also need to
ensure that those who cannot meet minimum living standards through their
own efforts – for whatever reasons – can rely on society to come to their aid.
This includes minimising and containing the cost of failure.
• Given that our market economies fluctuate as confidence ebbs and flows,
social policy spending must support household incomes in downturns. In the short
run, it acts as an automatic stabiliser and helps restore economic confidence10.
One of the Working Group’s conclusions is to raise public awareness of the
economic benefits of social policy. Recent OECD research on the impact of
social equality on economic growth is an important message on the role of social
policy, although it still has to reach public opinion.
10 Should the European Monetary Union equip itself with a stabilisation mechanism such as an unemployment benefit scheme (see Background
report, pp. 96-97)? The members of the High-Level Group consider this an important question, but did not have time to study it.
26 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 27
The balance of EU and national responsibilities
The social policies of different EU countries can benefit from working together
for two important reasons. The EU’s economic integration and openness exerts
considerable influence on the development of national welfare states, and even
closer, cooperation can have an added value per se. Cooperation should not,
though, lead to fudging respective responsibilities; political and social actors
need to make a clear distinction on what is ‘EU’ and what is ‘member states’,
and define the role of ‘Brussels’ in trying to link the two.
• Welfare states are national, but the added value of the EU is the capacity
to see the long term. By working together, governments can better identify
common challenges. This justifies a broad conceptualisation of social policy
that allows us to visualise the sort of Europe we want. Developing a shared
vision is a common responsibility of the EU and its member states. The prime
responsibility and capacity for implementing a shared vision of the kind of
societies we Europeans want to live in remains with the member states.
• Reconciling openness and social cohesion within the EU requires
transparent legal frameworks. The EU and its member states share crucial
responsibilities, so scapegoating each other for real or perceived problems
over mobility is unfair and inefficient.
• Europeanambitionsforsocialpolicieswithoutdeliveryarecounterproductive.
Their delivery requires political mobilisation and adequate resources. Social
policy budgetary resources such as the European Structural and Investment
Funds aim at accompanying mobility and enhancing social inclusion; they are
limited but not absent and should be used most effectively by being aimed at
measurable outcomes and relying on an enhanced citizens’ participation. The
Background Report to the Working Group discusses in detail the link between
cohesion policy and social policy, so we do not repeat its rather elaborate
technical details. We would nevertheless stress that regional and territorial
policy and social policy should be seen as intrinsically linked.
The connections between social, education, employment,
budgetary and economic policies
The EU’s economic and budgetary policy coordination (as developed in the
European Semester) undeniably exerts a strong impact on social policies. In
the eurozone crisis, budgetary policies were in the driving seat. We now have
to establish strong reciprocal links between social, education, employment,
budgetary and economic policies. The Working Group makes the following
recommendations:
• Employment is part of social policy and macroeconomic policy.
Mainstreaming social policy means putting it on a par with macroeconomic
objectives.
• There is a real risk that ‘mainstreaming’ will remain an empty concept,
and will be discredited. The new Commission must clarify how it will make
‘mainstreaming’ a transparent practice and a reality. The Background Report
for the Working Group lists a number of ways mainstreaming can be enhanced
and underlines the need for clarification of instruments and methods. An
important challenge is giving real bite to the ‘Horizontal Social Clause’ in Art.
9 TFEU, in all domains of EU policy, including competition law.
• The blatant contradictions between the EU’s proclaimed ambitions and
actual budgetary priorities are unacceptable, and need to be taken into
account when deciding Country Specific Recommendations. Education is
a telling case; when public education spending in 2012 is compared with
average education spending over 2004-2008, in at least seven member
states, real spending is now lower on average than in the five years before the
crisis.
• Because employment cannot be separated from economic policy, Jumbo
Councils for Employment and Economic Affairs were organised in the past
with some success. This formula could still be useful to link the employment
and economic policy and to create a stronger link between employment and
education initiatives.
28 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015
Social and civic dialogue
Co-operation at EU level between social partners has been crucial to different stages
of development. However, notwithstanding ongoing positive developments in some
areas of social dialogue, this machinery no longer produces the results it once did. To
re-invigorate this partnership and build others, the Working Group makes the following
observations and recommendations:
• The EU treaties define a social market economy, and confirm that social
dialogue is a key component of the European social model. This is not just a matter
of principle, for there is a social dialogue system within the institutional set-up of the
European Union, even if sometimes forgotten. The joint Declaration by the European
Social Partners at the Tripartite Social Summit of 23 October 2013 listed proposals
for the involvement of the social partners in the new economic governance, and
these should be taken seriously by the European Commission and the Council.
• We should not deny that it is difficult to organise social dialogue effectively at
the European level. In some countries, social dialogue is effective, efficient, and
representative, but in others the social partners have lost representativeness and
credibility, and even barely exist. The way in which the financial and economic crisis
was managed, notably in the so-called programme countries, was at odds with
the normal functioning of the social dialogue, and weakened the position of the
social partners. The European Union should invest in the social partners’ capacity
to play a more meaningful role, for instance by revisiting the role of the tripartite
summit, rather than persistently emphasising that collective bargaining needs to be
decentralised.
• The challenge is not just to reach collective agreements on topical issues, but
on challenges ahead and on the ways Europe should be reformed. We propose
a high-level employment and social policy conference at the EU level to have a
thorough debate on future orientations; not a ‘big conference’ but a real exchange
of views involving key people.
• The success of actions to strengthen the European social partners will be
measured by their capacity to put forward solutions to the main problems of EU
labour markets, and their contributing to the implementation of these ideas. Social
dialogue at European level can be successful if its aim is to promote change. A
priority for bold action is youth employment.
• Initiatives adopted at EU level to tackle youth unemployment included
the ‘Youth Guarantee’, and the European social partners also adopted a
framework of actions on youth employment in June 2013 which is being
followed up at national level until 2017. But to avoid a lost generation in
Europe, these past initiatives should be only the beginning of a strengthened
commitment towards youth’s future. The European social partners should
seize the opportunity of the 30th anniversary of the launch of the European
social dialogue with the Val Duchesse agreement to concentrate and intensify
EU actions for youth employment.
• Member states and social partners together need first of all to guarantee
at national level the implementation of the ‘Youth Guarantee’. Then, on the
basis of social dialogue, new proposals can be put forward to reinforce EU
action on youth employment, whether through financial support initiatives like
the better mobilisation of ESF funds or a new financial package to replace the
€6 bn ‘Youth Employment Initiative’ that will not be in place until the end of
2015. Also through such initiatives as complementing the quality framework
for traineeship with a quality framework for apprenticeships and/or vocational
education. The Youth Guarantee must not lead to the ‘parking’ of young
unemployed in inefficient training or occupational activities.
• The EU must address the broader issue of citizens’ participation. This
requires a space of informed and open debate where people can assess,
interact with and influence the decisions of EU institutions. This means a rethink
of participations so citizens come to own the process, especially on
policies with an impact on labour and welfare. The idea is that this new public
arena should complement the decision-making process, not just legitimise
it. The European Structural and Investment Funds are particularly suited to
promoting measurable outcomes with the public’s involvement. This implies
that the Regulation on the ‘European code of conduct on partnership’ is put
into effect by involving citizens on the base of their ‘relevance’, i.e. on them
being affected by the policy under discussion. Open participation by citizens
also means assessing the impact of social policy on specific groups, both
people and places.
30 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 31
Social investment, inter-generational solidarity and education
Social policies are valuable products of modernisation, and they are factors of
competitiveness, not obstacles. We must take a broader view – both long and
wide – of the need for social investment. Although it is on the agenda of the
European Commission and the European Parliament, are we really delivering on
it?
The Working Group makes the following recommendations:
• A long view implies a life-cycle approach, recognising the need for major
investments in care and education, especially in the earlier stages of people’s
lives, for compensating economic returns in the productive phase of working
lives, and the drawing down from accumulated reserves and investments for
older people.
• Improving inter-generational solidarity and embedding it in credible
‘social contracts’ is a key challenge throughout Europe, with the financial
sustainability and adequacy of pension systems, and a life-cycle approach to
social policies, intrinsically interwoven.
• A wide view should reflect the inter-dependence between social and other
investments: the success of investments in technology and infrastructure
depends to a large extent on the quality of the associated human resources.
• We must avoid a narrow view of social investment; it is not only about
preventing but also about repairing the spill-over effects of social failure,
whether in education, health or social integration. These can place debilitating
and disruptive long-term burdens on economies and societies.
• As a starting point, the new Commission should ensure that the EU and
the member states deliver on the Social Investment Package of February
2013, and must recognise that a far broader and ambitious approach to
social investment is needed.
Education is key to social investment. The European Commission has a
comprehensive agenda on education, training and skills, and has issued excellent
recommendations on the modernisation of education systems. This agenda has
not exerted sufficient pressure at the highest levels of political decision-making
or in the setting of budgetary priorities. This is all the more alarming given the
limited success in improving social mobility through education, so that we risk
seeing social mobility through education grinding to a halt. We should put public
investment in education higher on the agenda if we are to reverse the trend of
diverging investment in education across Europe. To pursue reform, the Working
Group makes the following recommendations:
• we shouldpursue real equalityofopportunity at all levelsoftrainingandeducation;
• disparities in skill levels across Europe despite similar levels of formal
educational attainment mean we must reform education systems with a view to:
✓ helping those countries most under pressure to deliver basic education;
✓ promoting the development of key and transversal skills;
✓ promoting the development of entrepreneurial skills and financial literacy;
✓ improving the transition from education to the labour market and
providing a better match between skills and demands of labour markets.
• we should broaden our understanding of ‘learning’, beyond the traditional
educational institutions;
• we should develop a European-wide alliance between the worlds of
‘work’ and ‘education’. Education obviously is not the ‘maiden’ of economic
necessities but is inspired by the right to personal development; but by
working together both the performance of the world of work and the world of
education can be improved. And we should reconsider the ways we finance
and implement subsidised training programmes; some group members argue
that rather than subsidising training, the attention should be on promoting
start-ups.
32 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 33
Mobility and migration
There is a need to confirm and clarify the rules on intra-EU mobility and on
reciprocal benefits for all EU citizens from education through to employment and
retirement. There is also a need for a more coherent view on migration within the
EU and from outside the EU. The Working Group has formulated the following
recommendations:
• The debate on mobility and migration should make a clear distinction
between intra-European mobility and permanent migration, which has both
internal (intra-EU) and external dimensions.
• Mobility within the EU is an unquestionable right, but in the context of
freedom of movement problematic issues should be identified and addressed.
• Myths about intra-EU labour mobility must be disproved. The European
Court of Justice has confirmed that European citizens cannot simply move to
another member state to claim benefits. Member states can prevent ‘benefit
tourism’ within the existing European legal framework11. Nevertheless, we
should not be blind to some problems. Even if there is no large scale social
dumping, there are still blatant cases of illegal work and exploitation linked
with problems of inspection and enforcement of regulation and these should
be addressed. But intra-EU mobility problems go beyond social dumping.
For most people, moving to another country for work reasons represents a
success, but for others it can be a failure; half of London’s homeless population
is repeatedly made up of migrants, with more than half of them EU citizens, so
we have to address the failures of free movement.
• Mobility is not a ‘silver bullet’ for all social issues, but we make the following
recommendations:
✓ we must explicitly resist protectionism and give tangible support
to member states confronted with the greatest need to house and
integrate migrants. A new fund attached to the European Social Fund
(ESF) to support the integration of EU migrants should be considered;
✓ we need an EU programme for fair mobility through finance for
help desks, information and legal help for all mobile workers in Europe;
✓ where possible, we should define minimum standards of European
labour conditions and social protection, taking into account all new
forms of labour like part-time workers. We should carefully monitor the
implementation of the enforcement directive on the posting of workers, and
we should consider the gradual introduction of ‘a guaranteed wage floor’;
✓ we need tangible measures at EU and national levels, to improve
the social context of mobility by:
– improving the portability of supplementary pensions across
countries and sectors;
– strengthening the enforcement of social and employment
rights of mobile and migrant workers.
✓ the European Commission should examine how it can take a new
initiative to clarify the appropriate balance between economic freedoms and
the right to industrial action, thus solving the problems raised by the Viking
and Laval judgments12. Decisions by the European Court of Justice suggest
more work on the relation between social rights and free movement.
• Discussion of external migration into the EU must be placed in a longerterm
demographic context. A shrinking European population means migration
should be seen as a positive contribution (this does not preclude the
adjustment of other policies, in order to allow men and women to have the
number of children they wish, whilst developing their careers).
• A major source of resentment in some countries about immigration is not
migrants’ nationality but their labour market status. The potential for creating
a second class workforce is dangerous, for although we need flexibility in
the labour market a peripheral workforce adversely affects a country’s core
workforce and contributes to a downgrading of working conditions.
11 ECJ judgment in the Dano case, published on 11 November 2014. 12 See the Background Report to the Friends of Europe High-Level Group, p. 55.
34 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 35
• On immigration, the issue is not only how to manage immigration flows
but also how to manage social and professional integration. We need to
recognise the enormous waste of immigrants’ skills when they are not
adequately integrated into the labour market, or not allowed to develop their
entrepreneurship potential.
• The intense non-EU migration pressures on Mediterranean member states
means more needs to be done to revive and strengthen support for EUbacked
social policy development programmes in countries of origin. Europe
must help to achieve improvements in their own territories to reduce pressure
on the EU, and contain brain drains from those countries.
Social inculsion
Social inclusion rhetoric by the European Union without delivery is
counterproductive in terms of the EU’s own legitimacy. We must be clearer on
what social inclusion means in practice, and how member states can deliver it.
• Universal access to social services is a basic feature of the European social
model, and should enjoy greater prominence in a social investment strategy,
with access to quality child-care a prime example.
• We should consider a European policy on the overall quality of minimum
income protection, with minimum wages playing a key role together with
social benefits. Minimum income protection systems should be assessed
with reference to the economic development of each EU country, with the
current ‘reference budget’ methodology a promising tool for developing social
benefits benchmarks. On that basis, ‘open coordination’ can be a way for
national governments to learn from each other and improve the effectiveness
and efficiency of minimum income protection.
• Making the economic case for migration must be complemented with a
strong social case for minimum standards and against discrimination based
on origin or ethnicity.
• We must give the Youth Guarantee real bite by embedding it in
social dialogue, increasing its funding and scope, and ensuring its rapid
implementation with transparent monitoring.
The European Union must be seen as caring for the most vulnerable people in
our societies. Homelessness is a societal problem with cross-border features,
so European cooperation based on shared values can make a real difference:
• Europeans mostly agree that we cannot accept homelessness in our cities,
but it remains a sad reality. Yet it is an area where innovative easy wins are
possible.
• Some of the mobility and social inclusion issues discussed previously are
particularly relevant when homelessness is concerned:
✓ The quality of social services and the disparate nature of hostels and
shelters across the EU is not only a problem, but can trigger the cross-border
mobility of homeless people. A European quality framework for homeless
services, promised but not delivered by the European Platform Against Poverty
is needed to help ensure proper use of European Structural and Investment
Funds (especially the European Social Fund) against homelessness;
✓ A caring Europe should establish a guaranteed right to shelter for
all EU-citizens who become destitute, whatever their status13;
✓ The European Youth Guarantee does not ensure that young
people with complex needs like homelessness are included in member
states’ policies. One possibility is to develop a Care Guarantee for
young people who leave state care, which can be the first step towards
homelessness. Vulnerable young people often lose support when
they turn 18, so a guarantee that every 18-year old gets a care plan
that identifies problems and proposes appropriate solutions could be
pursued at EU level to complement the Youth Guarantee.
• Member states can learn a lot from each other on homeless policies and
practices. To that end, a European Action Plan against Homelessness is needed.
13 This would be in line with a recent decision of the European Committee of Social Rights of the Council of Europe related to the collective
complaint FEANTSA against The Netherlands
36 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 37
Improving the effectiveness of social policy through mutual
learning
Social innovation holds a key to the challenges of demographic change, show
growth and growing demand for public services. We need social innovation
as part of the general drive to improve the EU’s social systems.
That in turn demands the strengthening of Europe-wide policy comparisons
on efficiency in delivery and equity in outcomes. We don’t have to start from
scratch because for the EU to be a laboratory for learning we already have
instruments like the Open Method of Co-ordination. Australia, Canada, the
United States and other countries with federal and quasi-federal systems
take a positive view of Open Co-ordination, yet within Europe it has often
met with sceptical reactions, being perceived as too soft to deliver or a feeble
excuse for the inconsistency of economic, budgetary and social policies.
However, stronger and more credible links between the economic, the
budgetary and the social and employment policies of the EU hold out
the promise that mutual learning could regain its credibility and be further
developed as an important policy tool. The approach we propose would
take us away from the ‘behind closed doors’ character of the Open Method
of Co-ordination; our recommendation is that the European Commission
and the European Parliament should confirm their joint commitment to the
Union’s basic social goals and support a comprehensive rolling review of the
performance of national social policies and especially inequalities over the
life cycle.
This review would aim to help national authorities to improve the operational
performance of their own social schemes and ensure that resources are
allocated in the most balanced way possible in relation to different goals
by drawing on the experience of other member states which would include
‘learning from failure’. A focus of attention should be our welfare states’
capacity to tackle inequalities at each stage of the life cycle. Setting up such a
broad-ranging and ambitious review would signal that the EU and its member
states take rising inequalities very seriously.
The policy support work should draw on:
• The practical experiences of member states, building on and greatly
enlarging the co-operative work undertaken through the Open Method of Coordination;
• Technical support by the European Commission on the effectiveness of
alternative social policy interventions, including social experimentation.
The findings should be made public in an open format for ongoing comments by
social partners and stakeholders, along with research institutes and international
organisations like the OECD.
38 Friends of Europe | Quality Europe Unequal Europe: Recommendations for a more caring EU | 2015 39
CONVINCING YOUNGER
GENERATIONS WITH TANGIBLE
COMMON ACTIONS
By working together, EU member states will not lose out in terms of legitimacy,
as their sovereign national social policies will be more successful.
We must develop a stronger sense of common purpose, based on shared
concrete ambitions. This won’t be easy because in our national welfare states we
can see signs of an erosion of solidarity between generations. Our young people
are losing trust, with growing distrust of the EU fuelled in part by public frustration
about the lack of leadership and transparency from the European institutions
in response to the current crisis. This has given ammunition to those who aim
to minimise the role of the EU, or even to encourage some member states to
withdraw altogether.
Breaking this vicious circle is perfectly feasible. We Europeans don’t lack
common ground but self-confidence. The members of this Working Group come
from different backgrounds and hold different opinions on many questions, but
share our mission statement on what the European Union now needs. We resist
an unequal and unbalanced Europe, because Europe should stand for fairness
and social cohesion, openness and social mobility, and hope for a better future –
not just in solemn declarations, but also in practical day-to-day policies.
Background report:
A EUROPEAN SOCIAL UNION:
10 TOUGH NUTS TO CRACK
Friends of Europe is a leading think-tank that aims to stimulate new thinking on
global and European issues that span political, economic, social and environmental
challenges. Our publications and debates produce sharp analysis and bold
solutions because we promote the confrontation of different ideas.
Friends of Europe is part of the Europe’s World Group, an alliance that also includes
the Europe’s World policy journal and the Debating Europe online platform.
Friends of Europe’s background report is
written by Frank Vandenbroucke, former
Belgian Deputy Prime Minister and Minister
of Social Affairs and Trustee of Friends of
Europe.
It served as the basis for discussion of the
High-Level Group on ‘Social Union’ convened
by Friends of Europe with the ambition to take
the EU’s social dimension out of its ‘specialistonly’
corner and to bring these social concerns
to the top of the political agenda.
The background report argues that we need
a coherent conception of a ‘European Social
Union’. It provides an encompassing survey
of the development of the social dimension
in European cooperation and defines 10 key
questions that have to be tackled with a view
to developing this Social Union.
friendsofeurope.foe @FriendsofEurope friendsofeurope friendsofeurope
Read the background report at
www.friendsofeurope.org/quality-europe/10-tough-nuts-to-crack/
40 Friends of Europe | Quality Europe
Friends of Europe – Les Amis de l’Europe
4, Rue de la Science, B-1000 Brussels, Belgium
Tel.: +32 (0) 2 893 9823 – Fax: +32 (0) 2 893 9829
Email: [email protected]
Website: www.friendsofeurope.org
Métiers pénibles pension à temps partiel et flexibilité équitable dans le système de pension. Avis complémentaire de la Commission de réforme des pensions 2020-2040
Métiers pénibles pension à temps partiel et flexibilité équitable dans le système de Avis complémentaire la Commission réforme des pensions 2020-2040 Avril 2015 Les membres signataires cet avis: Jacques Boulet Françoise Masai Bea Cantillon Gabriel Perl Pierre Devolder Erik Schokkaert Jean Hindriks Yves Stevens Ria Janvier Frank Vandenbroucke 1 Alain Jousten n’a pas pu participer donc n’est signataire avis 3 Table matières ORIGINE DU PRÉSENT AVIS 5 MOTIVATION ET SYNTHÈSE DE L’AVIS 9 Points départ généraux Concertation sociale 2 Comparaison européenne Approche cohérente 4 L’importance d’une politique préventive marché du travail 10 11 d’appui rapport Données sur stratification l’espérance vie 15 Considérations notion ‘métier pénible’ 17 : un concept multidimensionnel limites capacité d’objectivation cadre débat les 18 métiers une donnée évolutive 23 Exceptions pour travailler via différenciation conditions d’âge carrière anticipée ? Financement 26 6 Mise en œuvre pratique La triangle / corrections points 27 Le lourds Pension réflexion questions explications 28 Quelques principe 29 Autres 39 Impact budgétaire 40 Questions administratives (mise œuvre) Transition partir régimes actuels salariés indépendants 42 fonctionnaires Politique d’autres pays européens voir annexe 44 Annexes Annexe Étude relation entre espérance formation professions relative aux comparaison Note neutralité actuarielle Dans sa lettre novembre 2014 ministre Pensions Daniel Bacquelaine demandait – poursuivre ‘métiers pénibles’ afin que Comité national constituer puisse entamer ses travaux l’objectivation ce ; d’approfondir problématique passage active ceci l’optique d’un allongement carrières il était notamment demandé préciser réalisation ‘pension partielle’ Ministre a Il s’agit deux sujets différents ces doivent cependant être envisagés conception Ce hasard si section juin s’intitulait ‘Flexibilité son souligne doit flexible offrir liberté d’opérer choix individuels signifie ceux qui veulent pouvoir opter sous certaines avant l’âge légal En dépit fait exigences termes seront l’ensemble plus strictes l’avenir subsister suffisante Cette aussi permettre souple – devrait durer longtemps C’est pourquoi estime qu’il faut examiner sont possibles formes supplémentaires augmenteraient possibilités effectives Partant cette idée proposait d’examiner possibilité partiel’ autrement dit prendre partiellement (l’expression ‘à ne se réfère mesure ‘temps’ consacré ou au travail) attire l’attention nécessaire cohérence trois principes conditionnent mutuellement • y avoir fenêtre suppose toutefois mécanismes correction équitables cas réduite autres tenir compte qu’en personne prend bénéficie raison jugeait positif bonus existait jusqu’il peu mais celui-ci complété par base L’expression peut prêter confusion car ici basée emploi déterminé malgré tout gardé terminologie L’idée est prise soit combinée avec poursuite limitée activités professionnelles terme ‘limité’ non défini fonction ) volontaire allocations faire sorte personnes soient assurées contre chômage involontaire (avec disponibilité l’incapacité périodes d’inactivité couvertes assimilations calcul conjonction met `flexibilité équitable’ (section 2014) consciente (les ‘corrections actuarielles’) sujet délicat proposé mécanisme longueur Cela formule proposée tient l’objet gradient social hautement qualifiées (qui leur commencent tard) vivent contribue décrit comme étant considérait qu’une telle devait nécessairement complète équivalente 100% requis neutralisation totale l’avantage financier résulte poussé loin l’analyse question Elle conclut aller pair l’alternative limitation administrative compléments revenus montre inévitablement complexe conduit injustice seuls professionnels pris alors incorporés société peuvent cumulés sans limite Si n’y problème autoriser cumul illimité activité économique (à complète) quelle forme prennent revenus4 savoir (s’il professionnels) impliquent encore constitution droits propose simple concerne lorsqu’on opte d’activités générant revenu professionnel consiste prévoir spécifique proportionnelle laquelle (plus grande part l’on constituer) permet d’éviter celui gagne beaucoup rend impossible toute manipulation implique également entièrement accumuler régime lequel entre-temps été supprimé gouvernement constituait vrai exception soutenue d’assimilation fin Même raisons justifieraient accepter remplacement moins longue période ;mais découlent arbitrages difficiles examinée brièvement présent 7 solution intrinsèquement liée thèse selon métier pénible grâce générale tôt n’ont exercé montant comparable d’exercice d’attribuer fractions cours préconise explicitement introduire serait juge préférable réaliser biais niveau adaptation s’effectue manière transparente l’attribution paragraphes suivent nous décrivons dès lors notre raisonnement général exposons lesquelles 1) L’application complique l’adaptation caractère évolutif nouvelles technologies d’organisation fonctions… apparaissent disparaissent réalité évolue parallèle législation intégrer souplesse Une constitue instrument adaptable fur réalités sociales contraire 2) l’application présente souvent type ‘tout rien’ revanche reçoit pénibilité durant on exerce créer facilement graduel où strictement proportionnels 3) Travailler augmentations maîtriser charge rendant possible fixation nombre global alloués On ainsi responsabiliser partenaires sociaux qu’ils font matière risque soutenabilité financière concertation rôle crucial jouer définition qu’est profession jusqu’à certain point objectivé existe nombreuses études européennes belges mises profit belge Mais abordée uniquement convient s’y attaquer autant source’ modifications l’organisation qualité emplois proposés plan engagements forts nécessaires 8 aspect préventif excellence responsabilité problèmes techniques administratifs vont l’introduction existante déconseille d’instaurer réglementations actuelles Pour praticable l’inscrire envisager qu’un mis place montrer répond mise exergue décrite effet indispensable comment éviter contradictions lorsqu’un sera phase ultérieure Quoi tenu l’impact l’interaction d’allocations connexes étude larges très approfondies s’imposent décisions prises Élaborer consensus contenu chose aisée tel atteint facile techniquement parlant l’intégrer lien logique outre souligner l’instauration représente rupture fondamentale série valent aujourd’hui révolution processus bien structuré propre garantir différentes composantes chronologie réformes sauvegardées insiste quatre l’importance nécessité mettre Certaines importantes évoquées relèvent compétence tant l’exécution vaut rédigent liste définir précisément Commission) appropriée sein secteur public suite note développons arguments justifiant délimitation tous posent l’adéquation âgés quantité données comparatives s’appuyer relatives expériences acquises politiques menées dont systèmes traitent sortie structurelle débouche cohérent c -à-d ensemble compréhensible menée d’emploi Compte l’indispensable garde mesures ad hoc compris lorsqu’elles concernent observe court concernant portant légale long soulève d’emblée concrètes quant exceptions précises critères s’engage réponde préconisée plaide s’appuie vision futur Des propositions traitement cohérentes elle s’inscrire détaillées large approfondie Bâtir premier lieu veille clé réside agir préventivement restent praticables travailleurs Lorsqu’il curatif action ‘après faits’ (ex post) intervient ante) efficace prévention exige globale aspects divers entrent considération organisation horaires changer et/ou … cruciale développée l’expertise requise mission reste élaborée soutien importants l’idée ‘carrière référence’ proposition référence important paramètre (via ‘valeur point’ rapport) Ceci démographiques rendre norme complète’ Autrement exprimée années précise (p 50) « esquissé prémisse suivante capitale démographie (et éventuellement changements survenus contexte structurel) même celle minimale condition utilisée atteinte factuelle opérées future s’avérer irréalisable majorité futurs retraités pourrait mener qu’à diminution généralisée » décrire objectives satisfaire À quel degré Z ordinaires (‘non lourdes’) répondre ‘équivalence’ supposons ordinaire faisabilité 45 ans normale seulement an 45/40e équivalent deuxième lourds’ ‘âge normal pension’ introduit discussion appliquées moment suit 86) […] conversion acquis s’écarte ‘l’âge normal’ auquel dépend prestée (il diffère l’autre valeur identique partent pendant année donnée) Par exemple commence 63 égale 20 l’ 65 formellement l’encadré 12 l’annexe expliqué présentée effectivement τ égal concrétisée Reprenons l’exemple théorique avancé cidessus veut atteindre recevoir supplémentaire 5% quelqu’un mêmes exercer Nous insistons destiné illustrer donnent droit dérogations domaine ayant lourd après courte autre n’ayant recevant similaire (malgré courte) dérogation minimum elles accéder collecte Concrètement A B entrées âge eux identiques Supposons aient eu supplément prenne calculée (celui retraite subit négative) Notons ni d’anticiper comparativement (i) majorations qu’elle (ii) Cet abstraction minimums équivalences etc présenté Tableau 8A garantie attribuée majoration éventuelle lourde ait comptabilisée neutralisé appel attribué (comme c’est donné n’existe privé) décider accordée qu’après application majorés parfaitement défendable position égard rédaction étendue l’exercice 13 opérée allons cela arithmétique née B7 entrée tard acquièrent d’anticipation ils leurs auront là inférieure anticipation conséquence 0 975*44/45 (autrement d’environ 66%) l’exprimer multiplié facteur 45/(0 975*44) recevrait (ceci équivaut multiplication 049 (chiffre arrondi) augmentation 9%) 1538 correspond 45/0 975 environ 9% 44)8 (ce hypothèse jeune) remarquer implicitement connaît ‘stratification sociale’ (ou ‘gradient social’) supérieure singulièrement bonne santé Étant formées arrivent travail9 apporte moindre (si entré tandis 22 ans) particulière inhérente offre qualifiés (statistiquement ‘en moyenne’) ‘temps supplémentaire’ pénalisés ‘points différence indépendamment simplifions grandement présupposant ex salariés) qu’elles diffèrent date naissance différente Voir bas page précédente simplifie aura chiffres arrondis Notez début assimilées pénalisé l’approche correct d’établir (significative pension) Sur attentif 14 ‘formation/pénibilité profession/espérance vie’ évidemment seule pouvons admettre corrélations certainement santé) choisit façon délibérée d’intégrer dimensions (la dimension ‘formation-espérance ‘pénibilité d’autre part) l’une n’implique opère ‘deux fois’ approche postulat scénarios étudiés crée fourchette durable minimal intervalle libre exigence (stricte) (dans objectif vise entendu étudié l’exigence gens puissent scénario devienne stricte réalisable ont résolu créent postule sens s’il espace suffisant réelle atteigne constituerait peut-être élément réponse reviendrons tour lié importante Comme l’a précédemment l’accord repris accord contient suppression appelle ‘bonus perte réduisent (65-62) proposent (63-67) comprenons relève d’abord va soi d’études dernière réalisée identification unique toutes recensement 2001 dernier fiable malheureusement L’étude révèle clairement détermine d’années vivre ‘sans limitation’ récentes baser enquêtes d’éventuels d’échantillonnage d’intervalles confiance statistiques Cherafeddine al utilisent Health Interview Survey (HIS) Statistics Income and Living Conditions (SILC) 2004 frappant établi échantillons 25 écarts statistiquement significatifs élevé constatés HIS schéma ‘régulier’ n’augmente systématiquement résultats sous-jacentes (HIS SILC) différences dessinent hommes femmes quelque irrégulier illustré figure ci-dessous tirées figures rapport; ‘HLY ‘Healthy Life Years’ fournies note) Van Oyen Sociale ongelijkheden in gezondheid België Academia Press 2011 Charafeddine Social inequalities Healthy Expectancy Alternative Methods of Estimation the Absence National Census Belspo-research SILC calcule Years (HLY) sous-jacent ‘Global activity indicator’ (GALI) répondants indiquent s’ils derniers mois (sérieusement) limités ‘normales’ cause estimer attendu suivi jusqu’en 2007 2009 intégrée métier’ déduit (sans limitations) évident pertinentes 24 infra p 38 l’enquête surreprésentation âgées l’échantillon celle-ci l’estimation HLY 16 Figure years disability for males aged females Deux conclusions précède Premièrement tendances dégagent scientifiques existantes tirer aucune conclusion exacte d’espérance limitation) clarté ‘correction anticipée’ traduction durée considérée approximation grossière observés correspondent Deuxièmement complémentaires d’urgence actualisation récents Primary Lower secondary Higher education considérations pouvant constatations évoluent publication récente d’Eurofound l’agence consacre l’amélioration représentés porte thème Sustainable work Towards better longer working lives établit ‘sustainable work’ ‘quality “Job quality is because combination different has impact health skills ultimately person’s ability to until retirement age” indicateurs développés Eurofound dernières l’échelle comportent présenter i “earnings; ii prospects referring job trajectories security; iii intrinsic physical environment (including support from co-workers superiors) autonomy intensity; iv time ” Bien jouent lorsqu’il ‘revenus’ (earnings) est-elle gagné rien plupart associent (iii) qu’Eurofound considère ‘qualité travail’ (‘intrinsic quality’) donner Et troisième ellemême plusieurs ‘sous-dimensions’ l’environnement physique d’autonomie l’intensité D’autres publications consacrées mettent évidence ‘pénible’ cumule caractéristiques négatives facteurs déterminés Ces trop bruit) horaires) relations manque participation) équipe chercheurs mandat d’Eurofund SPF Emploi publié étendu approfondi ‘La l’emploi Belgique’ multidimensionnelle partons générique s’appliquer lourd’ applicable indépendant mérite clarification Foundation Focus édition décembre classés sept types l’absentéisme précarité examiné Outre trouve panorama classification commenterons davantage l’un documents utiles certaine objectivée délimiter faits empiriques observables méthodes parvenir évaluer quantifiables bien-être Évaluation première tenter développer quantitatifs ‘job quality’ distingue semble difficile l’autonomie) priori exclu publie jobs’ avons haut (earnings quality) synthétise seul indicateur composé l’argument corrélation faible n’évoluent utilise classer observer Voici extrait résumé publiée 2012 19 “Four indices were constructed study; earnings The four cannot be reduced into single index associations between them are weak neither increase over nor move similar directions They however theoretically conceptually coherent (…) Using specifically this study it was concluded that 14% jobs Europe high paid good jobs; 37% well balanced 29% poorly 20% poor Workers ’travail plein équilibré’ émotionnellement pesant’ ‘travail heures flexibles atypiques’ excès’ réduites’ répétitif’ valorisé’ Tom Vandenbranden Kwaliteit van het werk werkgelegenheid Belgiê KUL Leuven Hiva 2013 (http://www wrk belgie be/moduleDefault aspx?id=36688) Selon argument convaincant l’établissement pertinente l’objectif l’utilisation d’indicateurs partiels composés respectivement Trends Job Quality had average lowest levels well-being showing more problems lower subjective found less meaning their étudie ‘occupation’ d’occupation définie neuf grandes catégories décrivent statut basées ISCO catégorie partie 3e sous-dimension (intrinsic ailleurs permettent calculer scores moyens l’occupation fournissent détaillée pourtant concevable (selon détaillée) évaluées celles ‘intrinsic obtiennent sensiblement inférieurs seuil d’ déterminer ‘pénibles’ évite travaille établie posteriori analyse franchir fixée appliquer directement exercés chaque attestée génériques Un avantage appliquée privé séduisante vue conceptuel source complexité engendrer zones grises donnant contestations satisfasse lesquels évalués rester relativement limité l’accent vérifiables titre d’exemple suivants21 (travail nuit posté coupés) (construction agriculture horticulture …) contraignant dos chaleur extrême (serres hauts-fourneaux froid (chambres froides aliments etc22 pourraient appliqués managers intellectuelles artistiques techniciens intermédiaires employés administratif personnel services directs particuliers commerçants vendeurs agriculteurs ouvriers l’agriculture sylviculture pêche l’industrie l’artisanat conducteurs d’installations machines l’assemblage élémentaires 21 tenons purement exemplative aucun exhaustive substituer s’accorde critère ‘risque sécurité’ d’identifier présentent risques sécurité (de police transport fonds armé) Indépendamment travailleur fonctionnaire concerné vertu duquel l’armée) plutôt qu’aux combinaison considérer l’aptitude fortement réduite23 d’emplois constituent pénibles’… rechercher juridiques réglementation répondant (critère assez vérifiable juridique existante) températures extrêmement élevées’ dos’ référer Code Bien-être (ex-RGPT) utile convergence maladies reconnues d’inspiration d’élaborer raccourci ‘raccourci’ relatifs qualité) ‘problèmes santé’ mesurés (a) dépenses médicales (b) pose dispose-t-on rendent l’identification économétrique difficultés (vu mauvaise certains n’exercent engendre sélection économétriquement identifiés ‘niveau faible’ métier’) utilisons l’expression ‘incapacité conscient notions AMI Loi contrats disant sous-entendons auxquels associées typiques considérés laissons côté déterminée prononcer 50 supra renvoyons aperçu banques dispose actuellement utilisables lancer rapidement recommande Limites nécessite recherche De tels ‘objectifs’ basés n’échappe subjectif remédier (par l’octroi (totalement partiellement) Exemple constatons (objectivement) intensifs maintenir étroitement corrélés ‘manque d’autonomie’ doit-il Ou faut-il l’autonomie fatalité ‘age management policy’ l’entreprise Finlande L’examen internationale apprend Danemark Suède caractérise d’autonomie27 faite (supra ii) fortes contrôle agissant apporter ajustement poids l’ajustement repose l’évidence d’aléa moral (‘moral hazard’) employeurs mauvaises pratiques soutient Tous aisément résolus tâches quels apportés tabler nouvelle fonction) L’accompagnement mentionné “Kwaliteit België” I-24 68 l’investissement développement compétences monde d’apprendre nouveau situe obtient inverse lésés améliorées employeur essentielle passé corrigées doute solutions disponibles reconnaître ‘pénibilité’ transition longue) n’auront l’interprétation concrète ultérieurement affirmé abordés ‘autant 93) prolongation parce monotonie stress ‘flexibilité d’avis c’est-à-dire gestion plans personnels offrant parcours alternatifs ‘Autant voilà laisse marge l’évaluation négociée développé étapes permettront dresser carte contribuent objectivement considéré second résoudre (tel supplémentaires) constatation susceptibles d’être suites contraignantes assortie d’actions d’engagements d’améliorer lorsque évaluation joue commencer apportées (parce physiquement éprouvants exemple) relatif évoluer circonstances changent progressivement l’architecture permette concret sauf :28 mineurs marins navigant l’aviation civile l’accès CCE Chômage complément d’entreprise aménagements carrière) indirectement influence l’acquisition utilisé renvoie nominative description arrangements situation historique journalistes dérogatoire (en salarié) gains d’1/3 prépension CCT 103 art §4 http://www cnt-nar be/CAO-ORIG/cao-103-(27-06-2012) pdf interprétées reflet métiers30 tantièmes préférentiels applicables pondérées lourdement satisfait expressément privé31 accordés avance propos l’avons déjà souligné Lorsqu’un donne l’évolution dynamique compliquée sensible puisque toujours ‘attente légitime’ groupecible nettement obtenu conserve reconnu Attention basé ‘augmentation fonctionner anticipé ‘augmentations points’ pourra dramatique requièrent 30 seuils l’intéressé l’armée 31 différenciations fortiori introduction légitimées L’argument ‘sécurité’ différent n’intervient instaurés remplit voit accorder (un généralement vigueur) desquels vigueur (exemple X office bénéficier l’exception) applique gradation (une permettant binaire n’en entraîner incompréhension 32 préfère graduelle total négocier traduire ‘enveloppe’ fixe pourcent) l’enveloppe annuelle l’augmentation ajouter jamais fraction (cette 4% 10% égard) Afin respecter contrainte somme comparée maximal correspondant autorisé péréquation maximum ‘péréquation’ l’année T+1 citoyens informés individuel T procédure inconvénient octroyés fluctuer péréquation) envisageable gradualiser ‘gradualité’ Chypre Croatie l’UE l’accumulation compensations graduellement réduction France Slovénie signaler compensation l’employeur obligé fluctuations l’intégration résultant 33 financés chacun (travailleurs indépendants) mutualisation coûts option alternative (éventuellement secteur) inciter élaborer heurte obstacles résulterait prélèvement cotisations pouvoirs publics accordent aide compétitivité) secteurs emploient prestant équipes d’attestations supplémentaires’ immédiatement ajoutés concernées informative suivre introduite réaction l’ONP contiennent informations S’il dossier automatiquement d’interroger citoyen Tenir requiert investissement considérable l’échange poser recueillies utilisées traitée qu’entraîne importante) obstacle proposons (contrairement français) s’applique collectif axé fondements suivants (pas d’exception (liberté choix) (c) présence (sur ’âge corrige formation) résumerons formuler remarque ‘flexibilité’ entretemps faveur français convertis Fondamentalement d’offrir exercent réorienter transparence simplicité néanmoins servent objectifs d’utiliser fins paiement mènent finalement approfondir Flexibilité: Moment Etendue (partiellement entièrement) Corrections L’un avantages convertir conserver solde Lorsque actuarielles convertie exposé ‘d’âge spécialement 6) 34 déterminées continuer existants dispositifs d’aménagement D’une ouverte distinction D’autre octroyée restriction restrictions crédit-temps soi-même constitués d’attention contrer recours accru d’invalidité groupe âges avancés contrarie effets d’activation stricts novatrice expression titulaire développe importance l’ampleur lorsqu’une primordiale l’exposons s’agit-il neutralise (càd 100 %) actuariel pension35 inscrite depuis 1997 l’art l’AR 23/12/96 (ayant force loi) Roi arrêté délibéré Conseil Ministres instaurer mi-temps ayants 60 conformément modalités d’octroi qu’Il dispositions D’après obtenues auprès d’ordre technique (entre 48 examinons détail quelques actuel 35 ‘avantage apparaît voulons dire simples escomptée capital augmente demande (100 laissée (voir encadré précisée) plaidait partait essentiel stimulus suffisamment fort fût-ce pure appliquant l’expliquons renforce % arbitrage conduise suggère 4) aurait (moyennant complémentaires) approfondissons suggestion Non accroîtrait levier augmenter taux Quoiqu’une résolues réaliste opportunité fassent partagé quelles devenir enrayer l’accélération plein) succès supprimés attrayante soutenir individuelle financièrement soutenable aborde options clarifier entendre parlait raisonnable reprise Motivation l’avis ci-dessus) reprenons complétées développées systématique portent liées ferait d’augmentation (escompté) détaillé raisonnable’ l’examen suivantes sous-jacente: dela peut-on travaillant qu’on ‘d’unité carrière’ est-il d’application plafonds indemnités maladie focalisant réponses évaluations Avant exposer lignes combiner (complète partielle) L’évaluation fera estimera opération intéressante financiers obtenir placement demandera change étaient autorisés acquérir incitant négatif décision mettrait frein 36 n’empêche demander Norvège partielle 62 67 cumulé continuant Malgré semble-t-il largement surcoûts budgétaires expert norvégien questionné écrit “There general concern opportunity start taking out old age while continuing full being widely used particularly by This come as surprise policy makers People prefer grasp liquidity offered led higher expenditure short term expérience servir envisageons Belgique Notre but accroître d’activité chez promotion longues doit-elle Actuellement paramètres l’unité dépassent ‘l’unité (nous reviendrons) d’analyser profondeur Du demandent appliqué vraisemblablement principal (mais approfondie) l’équité incitants jugée optent (partielle moitié inférieur plafond supérieur réduits intégralement) illimités (comparativement A) combinant ‘contourne’ incité suggérer adapté pourcentage demandée anticipativement grand problématiques Quel Peut-on rémunéré doivent-elles classique anticipée) 1e janvier auparavant d’avoir d’au préconisait règles existaient évolutions ultérieures éventuelles positive37 report audelà libéralisation actuellement) univoque diposition l’effet positives reporte continue (étant intéressant d’attendre Etant libéraliser gouvernementales sus normalement demanderont qu’avant Prenons rempli permettrait 45/45e atteints diminue l’incitant reporter touche récompensé) évolution souhaitable 793 euros salarié 234 qu’indépendant 37 positive’ plaident libéralisé jouent: substitution travaillent au-delà gagnent précédemment) choisir mixte) montants enfants modifié assoupli sanction dépassement devrait-elle ‘opportunité’ oui l’anticipation sinon nombreux combineront rendement négative indiqué gagner explication aiguë n’interrompt combine présumons possible) procédera bénéficiaire devra simplement abordons d’intérêt élevés stratégie autorités placer l’argent d’intérêts devant progressif BNB salaire brut moyen double illustratif tableau d’accès Revenu Correction (jusqu’à Critères Plafonds enfant (7 indépendant) ‘normal’ cf diminués x (soit moyen) Idem 80 illustration l’offre stimuli auraient continué opteront complètement cessé n’avaient Certains estimeront pression licencier l’existence verront garder résultat final participation l’équilibre d’y l’avance orientations voire définitives ‘expérimentale’ d’autoriser 50% correctement comportementaux illustre alternatives existent travers récemment Gouvernement restreint recommandé schématisé inconvénients introduites bénéficiaires procéder optimisation limitations d’incorporer générer dividendes patrimoine contournées d’envisager complètes égales neutraliser (prise donnerait poserait fond particulier moyennes élevées restrictions) prévue futures produise régression L’instauration réclame Obligations serait-il l’obligation activement (on obligation (sinon créeraient vite populaire) interdit suscite abordées ci-après règle d’accumuler principale ‘unité revenir détail) anticipativement) pensionné professionnelle d’effet constituera pensionnée autorisée constitutives donnera d’indépendant revoir lui payée premièrement intégralement simplifiant intégrées principe40 (45/45e ‘l’unité’) affiné désormais jours 14040 prestés assouplissement analysé susceptible d’influencer parallèlement (donc partiel) L’inconvénient conduire l’ingénierie 99% pas) diminué (1-x) manifestement poursuit (entraînant non-paiement recalcul reçoive recalculé (A R mai 2013) clarifiée écrivons principe’ mixte 41 (anticipée non) ramené équité pensionnés ci-dessus séparément alinéa actuelle envisage d’unité appliqué) sous-estimer bénéficient pourront ‘deuxième constitué l’administration bénéficiant sont-elles posons (ici classiques) prétendre incapacité l’heure relever porter d’accord termmes annoncée Michel I rattache supra) ouvrir indemnité d’incapacité requises remplies 43 Depuis 1er indemnitaire allocation temporaire stipule temporaires passerait acceptables démontré examine ‘plafond calcul’ intégré (chez constant probabilité grande) ‘Un engagement projet social’ (9 octobre be/fr/accord-de-gouvernement Arrêté Royal Moniteur Belge rendu accessible continuent encourager pension-emploi advient combinent tombent Ici complexes nécessitant examen concertation45 faisons ébaucher n’estime d’indemnité (pour rentes d’accident actuelle) naturellement volonté malade autorisait d’utilisation impropre (aléa moral) risquent 46 non-cumul obliger retrouvent soudainement obligés troquer période) totalité acquise moment-là seconde trouvant renoncer percevoir (bien sûr calculé fictive l’activité qu’exerçait s’agirait autorisée) ‘restitution’ préférence s’opérer actuariellement neutre Toutefois conviendra abusive trouver ‘chômage majeure causée médicales’ survient inapte stipulé contrat résulter interprétation l’assurance loi offerte enfin prépension) forte anticipées d’exclure pareille favorisent définitif devraient disparaître conséquences examinées abordé sanctions retenues pensions) s’appliquent modifiée reprises écoulée d’appliquer maintenues n’était Considère-t-on existant séparament (serait-il accomplie vice versa ?) modes comptage maximums s’interfèrent convertit compliqué (cf bas) mixtes Enfin l’éventuel (du pilier) prestations versées assimilée reprend questionnaire détails site internet 47 s’impose consacrer L’impact induits dépendent L’expérience 35) parmi cumuler engendré hausse suivant attention perspective intertemporelle amélioration détérioration terme) Réforme laisser n’autoriser entraînerait insoutenable valable instaurée quelconque converti nouveaux d’année échéant évoqué tellement retrouve livre Johan Janssens toekomst pensioenen overheidssector die Keure pp 336-339 conditionnée perdre L’administration (partie de) fois fixer paragraphe réduirait L’actuelle Faisant posé l’ouverture dossiers subsistent côte l’éviter totalement regroupés révisions (c’est-à-dire adaptations pertinent 49 interroge maintenant organismes (ONP INASTI SdPSP) formules instaurait ‘montant normalement’ (auquel d’éventuelles partielles appliquées) normales versée Techniquement ‘totale’ ‘droit acquis’ diverses complications temporaire’ versé flux paiements Tout simple) l’exception ‘jours navigation’ ‘années (non justifier (plutôt métier) s’éteindre progressivement50 51 prononce instaurées (ni d’ailleurs transition) défend octroi impliquerait progrès explicite proprement dite avancée remplace amène terrain typiquement demeurant Inversement révision envisagée vers ‘triangle’ D’abord Troisièmement revus instaure éventail indispensables 55 mineur considérées antérieures postérieures ‘travailleur ordinaire’ regard calculées 45èmes Celui Quatrièmement respectifs situent fédéral éléments ‘convergence’ précis Parmi citons) a) critique exceptionnellement basses d’aptitudes physiques psychiques adaptée circuit décevoir attentes légitimes intéressés b) réajustement centrale justifiable thématique approchée surtout l’angle fonctions lourdes 9) maintenus importe ratio legis avantageuses exercice fondée tantième préférentiel revient circonscrire soupeser motivée: maintien l’issue compter Lors (qu’il s’agisse accordés) justifiées vaste retenu considérables entraînent seraient débouchent coefficient bref moderniser conforme politiquement socialement lancement organisations syndicales représentants niveaux l’attente inventaire exhaustif publique L’annexe Ajoutons (dont administrations locales Communautés Régions) fédérale impose repenser gèrent service concrets tangibles abondant matériel sources citons d’information européen MISSOC États l’Union récoltées Sécurité reproduites l’expérience dégager finalisation l’étude entamée attendant poursuivra commencée © Centre Jardin Botanique Tour Finances Boulevard 1000 Bruxelles Editeur responsable Papier D/2015/10 770/13 Electronique 770/14
Zware beroepen, deeltijds pensioen en eerlijke flexibiliteit in het pensioensysteem. Aanvullend advies van de Commissie Pensioenhervorming 2020-2040
Zware beroepen deeltijds pensioen en eerlijke flexibiliteit in het pensioensysteem Aanvullend advies van de Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 April 2015 De leden die dit hebben ondertekend zijn: Jacques Boulet Françoise Masai Bea Cantillon Gabriel Perl Pierre Devolder Erik Schokkaert Jean Hindriks Yves Stevens Ria Janvier Frank Vandenbroucke 1 Alain Jousten kon niet aan besprekingen deelnemen heeft dan ook 3 Inhoudstafel AANLEIDING TOT HET ADVIES 5 MOTIVERING EN SAMENVATTING VAN 9 Algemene uitgangspunten Sociaal overleg 2 Europese vergelijking Coherente benadering 4 Belang een preventief arbeidsmarktbeleid 10 Aanknopingspunten rapport Data over sociale stratificatie levensverwachting 14 Overwegingen notie ‘zwaar beroep’ 17 beroepen: multidimensioneel concept limieten objectiveerbaarheid raam pensioendebat 18 evoluerend gegeven 22 Uitzonderingen voor zware werken via differentiatie leeftijds- loopbaaneisen vervroegd pensioen? 23 Financiering 25 6 Praktische implementatie 26 Deeltijds driehoek / correcties punten Driehoek pensioen: denkkader vragen verduidelijkingen 27 Enkele principiële 29 Andere 38 Budgettaire impact 39 Administratieve kwesties (implementatie) Transitie vanuit huidige pensioenregelingen werknemers zelfstandigen 41 regelingen ambtenarenpensioenen Beleid andere landen (bijlage 2) 43 Bijlagen: Bijlage 1: Onderzoek relatie tussen opleiding 2: inzake 3: Nota actuariële neutraliteit In zijn brief 28 november 2014 vroeg Minister Pensioenen Daniel Bacquelaine om: – reflectie ‘zware beroepen’ verder te zetten zodat op richten Nationale Pensioencomité werkzaamheden objectivering zou kunnen aanvatten; problematiek overgang actieve leven naar verdiepen met oog verlenging loopbanen; name werd gevraagd om voorwaarden uitvoering ‘gedeeltelijk pensioen’ preciseren bijkomend Dit twee verschillende onderwerpen; beide onderwerpen dienen echter gekaderd coherente opvatting Het is toevallig dat sectie juni als titel had: ‘Eerlijke deze thema’s samen besprak haar beklemtoonde flexibel moet pensioenstelsel vrijheid bieden individuele keuzes maken Flexibiliteit betekent mensen wensen onder moeten kiezen wettelijke pensioenleeftijd Ondanks feit loopbaan- leeftijdseisen toekomst algemeen strenger zullen worden er voldoende blijven Deze soepele mogelijk loopbaan – langer duren meent daarom onderzocht of bijkomende vormen reële keuzemogelijkheden vergroten terwijl loopbanen effectief Vanuit gedachte stelde mogelijkheid ‘deeltijds onderzoeken d w z gedeeltelijk nemen (de uitdrukking ‘deeltijds’ slaat meting ‘tijd’ besteed resp werken) wees noodzakelijke samenhang drie principes elkaar wederzijds conditioneren: • keuze binnen venster; veronderstelt billijke correctiemechanismen: bij vervroegde pensionering verminderd meer rekening houden wie gaat normaal gesproken geniet pensioen; kan verwarrend omdat hier gebaseerd bepaald tijdsgebruik maar terminologie toch behouden idee opgenomen gecombineerd beperkte voortzetting beroepsactiviteiten wat ‘beperkt’ wordt gedefinieerd basis tijd pensioenbonus tot kort bestond reden door positief beoordeeld aangevuld basis; vrijwillige keuze; uitkeringen ervoor zorgen verzekerd tegen onvrijwillige werkloosheid (met beschikbaarheid arbeidsmarkt) arbeidsongeschiktheid; periodes inactiviteit gedekt gelijkstellingen pensioenberekening vat ‘eerlijke flexibiliteit’ (sectie 2014) beseft (zgn ‘actuariële correcties’) delicaat thema actuarieel correctiemechanisme voorgesteld houdt lengte voorgestelde formule gradiënt kent: hoogopgeleide (die omwille hun later beginnen) laagopgeleide draagt omschrijft ‘billijke’ correctie ging uit dergelijke noodzakelijkerwijze volledig moest gelijk 100% vereist volledige neutralisering financiële voordeel optreedt opname kwestie Ze besluit best samengaat correctie; alternatief administratieve beperking men bijverdienen deeltijdse geïllustreerd onvermijdelijk complex leidt onrechtvaardigheid alleen arbeidsinkomens begrenzing gevat daar waar inkomens ondergebracht vennootschap onbeperkt gecumuleerd Indien geen probleem onbeperkte cumulatie economische activiteit toe laten (deeltijds volledig) vorm aannemen vraag welke mate (als zijn) nog pensioenopbouw impliceren stelt eenvoudige m b t verdere wanneer voortzetten activiteiten arbeidsinkomen a v specifieke proportioneel waarin Hoe groter aandeel hoe vermijdt veel verdient weinig maakt engineering onmogelijk impliceert intussen regering afgeschaft maakte principe weliswaar uitzondering einde ondersteund Zelfs redenen vervangingsinkomens lange periode; ander moeilijke afwegingen komt ter sprake 7 opneemt rechten opbouwen oplossing voorstelt hangt intrinsiek stelling zwaar beroep dankzij algemene systeem eerder gaan uitoefenden pensioenbedrag vergelijkbaar Daarom uitoefening extra fracties kennen tijdens pleit dus uitdrukkelijk voeren Zij vindt beter stand brengen berekening hoogte puntensysteem gebeurt aanpassing eenvoudig transparant toekenning beroepen; we beschrijven onze redenering volgende paragrafen hand argumenten aangegeven waarom 1) Werken moeilijker passen evoluerende karakter Nieuwe technologieën nieuwe arbeidsorganisatie functies… komen daarmee evolueert realiteit pensioenwetgeving soepel inbouwen Een creëert aanpasbaar instrument naargelang realiteiten integendeel praktijk veelal ‘alles-ofniets’ krijgt verhouding zwaarte periode uitoefent daarentegen gemakkelijk gradueel stelsel creëren waarbij strikt 3) verhogingen laat budgettaire last beheersen doordat totale aantal toegekend vast leggen Men partners daardoor geven onderhandelen ze tegelijk responsabiliseren zij zonder risico onhoudbaarheid ervan sociaal cruciale rol spelen vastleggen beklemtoont zekere geobjectiveerd worden; daarover bestaan Belgische studies gevaloriseerd debat aangepakt worden: maximaal ‘aan bron’ wijzigingen kwaliteit jobs aangeboden vlak sterke engagementen nodig Onder 8 preventieve facet uitstek verantwoordelijkheid onderkent technische problemen gepaard invoering bestaande raadt af implementeren Opdat praktisch werkbare hervorming ingebouwd overwegen vooraleer voege dient beantwoordt coherentie onderlijnd wordt: geschetste immers noodzakelijk vermeden contradicties ontstaan latere fase geïmplementeerd Omwille arbeidsmarkt interactie aanverwante uitkeringsstelsels zeer grondig breed onderzoek beslissingen genomen inhoudelijke consensus ontwikkelen indien bereikt technisch integreren puntenstelsel Ook logische band wenst daarbij benadrukken fundamentele breuk meebrengt berekeningsprincipes vandaag gelden: revolutie vooreerst goed gestructureerd hervormingsproces garanderen onderdelen chronologie hervormingen bewaakt benadrukt vier uitgangspunten: belang noodzaak Belangrijke bod behoren volgens uitdrukkelijke bevoegdheid zowel principieel niveau Dat geldt Zo lijst nader bepalen kader Commissierapport) Commissierapport stipt hiervoor geëigende overlegformule publieke sector gebracht Verder nota afbakening Vragen werk werkbaarheid oudere zich alle hierover bestaat vergelijkend materiaal beleidservaringen wijze waarop pensioenstelsels omgaan uittrede structurele coherent oplevert logisch begrijpelijk geheel vormt beleid gevoerd werkgelegenheid waarschuwt ad hoc maatregelen korte termijn neemt loopbaanvoorwaarden reeds aankondigt waardoor meteen concrete rijzen precieze uitzonderingen loopbaancriteria zo gang bepleit vertrekken visie langere toekomstige pensioenstelsel; voorstellen behandeling uitgelegd hem Met betrekking zit sleutel arbeidsmarktbeleid: opgetreden werkbaar ouder Wanneer pensioenbeleid vooral curatief: ‘na feiten’ actie (ex post) ante) Om preventie integraal Allerlei facetten kijken: arbeidsinhoud arbeidstijdregelingen opleidingsmogelijkheden mogelijkheden job en/of functie veranderen… uitgewerkt expertise aanwezig opdracht beperkt ontwikkeld ondersteuning hervormingsvoorstellen belangrijke aanknopingspunten eerste aanknopingspunt ‘referentieloopbaan’ voorstel referentieloopbaan parameter pensioenen (via zgn ‘puntenwaarde’; zie rapport) demografische omstandigheden qua norm ‘volledige loopbaan’ Nog anders gezegd uitgedrukt jaren ‘normale schrijft (p 50): “Cruciaal geschetst uitgangspunt: demografie (en eventueel context) hetzelfde minimale voorwaarde gebruikt Maar belangrijk 11 haalbaar feitelijke ‘volledige’ Als ondanks onhaalbaar meerderheid gepensioneerden hij leiden vermindering pensioenen” omschrijven objectieve minder beantwoorden specifiek Z doorsnee (‘niet-zware’) ‘equivalentie’: stel standaard haalbaarheid 45 jaar; oordeel normale slechts 40 jaar telt één 45/40ste: equivalent tweede pensioenleeftijd’ introduceert bespreking toegepast moment 86): “[B]ij omzetting verworven individu afwijkt geval beschouwd leeftijd’ gaan: achter rug (dit verschilt individu; waarde punt is)” Bijvoorbeeld iemand begint leeftijd 63 20 65 formele toegelicht ; bijlage τ geconcretiseerd We hernemen theoretische voorbeeld hierboven werd; ‘equivalentie’ wil bereiken lang degene hoeveelheid krijgen 12 5% dezelfde verdiensten theoretisch illustreren abstractie minimumregelingen e gepresenteerd Tabel 8A puntengarantie nadat eventuele verhoging verrekend persoon A B geneutraliseerd schuilt hierin recht afwijkingen uitgeoefend na kortere bedrag (ondanks loopbaan) verschil personen gemaakt afwijking toegang wel verzamelen Concreet: getreden zijn; dezelfde; identiek Veronderstel inkomen hadden; extra’s vroeger berekend individuen (diegene negatieve correctie) Let noch vervroegen ontvangen (i) omvang (ii) doorgevoerd rekensom geboren toetreedt; veronderstel per loopbaanjaar verwerven; vertrekt bedraagt 44 puntenwaarde Persoon heeft; bovendien zal kleiner Daardoor 0 975*44/45 zeggen ca 66% lager vermenigvuldigd beiden doen (zoals vermits pensioenregeling private sector) stellen pas toepassing bonuspunten verhoogd verdedigbaar schrijven standpunt ingenomen doorgetrokken volgen vereenvoudigen aanzienlijk veronderstellen (bv werknemers) verschillen geboortedatum verschillend Zie vorige voetnoot: hypothese vereenvoudigt 13 factor 45/(0 975*44) neer vermenigvuldiging afgerond 049 procentuele 9%) 1538 hele overeen 45/0 975 9% 44)8 sneller (d want jonger) hierbij merken ‘sociale stratificatie’ (of gradiënt’) hoger opgeleide langer; goede gezondheid Omdat definitie corrigeert lagere opgeleiden (indien gelijkgesteld betrad jaar) bijzondere correctiemethode biedt geschoolden (statistisch ‘gemiddeld gesproken’) ‘extra pensioentijd’ waarvoor gepenaliseerd levensverwachting; los nexus ‘opleiding/zwaarte-van-beroep/levensverwachting’ natuurlijk samenhangende correlaties (dat zeker gezondheid) kiest bewust dimensies dimensie opleidinglevensverwachting enerzijds zwaarte-van-beroep anderzijds) bouwen pensioenproblematiek ‘twee keer’ gecorrigeerd scenario’s bestudeerd duurzame vork ontstaat daartussen vrije voldoet (strenge) loopbaaneis (in bestudeerde cijfers Noteer uitgaat begin manier pensioenberekening; werkloos daarvoor Anders correct (voor relevante) beginnen Pensioencommissie doelstelling nastreeft vanzelfsprekend Nu scenario) streng opgelost toekennen beroep’; extrapunten vooropstelt betekenis ruime ogenblik opnemen bepaalde gekomen misschien element antwoord bespreken beurt Zoals al opgemerkt regeerakkoord overgenomen afschaffing ‘pensioenbonus’ verlies Over gradiënt) laatste data unieke identificatie nodige gegevens volkstelling 2001 Aangezien was dergelijk betrouwbaar helaas toont duidelijk aan: opleidingsniveau bepaalt ‘zonder beperking’ Recenter baseren enquêtes mogelijke steekproefproblemen statistische betrouwbaarheidsintervallen gehouden Cherafeddine et gebruiken Health Interview Survey (HIS) Statistics on Income and Living Conditions (SILC) 2004 Opmerkelijk reduceren nu (65-62) (63-67) begrijpen; betreft eerst uitgangspunt is; vergt Van Oyen Sociale ongelijkheden België Academia Press 2011 Charafeddine Social inequalities Healthy Life Expectancy Alternative Methods Estimation the Absence National Census Belspo-research Op HIS SILC Years (HLY) berekend; onderliggende ‘Global activity limitation indicator’ (GALI); respondenten gezondheidsproblemen (ernstig) werden ‘normale’ gedurende maanden manieren verwachte geschat Voor follow-up 2007; 2009 15 steekproeven Statistisch significante laagste hoogste vastgesteld significant patroon ‘regelmatig’ zin systematisch toeneemt resultaten (HIS SILC) tekenen mannen vrouwen enigszins onregelmatige Figuur (het Figuren rapport; HLY staat ‘Healthy Years’ overeenkomt beperking’; terug vinden nota) discussie ‘levensverwachting’ ‘zwaarte afgeleid (zonder beperkingen) nemen; relevant; voetnoot 24 infra p oververtegenwoordiging ouderen steekproef geschikt schatting 50) 16 Figure : years disability for males aged females Twee conclusies vloeien voort Ten hoewel tendensen wetenschappelijk trekken exacte beperking) woorden levert duidelijkheid ‘correctie wegens pensionering’ vertaling pensioenleeftijd’; duur ruwe opleiding; statistisch vastgestelde dringend hierover; minst actualisatie gebeuren recente Primary Lower secondary Higher education overwegingen pensioenstelsel: objectiveerbaar objectiveerbaarheid; vaststellingen evolueren publicatie Eurofound agentschap toespitst verbetering levens- arbeidsomstandigheden vertegenwoordigd gewijd Sustainable work Towards better longer working lives legt verband ‘sustainable work’ ‘quality work’: “Job quality crucial because combination different aspects conditions has an health skills ultimately person’s ability to until retirement age” kwaliteitsindicatoren voorbije schaal omvatten i “earnings; ii prospects referring trajectories security; iii intrinsic physical social environment (including support from co-workers superiors) autonomy intensity; iv time quality” Vanzelfsprekend ‘inkomen’ (earnings) verdiende meeste associëren (iii) beschouwt ‘kwaliteit werk’ (‘intrinsic quality’) derde bevat sub-dimensies waaronder fysieke omgeving autonoom intensiteit publicaties wijzen steevast beroep’: ‘zwaar’ welbepaalde kenmerken risicofactoren …) lawaai arbeidsvoorwaarden werktijdregeling arbeidsverhoudingen inspraak team onderzoekers steun FOD WASO omvangrijk gepubliceerd ‘Kwaliteit België’ multidimensionele banen generieke gelden ambtenaren eenzelfde toepasbaar context zelfstandige arbeid opheldering Foundation Focus Issue December zeven types ingedeeld17 absenteïsme jobonzekerheid Naast overzicht diverse classificatiesystemen nuttige documenten afgebakend empirisch observeerbare feiten methodes doen: scoren kwantificeerbare kwaliteitsmaatstaven; gezondheids- welzijnsresultaten Scoren kwaliteitsmaatstaven erin getracht kwantitatieve maatstaven ‘job quality’ onderscheidt sommige lijkt moeilijk autonomie) priori uitgesloten publiceert indicatoren jobs’ aanstipten (earnings quality) herleidt samengestelde indicator; geeft argument correlatie zwak richting bewegen klasseren welzijn citeren samenvatting studie 2012: 19 “Four indices were constructed study; earnings The four cannot be reduced into single index associations between them are weak neither increase nor move similar directions They however theoretically conceptually (…) Using specifically this study it concluded that 14% Europe high paid good jobs; 37% well balanced 29% poorly 20% poor Workers had average lowest levels well-being showing more problems lower subjective found less meaning their work” ‘full evenwichtig ‘emotioneel belastend ‘werk flexibele atypische uren’ ‘verzadigde banen’ carrièremogelijkheden’ repetitief ‘laagwaardig Tom Vandenbranden Kwaliteit KULeuven Hiva 2013 (http://www belgie be/moduleDefault aspx?id=36688) zichzelf overtuigend opstellen relevante gebruik partiële respectievelijk Trends Job Quality 2012 onderzoekt ‘occupation’ negen brede categorieën beroepsstatus ISCO-classificatie categorie zodanig deel 3de sub-dimensie (intrinsic quality); daarnaast Eurofound-data gemiddelde scores berekenen ISCO-categorieën fijnmazige opdeling denkbaar (volgens opdeling) gescoord zouden overeenkomen hanteert ‘intrinsic Beroepen slechter ondergrens bestempeld gewerkt posteriori risico-analyse zelfs stap aldus gefixeerde risicoanalyse rechtstreeks toepassen hebben; elk geattesteerd criteria Dergelijke conceptueel aantrekkelijk complexiteit grijze zones betwistingen implementeerbaar gezicht voldaan waaraan getoetst relatief nadruk verifieerbare Gemakkelijk voorbeeld: 21 arbeidsregimes (nachtarbeid ploegenarbeid onderbroken uurroosters); weer wind (bouw land- tuinbouw ); rugbelastend werk; extreme warmte (serres hoogovens ) koude (cf vriesruimtes voeding)…22 Generieke combinatie werknemers-kenmerken job-kenmerken: bijvoorbeeld sterk managers (Franse managers); intellectuele wetenschappelijke artistieke (professions intellectuelles scientifiques artistiques); technici verwante intermédiaires); administratief personeel (employés type administratif); dienstverlenend verkopers (personnel des services directs aux particuliers commerçants vendeurs); geschoolde landbouwers bosbouwers vissers (agriculteurs ouvriers qualifiés l’agriculture la sylviculture pêche); ambachtslieden (métiers l’industrie l’artisanat); bedieners machines installaties assembleurs (conducteurs d’installations l’assemblage); elementaire élémentaires) volgt louter exemplarisch exhaustief plaats treden criterium ‘veiligheidsrisico’ aanmerking veiligheidsrisico’s identificeren (van politie gewapend geldtransport) Los veiligheidsrisico betrokken werknemer ambtenaar veiligheidsargument leger) veiligheidsproblematiek verminderde arbeidsgeschiktheid23 reeks vormen… gezocht juridisch houvast wetgeving reglementering eisen (relatief verifieerbaar criterium; reglementering) “werken extreem hoge temperaturen werk” Hierbij verwezen Codex Welzijn (ex-ARAB ooknuttig raakvlakken zoeken beroepsziekten erkend inspiratie leveren relaties anderzijds maatstaf ontwerpen short cut classificatie) direct degenen ‘short cut’ kwaliteit) ‘Gezondheidsproblemen’ gemeten (a) medische uitgaven (b) op: data: beschikbaar maken? econometrische (gegeven slechte selection bias econometrisch geïdentificeerd ‘lage opleiding’ beroep’) verwijzen databanken conclusie onmiddellijk bruikbare voorhanden spoedig opgestart beveelt ‘arbeidsongeschiktheid’ zin; noties arbeidsongeschiktheid ZIV-reglementering Arbeidsovereenkomstenwet Hiermee typische verbonden midden analyse uitspraken vanaf 50 cf supra Limieten vraagt heel ‘objectief’ vaststelbare pensioenreglementering ontsnapt subjectief vervat zit: gebrek geremedieerd (bijvoorbeeld arbeidsverhoudingen) veeleer (geheel gedeeltelijk) Bijvoorbeeld: (objectief) vaststellen intensieve autonomie vol sterker correleren ‘gebrek autonomie’ gaan? Of arbeidsorganisatie? Arbeidsorganisatie fataliteit aanstipt ‘age management policy’ werkvloer zoals Finland Uit internationaal weten Denemarken Zweden gekenmerkt 27Dezelfde bedenking geformuleerd gezondheidsresultaten (supra ii) controle werkorganisatie); pensioenstelsel? gewicht liggen treedt onmiskenbaar ‘moral hazard’ werkgevers gesteld praktijken kosten ondersteunt slecht Niet oplosbaar bron’; taken verandert organisatie Inzetten veranderen inzetten functie) Loopbaanbegeleiding net investeren ontwikkeling competenties grenzen iedereen nieuw leren ‘bij veranderen) omgekeerde nl benadeeld verbeterd aangehaalde “Kwaliteit België” I-24 68 Preventief essentieel verleden rechtgezet geleidelijk effect oplossingen erkennen (eventueel lange) overgangsperiode zolang gerealiseerd onderlijnt invulling ‘maximaal ex 93): “9 verlengen werkomstandigheden zelfsturing vrijheidsgraden monotonie stress gaat… mee bron opgevat competentiemanagement persoonlijke ontwikkelingsplannen werkenden aanbieden alternatieve loopbaanpaden” ‘Maximaal ruimte subjectieve beoordeling: onderhandelde stappen: kaart factoren objectief bijdragen beantwoorden; ‘te remediëren (door actief -organisatie) aanleiding punten) merkt vaststelling vatbaar remediëring vrijblijvend acties gekoppeld verbeteren beoordeling speelt technologie ertoe hen fysiek gevolg relatief: relatieve -omstandigheden wijzigt architectuur stelsels behoudens categorieën:28 mijnwerkers zeevarenden vliegend burgerluchtvaart impliciet gelijkgestelde SWT Stelsel Werklozen bedrijfsToeslag landingsbanen) onrechtstreeks invloed verwerven pensioenrechten begrip gehanteerd verwijst nominatieve beroepenlijst omschrijving ambtenarenpensioenstelsel situatie anders: althans historisch gevallen geïnterpreteerd weerspiegeling 30 preferentiële tantièmes rol: (omdat loopbaanjaren iets zwaarder gewogen beroepsjournalisten afwijkende regeling wettelijk werknemer) 1/3de Er CAO 103 art §4 http://www cnt-nar be/CAO-ORIG/cao-103-(27-06-2012) pdf overigens leeftijdsgrenzen leeftijdsdrempels leeftijdsgrens betrokkene leeftijdsdrempel mag leger vereiste loopbaanvoorwaarde voldoen) daarop afdeling sector31 ziet redenen: stipten sectie: dynamische evolutie Wijzigingen gevoelig altijd ingaan: ‘legitieme verwachting’ gecreëerd doelgroep punten’ eenvoudiger Immers puntenverhoging gekregen behoudt daarna opdat ‘puntenverhogingen Wie ‘puntenverhogingen’ gemakkelijker veroorloven korter steeds dramatisch vergen overgangsperiodes niet; allen tijde ingevoerd karakter: (een leeftijdscriterium loopbaancriterium geldende criterium); bijgevolg drempels dewelke X uitoefenen drempel krijgen) gradatie vervroeging toelaat 31 differentiaties aanpak fortiori invoeren Verschillen gelegitimeerd veiligheidsaspecten samenhangen ‘veiligheid’ toelaat…) binair systeem: onbegrip ‘engineering’ extrarechten 32 graduele verkieslijk bakenen globale wegen termen Concreet ‘enveloppe’ vaste (procentuele) jaarlijkse enveloppe toegevoegd nooit fractie (deze 4% 10% zake voor) contrainte respecteren som vergeleken overeenstemt toegelaten herschaling maximale ‘herschaling’ T+1 burgers geïnformeerd T nadeel procedure schommelen (omwille herschaling); vermijden veiligheidsmarge toegekende beneden grens 33 gefinancierd (werknemers zelfstandigen) mutualisering kost optie geresponsabiliseerd prikkel stuit praktische bezwaren bedoelde gradualiteit Cyprus Kroatië Daarnaast EU-landen opbouw compensaties verloopt resulteert afbouw Frankrijk Slovenië vermeld compensatie verplicht werkgever aanvullend individueel tegenstelling bv Franse systeem); enkel collectieve bijdrageheffing Overigens overheid competitiviteitsbeleid) sectoren tewerkstellen attestering ingebracht pensioenrekening betrokkenen informatieve precies reactie RVP informatie waarmee werkt pensioendossier automatische ieder dossier aparte bevraging burger Rekening investering gegevensopbouw gegevensuitwisseling verwerkt groot is) knelpunt samenhangend waarvan pijlers (geen loopbaaneisen) (keuzevrijheid) (c) aanwezigheid (op ‘leeftijd vatten logica eens figuur opgemerkt: keuzevrijheid optiek tussentijdse omgezet Principieel kansen tijdig heroriënteren transparantie eenvoud voorkeur uitsluitend pensioendoelstellingen pensioenpunten pensioenuitbetaling kortzichtige uiteindelijk klein is: omzetten staan gedeelte uiteengezet 6) 34 Tegelijk halftijds sinds 1997 ingeschreven pensioenregelgeving werknemersregeling K 23/12/96 (kracht wet) Koning Ministerraad overlegd overeenkomstig berekenings- toekenningsmodaliteiten gerechtigden 60 instellen bepalingen heden uitgevoerd inlichtingen ingewonnen aard (onder pensioenopbouw) 48 enkele alvast Flexibiliteit: Moment Omvang Correcties f Extra uitstapsysteem logischer uitstapsystemen bedrijfstoeslag landingsbanen Enerzijds opengesteld onderscheid bedrijf Anderzijds beperkingen tijdskrediet) zelf opgebouwd opnamemoment grotere aandacht stijgende invaliditeitsuitkeringen leeftijdsgroep groeiende ondermijnt activerende strengere brugpensioen; innovatieve pensioengerechtigde ontwikkelt Hoeveel beslag uiteenzetten situeert keuze: pensioen35 100%) neutraliseert neutraliseert? (100%) opengelaten (zie gepreciseerd) pleitte versterkt argumentatie afweging wordende leeftijdsvoorwaarden suggereert 4): 50% 35 bedoelen verwachten kapitaal opgevraagd (à géén (verwachte) pensioenkapitaal nauwkeurige uiteenzetting (vanzelfsprekend mits correcties) suggestie hefboom werkzaamheid verhogen Hoewel realistische opportuniteit gedeelde groei (volledige) pensioneringen kant Daarbij succes afgebouwd erop ondersteunen financieel houdbaar opties besproken bedoeling duidelijker verstaan ‘flexibiliteit pensioenstelsel’ weergave daarvan stuk ‘Motivatie advies’ supra) opnieuw bredere onderlinge geniet? ‘eenheid pensioenberekening? plafonds vervangingsuitkeringen ziekte- (we focus werknemers)? antwoorden hangen Ter Vooraleer dieper hoofdlijnen (volledige gedeeltelijke) combineren oordeelt (volledig interessante operatie opbrengsten beleggen alleszins voeren; opvragen pensioenopbouw: incentive beslissing rem 36 bevorderen voltijds Dus beantwoord heeft? parameters berekeningsplafonds eenheid overstijgen (verder uit); gehad bestuderen aanvragen willen vaak vermoedelijk belangrijkste beïnvloedt (maar worden) billijkheid incentives enige beperkende mechanisme Noorwegen 62 67 cumuleren blijkbaar meeruitgaven Noorse expert ondervraagden schrijft: “There general concern opportunity start taking out old age pensions while continuing full being widely used particularly by This come as surprise policy makers People prefer grasp liquidity offered led higher pension expenditure term” ervaring case wij ogen problematisch (gedeeltelijk werktijd halveren; voltijdse ligt berekeningsplafond berekeningsplafond; halveren gehalveerde ‘(deeltijds pensioenopbouw’ sterkere A) vervoegd ‘omzeilt’ ware geïnspireerd suggereren toegepaste aangepast percentage rest probleemstellingen: betaald opbouwen? vervangingsuitkeringen? Wat klassieke woord opgenomen) Onbeperkt januari voordien én minstens 42 regels bestonden handhaven automatisch verschuiven evoluties positieve correctie37 uitstellen voorstelt) vrijmaking gebeurt) eenduidig arbeidsinzet; meest evidente niemand 37 ‘positieve correctie’; pleiten loopbaanduur pensioenuitstel prikkels doorwerkt (aangezien interessant wachten opname) Gegeven liberaliseren belangrijker regeringsmaatregelen méér Neem geworden voldoen: doorwerken 45/45ste vermindert beloond wenselijke rustpensioen 793 euro 234 gemengde carrière); bedragen kinderen ten laste gewijzigd sanctie overschrijding grensbedragen versoepeld opperde vraag: bijverdienen? ‘wenselijkheidsstandpunt’ ja voorwaarde: rendement belegging volgende: “Aangezien ‘haalbaarheidsstandpunt’ pensioen” toelichting scherper uitgaan stopt combineert blijft uitgebreider orde substitutie-effect inkomenseffect geliberaliseerd boven verdienen tevoren was) beslissen scenario rentevoeten hoog beleggingsstrategie geld beschouwen uitstapregeling geleidelijke krap: NBB brutoloon schema dubbele t; opnemen; bijverdiensten illustratie tabel: Toegangsvoorwaarden Maximale bijverdienste Correctie Vervroegd (tot Leeftijds- Huidige kinderlast: (7 zelfstandige) 25% x 40% gemiddeld loon) Idem: o 80% tabel effecten aanbod Dergelijk incentives: doorgewerkt gestopt Sommige druk verminderen ontslaan zien eindresultaat negatief arbeidsparticipatie evenwicht voorbaat oriëntaties definitieve ‘experimentele’ inschatting gedragseffecten voortvloeien illustreert alternatieven uitstapregelingen tijdskrediet regeringsbeslissingen aanbeveling nadelen Vooreerst verhindert optimalisatie pensioengerechtigden cumulatiebeperkingen Zelfstandigen dividenden genereren patrimonium omzeild pensioenopname (vervroeging pensioenleeftijd’) neutraliseren gronde grote minimaal voorzien achteruitgang dwingt grondige bezinning Verplichtingen werk? aangewezen verplichting participeren arbeidsmarkt? aanvraag x% heeft) opvolging (zo beleggingsformule snel populair werkloosheidsuitkeringen hierna Kan regel volgt: (wie opbouwen; waarover dadelijk meer); vervroegd) gepensioneerde beroepsactiviteit ingangsdatum ambt Is gepensioneerd oefent hoofdberoep pensioenopbouwende bijdragen) opleveren beginsel loopbaaneenheid herbekeken opbouwt uitbetaald Hier rijst opneemt? aangestipt Vereenvoudigd principe40 (45/45ste ‘eenheid’) recent verfijnd: geteld equivalente dagen 14040 gepresteerd versoepeling tijdsgebrek beïnvloeden strikte interpretatie soepelheid blijkt gewoon zet ingang overschrijden (waardoor wordt) indient herberekening herrekend ontvangt laatst uiteraard zover letter (KB mei 2013) uitgeklaard ‘in principe’ limiet g deeltijds) ongeacht (iemand 99% kunnen) regel: (1-x)% (al herleid onderling apart alinea bekijkt onderschatten genieten ‘tweede pensioenaanvraag’ aangelegd administratie pensioenaanvraag indienen Zijn (waarbij vervangingsuitkeringen) venster waarbinnen welk vervangingsinkomen Vandaag verhoogt hiermee consequentie Michel I aangekondigde maatregel bouwt supra); plan uitkering ‘berekeningsplafond’ lage gelijkblijvende kans plafond blijven) arbeidsongeschiktheidsuitkering openen vervuld Sinds gerechtigde tijdelijke werkloosheidsuitkering voorziet overstap zodra aanneembare bewezen momenteel (deels vervangingsinkomen? aanmoedigen arbeidsongeschikt complexe vragen45 aanzet wenselijk arbeidsongeschiktheidsuitkeringen kortstondige ziekte-uitkering rentes arbeidsongeval beroepsziekte regeling) buiten ziek situatie; langdurige toelaten dreigen oneigenlijk (moral hazard) 46 Vertrekkend niet-cumulatie plots gedwongen ruilen (langdurig) verplichten verzaken pensioenleeftijd) fictieve ‘Een economisch engagement project’ (9 oktober premier be/nl/regeerakkoord Koninklijk Besluit december Belgisch Staatsblad bevinden ‘tijdelijke overmacht’ doet ZIV-wetgeving contractueel bedongen verrichten voordoen arbeidsongeschiktheidsbegrip ziekteverzekering conform voorwerp omvangrijker uitvoerde; (gezien activiteit) ‘restitutie’ neutrale Onderzocht risico’s wierp slotte waaruit werkloosheid-met-bedrijfstoeslag brugpensioen)? lijken transitie sluiten; naast verdwijnen consequenties sancties inhoudingen pensioen) regelgeving keren inkomensgrenzen gehandhaafd Ziet (zou ambtenarenpensioen vice versa)? puntenrekeningen minimum- maximumregelingen probleem: vrij omzet evenwel gecompliceerder infra) (uit pijler) aanvullende rapport: “de pensioenprestaties mogen effectieve uitbetaald” opgeworpen aanvraagt gedetailleerde vragenlijst waarnaar verwijzen; advies; detail website Commissie) 47 wijden afhankelijk genereert; 35) aanzienlijke meeruitgave lag werkzaamheidsgraad redelijk creëerde cumulatiemogelijkheid werk-pensioen hogere pensioenuitgaven; land budgettair neutraal intertemporeel perspectief verslechtering neutraliseert) graad onhoudbare willekeurig (inbegrepen enz saldo rekening; zozeer gebaseerde boek Johan Janssens overheidssector Keure pp 336-339 geconditioneerd verloren wijst meerdere (stuk) werklast keer n pensioendossiers dossiers samengevoegd herzieningen pensioendossier) welvaartsaanpassingen relevant 49 pensioeninstellingen (RVP RSVZ PDOS) bevragen implementatieproblemen aandienen formules transparante ‘normaal pensioenbedrag’ (waarop gehele gedeeltelijke kracht keert Technisch mogelijkheden: ‘verworven recht’; juridische complicaties ontstaan; opgenomen; (er pensioendossier); ‘tijdelijk voordeel’ puntensysteem: puntenrekening; uitgekeerd staande stroom betalingen houdend minimumregeling) conversie ‘vaartdagen’ (niet pensioen); ‘loopbaanjaren’ verantwoord (veeleer beroep) uitdoven Hetzelfde (mits overgangsperiode) 51 overgangsregelingen spreekt andere) voorstaat leeftijdsen ondubbelzinnige vooruitgang inhouden blind beëindigen uitstapstelsels vervangt terrein brengt eigen partners; Omgekeerd herziening bekeken ‘driehoek’ complexer leeftijdsbepalingen kent uitstap wordt; openbare waaier gedetailleerd Individuen jonger 55 ondergronds mijnwerker gewone vóór werknemersjaren 45sten slag vierde respectieve overheidswerkgevers situeren federale elementen onderdeel “convergentie” Daaronder vallen citeren): a) “Een kritische doorlichting pensioenleeftijdsgrenzen vereisten psychische paraatheid Via loopbaanbeleid arbeidsproces legitieme verwachtingen beschamen; b) herbekijken herijken Centrale werknemersstelsel verantwoorden thematiek benaderd belastende functies 9) aanpassingen vereisen” “Wat ratio legis actuele voordelige loopbaanbreuken achterhalen oefening gefundeerde voorkeurtantième oudsher gegrondvest Dan Bij hervormen voorkeurtantièmes alles-of niets gemotiveerde tegenover wegen: behoud preferentieel tantième gewerkte dienstjaren alternatieven” gegaan convergentie gestreefd materie streven inderdaad aangehouden Die betreffen details raken architectuur: resulteren verhogingscoëfficiënt Kortom moderniseren politiek maatschappelijk opstarten vakorganisaties vertegenwoordigers bevoegdheidsniveaus afwachting exhaustieve inventaris opgemaakt uitstapmogelijkheden (waaronder lokale besturen Gemeenschappen Gewesten) federaal loopbaaneinde herdenken domein concreet engageren tastbare boeken bronnen informatiesysteem zekerheid MISSOC lidstaten Unie verzameld Zekerheid voorligt middelen vrijgemaakt opgestarte hieruit beleidsconclusies ons getrokken © Administratief Centrum Kruidtuin Finance Tower Kruidtuinlaan 1000 Brussel Leden Verantwoordelijke uitgever Papier versie: D/2015/10 770/15 Online 770/16 Federale Overheidsdienst
Polarisation of employment over households revisited: the Belgian case
Polarisation of employment over households revisited: the Belgian case Vincent Corluy (KULeuven-CES & UA-CSB) and Frank Vandenbroucke Abstract Over last 30 years share individuals in working-age population without (‘individual joblessness’) has fallen continuously while with no member (‘household remained fairly stable In this paper we examine why individual joblessness household diverge The growing gap between both measures reflects changes composition distribution We describe latter phenomenon by constructing a measure ‘polarisation households’ which is based on difference observed ‘expected’ On basis formation one would have expected Belgium to decrease However increasing polarisation i e an increasingly unequal jobs counteracted evolution Singles constitute that are most vulnerable but shift towards such more offers only small explanation time observe rising levels single adult couples Within these groups similar among important factor overall increase personal characteristics associated (gender education age region origin) explain significant part level 2012 almost half can be explained through typical singles third related marital selection also means substantial cannot A comparison three low-polarisation countries (Germany France Netherlands) two high-polarisation (Ireland United Kingdom) suggests high when compared Germany Netherlands for following reason First than those weak socio-economic profile terms skills origin: total they often low-skilled older born outside European Union Second strong profiles larger (whether it concerns or not) reinforced regional differences within Third educational homogamy JEL keywords Employment jobless poverty Corresponding author: frank vandenbroucke@kuleuven 2 Content 1 Introduction 5 Background 3 Purpose structure 7 4 Data definitions 8 Trends 9 6 Realities behind non-employment 11 concept 13 Decomposition 15 Explaining polarisation: conditional randomization risks 17 10 Cross-country 20 relative severity work-poverty 24 12 Conclusions questions further research 27 Bibliography 56 List figures Figure 1: Individual (expected observed) (non-)employment rates 1983-2012 Belgium; LFS 2: region; 31 3: Household size 32 4: 1983-2012; 33 5: 34 6: Evolution 1983 – 2012; 35 7: Age adults 36 8: Share at least child as percentage all living 37 9: Education 1992-2012 region: 38 10: Country birth 1995-2012 39 11: Levels 1983-2012: 40 12: 41 13: weighted contribution 42 14: 43 15: its regions; 44 16: unconditional 1993- (1992-)2012; 45 17: EU24 (+ regions); 47 18: 48 19: 49 20: other 50 21: Polarisation: (random distribution) 53 22: indicators: ratio (ILO-definition); polarisation; work (based intensity) 2011; SILC 55 tables Table Marginal effects probability (after probit estimations) regions Ireland UK 51 Socio-economic working Standard deviation across subgroups; 52 Educational Kingdom Correlation matrix indicators measured typically proportion who These aggregate data may not fully capture economic social impact Exclusion person from labour market affects him her directly members household; increases insecurity entire limited collective mechanisms protect against shocks (in particular new states Southern countries) perspective particularly At-risk-of-poverty income inequality Hence policy analysis should consider emphasis intensity Europe 2020 strategy rationale integrated dimension into exclusion appropriate remains (2013) discuss alternative concepts underlying intensity; indicator apply instance class Our focus observation individual-based household-based offer conflicting signals about performance fell since early 1980s Such confined discrepancy been documented comprehensively number Gregg Wadsworth (2008 2012) understanding relationship far obvious By exploring highlights caveats difficulties possible pitfalls our patterns When indices well-being Berloffa Modena (2011) take account (un)employed They propose ‘inactive-unemployed dependency rate’ defined average inactive depend employed ones Similar unemployment different because demographic change processes affect inactiveunemployed rate Even if does one-earner parent types Marital instability vulnerability Indicators include persons (aged 18-59) (households where work) below 60 years) very low less percent their potential) See (1996) OECD (1998) Dawkins Scutella (2002) (2008) (2012) Brandolini Viviano Ozdemir Ward Duyver Gradin et al (2014) framework measuring deprivation Their takes incidence (how many touched lack any members) being non-deprived) concentrated households) aim ascertain extent incorporation trends general economically active affected large contrast middle-range illustrate country This literature focuses construction ranking countries; explore reasons divergences (2010 analyze factors contributing measures: order construct ‘polarisation’ Increasing mainly observable two-adult explaining divergence five up mid-2000s Meanwhile researchers interested started link records welfare characterize Shifting attention natural move hence rather correlation mature prima facie come surprise solid association identified higher lower at-risk-of-poverty micro-level much weaker macro-level Paul de Beer (2007) analyzes failure Lisbon Strategy regard goal contrasting long-term Outlook 2001 (2001 59-61) pointed absence correlations hand finding cited inspired authors Dickens Ellwood Nickell (2004) Graaf-Zijl Nolan analyses during ‘good years’ collected 2000s volume Cantillon emphasize As (2014 see note p 54 113) results contradict findings OECD; however relate sample (ECHP Canada USA) database (ECHP) obtain For recent examination cross-country Diris Verbist decomposition inter-temporal Vinck All show Moreover rankings substantially severe examined (even job was available household) fact under review registers highest deprived indicating burden strongly certain rank along will use constructed quantify sources elaborating upon highlight first caveat interpretation what decreased considerably points ‘full-employment employment) increased spectacularly 40% 65% Now spectacular mathematical corollary rise rates: expect (a of) distributed randomly relevant question portion mathematics random distributions calls sociological cultural explanations region- country-specific underscores relevance proposed his co-authors used allows subgroups drive second realities notion ‘household joblessness’; index counterfactual (or ‘expected’) occur were given specific actual rate: there fewer) national technique refinements decomposed It appears (as driven shares single-adult conceptual possibly pitfall What label words decline parameter α indicator) drives disappointing truism black box contains shifts markets societies well-known lone parents refined taking traits influence gender live calculate ‘conditional polarisation’ complexity emerges yields emphases: whilst today’s crosscountry concentrates interregional Subsequently shown comparing structures relatively bad position Finally importantly complex binary distinction ‘jobless’ ‘non-jobless’ probably too crude meaningful section correlates ‘relative poverty’ observations (continuous) establish fine-grained underscore circumspection applied wrap concluding point out Labour Force Survey conducted Bureau Statistics6 detailed information Around 000 surveyed yearly Throughout ‘adult’ short cut ‘Working age’ refers bracket 20-59 excluding full-time students reference 59 elderly try minimize participation retirement adults’ decision participating force7 At cluster present Doing so distribute sizes singleadult footnote ADSEI: Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie exclude count (to classify ‘not jobless’) define Because respondents lacking survey ‘full-time students’ old ILO status ‘inactive’ According he she hour week (excluding 59) primarily Adults either unemployed force (rate)’ refer same categories) ‘Individual joblessness’ denominator elementary do impose scale example part-time versus nor effective hours months achieved calendar year decade emerged each demarcations populations employment; joblessness8 definition great advantages decomposing evaluation correlate compare ILO-based (household index) finegrained EU-SILC (survey 2011) Individual-based documents using [Figure here] lines contrary 25 65 ‘mixed-employment (with mixture non-working adults) 26 replaced ‘mixedemployment If situation median belongs household’; 1991 onwards household’ rapid male breadwinner model dual earner appendix Next pattern dotted red line full-employment households; yellow mixed-employment hypothesis; green vein Consider simple understand nature counterfactuals: organized singles; fraction δ risk equal (smaller) jobless; conversely 1-δ (1-δ)2 finally (2δ-2δ2 ) expectations prevalent households: allow pooling individual) smaller 0 decreases prevalence mixed (frozen) value fullemployment Simultaneously counterfactuals evolved frozen theoretical previous paragraph Given evolving (the line) 19 points; still considerable diminished instead slightly purely concomitant contain partly explains grown even faster standstill could view interesting (e g singles) (expected) lines? how (observed) repeats figure disparities ranged Brussels Capital Region) Wallonia Flanders Looking remarkable altered (one forget rapidly) although 14 Flanders) Regional diverged next reflected 16 dropped While bottom Just joblessness: ranges respectively look Wallonia: respective growth Ceteris paribus having one; lead things approach ‘expected function decades trend occurred shows doubled; bigger every pace (see 5) (33 percent) followed (24 turn (16 type (by couple diverging 67 61 lives did period image stability hides opposite evolutions 1987 sharply 6) categories younger differ especially cohort dependent children gradually well group around per cent (and Brussels) persistent changed past thirty beginning lived man woman wasn’t During industrial restructuring (between 1981 1987) sizeable men lost jobs9 Due sole suddenly few women downturn immediate effect Gauged took digest wave exits participated stayed longer held differs 50-59 exit plays role presumption workers via pre-retirement circumstances partner become cohorts significantly Flemish Both reverses crisis alone precarious pronounced house (around 70 child) Between start series) unchanged slightly) corroborate emphasized relation find ‘severe (an characterizing below) And people disparity diploma secondary hardly Its host tertiary educated background rapidly medium high-skilled socio-demographic (at partly) origin non-EU15 doubled (initially) capital foreign-born non-native 18 proportions non-EU stronger Brussels10 introduced presented Thus hypothesis subsequent made concept; ‘observed’ ‘counterfactual’ difficult work-intensity Formally written: (2015) divergent foreignborn native non-European natives immigrants But despite (very) female current follows traditional negative t expression carry normative meaning us benchmark ideal context opportunities ‘positive might seen kind ‘Matthew effect’: concentration additional advantage (say someone already employed) some (compared partners jobless); ‘negative appreciated form solidarity fair scarce suggest maximally ‘randomly jobs’ serves neither sustainable desirable argument comes cost: need supported transfers cost avoidable state sense suboptimal equilibrium whole Despite place subgroup points) currently confronted similar: diminishes jobs: implied -by definition- -2 Since 1990s expectation segment changed: approached zero then became positive starting mid-nineties consistent added worker theories Cullen Gruber 2000) presence reduce supply occupants Indeed lagged equals combined resulted -1 900 estimates 206 500 extra Strong variation prevails (14 double (6 times (3 9) Changes outspoken twice strongest Wallonia) paragraphs size) separately together integrate them Figures display (weighted structure) 68 due within-household ends stems three-adult constitutes 81 merely Observed consists One nonemployment joblessness) evaluate stem evolve distinguish ‘within-household change’ structure; itself ‘between-household four terms: (i) (for structure); (ii) joblessness; (iii) between-household degree levels; (iv) n = k (number K maximal presents lower; light blue bar (contribution counteracts decreasing reduces dark Additionally ‘change within’ between’: shifted (due ‘within’ ‘between’ change) net diamond 15) now diamonds diminishing (light bars) prominent (dark close quarter induced offset improvement Here quick exerted upward pressure (about Most skewed cardinal Instead known combination Lower translate common speak assortative mating amplified variety vary of: (three groups: 20-29 30-49 50-59) education11 primary education) (Brussels Walloon region) predict trait interaction characteristics; reality displays (singles couples) attained ISCED EU-LFS gathered 1992 confine better prediction closer assess characteristic ‘unconditional only) various ‘explanatory power’ (conditional characteristic) expressed interpreting bear mind absolute Therefore explanatory power changing tend gender-specific found Thirty earlier amounted 100 little (positive) implies (i convergence women) contributes declining 1993 poorly freeze stay fixed mean likely (among emerge conditioning (from identical Keeping constant decreased12 global homogeneous non-educated declined ‘mixed educational’ residence definition: always Although high: estimate importance (13 se elsewhere) combining variations sharing within-group component unexplained rose supra) yet To (rather stable) hide young (20-29) struggling (over profile’ Assortative independent overrepresentation expense (5 time) keep Among had 76 58 period) Allowing introducing variances comparative countries13 straightforward bulk (on EU24) (Figure 17) Countries system late transition adulthood family ties (like Member States) Romania roof (28 compares With performs (1 (Lithuania Spain Greece Ireland) perform worse succeed keeping indeed Lithuania Bulgaria above Malta Italy Luxemburg Southern-European States (Malta Estonia) division values (-7 Italy) Scandinavian excluded 21 SouthernEuropean EU23 clusters EspingAndersen initially decommodification; later (1999: 72) brought play ‘the ways production allocated varies rising) parents’ home New continental belongs) correspondence exists geography regimes (Hank 2007) contribute ceteris contributory sometimes direction (which result structures) mitigated addition illustrates exception Esping-Andersen’s ‘conservative’ (AT NL DE FR) Bulgaria) scores thus comparatively poor remainder international six neighboring logistic regression causal factors; complements return end aims identify thereby irrespective run make 22 variance ‘good’ ‘bad’ develops leads again fourth [Table determine regions) after controlling marginal variables control greater non-singles ‘being single’ characteristics) lowest largest though driving notably ‘weak There UK; singles’ Thirdly whether subset here indicates standard deviation14 nowhere big spread origin; mutually variable root deviations 23 comparably creates homogamy15 magnitude somewhat Netherland identifies must done way calculated left correcting except Germany16 add (third bar) (fourth fifth exercise 90 occurs controlled seems deviating rest exclusively (BE IE) seem divide individuals’ call 4) German ‘country birth’ linked and/or Conditional Income basis: at-risk-of counts standardized disposable threshold unambiguous systematic belong (Vandenbroucke 2014 pp 16-17; Commission Chapter 2) ‘Household intensity’ Eurostat defines worked theory worked17 reported equivalents computed habitually interview crucial comparisons logical Contrary 2015) non-elderly pretransfer Intuitively follows: compensate transfers; committed successful doing Understanding requires subtle bivariate metric ‘joblessness’ vs ‘employment’ record (less 20%); labeled ‘very work-poor’ 55% less); ‘work-poor’ workpoor work-poor correspond intensities 20-59) considered ‘working calculation households’: characterized states) models tested (either depending hand) (idem) (together architecture spending) turns separate best fit18 study 2014) simultaneously states’ sure respects19 ILO-concept employment/non-employment underpinning poverty’) simply puts presenting eight 28 2011 students): (1) employment); (2) (3) 1); (4) index; (5) (6) (7) (8) stress conclusion holds pooled series hold ‘naïve’ pensions incomes EU coefficient -0 01 spending 2010 deep sections namely (indicator 1) 7) surprising establishes match needs deliver ratios (our visualizes mentioned earlier20 direct observations; introduces Before final thought abundant ‘in-work poor’ contemporary ‘work-poor confused ‘in-work-poverty’ he/she (financially) poor; ‘working’ minimal just before limited) mixes (is employed?) (what income?) makes intrinsically leading unwarranted conclusions unrelated intensity: cases individually counted belong; consequence irregularly (Marx So conceived pursue -which explores patternsmay popular polarization (2013 decompose children) factor) evident shed ‘fullemployment is: distributions? improving narrowing led drop respect result: 62 Also diversity between’ undone another saying faded away polarisation’; Conditioning (a) (b) single-adults (c) Gender main driver feminisation differentiate gender) expected’ same) Feminisation (more ‘homogamy’) translates Western-European Slovakia) Austria exerts never remain dominant throughout Comparing (DE FR IE VK) therefore ‘random’ others 29 frequent exacerbated ‘strong profiles’ (both immigrant enhanced Today’s couples: outlier Using qualification ‘insiders’ ‘outsiders’ summarize Three Belgium: resp couples; necessary elsewhere incentives created tax benefit systems conceivable stimulates Whether testing security entitlements Belgium) able ‘assortative mating’ features) Further potential links existing Goos (2009) Autor (2006) An linking analysed continuous opens in-work 1995 1999 2003 2007 full (panel a) b) c) hh multi-adult 1985 1989 1997 2005 2009 1996 2000 2004 2008 EU15 nonEU15 1986 1998 België Brussel Vlaanderen Wallonië ‘within household’ ‘between P 46 d) ‘between-household’ ‘within-household’ (reference brackets); BRU FLA WAL BE (women) (age 30-49) (medium skilled) EU-25 (born country) non-EU-25 (hh ≥ medium-skilled EU25 non-EU25 Note: GAE: GAEO: GAER: GAEOR: jl/individual jl hhousehold joblessness/individual G F ‘Measuring (in)security event unemployment: forgetting someone?’ Review Wealth 60: 77-97 E ‘Behind beyond (headcount) statistical papers doi:10 2785/42348 B (eds Reconciling Work Poverty Reduction How states? Oxford: Oxford University Press V analysis’ Methodologies Working Papers 2013 edition doi: 2785/41846 94-130 Atkinson -C Guio Marlier Luxembourg: Publications office (forthcoming) ‘Is perspective? immigrants’ Matthijs Neels Haers J Population Middle-East North Africa Beyond Demographic Divide Burlington: Ashgate Publishing (2000) ‘Does insurance crowd spousal labor supply?’ Journal Labor Economics 18(3) 546-572 R ‘The Growth Jobless Households Australia’ Australian Economic 133-154 M Europe’ Social Policy 413-431 D ‘Whither Britain US?: determinants work’ in: Blundell Card Freeman Seeking Premier League Economy Chicago: Chicago T Impact Earned Tax Credit Reforms Marriage Living Arrangements’ National 53(4) 1063-1106 Developments Brussels: C Canto O del Rio EU’ 1007/s11150-014-9248-7 57 ‘Two sides story: Royal Statistical Society: Series (Statistics Society) 171 857-875 (2010) ‘Reconciling workless Theory evidence 139-167 Manning Salomons ‘Job American 99 (2): 58-63 Marx I ‘In-work 131-156 S ‘Poverty worklessness Britain’ Econ 114 C1-C25 – indicator’ Improve Discussion Paper No 13/09 Antwerp ‘Mapping spending’ 1-59 ‘Child Risks Flanders: Accounting Worrying Performance’ Maystadt L Denayer Pestieau Van der Linden Cattelain Le modèle belge : quel avenir ? Presses interuniversitaires Charleroi Excessive Imbalances Performance Welfare Euroforum KULeuven (https://www kuleuven be/euroforum/viewpic php?LAN=E&TABLE=DOCS&ID=855)
Huishoudens zonder werk in België
LEUVENSE ECONOMISCHE STANDPUNTEN
2015/149
Huishoudens zonder werk in
België
Frank Vandenbroucke
[email protected]
Vincent Corluy
[email protected]
13 mei 2015
SAMENVATTING
• Werkloosheid kan men meten op individueel niveau (hoeveel mensen zijn niet aan het
werk?) en op huishoudniveau (hoeveel mensen leven in een huishouden waar niemand
werkt?). Deze twee benaderingen geven tegenstrijdige signalen over de arbeidsmarkt.
• We gebruiken ‘polarisatie’ om de verdeling van werk over huishoudens in kaart
te brengen: de geobserveerde huishoudwerkloosheid wordt vergeleken met een
hypothetische ‘verwachte’ huishoudwerkloosheid die gebaseerd is op een toevallige
verdeling van werk over huishoudens.
• In België is deze polarisatie sterk en leven veel mensen in een werkloos huishouden.
• Huishoudwerkloosheid is geconcentreerd in de groep van de alleenstaanden. In
België zijn alleenstaanden, meer dan in andere landen, mensen met een ‘zwak’
sociaaleconomisch profiel. Bovendien is het verschil in werkloosheidsrisico’s tussen
mensen met ‘sterke profielen’ en ‘zwakke profielen’ in België groter dan in andere landen.
• De stabiliteit in huishoudwerkloosheid in België is vooral te wijten aan toenemende
polarisatie van werk binnen koppels. De groei in individuele tewerkstelling is
geconcentreerd in huishoudens waar reeds iemand aan het werk was. Daarnaast speelt
ook het stijgend aandeel alleenstaanden (die een hoger risico hebben op werkloosheid).
• Huishoudwerkloosheid neemt toe in de leeftijdsgroepen jonger dan 50, zeker in Brussel
en Wallonië. Dit draagt bij tot de slechte Belgische prestatie inzake kinderarmoede.
• Om de huishoudwerkloosheid in België te verminderen, moet de kloof tussen individuele
‘insiders’ en ‘outsiders’ kleiner worden.
22 LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
HUISHOUDENS ZONDER
WERK IN BELGIË
INLEIDING
De vaststelling dat werkgelegenheid niet
gelijkmatig gespreid is over huishoudens en dat
er een belangrijke groep huishoudens is waarin
niemand van de volwassenen aan het werk is,
vormt een rode draad in recente publicaties
over armoede in Europese welvaartsstaten.1
Dit Leuvens Economisch Standpunt vat recente
gegevens over ‘huishoudwerkloosheid’ samen,
op basis van nieuw onderzoek met een focus
op België. We bieden elementen van verklaring
waarom de huishoudwerkloosheid in België
bijzonder hoog is, en trekken daar een algemene
beleidsconclusie uit.
WAAROM WERKZAAMHEID VAN
HUISHOUDENS METEN?
De gangbare indicatoren van armoede en
ongelijkheid zijn gebaseerd op het inkomen van
het huishouden waar een individu toe behoort.
Betaalde arbeid die de leden van het huishouden
verrichten, vormt de belangrijkste bron van
het gezinsinkomen voor de meerderheid van
de bevolking. Daarom moet bij de evaluatie
van sociaal beleid en activeringsbeleid ook
de werkzaamheid op huishoudniveau worden
gemeten en vergeleken.2
Inderdaad, werkzaamheid kan gemeten
worden op het niveau van het individu en op
het niveau van het huishouden. Nationale (en
regionale) werkzaamheidsgraden worden typisch
vergeleken op basis van het aandeel personen
op actieve leeftijd die aan het werk zijn. Daarbij
wordt dus geen rekening gehouden met
belangrijke factoren die de sociaaleconomische
impact van werkloosheid voor een individu
kunnen beïnvloeden, zoals bijvoorbeeld de
grootte van het huishouden waarin iemand
woont of het feit dat de andere gezinsleden al
dan niet aan het werk zijn. (In wat volgt staat
de uitdrukking ‘werkloosheid’ voor ‘niet aan het
werk zijn’; het gaat niet alleen om mensen die
uitkeringsgerechtigd werkloos zijn.)
Om werkzaamheid op het huishoudniveau
te meten, bekijken we alle informatie over
de individuele arbeidsmarktposities van de
verschillende gezinsleden tezamen. Indicatoren
die toelaten huishoudwerkzaamheid te meten
en te vergelijken, kunnen op verschillende
manieren opgesteld worden.3
De vergelijking van
werkzaamheid (of werkloosheid) op individueel
niveau en op huishoudniveau leidt in de meeste
Europese welvaartsstaten, maar in het bijzonder
in België, tot tegenstrijdige signalen over de
werking van de arbeidsmarkt. Terwijl België
in Europees perspectief gemiddeld scoort
wat betreft het aandeel personen op actieve
leeftijd dat niet aan het werk is, blijkt ons land
het erg slecht te doen wanneer we het aandeel
mensen tellen dat woont in een huishouden
waar helemaal niemand werkt.
“Werkloosheid meten op
individueel niveau en op
huishoudniveau leidt in de
meeste welvaartsstaten, maar
in het bijzonder in België, tot
tegenstrijdige signalen over de
werking van de arbeidsmarkt.”
Hoewel armoede en uitkeringsafhankelijkheid niet
per definitie volgen uit huishoudwerkloosheid,
blijkt armoede wel sterk aanwezig onder
werkloze huishoudens. Het feit dat het risico op
huishoudwerkloosheid toeneemt in de jongere
leeftijdsgroepen draagt bij tot de toenemende
kinderarmoede in België. Het is dus belangrijk
om te begrijpen hoe huishoudwerkloosheid
evolueert en waarom België slecht scoort.
HOE SCOORT BELGIË OP
HUISHOUDWERKLOOSHEID IN
EUROPEES PERSPECTIEF?
Onze definitie van een huishouden zonder werk
is gebaseerd op de actieve bevolking tussen 20
en 59 jaar, met uitsluiting van voltijdse studenten
en personen die wonen in een huishouden
waarvan de referentiepersoon4 ouder is dan
59 jaar. Door studenten en ouderen niet op
te nemen in het segment van de actieve
bevolking trachten we effecten van postsecondaire
opleidingstrajecten en pensioen op
arbeidsparticipatie te beperken. In België wonen
veel mensen in een huishouden waar niemand
aan het werk is; in 2012 gaat het over 12%
van de actieve bevolking.5 Figuur 1 toont het
aandeel volwassenen in België dat woont in een
Frank Vandenbroucke
[email protected]
Vincent Corluy
[email protected]
13 mei 2015
1 Dickens and Ellwood (2002),
Nickell (2004), de Beer (2007),
de Graaf-Zijl & Nolan (2012),
Cantillon & Vandenbroucke
(2014), Toth et al. (2015)
2 Recent heeft de EU2020
strategie de huishouddimensie
geïntegreerd in de indicatoren die
uitsluiting op de arbeidsmarkt in
kaart brengen.
3 Zie oa Gregg, Scutella &
Wadsworth (1996, 2008,
2010), Berloffa & Modena
(2011), Brandolini & Viviano
(2013), Ozdemir & Ward (2013),
Gradin et al. (2014), Corluy &
Vandenbroucke (2015a, b).
4 De referentiepersoon van
het huishouden is de oudste
werkende persoon of,
indien geen enkel lid van het
huishouden een job heeft,
de persoon met het hoogste
inkomen. Het gaat hier om een
socio-economische definitie,
die niet noodzakelijk samenvalt
met de administratieve definitie,
die gebruikt wordt door de
gemeenteregisters en het
Rijksregister.
5 We benoemen het aandeel
mensen in een land of
in een regio dat in een
huishouden zonder werk
woont verder ook kortweg
als ‘huishoudwerkloosheid’.
‘Werkloosheid’ staat voor ‘niet
aan het werk zijn’, ongeacht
het administratieve statuut
van de betrokkene. De
‘huishoudwerkloosheid’ in een
land is dus het aandeel van de
bevolking op actieve leeftijd dat
in een huishouden woont waar
niemand van de leden op actieve
leeftijd aan het werk is.
33 LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
huishouden waar niemand werkt. We gebruiken
daarvoor twee gegevensbronnen. Op basis van
de LFS (Labour Force Survey), stellen we vast
dat huishoudwerkloosheid bijzonder stabiel is
gebleven over een lange periode.6 Eenzelfde
analyse met SILC data (Survey on Income and
Living Conditions7), toont een zeer gelijkaardig
beeld, zij het dat dit aandeel iets hoger is.
“België bevindt zich in de top 5
van Europese landen met hoge
huishoudwerkloosheid.”
In figuur 2 vergelijken we de Belgische situatie
met die in andere Europese landen in 2012. In
België ligt de huishoudwerkloosheid relatief hoog.
Ons land bevindt zich in de top 5 van Europese
landen met hoge huishoudwerkloosheid,
samen met Griekenland, Spanje, Ierland en
Denemarken, waar telkens meer dan 13 procent
van de geselecteerde bevolking in een huishouden
zonder werk woont. In Luxemburg
is dat aandeel bijvoorbeeld amper 7 procent.
Deze slechte positie van België in internationaal
perspectief is geen recent fenomeen. In tabel 1
tonen we de positie van België binnen de EU24
na een rangschikking van de landen op basis
van hun huishoudwerkloosheid. We bekijken de
positie van België tussen 2000 en 2012. Tijdens
de hoogconjunctuur (2007/08) had België het
grootste aandeel personen in een huishouden
zonder werk. In de minder goede economische
jaren daarvoor, maar ook daarna, is de relatieve
positie van België een beetje beter (maar wel
steeds binnen de top 10 van slecht scorende
landen). Enerzijds suggereert de relatief
slechte positie van België tijdens de goede
economische jaren dat huishoudwerkloosheid
6 In België is de LFS steekproef
opgestart in 1983. In dit LES
gebruiken we kwartaaldata over
een periode van 30 jaar (1983 –
2012) om werkzaamheid in kaart
te brengen. Voor een Europese
vergelijking gebruiken we de
Europese LFS steekproef data
van 2012.
7 Eurostat startte deze steekproef
pas vanaf 2005, maar ze biedt
wel de mogelijkheid om ook
inkomen in kaart te brengen, wat
niet mogelijk is met LFS.
Figuur 1: Aandeel volwassenen in huishoudwerkloosheid, België, LFS en SILC, 1983-2012
LFS
SILC
1983 1985 1987 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011
LFS
SILC
1983 1985 1987 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011
Figuur 2: Aandeel volwassenen in werkloze huishoudens, EU27, LFS en SILC, 2012
SILC LFS
Noot: Rangschikking van de landen op basis van huishoudwerkloosheid in SILC.
44 LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
in België op een structureel hoog niveau is
en moeilijk daalt, ook over de lange periode.
Anderzijds kunnen we stellen dat de recente
crisis, qua huishoudwerkloosheid, minder hard
heeft toegeslagen in België dan in sommige
andere landen.
Een belangrijk aspect in de vergelijking van
werkzaamheid zowel binnen als tussen landen is
de regionale gradiënt. We weten dat er in België
belangrijke regionale verschillen bestaan in
economische opportuniteiten en uitkomsten op
de arbeidsmarkt, maar spelen deze ook wanneer
we de huishoudwerkloosheid tussen landen
vergelijken? De donkere lijn in figuur 3 toont het
aandeel mensen dat in een huishouden zonder
werk woont in België, het Verenigd Koninkrijk
en Duitsland. De donkere stippen geven het
niveau in huishoudwerkloosheid voor de verschillende
regio’s in die landen. (De verdere
opdeling in verwachte huishoudwerkloosheid
en polarisatie in deze figuur wordt uitgelegd en
gebruikt op pagina 5.) Uit een vergelijking van de
regionale verschillen in huishoudwerkloosheid
binnen deze drie landen blijkt dat de variantie
het grootst is in België (de variantie van de
provinciale cijfers is 25,2 in 2012). De regionale
variantie in huishoudwerkloosheid is veel kleiner
in Duitsland en zeker in het Verenigd Koninkrijk
(respectievelijk 8,2 en 4,1 in 2012). Een vergelijking
tussen Wallonië en Vlaanderen leert ons
dat alle Waalse provincies, met uitzondering
van Luxemburg, met een veel groter aandeel
personen in een huishouden zonder werk
worstelen. In het bijzonder Henegouwen en
Luik worden geconfronteerd met bijzonder
hoge huishoudwerkloosheid. Deze provincies
kennen hoge aandelen langdurige werkloosheid
en intergenerationele armoede. Geen enkele
Britse of Duitse regio heeft zulke hoge huishoudwerkloosheid
onder de actieve bevolking. In
België wordt huishoudwerkloosheid dus sterk
bepaald door woonplaats.
POLARISATIE VAN WERK
De mate van huishoudwerkloosheid in een land
of regio wordt deels bepaald door de individuele
werkzaamheid in dat land of in die regio. Het
is logisch dat huishoudwerkloosheid hoger is in
een regio met hoge (individuele) werkloosheid
dan in een regio met lage werkloosheid,
ceteris paribus. Dus, tenminste een deel van
de hoge huishoudwerkloosheid in Luik is te
wijten aan de hoge individuele werkloosheid in
die regio. Daarnaast wordt de mate van huishoudwerkloosheid
in een land of regio ook mee
bepaald door de gemiddelde omvang van de
huishoudens in dat land of die regio. Voor een
individu daalt het risico om te wonen in een
huishouden waar niemand werkt wanneer de
grootte van zijn of haar huishouden toeneemt.
Mensen die dezelfde individuele kansen hebben
om aan het werk te zijn, lopen een groter risico
om een huishouden zonder werk te vormen
wanneer ze alleen wonen, dan wanneer ze
Figuur 3: Geobserveerd en verwacht aandeel personen in een werkloos huishouden, België,
Duitsland en Verenigd Koninkrijk met regionale opdeling, 2012
North East (England)
Wales
London
Northern Ireland
Scotland
West Midlands (England)
Yorkshire and the Humber
East Midlands (England)
North West (England)
East of England
South East (England)
South West (England)
Berlin
Mecklenburg-Vorpommeren
Sachsen-Anhalt
Hamburg
Brandenbrug
Saarland
Sachsen
Bremen
Nordrhein-Wesalen
Niedersachsen
Thüringen
Schleswig-Holstein
Hessen
Rheinland-Pfalz
Baden-Wuremberg
Bayern
Brussel (hfdstd gewest)
Henegouwen
Luik
Namen
Waals Brabant
Antwerpen
Luxemburg
Vlaams-Brabant
Oost-Vlaanderen
Limburg
West-Vlaanderen
polarisae
verwacht
gemiddeld
geobserveerd
Verenigd
Koninkrijk
Duitsland België
Tabel 1: Relatieve positie van België in EU24, rangschikking op basis van aandeel
volwassenen in een huishouden zonder werk, SILC – LFS, 2000 – 2012
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
LFS 5 3 3 3 3 2 1 1 1 2 4 3 5
SILC 1 1 1 3 2 5 3 3
55 LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
een koppel vormen. Wanneer dus het aandeel
alleenstaanden in een regio of land groter is dan
in een andere regio, dan zal ook het aandeel
personen in een huishouden zonder werk groter
zijn, ceteris paribus.
“Polarisatie is een maat voor
de afwijking tussen het aandeel
personen dat effectief in een
huishouden zonder werk woont
en het aandeel dat we kunnen
verwachten op basis van een
toevallige verdeling van de
individuele werkzaamheid over de
huishoudstructuur in een regio of
land”
Aan de hand van de individuele werkzaamheid
en de huishoudstructuur in een land kunnen
we dus nagaan hoe de huishoudwerkzaamheid
er zou uitzien wanneer al het beschikbare
werk op een toevallige wijze verdeeld
werd over de huishoudens.8 De individuele
werkzaamheid en de huishoudstructuur
in een land of regio laten dus toe om een
‘te verwachten huishoudwerkloosheid’ te
bepalen. Dit verwachte aandeel kunnen we
vervolgens afzetten tegen het geobserveerde
aandeel. Het verschil tussen de geobserveerde
huishoudwerkloosheid en de verwachte huishoudwerkloosheid
noemen we polarisatie
(Gregg & Scutella, 2008; 2010). Polarisatie is dus
een maat voor de afwijking tussen het aandeel
personen dat effectief in een huishouden
zonder werk woont en het aandeel dat we
kunnen verwachten op basis van een toevallige
verdeling van de individuele werkzaamheid over
de huishoudstructuur in een regio of land. Indien
we een ‘toevallige’ verdeling beschouwen als
een maatstaf voor een ‘gelijke verdeling’, dan
houdt polarisatie dus een afwijking in die als
een ongelijkheid kan geïnterpreteerd worden.
Polarisatie kan als een absolute of relatieve
indicator9 worden voorgesteld.
Figuur 4 rangschikt polarisatieniveaus voor
24 Europese landen op basis van LFS. In de
meeste landen is het geobserveerde aandeel
personen dat in een huishouden zonder
werk woont telkens hoger dan het aandeel
dat we zouden verwachten op basis van een
toevallige verdeling van werk over huishoudens.
Dit hoeft echter niet altijd zo te zijn. In een
aantal Zuid-Europese landen leven er minder
personen in huishoudens zonder werk dan je
zou verwachten op basis van een toevallige
verdeling van werk, wat leidt tot negatieve
polarisatie. In die landen hebben personen
in koppels een gemiddeld lagere kans om
aan het werk te zijn dan alleenstaanden. De
negatieve polarisatie is dus sterk verbonden
met de erg lage werkzaamheid van vrouwen in
koppels. In 2012 varieert polarisatie in de EU24
tussen 4 procentpunten (in Ierland) en -0,75
procentpunten (in Italië en Malta). België en het
Verenigd Koninkrijk kennen polarisatieniveaus
van dezelfde grootteorde, respectievelijk 3,5 en
3,3 procentpunt. Beide landen scoren hoog in
een Europese ranking. Duitsland is veeleer een
middenmoter in Europees perspectief, met een
polarisatieniveau van ongeveer 1,6 procentpunt.
In figuur 3 toonden we reeds de geobserveerde
huishoudwerkloosheid voor verschillende regio’s
in België, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland.
In dezelfde figuur splitsen we de totale
huishoudwerkloosheid verder op in een verwachte
huishoudwerkloosheid en in polarisatie. We stellen
vast dat polarisatie in elke regio positief is.
8 Wanneer bijvoorbeeld een derde
van de actieve bevolking geen werk
heeft, dan zou bij een toevallige
verdeling van dat werk ook een
derde van alle alleenstaanden geen
werk hebben. Voor koppels zou de
kans dat geen van beide partners
werk heeft dan gelijk zijn aan één op
negen (aangezien elk van de partners
een kans op werkloosheid heeft van
één op drie).
9 Absolute polarisatie is het verschil
tussen het geobserveerde aandeel
personen in een huishouden zonder
werk en het verwachte aandeel
mensen zonder werk. Bij relatieve
polarisatie wordt hetzelfde verschil
getoond als een percentage van
het totale aandeel personen in een
huishouden zonder werk.
Figuur 4: Niveaus van polarisatie van tewerkstelling, EU24, 2012
LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
Elk van de drie landen kent regio’s met hoge
polarisatie (meer dan 4 procentpunten). Alleen
Duitsland kent een aanzienlijk aantal regio’s met
erg lage polarisatie (tussen 0 en 1). In België
blijken ook regio’s met een lage verwachte
huishoudwerkloosheid geconfronteerd te worden
met relatief hoge polarisatie. Dit betekent dat
huishoudwerkloosheid een aandachtspunt moet
zijn voor sociaal beleid in elke regio.
WAAROM BLIJFT HUISHOUDWERKLOOSHEID
ONVERANDERD
OVER DE TIJD IN BELGIË?
Het is opmerkelijk dat over een periode van
30 jaar het aandeel van de actieve bevolking
dat in een huishouden zonder werk woont niet
is gedaald terwijl op individueel niveau steeds
meer mensen aan het werk zijn gegaan. In
figuur 5 tonen we de evoluties in werkloosheid
op individueel niveau en op huishoudniveau voor
België en de drie regio’s. In België daalt de individuele
werkloosheid (met 11,4 procentpunten),
terwijl de huishoudwerkloosheid toeneemt (met
1,5 procentpunten). Er bestaat een aanzienlijke
regionale variatie in werkloosheid tussen de regio’s,
onafhankelijk van het niveau waarop we
meten. In Brussel blijft de individuele werkzaamheidsgraad
relatief constant over de tijd, terwijl
het aandeel personen in een huishouden zonder
werk sterk is toegenomen (met 7,8 procentpunten).
In Vlaanderen halveert nagenoeg het
aantal volwassenen dat niet werkt, maar de
huishoudwerkloosheid blijft bijna onveranderd.
In Wallonië daalt de individuele werkloosheid
(maar minder sterk dan in Vlaanderen) en de
huishoudwerkloosheid neemt toe (met 2,4
procentpunten). Een vergelijking van de evoluties
van beide werkloosheidsindicatoren is
slechts zinvol wanneer we de geobserveerde
veranderingen afzetten tegenover veranderingen
in de ‘verwachte huishoudwerkloosheid’.
De donkere lijn in figuur 5 toont de verwachte
huishoudwerkloosheid op basis van de actuele
huishoudstructuur in de regio’s en een toevallige
verdeling van werk. We stellen vast dat in
elke regio het verwachte aandeel personen in
een huishouden zonder werk daalt (donkere lijn),
terwijl de geobserveerde huishoudwerkloosheid
stabiel blijft of zelfs toeneemt (lichtgroene lijn).
Polarisatie is het verschil tussen de lichtgroene
lijn en de donkere lijn: in het begin van de jaren
‘80 was dit verschil negatief, vanaf 1987 werd
de polarisatie positief; deze positieve polarisatie
nam toe tot in 2002, en stabiliseerde dan.
Uit figuur 5 kan afgeleid worden dat polarisatie
toenam in elke regio. Uit sociaaleconomisch
perspectief opent deze vaststelling twee belangrijke
vragen. Ten eerste, wat was de impact
van de veranderende huishoudstructuren
Figuur 5: Evoluties in individuele werkloosheid en huishoudwerkloosheid, België, naar regio,
1983-2012
individuele
werkloosheid
huishoudwerkloosheid
verwachte
huishoudwerkloosheid
1983
1985
1987
1989
1991
1993
1995
1997
1999
2001
2003
2005
2007
2009
2011
België
individuele
werkloosheid
huishoudwerkloosheid
verwachte
huishoudwerkloosheid
1983
1985
1987
1989
1991
1993
1995
1997
1999
2001
2003
2005
2007
2009
2011
Brussel
individuele
werkloosheid
huishoudwerkloosheid
verwachte
huishoudwerkloosheid
1983
1985
1987
1989
1991
1993
1995
1997
1999
2001
2003
2005
2007
2009
2011
Vlaanderen
individuele
werkloosheid
huishoudwerkloosheid
verwachte
huishoudwerkloosheid
1983
1985
1987
1989
1991
1993
1995
1997
1999
2001
2003
2005
2007
2009
2011
Wallonië
77 LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
(met name een stijging van het aandeel alleenstaanden)
en van de verbeterde individuele
werkzaamheid op de verwachte huishoudwerkloosheid?
En ten tweede, hoe kunnen we
het verschil tussen de verwachte en de geobserveerde
huishoudwerkloosheid verklaren?
Om dus te begrijpen hoe huishoudwerkloosheid
(niet) verandert over de tijd, moeten we
veranderingen in beide termen in kaart brengen.
Figuur 6 ontleedt de veranderingen in de
verschillende componenten van huishoudwerkloosheid
over de periode 1983 tot 2012.
We weten uit figuur 5 dat de individuele
werkloosheid in België met 11,4 procentpunten
is gedaald. De donkergroene balk in figuur 6
toont dat, indien de huishoudstructuur
vandaag dezelfde zou zijn als 30 jaar geleden
en er geen polarisatie zou optreden, ook
het aandeel mensen in een huishouden
zonder werk met 6,4 procentpunten zou
gedaald zijn. Maar de beweging naar meer
alleenstaanden in onze samenleving heeft
een temperend effect op deze verandering,
en daarom is de daling in de verwachte
huishoudwerkloosheid beperkt van 6,4 tot
slechts 3,7 procentpunten. Bovendien nam
ook polarisatie toe over de tijd. De combinatie
van veranderingen in individuele werkzaamheid,
de evolutie naar meer alleenstaanden en de
stijging in polarisatie maken dat het aandeel
personen dat in een huishouden woont
zonder werk lichtjes is gestegen in België.
Figuur 6 toont dat zowel in Vlaanderen als
België Brussel Vlaanderen Wallonië
bijdrage van verandering in
polarisae
bijdrage van verandering in
huishoudstructuur
bijdrage van verandering in
individuele werkloosheid
bijdrage in verandering in
verwachte
huishoudwerkloosheid
verandering in
huishoudwerkloosheid
Figuur 6: Decompositie van de verandering in het aandeel personen dat in een huishouden
woont zonder werk, België en opsplitsing naar regio’s, 1983 – 2012
1983 1987 1991 1995 1999 2003 2007 2011
tenminste 3 volwassenen koppel alleenstaande totaal
Brussel
1983 1987 1991 1995 1999 2003 2007 2011
tenminste 3 volwassenen koppel alleenstaande totaal
Vlaanderen
1983 1987 1991 1995 1999 2003 2007 2011
tenminste 3 volwassenen koppel alleenstaande totaal
Wallonië
Figuur 7: Polarisatie en de gewogen bijdrage van polarisatie binnen huishoudtypes (naar
grootte), 1983 – 2012, regionale analyse
88 LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
in Wallonië de huishoudwerkloosheid had
kunnen dalen, gegeven de stijging in individuele
werkzaamheid in beide regio’s. Omdat in
Vlaanderen de individuele werkloosheid sneller
daalde en de demografische transitie naar
meer alleenstaanden trager plaatsvond dan
in Wallonië, is de daling in de verwachte
huishoudwerkloosheid sterker in Vlaanderen. In
Brussel verandert de individuele werkloosheid
nagenoeg niet over de tijd, maar de gemiddelde
huishoudgrootte daalt erg snel. Daarom kent
Brussel een stijging in de verwachte huishoudwerkloosheid
met 3,5 procentpunten. We zien
dus dat er reeds in de verwachte huishoudwerkloosheid
belangrijke regionale verschillen
optreden. Maar zowel in Vlaanderen als in
Wallonië heeft de verandering in polarisatie
een veel sterker effect op veranderingen in
huishoudwerkloosheid dan veranderingen in
huishoudstructuren.
“In de jaren ’80 zorgde het
mannelijke kostwinnersmodel per
definitie voor negatieve polarisatie.
Brugpensionering van mannen en
de snelle toetreding van vrouwen
op de arbeidsmarkt leidde ertoe
dat polarisatie snel positief werd
en bleef stijgen vanaf het midden
van de jaren ’90.”
Veranderingen in polarisatie zijn dus een
belangrijke verklaring voor veranderingen
in huishoudwerkloosheid. Om te begrijpen
waarom polarisatie in een land of regio
toeneemt kunnen we het concept ontleden
voor verschillende huishoudtypes (gedefinieerd
op basis van de grootte van het huishouden).
Binnen elk huishoudtype afzonderlijk kunnen we
dan nagaan in welke mate de geobserveerde
huishoudwerkloosheid verschilt van de
verwachte huishoudwerkloosheid. Polarisatie
in een land of in een regio is immers het
gewogen gemiddelde van de polarisatie
binnen elk huishoudtype op basis van de
huishoudstructuur in dat land. Figuur 7 toont
dat voornamelijk in Wallonië polarisatie sterk
bepaald wordt door alleenstaanden. Personen
die als alleenstaande wonen zijn veel vaker
werkloos dan de gemiddelde inwoner van
die regio. Bovendien wonen in Wallonië ook
veel meer alleenstaanden wat het belang van
polarisatie in deze groep ten opzichte van
de totale polarisatie nog versterkt. In 2012 is
ongeveer 80 procent van de totale polarisatie in
Wallonië terug te vinden in deze huishoudgroep.
In Vlaanderen is ongeveer de helft van totale
polarisatie te wijten aan polarisatie binnen de
groep van alleenstaanden. Zowel in Vlaanderen
als in Wallonië is polarisatie binnen het segment
van alleenstaanden toegenomen. Omdat ook
het aandeel alleenstaanden is gegroeid heeft
de groeiende polarisatie bij alleenstaanden
een niet te verwaarlozen effect op de totale
groei in polarisatie over de tijd. Toch duwt
voornamelijk een stijgende polarisatie bij
koppels de polarisatie in België omhoog. Zoals
we weten uit figuur 5 lag tijdens de jaren ’80
de verwachte huishoudwerkloosheid nog onder
de geobserveerde huishoudwerkloosheid.
Het mannelijke kostwinnersmodel zorgde per
definitie voor negatieve polarisatie. De massale
brugpensionering van mannen en de snelle
toetreding van vrouwen op de arbeidsmarkt, en
in het bijzonder van vrouwen die in een koppel
wonen, leidde ertoe dat polarisatie snel positief
werd en continu bleef stijgen vanaf midden de
jaren ’90, in het bijzonder in Vlaanderen.
HOE KUNNEN WE HET HOGE
POLARISATIENIVEAU IN BELGIË
BEGRIJPEN?
Huishoudwerkloosheid in België is
aanzienlijk hoger in vergelijking met andere
Europese landen. Om de hoge niveaus in
huishoudwerkloosheid en polarisatie in België
te begrijpen, vergelijken we België met een
aantal landen met min of meer dezelfde
huishoudstructuur, maar met verschillende
niveaus in polarisatie. We vergelijken met
Duitsland, Frankrijk en Nederland, buurlanden
met relatief lage polarisatieniveaus, en met
Ierland en het Verenigd Koninkrijk die hoge
polarisatie kennen. Naast het algemene beeld
voor België, bekijken we ook hier de regionale
verschillen. Met behulp van logistische regressie
onderzoeken we de onderliggende factoren
voor de relatief slechte positie van België.
Met de logistische regressie trachten we
de factoren te identificeren die verschillen
in huishoudwerkloosheid verklaren; daarbij
onderscheiden we alleenstaanden en koppels.
Met betrekking tot alleenstaanden zijn er
mogelijks drie factoren aan het werk. Ten eerste
is het mogelijk dat alleenstaanden, onafhankelijk
van hun geslacht, leeftijd, opleidingsniveau,
afkomst of woonplaats in een specifiek land
een groter risico hebben op werkloosheid
dan personen die niet alleen wonen. Ten
tweede zou het kunnen dat de kenmerken
van alleenstaanden in termen van geslacht,
opleiding, leeftijd, herkomst of woonplaats
hen in sommige landen meer kwetsbaar
maken voor werkloosheid, los van het feit dat
ze alleenstaand zijn. Ten derde is het mogelijk
dat de kloof in individuele werkloosheidsrisico’s
tussen mensen met relatief sterke profielen
en zwakke profielen (in termen van geslacht,
leeftijd, opleiding, herkomst en regio) in het ene
99 LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
land groter is dan in het andere land. Deze kloof
kunnen we in kaart brengen aan de hand van
de variantie in individuele werkloosheidsrisico’s
voor specifieke groepen afgebakend op
basis van geslacht, leeftijd, opleiding, herkomst
of woonplaats. Deze derde factor kan ook
landenverschillen in huishoudwerkloosheid
binnen koppels verklaren, tezamen met de
mate van homogamie binnen die koppels.
Wanneer volwassenen met dezelfde kenmerken
samenleven dan ontstaat er een concentratie
van ‘goede’ en ‘slechte’ risico’s binnen huishoudens
wat, ceteris paribus, leidt tot een
hogere huishoudwerkloosheid. Wanneer de
variantie in individuele werkloosheidsrisico’s
dezelfde is, maar in bepaalde landen homogamie
binnen koppels sterker is, dan zal
polarisatie opnieuw groter zijn in die laatste
landen. De mate van homogamie is dus een
vierde factor die verschillen in polarisatieniveaus
kan verklaren.
We bekijken nu elk van deze vier factoren
afzonderlijk, en vergelijken de Belgische situatie
met enkele andere landen. We starten de
internationale vergelijking met een logistische
regressie om de kans te bepalen op individuele
werkloosheid in de verschillende landen, na
controle voor geslacht, leeftijd, opleiding, herkomst
en gezinsgrootte. In tabel 2 tonen we
de marginale effecten voor de verklarende
variabelen. De tabel toont het effect van de
verklarende variabelen (in de rijen van de tabel)
op de kans op individuele werkloosheid. Zo
zien we bijvoorbeeld dat in Brussel de kans op
werkloosheid voor een man, ceteris paribus
(dat wil zeggen gecontroleerd voor alle andere
factoren die opgelijst zijn), 13 procentpunten
lager is dan voor een vrouw (de vrouw is in dit
geval de referentiecategorie; in de tabel staat
de referentiecategorie telkens tussen haakjes).
Allereerst toont tabel 2 dat wanneer we
controleren voor geslacht, leeftijd, opleiding
en herkomst het werkloosheidsrisico van
alleenstaanden groter is dan van nietalleenstaanden.
Dat is zo in alle landen, maar
de zuivere bijdrage van ‘alleenstaand zijn’
op het werkloosheidsrisico is het laagst in
Duitsland en Frankrijk. In België verhoogt de
kans op werkloosheid met 9 procentpunt voor
alleenstaanden (na controle voor individuele
kenmerken), maar dit effect verschilt sterk tussen
de regio’s. In Nederland is het marginale effect
van alleenstaand zijn op het werkloosheidsrisico
het grootst, met 10 procentpunt.
“Meer dan in andere landen
hebben alleenstaanden in
België vaak een ‘zwak profiel’,
waardoor hun individuele risico
op werkloosheid groter is dan het
gemiddelde”
Hoewel het risico op werkloosheid voor
alleenstaanden verschilt tussen landen is dit niet
de drijvende kracht achter de hoge polarisatie in
België. Wat veel sterker speelt, is het afwijkende
socio-demografische profiel van alleenstaanden
in vergelijking met andere landen. Tabel 3 toont
de impact van de tweede factor, met name
dat België, meer dan andere landen, veel
alleenstaanden heeft met een ‘zwak profiel’.
Alleenstaanden hebben in vergelijking met
de gemiddelde bevolking veel vaker ‘zwakke’
kenmerken die hun risico op werkloosheid
vergroten. Zo zijn alleenstaanden in België
20 procentpunt vaker laaggeschoold en 25
procentpunt vaker van niet-Europese origine
in vergelijking met de gemiddelde bevolking.
Ook in Ierland en het Verenigd Koninkrijk vinden
we een gelijkaardige oververtegenwoordiging
Tabel 2: Marginale effecten voor de kans op individuele werkloosheid (na probit schatting),
België (met regio’s) en buurlanden, 2012
Verklarende variabele
(refentiegroep) BRUS VLA WAL BE DE FR NL IE VK
man (vrouw) -12,6 -9,9 -12,7 -11,1 -7,3 -10,3 -8,9 -10,7 -9,4
leeftijd 20-29 (leeftijd 30-49) 0,8 2,0 3,7 2,8 -0,3 5,8 -1,8 4,0 4,0
leeftijd 50-59 (leeftijd 30-49) -1,5 11,6 10,5 9,8 5,8 5,0 4,7 3,4 3,1
laag geschoold (midden
geschoold) 10,8 11,5 15,7 13,7 11,8 10,2 10,4 16,6 15,4
hoog geschoold (midden
geschoold) -15,4 -7,3 -16,8 -10,8 -9,7 -9,2 -5,6 -17,3 -7,6
herkomst EU25 (geboren
in BE) 2,0 6,5 1,0 5,8 0,0 3,0 5,6 3,2 3,1
herkomst niet-EU25 (geboren
in BE) 18,1 19,9 15,8 19,3 0,0 13,7 12,9 13,1 11,9
alleenstaande (hh ≥3
volwassenen) 4,7 5,3 13,1 9,2 6,4 4,1 10,3 9,1 8,5
koppel (hh ≥3 volwassenen) -1,1 0,4 -0,1 0,2 1,4 -0,6 1,5 1,1 0,0
1010 LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
van ‘zwakke profielen’ binnen het segment
van alleenstaanden. In tegenstelling tot België,
waar voornamelijk laaggeschoolden oververtegenwoordigd
zijn in het segment van
alleenstaanden, gaat het in die landen veel
vaker om vrouwen en oudere volwassenen. In
Duitsland, Frankrijk en Nederland verschilt het
profiel van alleenstaanden bijna niet met de
totale bevolking.
Ten derde tonen de uitkomsten van de
logistische regressie in tabel 2 dat de netto
impact van geslacht, leeftijd, opleiding en
herkomst, na controle voor het feit of iemand
alleen woont of niet, veel groter is in België in
vergelijking met de landen met lage polarisatie
(Duitsland, Frankrijk en Nederland). Deze verschillen
in het netto-effect van individuele
risicofactoren op werkloosheid kunnen we ook
in kaart brengen aan de hand van algemene
verschillen in de werkloosheidsrisico’s tussen
mensen met een ‘sterk’ en ‘zwak’ profiel.
Tabel 4 toont dat de standaardafwijking in
individuele werkloosheidsrisico’s tussen jonge
en oudere volwassenen nergens zo groot is
als in België (maar de spreiding is identiek in
Vlaanderen en Wallonië). België is ook absolute
koploper in de spreiding van individuele
werkloosheidsrisico’s naar geboorteland, en
deze kloof is het meest prominent in Vlaanderen.
Tabel 3: Afwijkend socio-demografisch profiel van alleenstaanden: ratio van individuele
kenmerken alleenstaanden ten opzichte van bevolking op actieve leeftijd, Belgische
regio’s en buurlanden, 2012
man
vrouw
laag geschoold
midden geschoold
hoog geschoold
native
EU25
niet-EU25
Tabel 4: Individuele werkloosheidsrisico’s, België (met regio’s) en buurlanden, 2012
BRUS VLA WAL BE DE FR NL IE VK
man
vrouw
standaardafwijking
standaardafwijking
laag geschoold
midden geschoold
hoog geschoold
standaardafwijking
native
EU25
niet-EU25
standaardafwijking LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
Met uitzondering van Ierland blijkt ook het
verschil in werkloosheidsrisico’s tussen laagen
hoogopgeleiden in geen enkel ander land zo
groot als in België. Zelfs wanneer in België en
de andere landen het profiel van alleenstaanden
op een vergelijkbare wijze zwak zou zijn en
wanneer de mate van homogamie in koppels
identiek zou zijn, dan creëert de veel sterkere
variantie in individuele werkloosheidsrisico’s in
België, in vergelijking met die andere landen,
een opwaartse druk op polarisatie.
“De impact van geslacht, leeftijd,
opleiding en herkomst, na controle
van het feit of iemand alleen woont
of niet, is veel groter in België dan
in landen met een lage polarisatie
(Duitsland, Frankrijk, Nederland)”
Tenslotte kijken we in tabel 5 naar de mate van
homogamie10 op basis van opleidingsniveau
binnen koppels. In geen enkel ander land
clusteren laaggeschoolden zo sterk binnen
koppels als in België. Wanneer we de mate van
homogamie van hooggeschoolden bekijken,
dan scoort België in dezelfde grootteorde als
Ierland en het Verenigd Koninkrijk, en iets hoger
dan Frankrijk, Nederland en Duitsland.
De voorgaande analyse identificeert verschillende
factoren die bijdragen tot een hoog
niveau van polarisatie in België. Het concept van
polarisatie laat toe om de impact van sommige
van deze factoren op het niveau van polarisatie
te kwantificeren; we doen dat aan de hand van
een zogenaamde ‘conditionele polarisatie’. We
definieerden polarisatie als het verschil tussen
de geobserveerde huishoudwerkloosheid
en de verwachte huishoudwerkloosheid.
De verwachte huishoudwerkloosheid is het
resultaat van een toevallige verdeling van de
(gemiddelde) individuele werkloosheid over
huishoudens. Deze verwachte huishoudwerkloosheid
kan echter verder verfijnd
worden. In plaats van een toevallige verdeling
te gebruiken van de gemiddelde individuele
werkloosheid in een land of een regio, kunnen we
rekening houden met kenmerken van personen.
Zoals aangetoond, beïnvloeden bepaalde
individuele kenmerken zowel huishoudvorming
als arbeidsmarktparticipatie. Wanneer we de
verwachte huishoudwerkloosheid berekenen
op basis van de specifieke individuele werkloosheidsrisico’s
die samenhangen met individuele
kenmerken, dan kunnen we nagaan hoe die
individuele kenmerken een effect hebben op
polarisatie. Polarisatie die het verschil toont
tussen geobserveerde huishoudwerkloosheid
en verwachte huishoudwerkloosheid na controle
voor individuele kenmerken, noemen
we conditionele polarisatie. Hoe dichter
de verwachte huishoudwerkloosheid na
controle voor individuele kenmerken bij de
geobserveerde huishoudwerkloosheid ligt,
hoe lager de conditionele polarisatie. Om dus
de bijdrage van een bepaald kenmerk aan het
niveau van polarisatie te begrijpen, moeten we
conditionele polarisatie vergelijken met totale
polarisatie. Zo kunnen we de verklarende kracht
van individuele kenmerken op polarisatie testen.
In België is de impact van afzonderlijke,
individuele kenmerken op polarisatie veeleer
beperkt. Verschillen in individuele risico’s en
huishoudprofielen na controle voor opleiding en
regio verklaren respectievelijk 15 en 13 procent
van polarisatie in 2012. Een combinatie van
deze individuele kenmerken (geslacht, leeftijd,
opleiding en regio) biedt daarentegen een relatief
grote verklaringskracht voor polarisatie in België
(33 procent in 2012). Bijna 40 procent van
polarisatie binnen alleenstaanden kan verklaard
worden door de combinatie van geslacht,
leeftijd, opleiding en regio. Binnen koppels is
de verklarende kracht van deze combinatie
ongeveer 25 procent. Wanneer we daarenboven
herkomst toevoegen in het verklaringsmodel,
dan stijgt ook de verklaringskracht binnen
koppels tot 35 procent.
Zoals we weten kampt België met een hoog
polarisatieniveau in internationaal perspectief.
In figuur 8 vergelijken we polarisatieniveaus
tussen België (en de afzonderlijke regio’s) met
dezelfde landen waarvoor we de spreiding van
afzonderlijke werkloosheidsrisico’s en afwijkende
huishoudprofielen hebben geschetst. In dezelfde
figuur tonen we voor alle landen de polarisatie
op basis van een toevallige verdeling van
individuele werkloosheid (meest linkse balkje)
en de conditionele polarisatie na correctie voor
geslacht, leeftijd en opleiding (tweede balkje).
10 We verhouden de geobserveerde
verdeling van opleidingsniveaus
van individuen in koppels met
de verwachte verdeling van
opleidingsniveaus binnen koppels,
op basis van een toevallige
verdeling van opleidingsniveaus van
mannen en vrouwen. Het kardinale
verschil tussen geobserveerde en
verwachte verdeling noemen we hier
homogamie.
Tabel 5: Mate van homogamie van partners met eenzelfde scholingsniveau, Belgische regio’s
en buurlanden, 2012
BRUS VLA WAL BE DE FR NL IE VK
laag geschoold 6,6 4,7 6,5 5,4 4,0 4,4 3,1 4,8 2,3
midden geschoold 2,1 4,7 4,7 4,8 6,1 5,1 2,9 4,6 3,9
hoog geschoold 17,3 13,5 13,8 13,9 10,1 11,7 11,2 14,8 14,6
1212 LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
Voor alle landen, behalve Duitsland11,
berekenen we een conditionele polarisatie na
controle voor geslacht, leeftijd, opleiding en
herkomst (derde balkje). Voor België, Ierland
en het Verenigd Koninkrijk bekijken we ook
conditionele polarisatie na correctie voor
geslacht, leeftijd, opleiding en regio (vierde
balkje). In het meest rechtse balkje tonen we het
conditionele polarisatieniveau na controle voor
alle opgesomde individuele kenmerken, maar
deze oefening is enkel mogelijk voor België en
het Verenigd Koninkrijk.
“Een analyse met het concept
‘conditionele polarisatie’ toont
dat geslacht, leeftijd, opleiding,
herkomst en regio 36 procent
van de totale polarisatie in België
verklaren”
We stellen vast dat in al deze landen
polarisatie erg hoog is in het segment van de
alleenstaanden. In het bijzonder in Nederland
ligt meer dan 90 procent van polarisatie in
dit huishoudsegment. Het feit dat iemand
alleenstaande is, gecontroleerd voor geslacht,
leeftijd, opleiding, regio en herkomst, leidt tot een
hoger risico op werkloosheid. Maar in landen met
relatief lage polarisatie, blijkt een conditionele
polarisatie op basis van een combinatie van
individuele kenmerken weinig verklaringskracht
te realiseren. In deze landen zijn de verschillen
in individuele werkloosheidsrisico’s tussen
mensen met zwakke en sterke profielen eerder
beperkt en bovendien blijken alleenstaanden
geen afwijkend zwak profiel te hebben in
vergelijking met de rest van de bevolking. De
(constante) hoogte van polarisatie in Duitsland,
Frankrijk en Nederland is dus uitsluitend te
verklaren door sociologische verschillen in
arbeidsmarktdeelname tussen alleenstaanden
en personen in koppels, los van de kenmerken
van die personen of hun huishouden. Anderzijds,
in landen met hoge polarisatie (BE, UK en
IE) daalt polarisatie aanzienlijk wanneer we
controleren voor geslacht, leeftijd en opleiding.
In deze landen verschillen werkloosheidsrisico’s
relatief sterk over de individuele kenmerken
waarvoor we kunnen controleren, en die
verschillen blijken voor geslacht en leeftijd
het sterkst in België. In België kunnen we op
basis van deze drie kenmerken 19 procent van
polarisatie in het segment van de alleenstaanden
verklaren. Deze verklaringskracht is ook verbonden
met het relatief grotere aandeel van
laaggeschoolden (en ouderen) in het segment
van alleenstaanden. In Ierland en Verenigd
Koninkrijk kunnen we respectievelijk 36 en
22 procent van polarisatie verklaren in het
segment van alleenstaanden. Het is opvallend
dat de toevoeging van herkomst of regio aan de
conditionele polarisatie de verklaringskracht niet
versterkt in Ierland en het Verenigd Koninkrijk.
Spreiding in individuele werkloosheidsrisco’s
en zwakke profielen zijn voornamelijk terug te
brengen tot verschillen over opleidingsniveaus.
In België worden die verschillen wel versterkt
wanneer we regio en/of herkomst toevoegen
aan de conditionele polarisatie. In België
verschillen de werkloosheidsrisico’s over
individuele kenmerken veel sterker tussen
de regio’s en naar herkomst. De conditionele
polarisatie over geslacht, leeftijd, opleiding,
herkomst en regio verklaart 36 procent van de
totale polarisatie.
11 In de Duitse LFS is de variabele
‘geboorteland’ niet beschikbaar.
alleenstaande koppel 3 of meer volwassenen totaal
Figuur 8: Polarisatie, toevallige verdeling en conditioneel op individuele kenmerken, 2012
Opmerking: conditionele polarisatie op basis van geslacht, leeftijd en opleiding (GLO) voor alle landen en regio’s / conditionele
polarisatie op basis van geslacht, leeftijd, opleiding en regio (GLOR) voor BE, UK en IE / conditionele polarisatie op basis van
geslacht, opleiding, leeftijd en herkomst (GLOH) voor alle landen en regio’s, behalve voor Duitsland.
1313 LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
RELATIE TUSSEN
HUISHOUDWERKLOOSHEID EN
ARMOEDE
Achter het beeld van algemene stabiliteit
van huishoudwerkloosheid verschuilen
tegengestelde evoluties, bijvoorbeeld binnen
verschillende leeftijdsgroepen. Figuur 9 toont
het risico op huishoudwerkloosheid binnen drie
leeftijdsgroepen voor België en de regio’s. Sinds
1987 is het risico op huishoudwerkloosheid sterk
gedaald voor 50-plussers, in alle regio’s. Maar
in de leeftijdscategorieën jonger dan 50 jaar is
dit risico helemaal niet gedaald, en in Brussel en
Wallonië zelfs toegenomen. De vaststelling dat
het risico op huishoudwerkloosheid toeneemt in
de jongere leeftijdsgroepen biedt een verklaring
voor de slechte Belgische positie inzake
kinderarmoede.12 De aanwezigheid van werk
als bron van inkomen in de gezinnen met jonge
kinderen is niet verbeterd.
Hoewel armoede en uitkeringsafhankelijkheid
niet per definitie volgen uit (huishoud)
werkloosheid, blijkt armoede wel sterk aanwezig
onder werkloze huishoudens. Ongeveer 50
procent van alle personen in een huishouden
zonder werk is arm.13 Ongeveer 65 procent
van alle personen in een huishouden zonder
werk waar ook kinderen aanwezig zijn is arm.
Vandaag groeit bijna één op zeven kinderen
op in een huishouden waar niemand werkt.
Armoederisico’s blijken hoger in koppels met
kinderen dan voor alleenstaande ouders. Meer
dan de helft (55 procent) van de arme bevolking
woont in een huishouden zonder werk.
Wanneer het aankomt op kinderarmoede, dan
worstelt België met een dubbel nadeel. Ten
eerste, wonen relatief veel kinderen in een
huishouden zonder werk. Net zoals in Spanje
en het Verenigd Koninkrijk groeit één op zeven
kinderen op in een huishouden zonder werk.
Maar, ten tweede, is in België het armoederisico
van deze kinderen in huishoudens zonder werk
relatief hoog. In de periode 2005 – 201114 is het
armoederisico voor kinderen die in een huishouden
wonen nergens in de EU15 zo hoog
als in België. Kinderarmoede in België neemt
toe, terwijl armoede onder de oudere bevolking
afneemt (sinds 2006). De stijging in
kinderarmoede is het sterkst in Wallonië, en
deze stijging is significant, zowel bij het gebruik
van een Belgische als regionale armoedelijn. De
stijging van kinderarmoede in Wallonië is sterk
verbonden met een stijging in het armoederisico
van de kinderen die wonen in een huishouden
zonder werk. In Vlaanderen is de stijging in het
armoederisico onder kinderen voornamelijk gerelateerd
aan een verandering in het aandeel
kinderen dat in een huishouden zonder werk
woont.
12 Deze sectie is gebaseerd op
Vandenbroucke en Vinck (2013).
13 Zij wonen in een huishouden met
een equivalent beschikbaar inkomen
dat lager is dan 60 procent van het
mediane equivalent beschikbaar
inkomen in België.
14 In 2012 daalt het armoederisico
voor kinderen in een huishouden
zonder werk sterk, waardoor België
plotsklaps in de middenmoot van de
EU15 terecht komt.
Vlaanderen
Wallonië
Figuur 9: Evolutie in het risico op huishoudwerkloosheid, België, naar leeftijd en regio, 1983– 2012
1414 LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
Ook migratie speelt een belangrijke rol in de
ontwikkeling van kinderarmoede. EU-SILC
toont dat het armoederisico hoger is voor
kinderen die in een huishouden wonen zonder
ouders die in België geboren zijn, en veel hoger
in huishoudens waar alle ouders geboren
zijn buiten de EU2515. Huishoudwerkloosheid
speelt hierbij een belangrijke rol. België kent
een aanzienlijk grote groep kinderen die in een
huishouden wonen zonder werk en waarbij
tenminste één ouder niet in België is geboren.
Maar huishoudwerkloosheid verklaart niet alles,
zelfs integendeel. Armoede onder kinderen
in huishoudens zonder werk ligt inderdaad
meestal hoger in niet-Europese huishoudens
in vergelijking met huishoudens waarvan alle
ouders in het desbetreffende land geboren zijn.
In Zuid-Europese welvaartsstaten is er echter
geen verschil en in liberale welvaartsstaten
(Ierland en Verenigd Koninkrijk) is het verschil erg
beperkt. Voornamelijk in Denemarken, België
en Finland ligt het armoederisico voor kinderen
in niet-Europese huishoudens zonder werk
minstens de helft zo hoog als bij autochtone
huishoudens. Maar de etnische kloof in
armoederisico’s is veel groter voor kinderen in
een huishouden met werk. Bovendien is deze
armoede kloof nergens zo groot als in België.
Dus, zelfs wanneer immigranten werken, dan
blijkt dit werk niet dezelfde bescherming te
bieden tegen armoede zoals dat het geval is bij
niet-immigranten.
CONCLUSIE
Indicatoren die werkloosheid meten op
niveau van het individu en op het niveau van
het huishouden tonen tegenstrijdige signalen
over de werking van de arbeidsmarkt in
België. Hoewel de individuele werkloosheid
sterk afnam sinds midden jaren ’80 is de
huishoudwerkloosheid de hele tijd stabiel
gebleven. In Europees perspectief kampt België
met een groot aandeel personen die in een
huishouden zonder werk wonen.
Begin jaren ’80 was de Belgische
arbeidsmarkt gekenmerkt door een mannelijk
kostwinnersmodel. Bijna 60 procent van de
actieve bevolking leefde in een koppel waar de
man aan het werk was en de vrouw niet. Deze
verdeling van werk leidde tot een ‘negatieve
polarisatie’, d.w.z. de jobs waren meer gespreid
over gezinnen dan je zou verwachten op basis
van een toevallig verdeling. Maar tegelijkertijd
betekende dat ook dat wanneer de man als
enige inkomstwinner zijn werk verloor de
huishoudwerkloosheid snel steeg. Tijdens de
periode van industriële herstructureringen begin
jaren ’80 stijgt de huishoudwerkloosheid sneller
dan de individuele werkloosheid, in het bijzonder
in de oudere leeftijdscategorie. Vanaf midden
jaren ’80 is de werkzaamheid van vrouwen
sterk gestegen, in het bijzonder van vrouwen
die in koppels wonen. Over diezelfde periode
is de werkzaamheid van mannen relatief stabiel
gebleven. De convergentie van individuele
werkloosheidsrisico’s van mannen en vrouwen
resulteerde in een snelle stijging van polarisatie.
De stijging in polarisatie vond voornamelijk plaats
binnen koppels. Maar tegelijkertijd groeide ook het
aandeel alleenstaanden. En alleenstaanden zijn
vaker werkloos dan mensen die een huishouden
delen met anderen, ongeacht hun sociaal
economische kenmerken. Tenslotte stellen we
vast dat het risico op huishoudwerkloosheid
alleen gedaald is in het segment van de
50-plussers, aangezien in dit leeftijdsinterval ook
de sterkste daling in individuele werkloosheid
plaatsvond. De aanwezigheid van werk als
bron van inkomen in de gezinnen met jonge
kinderen is niet verbeterd en al helemaal niet in
Wallonië en Brussel. Dit biedt een belangrijke
verklaring voor de slechte Belgische positie
inzake kinderarmoede.
Vandaag groeit bijna één op zeven
kinderen op in een huishouden
waar niemand werkt.
In België wonen veel mensen in een huishouden
waar niemand aan het werk is; in 2012 gaat
het over 12% van de actieve bevolking.
Wanneer we niveaus in huishoudwerkloosheid
vergelijken met andere landen met een soortgelijke
huishoudstructuur (zoals Duitsland,
Frankrijk, Nederland, Ierland en het Verenigd
Koninkrijk), dan kunnen we diverse redenen
aanduiden voor de slechte Belgische positie
qua huishoudwerkloosheid. Allereerst heeft
België in vergelijking met deze landen een
relatief lage individuele werkzaamheid. We
kunnen dus verwachten dat België ook een
relatief hoge huishoudwerkloosheid heeft,
zelfs bij een ‘toevallige’ verdeling van de
beschikbare jobs over huishoudens. Maar
de verdeling van jobs over huishoudens is
helemaal geen ‘toevallige’ verdeling. Zo blijkt
dat alleenstaanden in alle landen waar we mee
vergelijken vaker werkloos zijn dan mensen
die een huishouden delen met anderen.
Huishoudwerkloosheid is sterk geconcentreerd
in de groep van de alleenstaanden. De concentratie
van huishoudwerkloosheid in het
segment van alleenstaanden wordt in België
echter nog versterkt door twee factoren. Ten
eerste zijn alleenstaanden in België, meer dan
in andere landen, mensen met een ‘zwak’
sociaaleconomisch profiel. In vergelijking met
de totale bevolking zijn alleenstaanden in België
vaker laaggeschoold, ouder en meer buiten
Europa geboren. En ten tweede is het algemene
verschil in werkloosheidsrisico’s tussen mensen
met ‘sterke profielen’ en ‘zwakke profielen’
in België veel groter dan in andere landen,
15 EU25 omvat alle EU27 landen
zonder Bulgarije en Roemenië.
1515 LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
of het nu gaat om alleenstaanden of niet. In
geen enkel ander land is het verschil in het
werkloosheidsrisico tussen een jonge en
oudere volwassene of tussen een persoon in
het gastland geboren en een niet-Europese
immigrant zo groot als in België. De hoge
huishoudwerkloosheid in België is dus, meer
dan in andere landen verbonden met de relatief
slechte positie van de alleenstaanden. En
bovendien blijken in België nog grote regionale
verschillen op te treden. In 2012 is ongeveer
80 procent van totale polarisatie in Wallonië
terug te vinden in dit huishoudsegment,
terwijl dit in Vlaanderen om ongeveer de helft
van totale polarisatie gaat. Maar daarnaast
worden de grote verschillen in individuele
werkloosheidsrisico’s in België ook versterkt
omdat de kenmerken van de koppels in België
relatief homogeen verdeeld zijn. In geen enkel
ander land wonen er zoveel laaggeschoolden
samen in een koppel in vergelijking met wat we
zouden verwachten op basis van een toevallige
verdeling van opleidingsniveaus van mannen en
vrouwen.
Wat kunnen we uit deze analyse
concluderen voor het te voeren beleid?
Een hoog niveau van huishoudwerkloosheid
is, méér nog dan een hoog niveau van
individuele werkloosheid, een hypotheek
op de welvaartsstaat, omdat de betrokken
gezinnen volledig afhankelijk zijn van
overheidsuitkeringen om aan armoede
te ontsnappen. Sommige factoren die
huishoudwerkloosheid beïnvloeden, zijn niet
vatbaar voor wijziging door overheidsbeleid:
het opleidingsprofiel van alleenstaanden, de
wijze waarop mensen koppels vormen en de
mate waarin daarbij homogamie ontstaat… zijn
belangrijke factoren, maar het is niet duidelijk
hoe de overheid deze kan beïnvloeden. De
hoge huishoudwerkloosheid hangt in België
echter ook samen met het grote verschil, qua
individuele werkzaamheid, tussen individuen
met een sterk en een zwak individueel profiel.
Nog anders gezegd, de kloof tussen ‘insiders’
en ‘outsiders’ is relatief gesproken zeer groot
op de Belgische arbeidsmarkt; de regionale
verschillen versterken deze kloof nog. Omdat
vele alleenstaanden een arbeidsmarktprofiel
hebben van ‘outsider’ en omdat insiders
resp. outsiders elkaar ook vinden bij de
vorming van koppels, weegt de kloof tussen
‘insiders’ en ‘outsiders’ zwaar op de Belgische
huishoudwerkloosheid. De fundamentele
uitdaging, als we de huishoudwerkloosheid
willen verminderen, is dus dat de kloof tussen
individuele ‘insiders’ en ‘outsiders’ kleiner moet
worden op de Belgische arbeidsmarkt . Een
en ander hangt vermoedelijk zowel samen met
de loonkost als met andere aspecten van de
arbeidsmarktregeling in België. Lastenverlaging
om arbeid goedkoper te maken zou moeten
toegespitst worden op mensen met een relatief
beperkte economische productiviteit, d.w.z.
ze moet toegespitst worden op de laagste
lonen. Het debat over de flexibiliteit van de
arbeidsmarktregeling zou ook in dit licht moeten
bekeken worden.
REFERENTIES
• Berloffa, G. and Modena, F. (2014) ‘Measuring
(in)security in the event of unemployment: are
we forgetting someone?’, Review of Income
and Wealth, 60: 77-97.
• Brandolini, A., &Viviano, E. (2013), ‘Behind and
beyond the (headcount) employment rate’,
Eurostat statistical working papers, Brussels,
European Union, doi:10.2785/42348.
• Cantillon, B., & Vandenbroucke, F. (eds.) (2014).
‘Reconciling Work and Poverty Reduction.
How successful are European welfare states?’,
Oxford: Oxford University Press.
• Corluy, V. & Vandenbroucke, F. (2015a).
‘Polarisation of employment over households
revisited: the Belgian case revisited’, CES
Discussion Paper Series 15.08.
• Corluy, V. & Vandenbroucke, F. (2015b).
“Individual employment, household employment
and risk of poverty in the EU. A decomposition
analysis”, in : A.B. Atkinson, A.-C. Guio and
E. Marlier, Income, work and deprivation in
Europe, Luxembourg: Publications office of the
European Union, (forthcoming).
• Dawkins, P., Gregg, P. and Scutella, R.
(2002). ‘The Growth of Jobless Households in
Australia’, The Australian Economic Review, 35
(2), 133-154.
• de Graaf-Zijl, M. and Nolan, B. (2011).
‘Household joblessness and its impact on
poverty and deprivation in Europe’, Journal of
European Social Policy, 21, 413-431.
• Dickens, R. and Ellwood, D. (2002). ‘Whither
poverty in Britain and the US?: the determinants
of changing poverty and whether work will
work’, in: R. Blundell, D. Card and R. Freeman
(eds.), Seeking a Premier League Economy.
Chicago: University of Chicago Press.
• Gábos, A., Branyiczki, A., Lange, B. and Tóth
I.G. (2015) ‘Employment and poverty dynamics
before, during and after the crisis’, Improve
Discussion Paper 15/06, Antwerp.
• Gradin, C., Canto, O. and del Rio, C. (2014).
‘Measuring Employment deprivation among
households in the EU’, Review of Economics
of the Household, doi: 10.1007/s11150-014-
9248-7.
• Gregg, P. and Wadsworth, J. (2008). ‘Two
sides to every story: measuring polarisation and
inequality in the distribution of work’, Journal of
the Royal Statistical Society: Series A (Statistics
in Society), 171, 857-875.
1616 LES 2015/149 HUISHOUDENS ZONDER WERK IN BELGIË
• Gregg, P., Scutella, R. and Wadsworth, J.
(2010). ‘Reconciling workless measures at
the individual and household level. Theory
and evidence from the United States, Britain,
Germany, Spain and Australia’, Journal of
Population Economics, 23 (1), 139-167.
• Nickell, S. (2004). ‘Poverty and worklessness in
Britain’, Econ. J., 114, C1-C25.
• Ozdemir, E. & Ward, T. (2013). ‘Measuring low
work intensity – an analysis of the indicator’,
Improve Discussion Paper No. 13/09, Antwerp.
v.u.: Professor André Decoster, Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, KU Leuven, Naamsestraat 69, 3000 Leuven
FACULTEIT ECONOMIE EN
BEDRIJFSWETENSCHAPPEN
Centrum voor economische studiën
Naamsestraat 69
3000 LEUVEN, Belgium
De “Leuvense Economische Standpunten” worden opgevat als een vrije wetenschappelijke
tribune waarin de stafleden van de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen
opiniërende studies en essays publiceren. De opzet bestaat erin om op bevattelijke wijze
een reeks van inzichtverhelderende en beleidsoriënterende economische standpunten
te brengen. Ze vormen een paar met de verkorte versie LES(S), waarin we een langere
wetenschappelijke paper of publicatie met beleidsrelevante resultaten samenvatten.
Dergelijke reeks zal uiteraard verschillende opinies en denkstromingen brengen. Leuvense
Economische Standpunten vertolken alleen de visie van de auteur. Zij kunnen niet doorgaan
als de visie van een instelling.
U kan een elektronische versie van de LES terugvinden op de website van de faculteit:
www.econ.kuleuven.be/onderzoek.htm
Reacties op de Leuvens Economische Standpunten zijn altijd welkom bij
[email protected]
Frank Vandenbroucke is professor aan het Centrum voor Economische
Studiën (KU Leuven) en doceert aan de Universiteit van Antwerpen,
waar hij de leerstoel “Herman Deleeck” houdt en aan de Universiteit
van Amsterdam, waar hij de “Joop den Uyl” leerstoel houdt. Hij doet
onderzoek naar de impact van de EU op de ontwikkeling van het sociale en
tewerkstellingsbeleid in de EU lidstaten en naar de link tussen de verdeling
van de jobs over de huishoudens en armoede. Hij is ook voorzitter van de commissie voor
de pensioenhervorming, opgericht door de Belgische regering.
Vincent Corluy is doctor in de sociaal-economische wetenschappen
(SEW). Hij werkte bij het Centrum voor Sociaal Beleid (UA) en het
Centrum voor Economische Studies (KULeuven). Zijn belangrijkste
onderzoeksopdrachten omvatten de interactie-effecten tussen migratie en
de welvaartsstaat en de (ongelijke) verdeling van werk in Europa in relatie
tot armoede. Hij is nu verantwoordelijk voor het informatiebeheer in een
groot ziekenhuis.
FACULTEIT ECONOMIE EN
BEDRIJFSWETENSCHAPPEN
Centrum voor economische studiën
Naamsestraat 69
3000 LEUVEN, Belgium
Child poverty risks in Belgium, Wallonia and Flanders: Accounting for a worrying performance
CHILD POVERTY RISKS IN BELGIUM WALLONIA AND FLANDERS: ACCOUNTING FOR A WORRYING PERFORMANCE BY FRANK VANDENBROUCKE* and JULIE VINCK** * professor at the KU Leuven University of Antwerp ** researcher Herman Deleeck Centre for Social Policy 1 INTRODUCTION The at-risk-of-poverty rate children is a ‘lead indicator’ future social problems high child poverty may signal inadequate protection and/or poorly functioning labour markets which be related to lacunae in childcare education system In turn makes success policy more difficult obtain given strong link between economic cultural status their school other words cause effect vicious circle underperforming systems same vein there interplay failing health care Belgium mediocre performer with regard notwithstanding its long tradition security Moreover increasing As first step understanding why our performance worrisome we apply an analytical technique that essence accounting device: decomposition Although this mechanical all simplicity it highlights features Belgian welfare edifice are quite exceptional cross-country comparison but have not been subject much research One these skewed distribution jobs over households Elsewhere study phenomenon by means ‘polarisation analysis’ (Corluy Vandenbroucke 2013a 2013b) paper simple indicator ‘relative severity work poverty’ among Another feature state very work-poor i e little or no participation market These observations show characterised dual polarisation: many live work-poor; simultaneously financial risks 52 BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID – 1e TRIMESTER 2015 Section 2 sets scene providing elementary information on Wallonia Flanders 3 illustrates crucially determined ‘work intensity’ household It explains meaning ‘household introduces concepts ‘severe 4 structure intensity poor belong 5 formal analyses; can skipped readers knowing mainly interested results 6 decomposes differences basis using as benchmark country 7 digs deeper into patterns intensity: investigate whether pattern employment explained relatively large share lone-parent 8 another determinant poverty: spending We conclude challenge improve level whilst avoiding ‘(severe) traps’ level: should trigger reconsideration policies several domains 9 decompose increase (as observe since 2005) again do before because developed last decade confronted (disappointing) change meanwhile concluding section sketch three key challenges implying both investment reconsidered light ITS REGIONS use ‘child shortcut defined Eurostat individuals below age 18 Being risk living equivalised net disposable income 60% national median consider one parameters assessment notion ‘poverty’ so used caution reasons This concept presupposes sharing resources within necessarily case applied here rather crude headcount: simply measures threshold does account depth faced ‘at of’ without meaning: present measure signals cut off mainstream society lack headcount defines relation where individual happens living: relative 53 floating changes every year number countries decreased during crisis years reflecting decrease incomes: has favourable impact although needs increased families non-poor alike Our data based EU Statistics Income Living Conditions (EUSILC) ‘2006’ ‘2011’ etc refer SILC survey years; except United Kingdom Ireland they reflect incomes Hence essentially relating 2005 2010 calculations two regions situation particularly alarming Brussels region (and included Belgium) include separate regional analyses EU-SILC sample too small Unless otherwise indicated always refers ‘households’ calculate (based income) thresholds To sure integrated tax benefit only correct relying from normative perspective However calculating rates yields interesting additional intra-regional comparable implies sobering (which less well terms than might assume purely Belgian-wide threshold) likewise harbours inequality rich assume) On 2011 7% quarter Wallonia’s (24 9%) compared 10 4% Applying headcounts 20 8% 13 1% Flanders: Walloon conceived ‘diminishes’ though remains high; Flemish figure hand increases (1) et al (2013 pp 8-10) discuss anchored time For thorough discussion measurement issues involved see Decancq (2014) 54 Figure when European states EUSILC When limit EU15 appears equal unweighted average (18 5%) slightly weighted (19 takes size Comparing nation would constitute category mismatch if interpreted due caution: matter fact also conceal important disparities (Germany telling case) outcome reflects realities different position league German league) FIGURE 1: AT-RISK-OF-POVERTY RATES CHILDREN EUROPEAN WELFARE STATES FLANDERS Notes: ‘FL-FL’ ‘WA-WA’ calculated ‘FL-BE’ ‘WA-BE’ *: significantly 0 05 significance making independent samples t-test Source: compiled authors (2) See (2013) 84-85 illustration argument Germany 55 Given Belgium’s history pioneer record disappointing lead state: just worrying HOUSEHOLD WORK INTENSITY starting point analysis latter measured labelled ratio total months worked working-age members could theory intensities bracket 18-59 considered ‘working age’ students 24 who excluded calculation persons reported having part-time estimate full-time equivalents computed hours habitually interview correlate negatively displays five subsets households: (work ranges 85% 100%) (between 55% 85%) medium 45% 55%) low 20% 45%) (20% less) figures (FL-BE WA-BE) (FL-FL WA-WA) 56 2: THE BELGIAN (BELGIAN REGIONAL LINE) was 8%; 68 ten times higher profile belongs crucial factor explaining his her shows deviates registered 2011: 81 0% subgroup significantly3 average; contrast 3% lower intensity; subgroups difference significant gap haves not’s – ‘have’ referring marginal attachment Rather surprisingly holds Children (3) test Since conservative (4) observation true earlier vintages instance 2008 were 57 face exceptionally reference So highly polarised even ‘internal’ view nuanced: statistically significant; What really particular understood size: working four days week whose 80% couple partner Reconciling family responsibility entail costs two-parents And obviously euros probably former emerges compare distinguishing types broad classes 3: LONE-PARENT HOUSEHOLDS OTHER WITH (BELGIUM EU15) 58 Lone-parents 74 5% 66 Other low: 85 72 short dire straits lone-parents low-medium interval positions change: class (Belgian group 51 0%; 22 nearly disappears (2 6%); loneparent considerably (12 7%) picture similar better question: households? applying definitions 43 14 children; elsewhere (though smaller Is result levels Or above intensity? Across uniform answer some parents Appendix (using explain below): admittedly That justifies focus context But eliminate effort identical metric’ constellations circumstances conclusions return raises fairness adequacy own right 59 now shift attention what extent state’s distinguish indicators (not 20%); label ‘very work-poor’ second (i less); ‘work-poor’ description will third workpoor households; call ‘the introduce must confused poor’ An he/she (financially) poor; thereby ‘working’ minimal (e g being period limited) mixes (is employed employed?) (what income?) intrinsically often leading unwarranted unrelated cases individually counted limited belong; consequence irregularly (Marx Nolan 2014) Diris Verbist examine regression models non-elderly (testing explanatory power severe poverty) covered 2011) turns out combining 60 variables best fit 5These suggests country-specific population concentration play role next general across develops question indicators: comparing develop specific explanations AS AN OUTLIER? subdivide highlight distinction notions workpoor’ ‘income-poor’ legend lowest parts bars represent those combine expressed percentage middle upper work-rich From say adults truly household’s potential valorised nevertheless sum corresponds (5) stress conclusion pooled series whole hold ‘naïve’ presented dependent variable (i) (ii) (iii) transfers pensions bivariate correlation coefficient -0 15 01 deep (in period) (6) provides such indicates (with respect (Vandenbroucke 2013 p 29) 61 4: SUBDIVIDED ON BASIS OF Note: Total differ missing values certain internal Except Hungary Malta belonging driven 6% proportion Wallonia; prompts salient summarises striking (on horizontal axis) vertical Dividing axis 62 5: SEVERE ACROSS disparity poverty’: around Scandinavian 40 Latvia UK Estonia Greece Spain Italy larger Luxembourg Cyprus Poland Switzerland Romania Slovenia Norway; 14% Bulgaria influenced prevalence correlates strongly (negatively) Severe correlated display (7) nonemployment ILO Labour Force Survey 2007 2009 80 90; 50 (exceptionally year) 65 63 diversity patterns; trend line Relative 15% 35% Lithuania 36% 42% Denmark poverty; top range specificity pursue digging Obviously income-poor (when corresponding above) attributable factors: comparatively financially (very) structural disentangle (severe) done shown DECOMPOSITION ANALYSIS: FORMAL DESCRIPTION decompositions characteristic Ptotal written If T k s represents Pk value P each follows: (8) including (2014 18) 64 characteristics under review at-riskof-poverty Sections 9) 7) Equation decomposing intertemporal ∆x (or region) 2006 Formally B indicating Belgium; With follows equation ∆ then term side accounted hypothesis characterising subgroups) identical) ‘differences between’ within’ country) ‘changes (due divided (T=2) reduced following formula example partition (the ‘work-rich’) contributory factors:9 contribution ; ii iii ‘difference comes decomposition; factors together underlying components exercise (taking sizes EU-SILC) admit robust proceeding empirical illustrations caveats taken board Decomposition reveal causality: basically device dissociated presuppose associated definition ‘mechanical’ character overall determinants differences) benchmarking application selection Decom- (9) sections residual linked did available graphs avoid any misunderstanding reason changes) ‘sum decomposition’ residual) observed (10) Using instead yield analysis: explores correlations (examining taking variables); focuses plays most expression ‘cross-country differences’ follow reader read Belgium’: descriptions fortiori combined insights DECOMPOSING CROSS-COUNTRY DIFFERENCES (‘Cross-country’ ) subdivided depending 45 per cent cut-offs ‘Differences 67 6: SUBGROUPS Countries left Norwegian points § Norway ‘between difference’); groups ‘within (0 points) 11 (but Iceland Finland) outperforms various degrees main stems (11) footnote focusing Table A1 7: (TWO SUBGROUPS) Taking (9 decomposed significant) (-0 Finland outperform run Nordic 69 largely Work Spain: seen entirely segment work-poor: estimates confidence intervals them Nevertheless tentative drawn: perform ‘trade-off’ least comparative assessing ex post outcomes macro worse notably Southern (although 12 leads further questions First Wallonia? Second (whilst work-richer segments perspective) explore touch upon (12) equals 19 Wallonia: experience 75 87 line) variant decreases 76 70 wonder chose (by subdividing children) note (see Europe within/between 3) dominates differences’; ‘not emerge go sense respects choice drives remain PATTERNS EMPLOYMENT SIZE STRUCTURE: FURTHER showed expect differences: ‘extended families’ imply degree ‘pooling’ non-employment hence sufficient explanation poverty? dividing 8a reiterates 8b presents (13) income-poverty ‘within’ diminishes Norway/Denmark cf while reverse shape 71 8A: 8B: Figures illustrate observations: marginally (across 36 34 category); 28 corollary children: big majority review); minority 17 2%); iv diversified ceteris paribus how ‘lone-parent’ employment? (including Wallonia) 4) (severe 73 9: 10: lone-parents: 30); item [i] comments supra) (except IE MT) part dominate pursues WP RSWP (superscript population) write subgroups: countries/ regions): Thus regions) by: (1st 6); (2nd (3rd (4th 6) 11: RELATIVE SEVERITY diagonally striped contributing equation) Visual inspection reveals minor result; carries heavy weight Corluy (2013a indices’ inspired Gregg Scutella Wadsworth (2008 2010) ‘jobless household’ so-called (a jobless adult weeks survey) polarisation index actual hypothetical assuming distributed randomly about expected ‘individual intensities’ matched random formation Introducing random’ counterfactual sociological mathematically easier binary ‘jobless/non-jobless’ Yet employ Traditionally extended model negative lived structure) Polarisation became issue British agenda end nineties onwards declining 2000s Overall 1995 convergence EU: initially tended constitutes exception moving mid 2000’s (2013a) analyse stratification (2013b) dig long-term (space forbids pursuing here) enriched inquiry influencing decisions (14) 2008) 80; graphical 77 SOCIAL SPENDING cannot examining How characterise perspective? brings retrieved 2011:15 excluding (indicated ‘T-kids’); (P-kids); (T-all); (P-all) ‘Household income’ standardised usual equivalence scale take account; way (15) common practice administrative public published ESSPROS classification gauge importance well-known problem gross taxation regime benefits; tend overestimate real benefits like France (Adema Chart I 11) allow us assess demographic however thoroughly GDP 1) 78 12: Household All according OECD modified 79 allows spending: benefiting cash T-kids + P-kids ranked children’s biggest spender 16 pension P-all (P-all T-all) assessed solid dark grey Some Portugal ‘pension heavy’ Today Third orientation (both pensions) (T-kids P-kids) (T-all P-all) bar households) obvious variety respect: pension-heavy receive support Spending oriented’ (so conceived) Fourth (where amounts 50%) Slovakia 3%; supporting (16) spenders non-pension previous (17) de facto early retirement influence (18) illustrated report Employment Developments 2012 ‘poverty reduction pensions’ multigenerational seems (European Commission 222) underestimate emphasise hit spend unemployment become appear generous se doing underscored ante framework oriented tilted towards nonetheless cautious quality prima facie neither nor seem thing effectiveness ‘per euro’ ‘efficient’ fighting notoriously macro-level ‘efficiency’ strict Paretian word quasi-impossible efficiency spending’ Lefebvre Pestieau 16-18) conceptually ambitious ‘efficiency scoreboard’: Pareto-efficiency productivity conditional ‘inputs’ ‘pro-poorness’ conclusive still leaves substantial ‘unexplained disparity’ fabric architecture capita human capital readily ‘explained’ separately other) macro-comparative control scoreboard’ improves somewhat neutralised becomes Continental type scoreboard discounting bad ‘mediocre’ far excellent societal unambiguous practical certainly room improvement existence good Can improved? Micro-simulation helpful Maréchal Perelman Tarantchenko Van Camp (2010) allowances Up categories beneficiaries unemployed disabled pensioners) entitled supplements simulated reforms extend income-poor) tested qualify ‘modest’ attain amount people edge passing benefits): Simultaneously reach considerable baseline scenario (no reform) kind 70% reaches 97% Interestingly budgetary budget roughly 2% By 5th reform reduces extending 96 cost-effective operation ‘room improvement’ current extends incentive make transition inactivity (As supplement means-tested proposed create ‘income pay At sight worry central Admittedly studied couples single They (19) thank Guy giving scenarios 82 ‘work-rich’ miracles revisiting necessary broader re-examination dimension beyond domain standard earner increasingly determines decent dilemma whatever Next targeted creation activation) constellation replacement constrained disincentives (notably minimum wages ‘glass ceiling’ called Cantillon Mechelen (2014)) considerations cost competitiveness insufficient protect against wage parent 21 especially traps’) putting reconsider need schemes designed alleviate costs’ facing singles single-income earners child-rearing healthcare housing toolset greater assigned ‘cost-compensation’ intelligent nuanced principles selectivity today maximum billing care) development design services utmost (20) partially (2010): lone (21) Bogaerts Vandelannootte 9% paper: 100% 83 DISQUIETING DEVELOPMENTS: INTERTEMPORAL CHANGES adds evolution older surveys 2004 13: ELDERLY TOTAL POPULATION EUROSTAT hazardous instability SILC-based until Compared succeeding decreasing elderly choose fair trends consistent stable conceals intergenerational risks: rate; clear change); Over (22) Assessing starts from; den Bosch De Vil 2003-2011 optimistic 84 thresholds) policy-makers complacent agency Kind en Gezin collects fine grain [0-3] ‘kansarmoede’ encompassing stimulation register upward urban contexts findings warning [0-17] yet soon provided migration figures: mother non-Belgian origin ‘kansarm’ versus origin; growing markedly (Kind 2013) includes non-monetary non-material aspects exclusion partial data) integration migrant 14a cut-off evolutions broken down pre- post-crisis 14b 14c ‘Changes (keeping shares constant) Netherlands Czech Republic Flanders) contributed deteriorating 14A: BETWEEN 14B: 86 14C: ‘gain’ improving work-intensities Between dynamics 14c: boom Member States gain offset vulnerable followed interpreting forget boom) changes’ positive gives detail concerns group: increase23 Consequently half criterion 47 42 15: CHANGE 2006-2011 WITHIN (2006 evolved population; already born (23) formulate cautiously (24) recalculate entire 88 outside EU25 (that EU27 Romania) factor: (less ‘non-EU25’ everything Both non-EU25 100-102) participate generate native (SILC 2006-SILC coincided prosperity deliberate activating strategy vis-à-vis Should activation failure old distributive new Lisbon Strategy March 2000 deny tensions trade-offs soul-searching case: banner active welfare’ incentives incrementally improved lowering personal contributions bottom taxes earned close monitoring harsh sanctions foregoing summary possible prior challenges: traditional ‘financial incentive’ arsenal ill-equipped up Making bigger requires (to reduce unqualified leavers) possibilities existing stock low-skilled labour) calls targeting lone-parents) well-designed facilities affordable women earnings mothers) enhanced damaging introducing selective 89 CONCLUSION: POLICY CHALLENGES CONTEXT PERSISTENT DUAL POLARISATION Looked ‘haves’ ‘have nots’ consequences think region; complicated countries) Child youngest generation forecast trade-off doomed Activation traditionally organised recipe ‒ contrary ‘activation turn’ suggest went worsening redress enhance opportunities analysis; ‘work-rich standard’ characterises creates Possibilities 90 examined Together priority government 91 REFERENCES Adema W Fron Ladaique M Welfare State Really More Expensive? Migration Working Paper No 124 F (eds Poverty Reduction successful states? Oxford Press 2014 N Cracks paradigm security: International Review Sociology Vol 270-290 V Individual Methodologies Papers edition Union doi: 2785/41846 CSB-Working 2013b K Goedemé Vanhille J Union: 60-93 R workless Theory evidence Britain Australia Journal Population Economics 23 139-167 Two sides story: measuring Royal Statistical Society: Series (Statistics Society) 171 857-875 Het Vlaanderen L’Etat-Providence Performance Dumping Paris Editions Rue d’Ulm 92 C S E G Conference Presidency Council Marche-en-Famenne Sept Marx In-work 131-156 Active Revisited Bruges Die Keure Excessive Imbalances Euroforum KULeuven Mapping 1-59 evolutie van armoede bij ouderen nader bekeken Federaal Planbureau 6-13 Vandelannoote D Supplementary local agencies traps Flemosi April 93 APPENDICES APPENDIX DIFFERENCE RISK 5) (cutoffs: 20-45-55-85) categories) intensities; group; 94 A1: largest smallest consideration 95 TABLE (SUPPORTING Country AROP Explanatory Difference Sum Residual Share VLWI [0-0 2] [0 2-1] 97 A2 divide comment A2: 98 CONTENTS
L’Unione Sociale Europea: idealismo ingiustificato o esito inevitabile?
Menabò di Etica ed Economia Il menabò – Associazione http://www eticaeconomia it L’Unione Sociale Europea:
idealismo ingiustificato o esito inevitabile? Categories : Diritti e politiche sociali Tagged as Frank
VandenbrouckeMenabò n 25 Date 2 luglio 2015 I padri fondatori dell’Europa erano convinti che l’integrazione
economica avrebbe favorito lo sviluppo prosperi welfare state nazionali lasciando la responsabilità delle ai
singoli stati La storia non ha dato loro torto almeno fino alla metà del primo decennio questo secolo crisi ci
costringe però a riesaminare questione: come fare perché l’ UE sia un’unione successo? Non vi è dubbio si debba
tornare crescere ma importante affrontare questa necessità breve termine assieme all’imperativo sviluppare un’idea
politica sociale cioè un consenso base su quale ruolo dovrebbe avere nella quali debbano essere gli obiettivi
generali standard modello europeo tesi l’UE diventare essa stessa state; anche l’idea – piuttosto diffusa
bisognerebbe ristabilire sovranità degli membri limitare il dell’UE sola monetaria un’opzione impraticabile meno
voglia cullare nelle illusioni Ciò cui abbiamo bisogno coerente dell’Unione Europea se espressione può piacere
L’idea centrale riassunta così: l’Unione sostenere i livello sistemico in alcune funzioni essenziali; guidare
sostanziale fissando mentre agli spetterebbe scelta dei mezzi forme attuazione rispettando le diversità
istituzionali eredità storiche un’Unione consiste pilastro ulteriore da aggiungere quelli già esistenti Essa scopo
chiarire l’obiettivo senso della dimensione nel progetto Si dire descrive “contratto sociale” tra cittadini
l’Europa Piuttosto questioni terminologiche mio contributo comunicazione peggio ancora marketing politico mi
soffermerò sull’idea Questa proposta potrebbe sembrare eccessivamente idealistica così consente progresso graduale
una tratto distintivo Per illustrare punto collegherò alcuni miei argomenti al Rapporto cinque Presidenti
(Completing Europe’s Economic and Monetary Union J -Cl Juncker collaborazione con D Tusk Dijsselbloem M Draghi
Schultz giugno 2015) stato appena pubblicato discuterò suo insieme mostrerò aiutare individuare direzione seguire
Monetaria incompleta Un’Unione concepita soltanto desiderabile necessaria Questo argomento parte basato sulle
implicazioni funzionali teoria spiega vantaggi svantaggi un’unificazione termini trade-off un’area valutaria
trovano luogo fronte simmetria flessibilità riferisce muovono produzione salari prezzi salariale mobilità
interregionale internazionale lavoro determinano capacità 1 / 5 aggiustamento paese caso shock asimmetrici Meno
rende più flessibilità: paesi c’è poca allora occorre maggiore interno vantaggiosa C’è altro trade-off: possono
assorbiti trasferimenti fiscali riduce Dal 2008 imparato modo tradizionale vengono presentati questi nei manuali
sufficiente per comprendere dell’Eurozona instabile fragile causa difetti disegno originario prevedeva né Bancaria
Banca Centrale pronta ad agire prestatore ultima istanza aggiunge l’Eurozona funzione stabilizzazione fiscale In
realtà certa sono indispensabili essenziali sistemiche: tempi trattata molto generale Presidenti; pone complesse
tecniche possibili diverse soluzioni E’ dunque urgente precisare idea sappiamo forze mercato sole producono
disciplina all’interno L’UEM “mano visibile” persegua particolare rispetto aumenti Inoltre necessitano istituzioni
assicurino coordinamento aumenti: deve efficace Naturalmente equivale affermare allontanarsi dalle attuali Six-Pack
Procedure Squilibrio Macroeconomico tentativi deliberati rafforzamento rappresentata dai policy maker europei
L’allontanamento dalla pratica corrente posto un’enfasi unilaterale sull’aggiustamento negli sperimentano deficit
surplus richiedere organizzata comune riferimento esempio “regola aurea” colleghi nazionale produttività Un secondo
allontanamento nasce dal riconoscimento risultati positivi ottenuti contrattazione coordinata Invece incoraggiare
decentralizzazione facilitare contiene collegata rivitalizzare collettiva; infatti esso propone sistema nell’area
euro “autorità competitività” indica Belgio buona dà “guardiano” belga competitività integrato collettiva derivi
sua autorità proprio fatto integrante Quindi “buona pratica” estesa integrare queste sistemi Possiamo ora lungo
concettocontenitore: mercati regolamentati meccanismi assorbimento temporanei Kurzarbeit Germania forza qualificata
versatile… costituiscono combinate modi differenti alle preferenze “via alta” quella basata abilità
sull’organizzazione lavoro; bassa” mera deregolamentazione A prima vista pensare varie irrilevanti esse potrebbero
rappresentare modelli funzionalmente equivalenti misura assicurano lavoratori reattività vincoli Ma tutti quei
funzionano ugualmente bene combinazione richiede assicurare Pertanto salariali tema interesse monetaria: lasciata
integralmente vuol raccomandare dettaglio organizzare limite accettabile riguarda dettagli parametri fondamentali
Né scelte socialmente neutrali implicato dall’unificazione impone partecipanti trovare sull’ordine porre
riconosciuto vaga ambigua presente fa uno grado combinare sicurezza Ora sfida rendere operativa compito spetta
Marianne Thyssen commissario all’occupazione affari Integrazione regolazione nell’UE-28: ‘balancing act’ Alcuni
favore un’attiva riguardano l’intera solo l’eurozona Secondo ben noto assenza armonizzazione spinge avanzati
ridimensionare proprie passato temuto social dumping vasta scala concretamente manifestato oggi nell’UE allargata
frequenti condizioni gravemente illegali casi sfruttamento; ciò reso possibile lacune nell’applicazione misure
protezione ridotta eterogenee Una condizione cruciale l’opinione pubblica europea accetti migrazioni ultime
rientrino ordine regolato perciò minaccino saliente possibilità salario minimo contesto libertà movimento servizi
Riconciliare quattro lato coesione interna relazioni industriali dall’altro complessa impossibile “balancing act”
dimostrano concreti suggerimenti contenuti Friends of Europe (Unequal Recommendations for more caring EU Final
report the HighLevel Group on ‘Social Union’ Brussels Spring realizzabile principi economici Sia l’apertura (a
certe condizioni) richiedono solidarietà conciliare tipologie nozione condivisa Dunque due concezioni Europa: pan-
europea concezione pan-Europea convergenza verso l’alto diritto ciascuno migliorare vita lavorando membro diverso
quello nati; pazienti beneficiare cure mediche residenza… assicurazioni redistribuzione reddito bilanciamento
diritti obblighi definiscono dualità intrinsecamente sfaccettata negare implicare panEuropea certamente implica
Tuttavia legittimazione dipende evitare negativo gioco somma zero altre parole circolo virtuoso crescente pan-
europeo Sostenere obiettivo rivedere fin Trattato Roma 1957: 3 raggiungimento economico (attraverso state)
dell’Unione) hanno assunto po’ ottimisticamente essi potesse realizzata attraverso cooperazione sovra-nazionale
grazie qualche specifico strumento diretto accrescere tenore sviluppati (che condotto territoriale) L’integrazione
doveva sostenuto crescita l’alto; dovevano restare prerogativa redistribuire frutti successivi allargamenti
l’unificazione esigente vedono “la dinamica l’alto” associata l’allargamento altri considerato Allo stesso tempo
precedenza considerate inaccessibili Negli ultimi anni nell’Eurozona avuta opposto: divergenza Squilibri eccessivi
minacciano squilibri Rischiamo prigionieri trappola: cresce terribilmente diventa sempre difficile realizzare
anziché vizioso L’investimento sociale: imperativo Come creare alimenti crescenti? Nel (cioè pan-europea)
presuppone capitale umano visto determinante fondamentale prosperità Dai test PISA dell’OCSE risulta un’enorme
differenza nell’investimento giovani oggi: Romania Bulgaria Grecia Slovacchia punteggi medio-bassi; Portogallo
Italia Spagna medi; Finlandia Irlanda Paesi Bassi Estonia Polonia relativamente alti Questi mettono evidenza
istruzione dell’area meridionale l’enorme tutta misurarsi stata raccolta: l’agenda Europa 2020 individua riduzione
numero coloro abbandonano precocemente scuola quantitativi raggiungere Commissione sviluppato un’ampia agenda
sull’istruzione formazione eccellenti raccomandazioni sulla modernizzazione scolastici formativi riceve attenzione
livelli decisione momento definizione priorità bilancio 2012 spesa l’istruzione reali era bassa precedenti 14
grande Misurare qualità facile sembra davvero improbabile possa disinveste successo congegnata complementarità “lo
umano” l’apprendistato “protezione tradizionali strumenti (sussidi monetari sanità) (in minimi) Sulla Vandenbroucke
Hemerijck Palier (The Needs Social Investment Pact OSE Paper Series Opinion paper No May Brussels: European
Observatory 2011) proposto “Social Pact” Package” lanciato febbraio 2013 presenta simili fornisce l’orientamento
avviso Ovviamente “Package” patto: quest’ultimo richiesta reciprocità dovrebbero 4 impegnare rispondono
investimento sforzi difficili sostenuti mancare soprattutto quando necessarie riforme attuare Purtroppo drammatica
spese mostra siamo lontani orientamento Sorprende l’investimento praticamente assente Presidenti: passaggio
un’istruzione adeguata cura bambini neanche menzionata seria lacuna costruzione democratica Unione qui delineata
precondizione costruire Sociale: forte percezione dello corollario presenza reale governi eletti democraticamente
inevitabilmente Le negoziazioni protraggono scrivere note illustrano quanto democrazie compromesso spirito
Un’unione democrazie; conservassero propria sui comunque accordo sugli comuni dell’unione ripartizione oneri
concordati comportano “mettere comune” ambiti specifici Siamo sottovalutata problema principale rappresentato
“deficit democratico” europee comuni” Powered by TCPDF (www tcpdf org)